مسجد ملاحسن خوی بازمانده ای از دوره قاجار

خبرگزاری شبستان// ارومیه

مسجد ملاحسن در ضلع جنوبی خیابان انقلاب خوی و تقریباً رو به روی مسجد قدیمی سیدالشهدا قرار دارد که این بنا قدیمی تر از بنای مسجد سیدالشهدا می باشد و در بافت قدیمی شهرستان خوی واقع شده و در اطراف آن مغازه‌ها و راسته بازارها قرار گرفته اند.

مسجد ملاحسن خوی در قرن 12 هجری توسط احمد خان دنبلی به نام ملاحسن شیخ الاسلام ساخته شده بود و بعد از ویرانی بر اثر زلزله در سال1296ه-ق توسط حاجی ابراهیم تاجر از نو ساخته شد.

ورودی اصلی مسجد بدون حیاط است که با یک هشتی به سالن شبستانی با سه فرش‌انداز و دو ردیف ستون سنگی تراش‌دار‌ به شکل هشت ضلعی ختم می‌شود.

در ضلع شرقی ورودی مسجد مناره آجری نسبتاً عریضی قرار گرفته که بدنه آن دارای اطاق‌های پنجره‌دار می‌باشند و درِ دیگر مسجد به بازار قدیمی باز می‌شود.

این مسجد با یک شبستان دلگشا و بزرگ بر روی دو ردیف ستون سنگی به شکل 8 ضلعی بنا شده که از لحاظ معماری اسلامی یکی از بناهای منحصر به فرد تاریخی آذربایجان غربی است.

تزئین گنبدهای پوششی از نظر کاربرد آجر فوق‌العاده متنوع و جالب است و در آجرچینی کاسه‌ گنبد و طرح‌هایی قابل توجهی مانند اشکال لوزی، دایره و گل‌های 18 پر به کار رفته است.

نورگیرهایی در اطراف دهانه گنبدهای ضلع شمالی شبستان این بنای تاریخی وجود دارد و در اطراف هر گنبد 3 نور گیر تعبیه شده و هشتی ورودی این مسجد نیز طاق نماهای رسمی بند کشی شده و گنبد آجری دارد.

مسجد تا ارتفاع حدود 80 سانتی متر با سنگ و بقیه با آجر ساخته شده و ستون های آن نیز سنگی می باشد و چفت و بست آن ها به خوبی انجام گرفته است.

ستون های سنگی و چفت و وصل آنها به وسیله اتصال های سربی انجام گرفته و در ضلع شرقی ورودی مسجد مناره آجری نسبتاً‌ مرتفعی قرار گرفته که مؤذنه آن دارای شش طاق نما با پنجره می باشد.

محراب این بنای تاریخی در داخل طاق های آجری و گودی قرار دارد و دارای حاشیه کاشی کاری جدید است.

وجود 12طاق گنبدی شکل در طرح ها و شکل های مختلف معماری اسلامی از جمله ویژگی های بارز و زیبای مسجد تاریخی ملاحسن خوی است.

تزئینات گوشواره و آرایش چشمگیر بنا در نوع آجرچینی گنبدها و سقف پوششی شبستان مسجد در 12 طرح مختلف بسیار جالب و بی نظیر بوده و بیننده را به حیرت وا می دارد.

بهره گیری از بهترین شیوه آجرچینی در گبندها جلوه خاصی به فضای معنوی این بنا بخشیده است.

محراب این مسجد از دیگر قسمت های زیبای آن می باشد که اطراف آن با کاشیکاری های مزین به آیات الهی تزئین شده است.

از آنجائیکه یکی از ورودی های این مسجد رو به بازار تاریخی خوی است به همین سبب بیشتر عبادت کنندگان آنجا را بازاریان و کسبه تلاشگر بازار خوی تشکیل می دهند.

گفتنی است، شهرستان خوی مشهور به دارالمومنین با داشتن مساجد و امامزاده‌ها و حسینیه‌های تاریخی یکی از شهرهای مهم در زمینه گردشگری مذهبی به شمار می‌رود و مسجد تاریخی مطلب‌خان به عنوان بزرگترین مسجد روباز کشور نیز در این شهرستان قرار دارد.

از دیگر مساجد و امامزاده‌های قدیمی و تاریخی خوی می‌توان به مساجد داش‌آغلیان، چورس، دیزج دیز، ملااحمد، ذهبیه و امامزاده‌های سید بهلول، مقبره، شیخ نوایی و میرفتاح و تکیه‌گاه حضرت ابوالفضل اشاره کرد.

لازم به ذکر است، شهرستان خوی به‌دلیل واقع شدن در مسیر جاده ابریشم و جاده تجارتی شرق و غرب مورد بازدید بسیاری از جهانگردان و ایران شناسان واقع شده‌است.

پایان پیام/