به گزارش گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان: کسانى که از بیرون مکّه (فاصله 16 فرسخ) براى انجام حج مى روند، باید قبل از اعمال حج «عُمره تَمتُّع» بجا آورند. اعمال عمره تمتع عبارت است از : احرام، طواف، نماز طواف، سعى، تقصیر(1)
زمان انجام عمره تمتّع:
عمره تمتع باید در فاصله زمانى اوّل شوّال تا ظهر روز نهم ذى حجه انجام شود و اگر این زمان بگذرد، وقت عمره تمتع تمام شده و وظیفه حاجى نیز تغییر می کند.
مکان اعمال عمره تمتّع:
نخستین عمل، احرام است که در یکى از میقاتها(2) بعنوان مثال در جُحفه یا مسجد شجره انجام می شود. دومین عمل طواف است که در مسجد الحرام به دور کعبه انجام می شود و سپس نماز طواف که باید در مسجد الحرام و پشت مقام ابراهیم(3)خوانده شود. عمل بعدی سعى است که در فاصله بین صفا و مروه(4) که امروز به صورت راهروى سرپوشیده ساخته شده بجای آورده می شود و سپس تقصیر که مکان معیّنى ندارد.
کودکان و اعمال عُمره و حج
کودکان دو دسته اند: «مُمیِّز» و «غیر ممیز» : مُمیِّز کودکى است که خوب و بد را تشخیص مى دهد و خود مى تواند اعمال را به طور صحیح انجام دهد. کودک مُمیِّز، خودش مُحرم مى شود و اعمال را بجا مى آورد، و در مواردى که خودش نتواند انجام دهد، سرپرست وى (مثلاً پدر) او را در انجام اعمال یارى مى دهد.
کودک «غیر مُمیِّز» : غیر مُمیِّز کودکی است که به آن حدّ نرسیده. یعنی خوب و بد را تشخیص نمی دهد و خود نمی تواند اعمال را به طور صحیح بجا آورد .
کیفیت اعمال کودک غیر مُمیِّز
احرام: سرپرست وى لباس احرام بر او مى پوشاند و از طرف او نیّت احرام مى کند. تلبیه:اگر کودک مى تواند لبیّک ها را بطور صحیح پاسخ دهد، برایش مى گویند تا او نیز بگوید، و اگر نمی تواند سرپرست کودک خود از طرف او «لبیک ها» را مى گوید. طواف: کودک را باید طواف دهند، اگر کودک بتواند، باید خود راه برود، وگرنه او را حمل کرده و طواف مى دهند. نماز طواف: سرپرست کودک او را به انجام نماز وادار می کند و اگر خود کودک نمى تواند نماز بخواند، سرپرست او نماز را از طرف او بجا مى آورد. سعى: مانند طواف او را به سعى مى برند. تقصیر: قدرى از مو یا ناخن او را کوتاه مى کنند. او را براى وقوف، به عرفات و مشعر مى برند، و سرپرست کودک از طرف او نیّت وقوف مى کند. در روز عید قربان نیز، اگر خودش نمى تواند رمى جمره کند، سرپرست وى رمى جمره عقبه وقربانى رااز طرف اوانجام مى دهد. سپس سر او را مى تراشد و اگر سال اوّل او نباشد مى تواند سر او را بتراشد یا تقصیر کند. در شبهاى 11 و 12 ذى حجه، کودک نیز باید در منى باشد و سرپرست وى از طرف او نیت بیتوته کند. در روزهاى 11 و 12 ذى حجه، سرپرست وى، او را به انجام رمى وادار کند و اگر خودش نمى تواند رمى کند به نیّت او رمى جمرات را برایش انجام دهد. پس از برگشت به مکه، سایر اعمال را مانند اعمال عمره بجا آورند.
احکام برخی اعمال کودک غیر ممیز
1 ـ محرم کردن طفل و بردن او براى اعمال عمره و حج، مستحب است و واجب نمی باشد. بنابراین، افرادى که کودکان خود را براى زیارت همراه مى برند، اگر بخواهند آنها را مُحرم کنند، باید کمال دقت را داشته باشند تا تمامى اعمالشان به طور صحیح انجام شود و با ناقص بودن اعمال، مشکلى براى آنها پیش نیاید.
2 ـ کودکى که براى عمره یا حج محرم شده است، باید طواف و نماز آن را با طهارت انجام دهد. بنابراین اگر کودک ممیّز است و مى تواند بطور صحیح وضو بگیرد، خودش وضو بگیرد وگرنه باید وضو را به او یاد دهند تا وضو بگیرد و اگر نمى تواند خودش وضو بگیرد باید او را وضو دهند یا او را در وضو کمک کنند.
3 ـ کودکى که براى حج یا عمره مفرده محرم شده است، باید طواف نساء و نماز آن را نیز بجا آورد، و چنانچه انجام ندهد، نمى تواند ازدواج کند.
4 ـ سرپرست طفل، باید در مدّت احرام، او را از کارهائى که بر مُحرم حرام است، باز دارد ولى زیر سایه رفتن که بر مردان مُحرم حرام است بر پسر بچه ها جایز است.
6 ـ در حال طواف و سعى شرایط این اعمال باید مراعات شود، مثلا در حال طواف باید بدن و لباس کودک پاک بوده و شانه چپ او به طرف کعبه باشد. در حال طواف و سعى بیدار باشد. لذا توصیه مى شود کسانى که نمى توانند نظارت کامل بر اعمال کودک داشته باشند، آنها را محرم نکنند.
پی نوشت ها:
(1) تقصیر: کوتاه کردن و در اصطلاح فقه به معنى کوتاه کردن بخشى از مو یا ناخن است که یکى از اعمال عمره و حج مى باشد.
(2) میقات: مکانى است که براى احرام معیّن شده است و عبارت است از: مسجد شجره، جُحفه، وادى عقیق (ذات عرق)، قرن المنازل و یلملم .
(3) مقام ابراهیم: سنگى است که حضرت ابراهیم «ع» در هنگام ساختن کعبه زیر پاى خود مى گذاشته و اثر پاى آن حضرت بر سنگ مانده است و اکنون در مسجد الحرام نزدیک کعبه در محفظه اى بلورین نگهدارى مى شود.
(4) صفا و مروه نام دو کوه کوچک در کنار مسجد الحرام است که امروزه بخش عمده اى از این دو کوه برداشته شده و بین آنها راهرو سرپوشیده اى ساخته اند.
پایان پیام/
نظر شما