بهره برداری غیر اصولی، حیات درخت ون را تهدید می کند

مهندس محمد جواد ابراهیمی، رئیس اداره بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه، با اشاره به اینکه صمغ سقز یکی از بهترین و ارزشمندترین رزین های گیاهان است، در گفتگوی اختصاصی خبرنگار شبستان گفت: صمغ سقز از درختی به نام پسته وحشی گرفته می شود که در زاگرس به آن ون می گویند و اخیرا هم مراکز تحقیقاتی به شکل رسمی این گونه درخت را "بنه" معرفی کرده اند.

وی با بیان اینکه تراکم این درخت در تمامی نقاط زاگرس وجود دارد، بیان کرد: در گذشته حدود 700 سال پیش کار بهره برداری از صمغ درخت بنه در مناطق کردنشین خصوصا اورامانات انجام می شد، که مردم کرد براساس دانش بومی خود و وابستگی معیشتی شان به صمغ بنه، از این گونه بهره برداری می کردند به طوریکه بهره برداران تا آخرین نقاط زاگرس در بوشهر و فارس هم پیش می رفتند.

ابراهیمی، با اشاره به اینکه کار برداشت سقز هر دو الی سه سال یک بار انجام می شود، گفت: استان کرمانشاه در سال های که بهره برداری انجام می شود توان تولید 100 تن سقز را دارد.

وی با اشاره به اینکه 200 هزار هکتار رویشگاه درخت بنه به صورت پراکنده در استان کرمانشاه وجود دارد، گفت: این آمار به صورت تقریبی است و رویشگاه ها با تراکم 5 اصل درخت به بالا محاسبه شده اند.

رئیس اداره بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه، با اشاره به اینکه در سال های گذشته بیشترین میزان صادرات سقز به کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس بود، عنوان کرد: در حال حاضر صمغ درخت بنه بیشتر به کشور دبی و عراق صادر می شود.

وی با بیان اینکه ارزش هر کیلوگرم صمغ درخت ون 450هزار ریال است، افزود: منطقه اورامانات از دیرباز محل بهره برداری شیره سقز از درختان بنه بوده و آنگونه که کارشناسان می گویند بهره برداری از سقز در این منطقه قدمتی صدها ساله دارد.

ابراهیمی، بیان کرد: به دلیل خطر نابودی این گونه درخت و خطراتی که حیات در خت بنه را تهدید می کند چند سالی است که اجازه بهره برداری، ‌به بهره برداران داده نمی شود.

وی گفت: به دلیل بهره برداری غیر اصولی و نامناسب برخی افراد سود جو از این گونه گیاهی، حیات درخت بنه در معرض خطر است و حتی برخی از رویشگاه ها توان خود را از دست داده اند.

این مقام مسئول، با اشاره به تمهیدات این اداره برای حفظ حیات این گونه گیاهی، اضافه کرد: اداره کل منابع طبیعی استان اقدام به اتخاذ راهکار اجرایی برای جلوگیری از بروز آسیب های بیشتر به درختان و گونه های پر ارزش عرصه های منابع طبیعی کرده است که از جمله آن می توان به توصیه به کشت درخت ون به صورت باغی اشاره کرد.

رئیس اداره بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه، با بیان اینکه صمغ درخت بنه از دو بخش ترباتین و کلوفان تشکیل شده است، افزود: بخش ارزشمند سقز 30 درصد ترباتین است که متاسفانه در اثر پخت بهره برداران از بین می رود، که می توان از آن در تولید مواد آرایشی، صنایع شیمیایی، دفع سموم آفات نباتی و حتی در دارویی استفاده کرد.

ابراهیمی افزود: البته از بخش جامد صمغ که کلوفان نام دارد نیز در صنایع چاپ، رنگرزی، صنایع دارویی، کشاورزی و پلاستیک سازی استفاده می شود.

پایان پیام/