سبد کالای غیرنقدی جانشینی برای یارانه نقدی

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، هدفمندسازی یارانه‌ها در ایران یکی از مهمترین بخش‌های طرح تحول اقتصادی است که به تغییر فرآیند دادن یارانه ها می‌انجامد. در این فرایند با حذف تدریجی یارانه ها از مواد سوختی، مواد خوراکی، آب، برق و سایر اقلام در ایران نوع ارایه رایانه تغییر می‌کند و بخشی از این یارانه‌های حذف شده (60 درصد در سال 1390) به صورت نقدی به مردم پرداخت می‌شود و سایر درآمد این کار صرف کارهای عمرانی و فرهنگی می‌شود. این کار در اواخر دهه1380 به اجرا گذاشته شد و بخش عمدهٔ آن در دهه1390 انجام شد. از هدفمندسازی یارانه‌ها به عنوان بزرگترین طرح تاریخ اقتصادی ایران نام برده می‌شود. اما در حال حاضر زمزمه هایی برای قطع یارانه نقدی به گوش میرسد و قرار است سبد کالا یاری گر این مسئله باشد.

هرچند تا کنون به صورت قطعی حرفی از جایگزینی یارانه با سبد کالا زده نشده است اما باید دید آیا میشود سوبسیدی که از سوخت و انرژی  گرفته شد با برج و مرغ و روغن جبران کرد؟ 
این طرح در دولت سابق آغاز شد اما با اتفاق افتادن تحریم ها هدفمندی یارانه ها به درستی اجرا نشد و با این کار یارانه ها هدفمند نبود و تبعات نامناسبی داشت اما حالا بار سنگینی به دوش دولت است که باید ماهانه مبلغ سنگینی به حساب سرپرست خانوارها واریز کند. این کار برای دولت غیر ممکن است زیرا برای تامین آن با مشکل مواجه است .علاوه برآن اقداماتی که قرار بود صرف کارهای عمرانی و بهداشت شود موفق نبود.
هدف از قانون هدفمندی یارانه ها خدمت رسانی به مردم به دوصورت از سوی دولت می باشد.
دولت یک هزینه دارد و یک درآمد؛ درآمد ها شامل: مالیات ها و... می شود و بخشی از هزینه ها مانند: یارانه هایی که به مردم می دهند راشامل می شود و این کارهزینه برای دولت و درآمد برای مردم است.
در حال حاضر بحثی با عنوان سبد کالا مطرح شده است که این دلهره را در مردم ایجاد کرد که یارانه ها قطع میشود.در این رابطه اظهار نظر های مختلفی انجام گرفت.
جایگزینی سبد کالا بجای یارانه های نقدی مقرون به صرفه برای همه قشر جامعه می تواند باشد که این کار باعث پایین آمدن تورم با سرعت بالا می شود.

درحالی که برخی از مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بودند دولت قصد دارد ارائه سبد کالایی را جایگزین پرداخت یارانه‌ نقدی کند وزیر صنعت، معدن و تجارت این موضوع را رد کرد.

محمدرضا نعمت‌زاده گفت : سبد کالایی هدیه‌ای است که دولت برای برای گروهی از جامعه درنظر گرفته و یارانه نیست. وی ادامه داد: دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت لیستی را تهیه و بر اساس آن افراد مشمول دریافت سبد کالایی مشخص شده‌اند. او با تاکید بر این‌که ارائه این سبد در سال جاری برای دو بار تصویب شده است، گفت: اگر قرار باشد این سبد کالایی در سال آینده هر سه ماه یک بار ارائه شود وزارت صنعت، معدن و تجارت آمادگی کامل برای این کار را دارد. پیش از این یک مقام آگاه در وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته بود که ارائه‌ سبد کالایی پیش درآمد‌ی برای حذف یارانه‌های نقدی است. به گفته‌ی وی دولت در صحبت‌های خود به طور ضمنی احتمال حذف یارانه‌های نقدی را مطرح کرده و قرار است با ارائه‌ی سبد‌های کالایی را جایگزین پرداخت یارانه‌های نقدی کند.

نوبخت تصریح کرده بود این‌که روش نقدی در سال 1393 کاملا قطع شود و پرداختی‌ها غیرنقدی باشد به هیچ عنوان اجرایی نخواهد شد. نوبخت با اشاره به این که دولت بر خود فرض می‌داند تا حداقل تا پایان سال جاری دو سبد غذایی را تقدیم اقشار شریف اما با درآمد محدود کند، گفته بود که ما در بودجه سال آینده نیز اعتباراتی را تخصیص داده‌ایم تا در هر فصل از سال آینده نیز بتوان سبد کالایی را به گروه‌های هدف تقدیم کنیم. در این رابطه همچنین معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار کرده که با توجه به افزایش قیمت برخی کالاها براثر تحریم‌ها، قرار شد سبد کالا به مردم اهدا شود و این امر به 14 تا 15 میلیون نفر تعلق میگیرد.

ایرج ندیمی در مورد ارائه سبد کالا از سوی دولت به مردم گفت: اینکه دولت به جای پول، کالا به مردم می‌دهد، قطعاً کار خوبی بوده و مهم این است که معیشت مردم مدیریت شود و در صورتی که کالا از نظر ضرورت معیشتی و نیز محل پرداخت آن از سوی دولت در راستای حمایت از تولید باشد، آثار تورمی نخواهد داشت.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: آن چه مجلس انتظار دارد، این است که هر قدر بتوان حمایت از مردم را به سمت کالا و خدمات برد مؤثرتر از پول نقد است و مشکل نقدینگی و تورم نیز نخواهد داشت.
نماینده لاهیجان در مجلس افزود: از دولت توقع داریم که نیازمندان و جامعه هدف به هر نحوی حمایت شود و همه افراد تحت پوشش قرار گیرند.
گفتنی است تاکنون دولت و مجلس در رابطه با حذف یارانه نقدی به نتیجه قطعی نرسیده‌اند و دولت باید در لایحه هدفمندی یارانه‌ها پیشنهادات را به مجلس ارائه کند و اکنون نمی‌توان این سبد را به معنای حذف یارانه نقدی تصور کرد.

البته نباید فراموش کرد که به یکباره نمی توان یارانه مردم بخصوص اقشار آسیب پذیر را قطع کرد زیرا در شرایط کنونی کشور ما تعداد افراد سرمایه داری که شاید با پرداخت بدهیشان بتوانند یارانه سایرین را پرداخت کنند بسیار کم است  و بیشتر مردم به این پول نیاز دارند.

موضوع بعدی این است که یارانه نفری 45500تومان به خانواری 81000تومان تبدیل میشودو باید دید آیا این موضوع منطقی است که به جای فردی نگریستن موضوع بصورت خانواری به مسئله نگریست ؟و آیا برای خانوارهای پر جمعیت چاره ای اندیشیده شده است ؟

بسیاری از افراد به دلیل افزایش تورم ناشی از یارانه پرداختی با مشکل مواجه اند و نمی توان توقع داشت تنها با پرداخت مبلغی به عنوان سبد کالایی انتظار داشت مایحتاج مردم به درستی تامین شود.
با افزایش نقدینگی حاصل از پرداخت یارانه و با برداشتن سوبسید سوخت تاثیر گرانی سوخت بر تمام بخش های زندگی مردم تاثیر گذاشته است و تورم به لای های زندگی مردم راه پیدا کرد .
انتظار می رود مسئولان به نحوی برای اصلاح این هدفمندی اقدام کنند که به مشکل بعدی نیانجامد.

پایان پیام/