عباسعلی فراهتی، استاد فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه کاشان به مناسبت 14 شوال سالروز وفات علامه قطب راوندی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در اصفهان اظهار کرد: شیخ قطب الدین، ابو الحسن یا ابو الحسین، سعید بن عبد الله بن حسین بن هبة الله بن حسن راوندی کاشانی، عالم بزرگ، محدث، مفسر، متکلم، فقیه، فیلسوف و تاریخ دان بزرگ شیعه که بسیاری اوقات نیز او را به جدش نسبت داده و سعید بن هبة الله راوندی می‌گویند از یک خانواده دانشمند در راوند کاشان دیده به جهان گشود.
وی با اشاره به اینکه پدر و جد قطب راوندی از عالمان و برجستگان بزرگ زمان خود بودند افزود: تاریخچه و شرح حالی از تولد و دوران کودکی او نیز به دست نیامده است.
به گفته وی،علامه قطب راوندی تحصیلات ابتدایی را نزد پدر خویش فرا گرفت و پس از آن در محضر درس شیخ ابو علی طبرسی، عماد الدین طبری و سید مرتضی رازی حاضر و سپس برای بهره مندی از علمای شهر قم رهسپار آن دیار شد بطوری که در مدت کوتاهی از چهره‌های سرشناس شیعه شد.
*قطب راوندی شاگر ممتاز شیخ طبرسی است/قطب را با شیخ طبرسی و شیخ طبرسی را با قطب می‌شناسند
رئیس دانشگاه پیام نور کاشان با تاکید بر اینکه ابوعلی فضل بن حسن بن فضل طبرسی، معروف به «امین الدین» از بزرگترین دانشمندان و مفسران شیعی در قرن ششم هجری استاد بزرگ علامه قطب راوندی است گفت: قطب راوندی شاگرد ممتاز شیخ طبرسی بوده و این امتیاز و شایستگی شاگرد، به حدّی رسیده است که قطب را با او و او را با قطب می‌شناسند.
فراهتی، عشق به قرآن قطب راوندی و تلاش بی دریغ وی در راه نشر معارف را تاکید کرد و گفت: علی رغم این موارد تاثیر نفس قدسی استادش طبرسی بزرگ نقش بسزایی در اندیشه و آثار گران سنگ وی داشت و از این رو، بود که آثار و تالیفات قطب راوندی، رنگ خدایی و بوی وحی به خود گرفت.
وی، بکارگیری موضوعات متنوعی از علوم و معارف اسلامی در آثار و مباحث قطب راوندی را یادآورشد و گفت: وی عالمی بود که با بررسی تمام جوانب موضوع در نوشته‌هایش به نگاهی گذرا اکتفا نمی‌کرد و دیدگاه های موافق و مخالف دیگران را مانند انسانی که حق را برای حق می‌خواهد به درستی نقل می‌کرد.
*«ابن شهر آشوب» از ستارگان درخشان تشیع و برجسته‌ترین شاگردان قطب راوندی بود
به گفته وی،محمد بن علی معروف به «ابن شهر آشوب» از ستارگان درخشان تشیع و برجسته‌ترین شاگردان قطب بود که در کتاب «معالم العلماء» خویش با یادی از قطب الدین به عنوان استاد خویش نام چند کتاب وی را ثبت کرده است.
*تالیف بیش از 60 جلد کتاب در علوم گوناگون و معارف اسلامی
عضو شورای فرهنگ عمومی شهرستان کاشان با تاکید بر اینکه علامه قطب راوندی در علم تفسیر، فقه، حدیث، فلسفه، کلام، تاریخ و دیگر موضوعات نوشتارهای فراوانی بر جای نهاده‌است افزود: آثار قطب الدین در علوم گوناگون و معارف اسلامی به بیش از 60 جلد می‌رسد که فقه القرآن، شرح آیات الأحکام، إحکام الأحکام، الاختلاف بین المفید و المرتضی فی بعض المسائل الکلامیة، أسباب النزول، الأغراب فی الإعراب، ألقاب الرسول و فاطمة و الأئمة علیهم‌السلام، الإنجاز فی شرح الإیجاز فی الفرائض، تهافت الفلاسفة، جواهر الکلام فی شرح مقدمة الکلام تعدادی از این کتب ارزشمند است.
فراهتی تدوین بیش از 40 جلد از کتاب های علامه قطب راوندی از جمله «آیات الاحکام» و «خلاصه التفاسیر» درباره دین و فقه را خاطرنشان کرد و گفت: اثر نبوغ و استعداد ذاتی قطب راوندی در تألیفات وی به آسانی مشهود است بطوریکه در نوشته‌هایش به تحقیقاتی عمیق پرداخته و بر نکاتی جالب توجه و زیبا که بر بسیاری از دانشمندان و بزرگان مخفی مانده، دست یافته‌است.
*«الخرایج و الجرایح» معروفترین اثر قطب است
به گفته وی،کتاب «الخرایج و الجرایح» معروفترین اثر قطب به شمار می‌آید که در بیان مسائل کلامی و عقاید و در برگیرنده هفت کتاب پیرامون مسأله معجزه و شیوه زندگی رسول خدا (صلّی الله علیه و آله ) است.
*ذوق شاعری و سرودن منظومه هایی به زبان عربی
وی ذوق شاعری قطب الدین راوندی و سرودن منظومه هایی به زبان عربی توسط وی را یادآورشد و گفت: وی در بیشتر رشته‌های علوم اسلامی تبحر و تخصص داشته و آثاری چون کتاب الخرائج و الجرائح، قصص الانبیاء، شرح النهایه در ده جلد، نهیه النهایه، بیان الانفرادات، تهافت الفلاسفه، زهر المباحثه را از خود برجای گذاشته است.
*اساتید قطب راوندی
به گفته وی،«پدرش، شیخ ابو علی فضل بن حسن طبرسی صاحب مجمع البیان، عماد الدین ابو جعفر طبری، صفی الدین مرتضی بن داعی بن قاسم، سید مرتضی ابن داعی رازی و برادرش سید مجتبی، ابوصمصام احمد بن سعید طوسی، ذو الفقار بن محمد بن معبد حسینی، محمد بن حسن، پدر خواجه نصیر الدین طوسی، ابو عبدالله، حسن مؤدب قمی، ابو منصور، شهریار بن شیرویه بن شهریار دیلمی، شیخ ابو جعفر محمد بن علی بن محسن حلبی، ابوالحسن محمد بن علی بن عبدالصمد تمیمی نیشابوری، سید ابوالبرکات محمد بن اسماعیل مشهدی، شیخ الساده مجتبی بن داعی بن قاسم، ابوالفضل عبدالرحیم بن احمد شیبانی، ابو جعفر محمد بن مرزبان، هبه الله بن دعویدار، ابوجعفر بن کمیح، ابونصر الغاری، ابوالحسین احمد بن محمد بن علی مرشکی، ابوسعید حسن بن علی لارآبادی، ابوالقاسم حسن بن محمد حدیقی و ابو صمصام ذوالفقار بن محمد بن معبد حسینی» تعدادی از اساتید معظم قطب راوندی هستند که هر یک از این بزرگان نیز خود شاگرد عالمان و فقها و محدثین برجسته دیگر آن دوران بودند.
*شاگردان قطب راوندی
این عضو هیات علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه کاشان در خصوص چهره‌های برجسته‌ای که شاگرد قطب راوندی بودند و از وی به نقل روایت پرداخته‌اند افزود: «نصیر الدین حسین بن سعید راوندی و ظهیر الدین محمد بن سعید راوندی دو فرزندش، قاضی احمد بن علی بن عبد الجبار طوسی، قاضی جمال الدین علی بن عبد الجبار طوسی، فقیه علی بن محمد مدائنی، فقیه عزالدین محمد بن حسن علوی بغدادی، زین الدین ابو جعفر محمد بن عبد الحمید بن محمود دعویدار، رشید الدین محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی و شیخ منتجب الدین» از جمله این شاگردان هستند.
*آثار علمی قطب راوندی
فراهتی افزود: «ام القرآن، تفسیر القرآن در دو جلد،خلاصه التفاسیر در ده جلد،شرح آیات المشکله فی التنزیه،اللباب فی فضل آیه الکرسی،الناسخ و المنسوخ من القرآن، ام المعجزات( کتابی که راوندی پس از چندی به عنوان «تتمه الخرایج» به نگارش درآورد)، الاختلافات( این کتاب در برگیرنده اختلافهای کلامی بین شیخ مفید و سید مرتضی (علم الهدی) بوده و 95 مسأله اختلافی در آن بررسی شده است)، تهافت الفلاسفه( این کتاب که نشان دهنده دانش فلسفی قطب است در موضوع حکمت و فلسفه نگارش شده و به تناقض گویی فلاسفه پرداخته است)، جواهر الکلام فی شرح مقدمه الکلام (شرحی بر کتاب «مقدمه الکلام» شیخ طوسی در علم کلام است)،آیات الاحکام(این کتاب آیاتی از قرآن کریم را که مربوط به مسائل فقهی واحکام دینی است مورد بحث و بررسی قرار داده است)،احکام الاحکام،الانجاز( شرحی است بر کتاب «الایجاز فی الفرائض» شیخ طوسی)،حل المعقود فی الجمل و العقود،الشافیه فی الغسله الثانیه، الخمس، من حضره الاداء و علیه القضاء، رساله الفقهاء، مشکلات النهایه، المنتهی فی شرح النهایه( این کتاب به شرح نهایه شیخ طوسی پرداخته و در ده جلد به چاپ رسیده است)، الرائع فی الشرایع، النیات فی جمیع العبادات، نهیه النهایه، فقه القرآن(در این کتاب گرانسنگ با تلاش و کوششی ستودنی به دست توانمند قطب راوندی تمام آیات قرآنی که به احکام فقهی مربوط بوده است به ترتیب ابواب فقه دسته‌بندی و در دو جلد به یادگار نهاده شده است و تحفه العلیل»(در موضوع دعا و آداب آن و احادیث مربوط به امراض و بلاها) تعدادی از آثار علامه قطب راوندی است.
به گفته وی،«رساله فی صحه احادیث اصحابنا( موضوع آن بیان صحت احادیثی است که علمای شیعه نقل کرده‌اند)، شرح الکلمات المائه( شامل شرح صد کلمه از سخنان حضرت علی ـ علیه السّلام )، ضیاء الشهاب( شرحی بر کتاب شهاب الاخبار قاضی سلامه مصری)، لباب الاخبار، لب اللباب( اخبار و احادیثی در موضوع اخلاق)، مزار(کتابی بزرگ در موضوع زیارتنامه‌ها)، المجالس فی الحدیث، دعوات معروف به سلوه الحزین( موضوع این کتاب ارزشمند مربوط به آداب دعاها و تأثیر آنها است که در چهار باب تدوین گشته است)، جنی الجنتین(در تاریخ اولاد امام هادی ـ علیه السّلام ـ و امام عسکری ـ علیه السّلام )، قصص الانبیاء (در این کتاب تاریخ و شرح زندگی پیامبران از زبان روایات بیان شده است)، المستقصی(کتابی در علم اصول فقه است که شرحی بر «الذریعه» سید مرتضی در علم اصول می‌باشد)، التغریب فی التعریب، الاغراب فی الاعراب، شرح العوامل المأئه( شامل صد عامل در علم نحو)، غریب النهایه( در شرح لغتهای مشکل فقهی کتاب نهایه شیخ طوسی) و نفثه المصدور» ( این کتاب دیوان اشعار قطب راوندی است) از دیگر تالیفات گران سنگ این عالم بزرگ است.
*وفات/رویت پیکر سالم و سیمای نورانی قطب راوندی پس از هشت قرن در زمان تعمیرصحن مطهر حضرت معصومه(س)
این استاد تاریخ اسلام افزود: قطب راوندی سرانجام روز چهارشنبه چهاردهم ماه شوال سال 573 هجری در شهر قم دیده از جهان فرو بست و در صحن بزرگ حضرت معصومه (ع) بخاک سپرده شد که آرامگاه او هنوز هم زیارتگاه عام و خاص است.
فراهتی با اشاره به اینکه تعمیرگران صحن مطهر حضرت معصومه (س) پس از هشت قرن با پیکر سالم و سیمای نورانی قطب راوندی رو به رو شدند، افزود: حضرت آیت الله مرعشی نجفی ( رحمه الله ) به پاس خدمات او، سنگ قبری بلند و به یاد ماندنی را بر فرازش به یادگار نهاد تا زائران حرم فاطمه معصومه (س)در ابتدای ورود وخروج از صحن مبارکش چشمانشان به قبر این فرزانه بزرگ روشن شود.
پایان پیام/
نظر شما