حجت‌الاسلام ابوالقاسم اقبالیان، کارشناس مسایل دینی در رابطه با منزلت و جایگاه حاجی در معارف دینی به خبرنگار شبستان گفت: طبق آنچه در منابع اسلامی مطرح شده است حاجی پس از زیارت بیت‌الله‌الحرام، سه امتیاز ویژه کسب می کند، نخست اینکه مستجاب الدعوه است تا زمانی که مرتکب گناه نشود اما با ارتکاب گناه این استجابت دعا از وی گرفته می‌شود. دومین امتیاز خاص زایر خانه خدا، آن است که نور الهی در سیمای وی مشهود است البته «مالم یذنب» یعنی تا مادامی که گناه نکند و می‌بایست در حفظ این نور تلاش کند. وسعت رزق نیز از دیگر امتیازاتی است که برای حاجی عنوان شده که این ویژگی نیز تا زمانی پابرجاست که دروغ نگوید.
این کارشناس امور دینی تصریح کرد: مکه محل اتصال میان عرش و فرش است و وقتی فردی به مکه وارد شده و بیت الهی را زیارت می‌کند خداوند نوعی رحمانیت و رحمیت خاص نسبت به او عطا می فرماید اما آنچه می‌بایست به آن توجه داشت این است که حاجی هنگام لمس حجر‌الاسود یا تکان‌دادن دست در حال طواف، گویا با خدا تجدید میثاق دوباره می‌کند چرا که انسان‌ها پیش از این در عالم ذر و در پاسخ به ربوبیت حضرت حق اعتراف کرده و پاسخ «قالوا بلی» داده‌اند.
حج؛ پرونده ات را سفید کرد، زنهار که باز سیاهش نکنی
وی تأکید کرد: انسان با توجه به اعتراف اولیه خود، در زندگی دنیا مسئول و متعهد است و تعهد او آن است که در 5 قالب واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح انجام وظیفه کند، نسبت به همنوعان خود مهرورزی و نسبت به خداوند وفای به عهد داشته باشد، بنابراین در حج و در مکه پیمان و میثاق گذشته خود را تجدید می‌کند.
حجت‌الاسلام اقبالیان با اشاره به فلسفه برخی اعمال و مناسک حج گفت: طبق نقلی که از حضرت امام سجاد (ع) روایت شده فرد محرم و حاجی هنگامی که مقداری از مو و ناخن خود را جدا کرده و دور می‌ریزد، در گفت‌وگوی خود با پروردگار و خطاب به خدای خود عنوان می‌کند که بارالها! من همان‌گونه که عضوی زاید از بدن خود را جدا کرده و دور ریختم، تمام گناهان و اعمال ناشایست خود را نیز دور می‌ریزم، به عبارت دیگر این عمل نوعی توبه و آغاز زندگی جدید است.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: خداوند نیز توبه حاجی را در این مکان و زمان می‌پذیرد چرا که تواب و توبه‌پذیر است اما زایر باید مراقب باشد که این پرونده پاک و سفید شده را دوباره سیاه نکند. مسئله دیگر اینکه حج یک کنگره بین‌المللی میان مسلمانان جهان است که در این کنگره می‌توانند از حال هم خبر بگیرند.
پس از حج تواضعت بیشترباشد چرا که «الشرف بالتواضع»
وی یادآور شد: آموزه‌های اسلامی تأکیدی ویژه نسبت به توجه به حال سایر مسلمانان دارد و این موضوع اهمیت توجه داشتن به اطرافیان و نزدیکان را دوچندان می‌کند. حاجی در حج همبستگی و پیمان صله رحم با همه مسلمانان دارد، با مسلمانان سایر کشورهای دنیا، سایر مسلمانان نیز همه از حال هم سؤال می‌کنند و این مطلبی است که در منابع ما بر آن تأکید شده است و این تأکید وظیفه حاجی پس از بازگشت نسبت به اطرافیان خود را تشدید می‌کند.
حجت‌الاسلام اقبالیان افزود: حاجی پس از بازگشت باید تواضع بیشتری داشته باشد، تصور نکند که چون به حج مشرف شده، نسبت به دیگران برتری و فضیلتی دارد، همان‌گونه که شاخه درخت وقتی بارور شد سربه‌زیرتر می‌شود. در روایات ما آمده است که الشوف بالتواضع. از سوی دیگر اطرافیان و خویشاوندان زایر نیز باید پس از بازگشت به دیدار وی بروند. روایت می‌فرماید هنگامی که حاجی از زیارت بازگشت به زیارت او بروید چرا که در روایات است که «من زار زائرنا، کمن زارنا» هر کس زایر ما را زیارت کند گویا ما را زیارت کرده است.
درحج به ابراهیم اقتدا می شود، پس حج و امامت به هم پیوسته اند
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: طبق آموزه‌ها و معارف، سنت ولیمه‌دادن در سه جا مستحب است و یکی از این موارد، بازگشت حاجی از مکه است. فلسفه این ولیمه‌دادن نیز استحکام قرابتی و ایجاد رابطه محبت میان افراد است که اسلام بسیار بر آن تأکید دارد، به عنوان مثال ریاکردن در همه جا حرام است اما در تشییع جنازه می‌فرمایند حتی به صورت ریایی شرکت کنید تا پیوند‌ها و علقه‌های عاطفی زیاد و مستحکم شود. دروغ حرام است اما در صلح میان دو نفر دروغ‌گفتن جایز شمرده شده چرا که اسلام در کلیه امور زندگی انسان اهم و مهم می‌کند و پیوند میان مسلمانان و صله‌رحم مهم نیست بلکه اهم است.
حجت‌الاسلام اقبالیان افزود: موضوع تبری و تولی از فروعات دین ماست و در همین رابطه سوره‌ای به نام توبه در مکه نازل شده است. تبری یعنی دوری‌جستن از دشمنان خدا و تولی یعنی دوست‌داشتن دوستان خدا. حاجی در حج با برائت از مشرکین، این تبری و تولی را در خود عمق می‌بخشد و پس از بازگشت می‌بایست آن را حفظ کرده و افزایش دهد.
وی تأکید کرد: حاجی به هر شکل و صورتی که طواف کند اما نماز طواف را باید پشت مقام ابراهیم علیه‌السلام بخواند یعنی باید به ابراهیم خلیل‌الله اقتدا کند. در نتیجه تمام عبادات حاجی در پایان می‌بایست همراه با امامت و رهبری ابراهیم علیه‌السلام یا به عبارت دیگر همراه با ولایت باشد. این مقام امامت چیزی است که پیش از اسلام، در صدر اسلام و حتی پس از رحلت پیامبر (ص) وجود داشته و امروز نیز به عنوان ولایت‌فقیه وجود دارد. حاجی همان‌گونه که در حج به حضرت ابراهیم اقتدا کرده و تابع او بوده و ندای او را برای دعوت به حج پاسخ گفته، امروز نیز باید پاسخگوی رهبری باشد یعنی پشت سر ایشان حرکت کند و این یکی از آموزه‌های مهم حج است.
پایان پیام/
نظر شما