فضائل و مسائل قربانی

به گزارش خبرگزاری شبستان از سنندج، قربانی(اضحیه) در لغت به حیوانی اطلاق می شود که قرار است ذبح شود یا حیوانی که در ایام عید قربان ذبح می شود.

در اصطلاح قربانی عبارت است از ذبح حیوانی مخصوص در زمانی مخصوص، به نیت نزدیکی و تقرب به الله عزوجل.

یا آنچه که در روزهای قربانی(دهم تا دوازدهم ذی الحجه) به منظور نزدیکی به خداوند متعال ذبح می شود وسبب نامگذاری آن به (اضحیه) برای این است که در وقت ضحی یا چاشت قربانی می شود.

خداوند متعال در سوره الانعام آیه 162-163می فرماید: قل إن صلاتی و نسکی ومحیای ومماتی لله رب العالمین لا شریک له،" بگو همانا نماز و قربانیم و زندگانی و مرگم برای الله عزوجب است؛ که هیچ شریکی ندارد.

حکم قربانی

قربانی بر کسی که توانایی انجام آن را داشته باشد واجب است، چنانکه خداوند کریم خطاب به رسولش می فرماید فَصَلِّ لِرَبِکَ وَانحَر "پس نماز بخوان برای پرورگارت و قربانی کن"

از عبدالله بن عمررضی الله عنه روایت شده که" در تمامی 10 سال اقامت رسول اکرم در مدینه منوره، ایشان هر سال قربانی می کردند.

پیامبر اسلام فرمودند: « مَن کَانَ لَهُ سَعَهً وَلَم یَضَحِّ فَلاَ یقرَبَنَّ مُصَلاّتا»،« هرکس با وجود توانایی مالی، قربانی نکند به مصلای عید ما نزدیک نشود»

به هر حال ذبح قربانی برای زنده کردن یادگار ابراهیمی از قرآن و حدیث ثابت و بر مشروعیت آن تمام امت مسلمان اتقاق دارند.

قرب به خدا با ذبح حیوان و اظهار شعار اسلام و اعلاء کلمه الله، ایجاد مهر و محبت بین اقوام و دوستان با هدیه دادن گوشت قربانی، صدقه دادن به فقرا و مساکین و تشبیه به حجاج از حکمت های قربانی است.
 

فضیلت قربانی

پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: نزد خداوند متعال در روز قربانی هیچ عملی از اعمال بنی آدم از ریختن خون قربانی بهتر نیست. همانا قربانی در روز قیامت به پیشگاه خداوند به همراه شاخ ها، موها و سم هایش حاضر می شود و همانا خون قربانی قبل از اینکه به زمین بریزد به بارگاه ایزدی شرف قبولیت می یابد. پس خوش کنید به وسیله ی قربانی نفس هایتان را.

مسایل و احکام قربانی

بر هر فرد مسلمان که عاقل، بالغ، مقیم و مالک 87 گرم طلا باشد؛ یا به اندازه ی ارزش آن دیگر مالی دارد که از حوائج و ضروریات وی اضافه است قربانی واجب است.

زن اگر خودش دارای نصاب قربانی باشد قربانی بر او لازم می شود نه بر شوهرش.

شخصی که بر او قربانی واجب است اگر در ایام قربانی قیمت آن را به فقرا بدهد ثواب قربانی به او نمی رسد بلکه گنهکار می شود.

اگر شخصی به اندازه ی نصاب مال حرامی مانند ربا، رشوه و غیره دارد بر چنین کسی زکات و قربانی لازم نیست زیرا بر او واجب است همه ی اموال حرام را صدقه کند.

اگر کسی روز عید به مسافرت رفت بر او قرربانی لازم نیست و اگر قبل از غروب روز دوازدهم ماه ذی حجه مقیم شد بر او واجب می شود.

سن قربانی برای گوسفند یک سال، گاو دو سال و برای شتر پنج سال است و نباید کمتر از این باشد. بره ی شش ماهه اگر با یک گله گوسفند یک ساله همراه شودو تشخیص دادهه نشود. برای قربانی جائز است ولی اگر جثه اش کوچک باشد جائز نیست؛ مگر اینکه یکسال آن کامل باشد.

فروختن گوشت قربانی تحت هیچ شرایطی جایز نیست و اگر کسی گوشت قربانی را فروخت واجب است قیمت آن را صدقه کند. همچنین نمی تواند پوست و گوشت را به عنوان مزد به قصاب بدهد.

مستحب است که گوش ت قربانی به سه قسمت تقسیم شود؛ یک قسمت آن را صدقه کند، یک قسمت را برای مهمانان و دوستان خود و قسمت دیگر را برای خود بگذارد و اگر همه ی گوشت را برای خود گذاشت جائز است زیرا عبادت و ثواب ریختن خون است.

اگر گوش حیوان قربانی طولی یا عرضی پاره باشد یا اینکه سوراخ باشد اما گوشش کاملا موجود است قربانی کردن جائز است.

اگر دو پستان گاو یا شتر و یک پستان بز یا گوسفند خراب باشد قربانی کردن آن جائز نیست.

قربانی کردن حیوان خنثی(نر و ماده) جائز نیست.

قربانی کردن حیوانی که اصلا شاخ ندارد یا شاخش شکسته جائز است اما اگر شاخ از بیخ شکسته باشد جائز نیست.

اگر اکثر دندان های قربانی باقی هستند و می تواند با آن ها یونجه بخورد قربانی کردن آن جائز است و اگر نمی تواند چیزی بخورد یا دندانهایش فرسوده شده اند و دلثه ها فرو رفته اند جائز نمی باشد.

قربانی حیوان لاغر تا این حد که در استخوان های آن چربی و مغز موجود نباشد جائز نیست.

اگر کسی به نیت قربانی حیوانی را خرید بعدا ناقص شد یا هنگام خریدن نقص داشت اگر خریدار ثروتمند است حیوان دیگری قربانی کند و اگر فقیر است همان را قربانی کند.

ارزش عید قربان

از انس رضی الله عنه روایت است که گفت: هنگامی که پیامبر (ص) به مدینه آمدند اهل مدینه دو روز داشتند که به بازی و سرگرمی مشغول می شدند وجشن می گرفتند، پیامبر فرمودند خداوند بجای آنها،دو روز بهتری (روز عید فطر و عید قربان) برای شما قرار داده است.

از عبدالله بن عمر رضی الله عنه روایت است که رسول الله فرمودند: هیچ روزی باشکوه‌تر و محبوب‌تر در انجام اعمال نیک نزد خداوند از 10 روز اول ذی‌الحجه وجود ندارد پس در این روزها« لااله الا الله و الله اکبر و الحمدالله» را زیاد بگویید.

پیامبر اکرم(ص) در مورد روزه‌ی روز عرفه فرمودند: گناهان سال گذشته و سال آینده را محو می کند( صحیح مسلم).
عبدالله بن عمر رضی الله عنه می فرماید: که رسول الله به همراه اصحاب در هر دو عید تکبیر گویان با صدای بلند به سوی نماز می رفتند(سنن بیهقی).

آداب و سنت‌های عید قربان

از ام سلمه رضی الله عنهما روایت است که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: هرگاه هلال ماه ذی‌الحجه را مشاهده نمودید و قصد قربانی را داشتید تا حیوان را قربانی نکرده اید چیزی از مو،ناخن و موهای زاید خود را کوتاه نکنید(صحیح مسلم).

از عبدالله بن عباس رضی الله عنه روایت است که پبامبر(ص) در یکی از جمعه ها فرمودند: خداوند این روز را برای شما مسلمانان عید قرار داده است پس کسی که به نماز جمعه آمد غسل کند و اگر بوی خوش دارد استفاده کند و مسواک بزند و بهترین لباس خود را بپوشد(بخاری).

پیامبر اعظم(ص) در روز عید قربان قبل از نماز چیزی نمی خورد تا از نماز بر می گشت( سنن ترمذی).

نظر علما بر این است که بعد از نماز عید غذای خود را با گوشت قربانی‌اش شروع کند ( فتح البای شرح حدیث صحیح بخاری).

آداب و رسوم مردم کردستان در روز عید قربان

عید سعید قربان به عنوان دومین عید بزرگ مردم مسلمان کردستان دارای جایگاه ویژه ای در بین آنان یوده و مراسم گوناگونی در نقاط مختلف کردستان و شهرها و روستاهای آن انجام می شود.

مردم کردستان پس از به جای آوردن نماز صبح در مساجد مانده و با طلوع آفتاب نماز عید سعید قربان را با شکوه و عظمت هرچه بیشتر به جای می آورند.

کمک به هم نوع و دستگیری از مستمندان یکی دیگر از سنت های حسنه مردم کردستان در اعیاد اسلامی است که به صورت گسترده و دسته جمعی از سوی نمازگزاران عید قربان در مساجد جمع آوری می شود و علاوه بر مستمندان محل، امام جماعت مسجد و خادم مسجد نیز کمک هایی را دریافت می کنند. 
 

عید قربان بهترین بهانه و فرصت برای دید و بازدید و زدودن کینه هاست پس حتما از این فرصت استفاده کنید.

پایان پیام/