خبرگزاری شبستان: گویی که همین دیروز بود که استاد عزیز الله جوینی درباره زنده یاد ایرج افشار حرف می زدم و او که در درگذشت ایرج افشار بسیار متاثر بود درباره اش می گفت که وی به حق یکی از معلمان نمونه در تاریخ این سرزمین است و خدمات ارزنده ای درحوزه ایران‌شناسی و مردم‌شناسی انجام داده است .
استاد جوینی مردی خوش برخود و ساده و بسیار علاقه مند به یادگیری بود آنچنان تا آخرین روزهای زندگی نیز از این مهم دست برنداشت و شاگردان و دانشجویان بسیاری را پرورش داد.
با استاد درباره شاهنامه هم گفتگوهایی داشتیم آنچنان با عشق درباره شاهنامه حرف میزد که دلت می خواست بروی گوشه ای بنشینی و شاهنامه بخوانی تا دریابی چه چیز در شاهنامه اینچنین این پیر پیشکسوت ادبیات را به خود شیفته کرده است که عمری است در این باره قلم فرسایی می کند و به ذوق از شیدایی اش به این اثر گراسنگ زبان پارسی سخن می گوید.
استاد جوینی علاقه بسیار زیادی به شاهنامه داشت وی همواره از ورود افراد کم سواد و کم اطلاع در عرصه شاهنامه پژوهی بشدت انتقاد می کرد ومی گفت: شخصی با مدرک لیسانس معماری دست به تصحیح شاهنامه زده است و این جای تاسف است.
تاسف استاد زمانی بیشترمی شد که می گفت خود این فرد در جایی گفته من 500 جای شاهنامه را عوض کردم.و ادامه می داد این افراد که بدون آشنایی با ادبیات تصحیح می‌کنند هم شاهنامه را خراب می‌کنند و هم خودشان را. چون مطالعاتشان کم است و با افراد ادیب کمتر نشست و برخاست داشته اند تصور می‌کنند چیزی را که نوشته‌اند کسی نمی‌داند و درست همین است. شاهنامه پژوهی کار هرکسی نیست و کسانی که در زمینه شاهنامه بویژه تصحیح ابیات آن کار می‌کنند باید درباره ادبیات و نسخه‌های مختلف مطالعه و تحصیلات کافی داشته باشند.
جوینی که درتصحیح شاهنامه خود نسخه فلورانس را اساس کار خود قرار داده بود در این باره می گفت: ما اکنون حدود 150 نوع شاهنامه خطی داریم. 26 تا از بقیه بهترند. از بین اینها چند نسخه معتبر هستند: اول نسخه فلورانس، دوم لنینگراد، بعد نسخه چهار و شش چاپ مسکو و نسخه قاهره و چهارم شاهنامه بنداری. اتفاقا خود آقای دانش پژوه، نسخه شناس معروف به من گفتند: پس از نسخه فلورانس از لنینگراد 733 باید استفاده کنی؛ چون هم تاریخش قدیمی تر و هم کاملتر است. چون فلورانس فقط تا کیخسرو را دربردارد و بقیه آن گم شده است.
وی همچنین با رد کردن اشکالاتی که برخی منتقدان برای نسخه فلورانس مطرح می‌کنند؛ عنوان می کند :مخدوش بودن تاریخ کتابت و رسم الخط دوگانه آن و اینکه احتمالاً به وسیله دو کاتب، در دو زمان متفاوت و برگرفته از روی دو نسخه مختلف است که وحدت متن آن را زیر سوال می‌برد، نادرست است.
جوینی همچنین درباره نسخه پژوهی عنوان می کرد که باید نسل جدیدی از نسخه پژوهان تربیت شود تا در آینده ما در این باره دچار مشکل نشویم.
استاد عزیزالله جوینی زاده‌ی سال 1304 در شهر اسفراین است. وی بعد از دریافت مدرک دکتری خود، به تدریس در دانشگاه تهران مشغول شد و از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بازنشسته شد. او بیش از 80 مقاله در حوزه‌های مختلف ادبیات منتشر کرده است. همچنین ترجمه‌های بسیاری از عربی و انگلیسی به زبان فارسی دارد.
از میان کتاب‌های او به این عنوان‌ها می‌توان اشاره کرد: «تصحیح و شرح فرهنگ مجموعه الفرس»، «تصحیح مفردات قرآن»، «تصحیح تفسیر نسفی» (ترجمه‌ای کهن از قران به فارسی موزون و مسجع)، «تصحیح فرهنگ مصادره اللغله»، «تصحیح نهج‌البلاغه»، «شرح واژگان دشوار و برگردان همه ابیات شاهنامه» (از دست‌نویس موزه فلورانس)»، «نبرد اندیشه‌ها در داستان رستم و اسفندیار»، «داستان زال و رودابه» (از دست‌نویس موزه فلورانس)، «داستان فرود سیاوش» (از دست‌نویس موزه فلورانس)، «داستان بیژن و منیژه» و «داستان رستم و سهراب» (از نسخه فلورانس).
وی بامداد امروز چهارشنبه 25 بهمن سال 91 پس از عمری تلاش در عرصه ادبیات فارسی به دیار باقی شتافت.
یادش گرامی و روحش شاد.
پایان پیام/
نظر شما