به گزارش خبرگزاری شبستان، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در گفتگوی اختصاصی با جرمی بوئین خبرنگار بی‌بی سی با تبیین دیدگاه مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم احترام به حقوق و جایگاه و منزلت ملت ایران بسیاری از تحریمهای یکجانبه غرب علیه تهران را غیر قانونی دانست و ریشه‌های بی‌اعتمادی در روابط آمریکا و ایران را براندازی دولت مصدق توسط آمریکایی‌ها دانست.
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: آمریکا با سرنگونی دولت مصدق تاریخ روابط میان دو کشور را خراب کرد.
ظریف گفت: کار واقعی و دشوار در این نشست شروع شد. همه ما خوشبین بودیم و هنوز هم خوشبین هستیم اما شاید اکنون محتاط‌تر از چند روز پیش باشیم. وقتی همه این‌ها را داخل متنی مشترک بیاوریم به طوریکه همه احساس کنند این متن خودشان است، در آن صورت ممکن است اختلافاتی در دیدگاه‌ها داشته باشیم، برخی ممکن است موضعی با خواسته‌های حداکثری داشته باشند و رسیدن به نتیجه دشوار شود اما چه در جریان این نشست یا نشست بعدی، این‌ها همه زمینه‌هایی است که قابل حل است.
خبرنگار بی‌بی سی در این مصاحبه پرسید فابیوس وزیر خارجه فرانسه گفته است ما می‌خواهیم به توافق برسیم اما نمی‌خواهیم به توافقی فوتبالی برسیم. آیا فکر می‌کنید مخالفت فرانسه یک مشکل است؟
ظریف گفت: یک بار دیگر می‌گویم نمی‌خواهم درباره آنچه در گفتگو‌ها اتفاق می‌افتد صحبت کنم زیرا معتقدم انسجام گفتگو‌ها ایجاب می‌کند در حرف‌ها محتاط و رازنگهدار باشیم.
خبرنگار گفت: آیا نمی‌خواهید بگویید این مسئله مربوط به راکتور آب سنگین اراک می‌شود.
ظریف گفت: نمی‌خواهم بگویم چه کسی مشکل درست می‌کند. فابیوس حرفهایی به رسانه‌ها زده است. روشن است او نگرانی‌ها و دغدغه‌های خود را دارد.
خبرنگار گفت: آیا نگرانی او درباره راکتور اراک است.
ظریف گفت: خوب شما می‌توانید این سؤال را از خود او بپرسید. اما همه ما با هم اگر تلاش کنیم نگرانیهای یکدیگر را برطرف کنیم به نتیجه خواهیم رسید. ما از ابتدا توافق کردیم بر اساس احترام متقابل و جایگاهی برابر با یکدیگر کار کنیم. از این رو اگر همه تلاش کنیم این طور کار کنیم می‌توانیم به توافق برسیم.
خبرنگار گفت: آیا می‌توانیم در این دور از گفتگو‌ها به توافق برسیم؟
ظریف گفت: احتمال توافق وجود دارد و همچنین ممکن است به توافق نرسیم. اما این مسئله فاجعه نخواهد بود. ما روندی مهم را شروع کرده‌ایم و به شرطی که این روند ادامه پیدا کند و تلاش شود به نتایجی مثبت برسد، فکر می‌کنم کارمان خوب بوده است. فکر می‌کنم کار بی‌‌‌نهایت مهمی کرده‌ایم. به نظر من تا اینجا هم تحولی بزرگ بوده است و شکل متفاوتی از گفتگو‌ها را تجربه کرده‌ایم.
خبرنگار گفت: آیا شما همه این کار‌ها را به علت تحریمهای شدید علیه ایران انجام داده‌اید؟
ظریف گفت: واقعیت این نیست. بهتر است رک و پوست کنده صحبت کنیم و ببینیم تحریم‌ها چه نتیجه‌ای داشته است. تحریم‌ها باعث تولید نوزده هزار سانتریفوژ شده است. همچنین تحریم‌ها برای مردم ایران هم مشکلاتی به وجود آورده است. تحریم‌ها هرگز بر سیاستهای ما تاثیر نمی‌گذارد.
خبرنگار گفت آیا شما می‌گویید تحریم‌ها شما را مجبور کرده است سانتریفوژهای بیشتری بسازید.
ظریف گفت: نه این طور نیست. من نمی‌گویم تحریم‌ها ما را مجبور کرده است بلکه می‌گویند محصول و نتیجه واقعی تحریم‌ها این بوده است. اگر می‌خواهید تاثیر تحریمهایی را که در هشت سال گذشته اعمال شده است، ببینید باید به نتایج آن نگاه کنید. نتیجه واقعی این تحریم‌ها فشارهایی بر زندگی مردم ایران و تولید نوزده هزار سانتریفوژ بوده است. من فکر نمی‌کنم کسی بتواند بگوید تحریم‌ها موفق بوده است و مدعی پیروزی شود.
خبرنگار گفت: اما دولتهای غربی می‌گویند فشار‌ها کارساز بوده است.
ظریف گفت: نه، فشار‌ها کارساز نیست. در واقع مردم ایران دولتی را انتخاب کردند که با این مسئله دقیقا همانطوری برخورد می‌کند که هشت سال پیش درباره آن مذاکره می‌کرد. بنابراین ما اکنون گروه جدیدی داریم که مسئول مذاکرات هسته‌ای ایران هستند اما علت آن تحریم‌ها نبوده است. اگر قرار بود تحریم‌ها کارساز باشند، ایران می‌بایست برنامه غنی سازی خود را متوقف می‌کرد اما ایران این کار را نکرده و تحریم‌ها دقیقا نتیجه‌ای معکوس داشته است.
خبرنگار بی‌بی سی گفت: در ایران رهبری معظم رهبری می‌کند. آیا ایشان باورهای خود را درباره این مسئله تغییر داده است؟
ظریف گفت: نه، زیرا ایشان بر این باور است نباید با ایران طوری برخورد شود که منزلت و جایگاهش پایین‌تر از کشورهای دیگر باشد. رهبر انقلاب ما خواستار احترام به حقوق مردم ایران و احترام برای جایگاه و منزلت ملت ایران است. و خواسته ما نیز همین است.
خبرنگار گفت: آیا معنای آن این است که اگر به توافق برسید بتوانید به غنی سازی اورانیوم ادامه دهید؟
ظریف گفت: ما به روشنی گفته‌ایم اینکه از ما خواسته شود اورانیوم را غنی سازی نکنیم نه فقط خلاف حقوق ماست بلکه خلاف آن چیزی است که سیاست درست برای منع تکثیر تلقی می‌شود. زیرا ما همه دانش و تاسیسات و دانشمندان و کارگاههای لازم را برای ساخت این سانتریفوژ‌ها داریم.
از این روبهترین و موثر‌ترین راه برای اینکه مطمئن شویم ایران بدون اینکه به سمت استفاده غیرصلح آمیز منحرف شود، برنامه هسته‌ای خود را دنبال می‌کند، و البته ایران هرگز قصد ندارد به سمت استفاده غیرصلح آمیز از انرژی هسته‌ای حرکت کند، این است که این فناوری به شکلی شفاف تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی استفاده شود و این چیزی است که ما آماده آن هستیم.
خبرنگار در ادامه پرسید اگر شما به توافقی برسید، چه در این دور یا در دوری دیگر و این توافق را به کشور خود ببرید، آیا خواهید توانست آن را به کسانی که دیدگاههای سیاسی متفاوتی با شما دارند یعنی تندرو‌ها؛ بقبولانید؟.
ظریف گفت: درهمه جوامع ما افراد یک جور فکر نمی‌کنند و دیدگاههای متفاوتی وجود دارد و تفاوت در دیدگاه‌ها همیشه هست. هر توافقی منتقد و عیبجوی خود را دارد اما اگر توافق محکم و معقول و متوازن باشد می‌تواند روی پای خود بایستد و در برابر فشار منتقدان و فشار زمان مقاومت کند و پایدار بماند. این چیزی است که ما برای آن تلاش می‌کنیم. ما دنبال توافقی متوازن هستیم زیرا قضیه یک جنبه ندارد، ما می‌خواهیم آن را شروعی برای حل این مسئله و تغییر ماهیت روابطمان قرار دهیم. از این رو این شروع طرحی مهم است که ما نباید به آن به عنوان چیزی نگاه کنیم که امروز درباره آن به پیروزی برسیم اما دو ماه یا دو سال دیگر با شرایطی روبرو شویم که پایدار و قابل قبول نباشد.
خبرنگار گفت: شما از عیبجویان از هر گونه توافقی صحبت کردید. بسیار احتمال دارد که عده‌ای از این عیبجویان هم در سنای آمریکا باشند. برای شما تا چه حد مهم است کشورهای غربی کم یا بیش تحریم‌ها را بردارند.
ظریف گفت: من بر این باورم تحریمهای یک جانبه به ویژه تحریمهای فرامرزی (تحریمهایی که آمریکا کشورهای دیگر را مجبور به اعمال آنها علیه ایران می‌کند) غیرقانونی هستند. این تحریم‌ها هیچ جایگاهی در قانون بین المللی ندارند.
خبرنگار گفت: منظور شما تحریمهای آمریکاست.
ظریف گفت: من درباره تحریمهای آمریکا و برخی تحریمهای اروپا صحبت می‌کنم. این تحریم‌ها غیرقانونی هستند و هیچ پایه و اساسی در قانون بین الملل ندارند و اساسا غیرموثر هستند. بنابراین برخی تحریم‌ها را هدف تلقی می‌کنند. آنها باید ببینند تحریم‌ها در هشت سال گذشته شکست خورده است و به همین علت دنبال راههای دیگری باشند. نمی‌دانم چرا عده‌ای همچنان سیاستهایی را که ثابت شده غلط است دنبال می‌کنند. به نظر من امکان (اتخاذ) رویکردی جدید وجود دارد و می‌توان دیدگاهی جدید به مسئله داشت. ما به جامعه بین المللی امکان جدیدی را ارائه کرده‌ایم. ملت ایران باب فرصت را به روی نوع جدیدی از روابط گشوده است.
خبرنگارگفت: نظرتان درباره اظهارات باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا یا اظهارات مقامات کاخ سفید پس از آنکه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل انزجار شدید خود را از آنچه در اینجا جریان دارد؛ اعلام کرد، چیست. اوباما گفت او یک بار دیگر بر دیدگاه خود تاکید می‌کند که هرگز اجازه نخواهد داد ایران به سلاح اتمی دست پیدا کند.
ظریف در پاسخ گفت: ایران سلاح اتمی نمی‌خواهد. خبرنگار گفت: اما آنها حرف شما را باور ندارند. اسرائیل‌ها این حرف را باور نمی‌کنند.
ظریف گفت: این مشکل خودشان است. به نظر من برخی دنبال ایجاد رعب و ترس هستند. آنها تلاش می‌کنند سپربلایی در برابر اقدامات غیرقانونی خودشان از جمله نقض حقوق بشر پیدا کنند.
واقعیت این است اسرائیل مهم‌ترین تهدید امنیتی برای کل منطقه است. اسرائیل تنها دارنده تسلیحات هسته‌ای و شیمیایی در منطقه ماست. اسرائیل در برابر هر گونه تلاشی برای عاری کردن منطقه ما از تسلیحات کشتار جمعی ایستادگی کرده است. از این رو آنها هیچ اعتباری ندارند که در این باره صحبت کنند. آنها از سال هزار و نهصد و نود و دو دائم گفته‌اند ایران در عرض شش ماه سلاح اتمی می‌سازد. بنابراین می‌بینیم در مدت بیست و یک سال پیش بینی‌های آنها محقق نشده است و هرگز محقق نخواهد شد زیرا ما دنبال سلاح اتمی نیستیم.
البته نکته اینجاست که من معتقدم آمریکا حق ندارد با دیگران این طور صحبت کند. از زمانی که سازمان ملل متحد منشور خود را تصویب و استفاده از نیروی نظامی یا تهدید به استفاده از آن را غیرقانونی اعلام کرد، هر گونه گزینه نظامی از روی میز حذف شد.
خبرنگار گفت: آیا شما از تهدید به استفاده از نیروی نظامی نمی‌ترسید زیرا از این تهدید‌ها خیلی می‌شود؟.
ظریف گفت: من درباره این تهدید‌ها نگران نیستم. من درباره کشورهایی نگران هستم که دائما روی نیروی نظامی تکیه می‌کنند. بار‌ها و بار‌ها ثابت شده است استفاده از نیروی نظامی غیرموثر و فاجعه آمیز برای منافع ملی خود این کشور‌ها بوده است.
خبرنگار گفت: آیا برای شما عجیب نیست که بسیاری به ایران اعتماد ندارند. آنها در ذهنشان تاریخ روابط خرابی که شما با آمریکا داشته‌اید، حک شده است و همچنین در ذهن آنها حک شده است که ایران برنامه هسته‌ای خود را مخفیانه شروع کرد.
ظریف پاسخ داد: نه این طور نیست. به نظر من مشکل در روابط میان ایران و آمریکا را خود آمریکایی‌ها شروع کردند. مشکل در روابط دو کشور از زمانی آغاز شد که آمریکا دولت منتخب و دموکراتیک را در ایران سرنگون و از یک دیکتاتور در دهه‌های بعد حمایت کرد.
مجری گفت: بنابراین شما تاریخ مشترک زیادی با آمریکا دارید.
ظریف تصریح کرد: ما تاریخ مشترک زیادی با یکدیگر داریم، ما بار‌ها روابطمان بر هم خورده است. ما بی‌اعتمادی زیادی به یکدیگر داریم که باید بر این‌ها غلبه کنیم.
خبرنگار گفت: اما نظر آنها درباره اینکه چه کسی مسئول این مشکلات و بی‌اعتمادیهاست فرق می‌کند. آنها از گروگانگیری در سفارت آمریکا صحبت می‌کنند.
ظریف گفت: تاریخ از چهارم نوامبر (زمان گروگانگیری در سفارت آمریکا) شروع نشد. تاریخ بسیار قبل‌تر از آن و زمانی که آمریکایی‌ها دولت منتخب و دموکراتیک ایران را سرنگون کردند؛ شروع شد. تا جایی که به برنامه هسته‌ای مربوط می‌شود، ایران نمی‌خواست برنامه هسته ای‌اش را پنهان کند. بلکه این آمریکا و کشورهای غربی بودند که تصمیم گرفتند مانع دسترسی ایران به آنچه که حقش بود شوند در حالیکه این کار آنها خلاف قوانین بین المللی و ان پی تی بود.
ظریف افزود: پیام من برای آقای اوباما این است که دریچه‌ای از فرصت به روی ما باز شده است و باید از این فرصت استفاده کرد تا این وضع را تغییر داد و این مسئله را حل کرد. این مسئله قابل حل است اما به رهبری درست نیاز دارد. این کار به جرات نیاز دارد.
خبرنگار گفت: به نظر شما این پنجره و دریچه تا کی باز خواهد ماند.
ظریف گفت: این مسئله به رفتار خود ما بستگی دارد. ما می‌توانیم با اعمالمان و گامهایی که بر می‌داریم، این پنجره را باز نگه داریم یا ممکن است با کار‌ها و گامهایی بی‌اعتمادی تشدید شود و حتی باعث شویم این پنجره خیلی زود‌تر بسته شود.
خبرنگار گفت: منظورتان کار جمعی است و کار همه کسانی که در این مذاکرات حضور دارند. ظریف گفت بله، همه کسانی که در این مذاکرات حضور دارند.
پایان پیام/
نظر شما