به گزارش خبرگزاری شبستان، سید عباس عراقچی، معاون حقوقی و امور بین المللی وزیر خارجه در برنامه گفتگوی ویژه خبری یک شنبه شب شبکه دو سیما، مرحله دوم مذاکرات را تعیین چگونگی حرکت به سمت هدف مشخص شده ذکر کرد و افزود: در اینجا رویکرد ما همان رویکرد گام به گامی است که در جلسات با 1+5 هم مطرح شده و توافق کلی صورت گرفته بود. این بار گام ها به گونه ای طراحی می شوند که ما را به هدف برسانند ولی تفاوت آن با گذشته در این است که اکنون گام ها را منطقی، متوازن و واقع بینانه تنظیم کردیم به گونه ای که برداشتن آنها، حداقل برداشتن گام اول برای دو طرف مقدور باشد.
معاون وزیر خارجه گفت: در طراحی ما دو گام اول و آخر خیلی اهمیت دارد زیرا درباره گام های میانی می شود بعدا بحث کرد ولی گام اول از آن جهت که باز کننده مسیر است و اگر درست برداشته شود می تواند فضای موجود را از فضایی تقابلی به فضای تعاملی و همکاری تبدیل کند بسیار اهمیت دارد از این رو این گام باید به گونه ای طراحی شود که برای هر دو طرف قابل اجرا باشد.
عراقچی گفت: در طرحی که ارائه خواهیم داد سعی می کنیم گام اول را درست تبیین کنیم و در چارچوب مذاکره به آن برسیم. گام آخر هم بسیار مهم است، وقتی به گام آخر می رسیم باید وضع صحنه مشخص باشد از نظر برنامه ایران، وضعیت تحریم ها، وضعیت تاسیسات مختلف باید به خوبی تعریف شده باشد و اگر هر ترتیباتی برقرار شده است چگونگی محدودیت های زمانی و شکل آن و اینکه چگونه آن را به سرانجام می رسانیم باید مشخص باشد. سرانجام رسیدن یعنی اینکه پرونده ایران کامل از شورای امنیت خارج و عادی و در آژانس بین المللی انرژی اتمی مانند هر کشور دیگر عضو غیردارنده سلاح هسته ای با آن برخورد شود.
معاون وزیر امور خارجه با تاکید بر استفاده از تجربیات گذشته گفت: این تجربه ها متعلق به همه ماست و باید از آنها بهره گیریم که بهره گرفته شده و طرح مذاکراتی خودمان را که اکنون تقریبا آماده است و سه شنبه توسط دکتر ظریف ارائه می شود به طرفهای مذاکره خواهیم داد. طرح پیشنهادی ایران با طرح های گذشته آنها بطور کامل متفاوت است، آنها آخرین طرحی که به ما دادند در آلماتی یک بود و از نظر آنها این طرح همچنان روی میز است.
عراقچی گفت: از نظر ما مدت طرح آلماتی یک گذشته زیرا از آن زمان تاکنون تغییرات مبنایی صورت گرفته از این رو جواب آن طرح را نمی دهیم بلکه طرح خودمان را ارائه می کنیم. از آنجایی هم که طرح منطقی، متوازن و واقع بینانه تنظیم شده، بسیار امیدوار هستیم که بتواند راهگشا باشد و یک مسیر مذاکراتی را باز کند.
معاون وزیر خارجه تصریح کرد: دو دوره زمانی را در نظر گرفتیم، یکی دوره مذاکراتی و یکی دوره اجرای طرح که برآورد ما برای جمع بندی و پایان دوره مذاکراتی 6 ماه تا یک سال و حتی زودتر است مشروط بر آن که طرف مقابل حسن نیت نشان دهد و اراده ورود به مذاکراتی سازنده را داشته باشد اما در مرحله اجرایی برای هر گام زمان تعریف می شود که برای گام اول زمان 6 ماهه تعیین شده است و بعد به سراغ گام بعدی خواهیم رفت.
مذاکره‌کننده ارشد ایران در ژنو گفت: طرح خود را به گونه ای طراحی کردیم که بهانه ای برای رد آن وجود نداشته باشد چرا که کاملا واقع بینانه و منطبق بر واقعیات صحنه و آزمونی است برای حسن نیت طرف مقابل لذا اگر حسن نیت داشته باشند به علت منطقی و متوازن بودن همه اجزای طرح، باید آن را بپذیرند. روشن است که لحن و ادبیات کشورهای 1+5 تغییر کرده است ولی این موضوع کافی نیست بلکه رفتار کشورها معیار قضاوت است از این رو امیدواریم تغییر رویکرد را در ژنو شاهد باشیم که به نظر من شواهد این تغییر رویکرد مشهود است. نشانه های مختلفی وجود دارد که زمینه برای پذیرش حقوق مردم ایران اکنون بیش از گذشته در میان کشورهای 1+5 فراهم هست.
معاون وزیر خارجه گفت: فکر می کنم ثمره ایستادگی مردم ایران در برابر همه فشارها و تحریم ها و تهدیدهای نظامی اکنون در حال روشن شدن است، حماسه سیاسی انتخابات اخیر هم به این ایستادگی انرژی فوق العاده ای داد از این رو با انرژی آزاد شده ای مواجه هستیم که فضا را به طور کامل تغییر داده است. جامعه بین المللی هم از این فضا استقبال کرده و در سفر آقای دکتر روحانی به نیویورک بطورکامل مشهود بود که چگونه جامعه بین المللی روی مثبت نشان داده است. اگر زمانی صحبت از معدودی سانتریفیوژ بود، اکنون تعداد آنها، شمار تاسیسات، میزان غنی سازی، مواد غنی شده و فناوری ما واقعیات بطور کاملا مشخص در صحنه است، طرف های مقابل هم چاره ای جز پذیرش این واقعیات ندارند.
وی ریاست تیم مذاکره کننده هسته ای و مذاکره کننده ارشد کشورمان را دکتر ظریف معرفی کرد و افزود: از آنجا که در پی مذاکرات واقعی و جدی در ژنو هستیم، ترجیح می دهیم میان معاونان وزرای خارجه صورت بگیرد چرا که مذاکره واقعی بین همتایان مسئولان انجام می شود.
عراقچی با اشاره به ملاقات دکتر ظریف با خانم اشتون در نیویورک تصریح کرد: در آن ملاقات درباره شکل و سطح مذاکرات گفتگو شد و نظر ما افزایش سطح مذاکرات به سطح وزیر است چرا که فکر می کنیم رسیدن به نتیجه به این شکل آسان تر و سریع تر است. نظر خانم اشتون بر ادامه مذاکرات به شکل گذشته بود که شاید آن را از نظر عملیاتی آسان تر می دانست. توافق ما در نیویورک بر این قرار گرفت که یک جلسه در سطح وزرا و یک جلسه در سطح معاونان برگزار شود تا درباره چگونگی جلو رفتن ارزیابی شود از این رو جلسه اول در نیویورک در سطح وزار برگزار شد که جلسه بسیار موفقی بود، جلسه دوم را در ژنو به شکل سابق خواهیم داشت و وارد مذاکرات محتوایی می شویم البته ممکن است در جلسه پایانی دکتر ظریف حضور پیدا کند، برای جلسه بعد هم ارزیابی خواهیم کرد.
وی اصول برنامه هسته ای ایران را تغییر ناپذیر دانست و افزود: خط قرمز اصلی و تغییرناپذیر ما حقوق مردم ایران است، حقوقی که بر اساس معاهدات بین المللی و ان پی تی از آن برخوردار هستیم از این رو اجازه کوچک ترین خدشه ای به این حقوق را نمی دهیم. به برنامه هم که می رسیم، برخی موارد هست که برای ما همچنان خط قرمز است و برای حفظ حقوق مردم ایران، حفظ آنها هم حیاتی است مثلا خود غنی سازی و ادامه آن برای ما خط قرمز است و به هیچ وجه اجازه نمی دهیم که این حق، تعلیق، محدود یا متوقف شود اما این که درباره ابعاد غنی سازی، سطح، اندازه و شکل آن مذاکره کنیم مشکلی نداریم و اگر سوالات و ابهامات و نگرانی هایی وجود دارد، آنها را مرتفع کنیم ولی اجازه نخواهیم داد که خود غنی سازی یک روز هم تعلیق شود.
عراقچی خروج مواد از کشور را خط قرمز دیگر دانست و افزود: ما موافقت نخواهیم کردکه حتی یک گرم از مواد ما از کشور خارج شود، اینها را سرمایه های کشور می دانیم.
وی رویکرد مذاکره کنندگان کشورمان را تعامل گرا و معامله گرایانه دانست و تصریح کرد: امیدوار هستیم با حفظ حقوق مردم ایران و حفظ خطوط قرمز بتوانیم مذاکرات را به سمت نتیجه هدایت کنیم.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به حضور کارشناسان مختلف در هیئت های طرف های مذاکره کننده گفت: مذاکره واقعی در سطوح مختلف برگزار می شود و آمادگی داریم که اگر مذاکرات شکل جدی به خود بگیرد در همه موارد ابعاد مختلف برنامه وسیع هسته ای کشورمان اعم از حقوقی، سیاسی و فنی جلساتی را با حضور کارشناسان برگزار کنیم و در مجموعه خودش به جمع بندی برسیم.
وی مذاکرات را موضوعی طولانی، زمان بر و پیچیده دانست و افزود: البته طولانی به معنی چندین سال نیست ولی اقتضائاتی وجود دارد که صبر و تامل در مذاکره را اجتناب ناپذیر می کند. ما به اتفاقات یک باره ای عادت کرده ایم ولی هیچ راه حل معجزه آسایی برای این مذاکرات وجود ندارد، باید وارد مذاکراتی دقیق، جزئی، زمان بر و خسته کننده شد و آن را با سختی، قدم به قدم و سانت به سانت جلو برد. مردم ما قطعا انتظار دارند که زودتر به نتیجه برسیم ما هم امیدواریم این اتفاق بیفتد ولی باید صبر و تامل هم داشت.
عراقچی ادامه داد: در مورد مذاکرات ژنو هم تلقی بنده این است که وقتی ما طرح پیشنهادی خودمان را ارائه دهیم، باید انتظار داشت که آنها طرح را به پایتخت های خودشان برای بررسی و ارزیابی ببرند سپس خودشان با خودشان جلسه بگذارند و مواضع خودشان را برای اعلام به ما هماهنگ کنند و پاسخ خود را به طرح پیشنهادی ما بدهند. باید صبر و تحمل را داشته و منظر باشیم مذاکرات روال منطقی و طبیعی خود را طی کند.
وی افزود: باید به طرف مقابل بدبین باشیم، انتظار نداریم آنها حقوق ما را به آسانی بدهند، قطعا به حسن نیت آنها و این که آماده تعامل متوازن باشند تردید داریم. متاسفانه تجربیات تلخی از همکاری و تعامل با اینها در گذشته، چه پیش از انقلاب و چه بعد آن داریم بنابراین همه اینها هم مد نظر ما هست البته اگر بدبینی بخواهد اصل حاکم بر تفکر ما شود در این صورت هیچ کاری نباید کنیم چرا که بدبینی مفرط ناشی از نبود اعتماد به نفس است در حالی که باید به خود و توانایی های خودمان اعتماد کنیم، همان گونه که ملت در عرصه های مختلف جلو رفته است، در عرصه دیپماتیک هم ما توانایی، استعداد و قدرت برخورد داریم.
وی گفت: نباید وقتی به دیپلماسی می رسیم فکر کنیم آنها همه قدر قدرت هستند و ما کم می آوریم، این در حالی است که توانایی مذاکره کنندگی، انگیزه، تعهد ما به مراتب از آنها بالاتر است البته فضل و عنایت الهی این موضوع را مضاعف می کند.
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود دیدارهای حاشیه ای را موضوعی رایج در جلسات و مجامع بین المللی بیان کرد و افزود: در گذشته هم میان ما و 1+5 این موضوع بوده است و ملاقات های دو جانبه را داشتیم. در اینجا هم مانع و استثنایی قائل نیستیم و اگر نکته ای لازم باشد که با هیئتی مطرح کنیم، انجام خواهیم داد و این را اقتضای مذاکره در عمل معلوم خواهد کرد.
وی گفت: طرف مقابل از ما درخواست اقدامات اعتماد ساز و شفاف ساز دارد که ما در اصول با این موضوع مشکل نداریم زیرا به ماهیت صلح آمیز برنامه خودمان اعتماد داریم البته با زیاده خواهی و بهانه جویی مشکل داریم و اجازه نخواهیم داد با عنوان شفاف سازی و اعتماد سازی در پی مقاصد دیگری باشند. اگر اعتماد سازی و شفاف سازی معقولی مورد نظر آنها باشد و نظارت بیشتری بر تاسیسات ما بدون بهانه جویی و اغراض دیگر مطرح باشد، از آنجا که چیزی برای پنهان کردن نداریم،موافقیم و حتما انجام خواهیم داد ولی اعتماد سازی مسیری دوجانبه است، طرف مقابل هم باید اعتماد مردم ما را با برداشتن از سیاست های خصمانه و به طور مشخص اعمال تحریم بر مردم ایران دست بردارند.
وی تاکید کرد: قطعا انتظار داریم در برابر هر اقدام شفاف سازی که ایران می کند، آنها هم اقدامی متناسب برای اعتماد سازی انجام دهند که بطور مشخص در عرصه رفع و لغو تحریم هاست.
معاون وزیر خارجه، رسیدن به تفاهم با 1+5 را دارای دشمنان بیان کرد و گفت: کسانی در منطقه و در سطح جهانی، در داخل اروپا و آمریکا هستند که نمی خواهند این تفاهم شکل بگیرد زیرا بقا و منافعشان و رژیم صهیونیستی به عنوان راس دشمنان در تنش است، تنش میان ایران و کشورهای منطقه، جامعه جهانی و غرب هست و در همه تنش هایی هم که بوده است همواره رد پای رژیم صهیونیستی را شاهد بودیم. اکنون هم نخست وزیر رژیم صهیونیستی به دست و پا افتاده است و تلاش های مذبوحانه و بسیار سبکی انجام می دهد از جمله سفر به آمریکا و مصاحبه هایی که می کند، همه اینها نشان دهنده ترس و وحشت رژیم صهیونیستی از یافتن راه منطقی برای برخورد با موضوع هسته ای ایران است.
عراقچی تصریح کرد: کاری که باید کنیم این است که اجازه بهانه جویی به رژیم صهیونیستی ندهیم تا هراس از ایران و برنامه هسته ای صلح آمیز هسته ای ایران را ترویج کند، از آن طرف هم کشورهای 1+5 اگر مصمم به پیش رفتن مسیر مذاکرات هستند نباید اجازه دهند نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای آنها دستور مذاکرات تعیین کند.
معاون وزیر خارجه با تاکید بر اینکه موضوع اصلی مذاکرات با 1+5 ، مسئله هسته ای است، گفت: موضوعات دیگر در دستور کار قرار ندارند اما اگر طرف های ما آماده یا علاقه داشته باشند که در جمع 1+5 یا ملاقات های دو جانبه وارد موضوعات دیگر منطقه ای و بین المللی شوند، هیچ گاه از گفتگو ابایی نداشته ایم و در این شرایط هم اگر علاقه طرف مقابل باشد آمادگی خواهیم داشت.
عراقچی تصریح کرد: نشانه های به رسمیت شناختن حقوق ملت ایران بیش از گذشته دیده می شود، هم در صحبت کشورهای مختلف و هم در آرا و نظریات موسسات تحقیقاتی، اظهارات رسمی و غیر رسمی همه از آمادگی بیشتر این کشورها نسبت به گذشته حکایت دارد البته خوشبین و ذوق زده نیستیم اما این آمادگی را بیش از گذشته احساس و فکر می کنیم با چارچوب منطقی که ایران در مذاکرات معرفی خواهد کرد، اکنون شرایط بیش از پیش برای حصول به تفاهم فراهم است و امیدوارم این اتفاق رخ دهد.
مرحله نخست مذاکرات؛ تعیین هدفی مشترک برای بازی برد برد
معاون وزیر امور خارجه، مذاکرات هسته ای را دو مرحله دانست که مرحله نخست آن روشن کردن انتهای مسیر مذاکرات و رسیدن به هدفی مشترک برای بازی برد برد است.
عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری یک شنبه شب شبکه دم سیما، با اشاره به انتخاب ژنو برای مذاکرات گفت: تصمیم ایران بر برگزاری جلسات در شهرهای بین المللی و مقر سازمان ملل است و شهر ژنو هم برای طرفها از نظر فاصله نزدیک به شمار می رود. تیم مذاکره کننده جدید با استفاده از تجربیات تیم های قبلی و مذاکرات سال های گذشته و فراز و نشیب های آن سعی کرده که رویکرد جدیدی را طراحی کند و با برنامه عملیاتی جدید وارد مذاکرات شود.
عراقچی تصریح کرد: آقای ظریف چارچوب این رویکرد و طراحی جدید را در مذاکرات نیویورک برای وزاری کشورهای 1+5 تشریح کرد که بسیار هم مورد استقبال واقع شد. در نیویورک گفتیم و در ژنو هم بر همین مبنا ارائه طرح خواهیم کرد که مذاکرات در دو مرحله باید انجام شود که در مرحله اول باید نسبت به چشم انداز و هدف نهایی مذاکرات به یک توافق مشترک برسیم و این چیزی است که در مقایسه با گذشته تفاوت و تازگی دارد. تازگی از این جهت که ما پیش از ورود به مذاکره و برداشتن هر گامی به درک و تفاهم مشترکی درباره هدف از مذاکرات و جایی که به آن ختم می شود، برسیم و هدف مشترکی را برای حرکت به آن سمت ترسیم کنیم.
عراقچی تصریح کرد: با این کار می خواهیم بگوییم که در تاریکی قدم نخواهیم زد و حاضر نیستیم مسیری را برویم که انتهای آن مشخص نیست. هدف باید به گونه ای تعریف شود که هر دو طرف برنده باشند.
معاون وزیر امور خارجه درباره مفهوم برد برد گفت: فکر می کنیم که می توان به گونه ای هدف را طراحی کرد که هر دو طرف، به ویژه ما، بدون دادن هیچ امتیازی برنده مذاکرات باشند. طرف های مقابل ما مدعی هستند و باید این ادعا را در عمل ثابت کنند که تنها نگرانی آنها سلاح هسته ای و انحراف به این سمت است و با برنامه هسته ای صلح آمیز کشورمان مشکلی ندارند. از این رو اگر هدفی را طراحی کنیم که آنها در انتهای مسیر اطمینان پیدا کنند که برنامه ای برای ساخت سلاح هسته ای وجود ندارد، آنها برنده اند و به مقصود خود رسیده اند بدون آن که ایران امتیازی داده باشد.
معاون وزیر امور خارجه گفت: وقتی برنده هستیم که در انتهای مسیر برنامه صلح آمیز هسته ای خودمان را داشته باشیم، بدون آن که به آن خدشه ای وارد شود و حقوق هسته ای ما به رسمیت شناخته شده باشد از جمله حق غنی سازی که برای ما اهمیت کلیدی دارد بنابراین اگر به هدف مشترکی برسیم که در آن ایران برنامه خودش را دارد، به اهدافش رسیده و طرف مقابل هم اطمینان حاصل کرده است هیچ مقصود نظامی در کار نیست، به این شکل هر دو طرف برنده خواهند بود.
عراقچی تصریح کرد: این نگاه جدیدی که روی آن کار می شود و در مذاکرات ژنو معرفی خواهد شد،نگاهی است که در پی مشترک کردن هدف و شکل دادن بازی به سمتی است که در انتها هر دو طرف برنده باشند و این از نظر ما مرحله نخست مذاکرات هست که این چارچوب را بتوانیم با هم تعریف کنیم.
پایان پیام/
نظر شما