چین برای افغانستان چه نقشه ای در سر دارد ؟

به گزارش شبستان به نقل از آسوشیتدپرس چین که مدتها نظاره گر درگیریها در افغانستان بوده است ،اکنون که نیروهای آمریکائی درحال آماده شدن برای خروج از این کشور هستند سعی دارد مشارکت و نقش خود را در افغانستان تقویت کند. چین هرچند نگران است که پس از خروج نیروهای خارجی تا پایان سال 2014 ، اقدامات شورشیان بار دیگر باعث بوجود آمدن هرج و مرج و ناآرامی در افغانستان شود اما منابع معدنی عظیم این کشور، برای پکن جذاب است.
بااین حال امنیت یا فقدان امنیت مهم ترین چالش پیش روی چین برای گسترش نقش و مشارکت در افغانستان است . شرکت های چینی پیشتر طرح هایی را باهدف سرمایه گذاری سه میلیارد دلاری در افغانستان آغاز کرده اند اما قادر نخواهند بود این طرح های اقتصادی را دنبال کنند مگرآنکه شرایط در افغانستان امن تر شود. اگرچه ظاهرا چین قصد ندارد از خلاء ناشی از خروج نیروهای خارجی از افغانستان برای گسترش نفوذ خوداستفاده کند اما تغییر در رویکرد عملی تر چین درقبال افغانستان مسئله ای قطعی است .
چین تابستان گذشته یک موافقتنامه همکاری راهبردی با افغانستان امضا کرد که بر اساس آن درآموزش سیصد افسر پلیس افغان مشارکت خواهد داشت . این موافقتنامه در خلال سفر سپتامبرگذشته یک مقام امنیتی چین به کابل که نخستین سفر یک مقام دولتی بلندپایه چین به افغانستان طی چهل و شش سال گذشته به شمار می رفت ، انجام شد.
در این سفر چین همچنین نشان داد که مایل است به روند مذاکرات برای دستیابی به یک موافقتنامه صلح در افغانستان آنهم در حالیکه نیروهای ناتو برای خروج از این کشور آماده می شوند ، کمک کند .
این نقشی جدید برای چین است زیرا قدرت اقتصادی روزافزون این کشور باعث شده است تا پکن بتواند نقش بیشتری را در امور جهانی ایفا کند . اگرچه نمی توان موفقیت در این زمینه را تضمین کرد اما می تواند به معنی یک بازدهی اقتصادی بزرگ برای کشوری باشد که تشنه منابع برای حفظ رشد اقتصادی خود است تلقی کرد.
اندرو اسمال کارشناس مسائل چین در یک موسسه تحقیقاتی آمریکایی گفته است: اگر اوضاع در افغانستان کم و بیش ثبات پیدا کند و به یک کشور نسبتا عادی دیگر در آسیای مرکزی تبدیل شود ، بطور طبیعی چین کشوری خواهد بود که می تواند منافع خود را در افغانستان تامین کند . وی افزود اگر شما به سراسر منطقه آسیای مرکزی نگاه کنید می بینید چین تنها کشوری است که می تواند سرمایه گذاری مورد نیاز در افغانستان را برای کمک به پیشرفت این کشور انجام دهد .
تجارت با چین حدود بیست و یک درصد از تولید ناخالص داخلی ترکمنستان را در سال دو هزار و یازده به خود اختصاص داده است . درمورد تاجیکستان نیز این میزان سی و دو درصد بوده است . تجارت با چین ، یک ممیز سه دهم درصد از تولید ناخالص داخلی افغانستان را در سال دو هزار و یازده به خود اختصاص داده است . شرکت های چینی با چشم داشتن به معادن بهره برداری نشده افغانستان به ارزش یک تریلیون دلار توانسته اند حق بهره برداری از این معادن را به منظور استخراج مس و زغال سنگ بدست آورند .
چین همچنین به ذخایر عظیم لیتیوم در افغانستان نیز چشم دارد که درانواع باتری ها گرفته تا ترکیبات هسته ای کاربرد دارد .
چین همچنین مایل به سرمایه گذاری در بخش تولید برق ،‌ کشاورزی و ساختمان سازی در افغانستان است .
وانگ لیان کارشناس مسائل آسیای مرکزی در دانشگاه پکن گفت به لحاظ تاریخی ، ابرقدرتها در افغانستان مشارکت داشته اند زیرا این کشور نقطه عطفی در آسیا به شمار می رود و پکن نیز قصد ندارد در این زمینه استثنا قائل شود . تردیدی نیست که چین بار مسئولیت احیای سیاسی و اقتصادی در افغانستان را به دوش خواهد کشید .
وی گفت ثبات در افغانستان نقش مهمی در امنیت در استان سین کیانگ در غرب چین دارد که جنگجویان اسلامگرا در تلاش برای دستیابی به استقلال در این منطقه هستند . برخی از این جنگجویان اسلامگرا در استان سین کیانگ چین در پاکستان و همچنین در مرز پاکستان و افغانستان آموزش دیده و در همانجا نیز پناه گرفته اند .
آمریکا پکن را تشویق می کند سرمایه گذاری و کمک خود را در افغانستان تقویت و از مشارکت کابل در ابتکارهای صلح مختلف ازجمله نشست پاکستان ، افغانستان و چین که ماه گذشته مذاکراتی را برگزار کردند حمایت کند .
جانان موسی زای سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان گفت همکاری اطلاعاتی بین افغانستان و چین افزایش یافته و چین به خاطر روابط نزدیکش با پاکستان که از روابط دیرینه با گروه طالبان برخوردار است می تواند نقش مهمی در برقراری صلح در افغانستان ایفا کند .