کشت موفق گیاه « کینوا » در گلخانه دانشگاه منابع طبیعی گرگان

به گزارش خبرگزاری شبستان از استان گلستان، دکترحسن سلطانلو، دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در بازدید خبرنگاران ازگلخانه دانشگاه درباره این گیاه گفت: این گیاه غله نیست اما فواید آن حتی بیشتر از غله‌هاست. این گیاه دارای دانه‌های گرد و ریزی بوده و قدمتی بیش از 5 هزار سال دارد و اکنون نیز در آمریکای جنوبی در سطح وسیعی در حال کشت است.عملکرد گیاه کینوا مشابه گندم بین 3 تا 5 تن در هکتار است اما برخی ارقام اصلاح شده آن حتی تا 11 تن در هکتار نیز عملکرد داشته است.

وی افزود: هم برگ و هم دانه آن برای غذای انسان و دام قابل استفاده است اما دانه اولویت بیشتری دارد. در شرایطی که قیمت جهانی گندم 350 دلار در هر تن است، کینوا 3200 دلار قیمت دارد و در برخی ارقام قیمت آن به 8 هزار دلار می رسد با این وجود، هزینه‌های تولید در واحد سطح این گیاه در ایران کمتر از گندم خواهد بود زیرا کشت این گیاه نیاز به آب، کود و عملیات زراعی بسیار کمتری نسبت به گندم دارد.

سلطانلو تصریح کرد: با توجه به اینکه کینوا سرشار از پروتئین است، یک جایگزین عالی برای برنج محسوب می‌شود و پخت ترکیبی آن با برنج می‌تواند ایران را از واردات برنج بی‌نیاز و سالانه یک تا دو میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی ایجاد کند.

وی ادامه داد: پیش بینی می‌شود کینوا نیز همچون گیاهانی مثل چغندر قند و گوجه‌فرنگی که روزگاری بومی ایران نبودند در آینده خواهد توانست در سطح وسیعی کشت و توسعه پیدا کند، بخصوص اینکه در دهه‌های اخیر آب و هوای ایران گرم و خشک شده است، کینوا با داشتن ویژگی تحمل بالا به شوری و خشکی می‌تواند به عنوان گیاهی نجات بخش عمل کند. هنوز بیش از نیمی از زمین‌های با ظرفیت کشت و زرع ایران، به دلیل خشکی و شوری خاک دست نخورده هستند و فائو توصیه کرده که کینوا را حتی در اراضی فقیر و لم‌یزرع می‌توان کشت کرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار امیدواری کرد: در کویر مرکزی ایران در اراضی که هیچ گیاهی به عمل نمی آید ولی مستعد کشاورزی هستند، کاشت کینوا به دلیل نیاز به آبی کم می‌تواند گسترش یابد و به اشتغال‌زایی در این مناطق کمک کند.

دکتر سیده ساناز رمضانپور، دانشیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و دیگر عضو این گروه تحقیقاتی گفت: طبق گزارش سازمان خواربار جهانی (فائو) ارزش غذایی آرد دانه این گیاه معادل شیرخشک تلقی می‌شود و دانه این گیاه با دارا بودن اسید آمینه‌های ضروری لیزین و متیونین که غلات و حبوبات دچار کمبود آن هستند، به رفع مشکل سوء تغذیه کمک کند و واردات مکمل‌های غذایی دام و طیور را کاهش دهد.

وی افزود: مزیت اصلی استفاده از بذر کینوا به عنوان یک مکمل غذایی، پاسخگویی کینوا به تقاضای رو به رشد بین المللی برای محصولات فاقد گلوتن است. همچنین مصرف دانه کینوا احساس سیری به فرد می‌دهد، به همین دلیل توصیه می‌شود افراد دیابتی از این غذا به جای برنج سفید و پاستا استفاده کنند.

رمضانپور خاطرنشان کرد: نحوه طبخ دانه‌های کینوا در بسیاری کشورهای خاستگاه این گیاه، مشابه برنج است و در کشورهای آمریکای جنوبی بنام خاویار سبزی و برنج اینکا، معروف است.

دکتر معصومه صالحی، استادیار مرکز تحقیقات شوری کشور و یکی دیگر از اعضای این تیم تحقیقاتی گفت: بذر این گیاه به سختی تهیه شد و به دلیل تحریم¬ها با کمک محققان کشورهای مختلف در چند سال گذشته تنها توانستیم 200 بذر از برخی از گونه‌های مناسب اقلیم ایران تهیه کنیم. اما امروز موفق به تولید و بذرگیری از این ارقام در حجم مناسب برای زیرکشت بردن حداقل 5 هکتار شده¬ایم. ما در این زمینه نیاز به حمایت بیشتر برای دستیابی به ارقام متنوع‌تر این گیاه داریم تا هرچه سریعتر سازگاری ارقام بررسی شده و به کشاورزان برای تولید انبوه معرفی کنیم.

مهندس سیدابراهیم سیفتی، دانشجوی دکتری کشاورزی هسته ای دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان نیز گفت: هدف‌گذاری این شرکت برای کشت گیاه مقاوم به خشکی و شوری در خاک‌های خشک و شور اراضی شهرستان آق‌قلا واقع در استان گلستان موجب شد که محوریت پژوهش رساله دکتری خود را بر روی تحقیقات در این گیاه انتخاب کنم.

وی افزود: پس از دریافت بذور خوشبختانه توانستیم با حمایت‌های مالی شرکت مزارع نوین ایرانیان موفق شویم برای اولین بار در ایران بذر ارقام مناسب کینوا برای اقلیم ایران را در سطح انبوه تولید کنیم. بنابراین اکنون فرصت بسیار خوبی برای محققین کشور فراهم شده است تا با انگیزه هرچه بیشتر در جهت نیل به تجاری‌سازی این گیاه برای مصارف انسانی و تغذیه دام و طیور قدم بردارند.

محقق واحد طرح و توسعه شرکت مزارع نوین ایرانیان در ادامه اعلام کرد: چون دانشجوی دکتری بورسیه دانشگاه یزد هستم، برنامه‌ریزی شده است که سال 1393 سازگاری ارقام تولید شده را در استان یزد نیز بررسی کنم.

مهندس بیژنی‌کیا، مدیرعامل شرکت مزارع نوین ایرانیان و عضو دیگر گروه تحقیقاتی کینوا گفت: هدف تحقیقاتی در این پروژه، اصلاح ژنتیکی ارقام مناسب ایران با استفاده از فناوری هسته‌ای و پرتوتابی با اشعه گاما برای ایجاد جهش ژنتیکی در جهت تولید ارقام زودرس با ساپونین پایین و خنثی نسبت به طول روز برای کشت در ایران بوده است و اکنون امیدواریم با حمایت‌های دولت، در سال آینده بتوانیم ارقام تولید شده مناسب اقلیم ایران را برای کشت در سطح وسیع به کشاورزان و محققین علاقه‌مند به این گیاه ارائه کنیم.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه منابع طبیعی گرگان، تحقیقات انجام شده بر روی گیاه جدید کینوا در قالب یک رساله دکتری رشته کشاورزی هسته‌ای به راهنمایی مشترک دکتر سیده ساناز رمضانپور و دکتر حسن سلطانلو دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و با همکاری و مشاوره دکتر معصومه صالحی از مرکز تحقیقات شوری یزد و دکتر جف ‌موگان استاد دانشگاه بیرگام‌یونگ آمریکا در دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان در حال انجام است.

این گیاه بومی کوه‌های آند در بولیوی، شیلی و پرو، بسیار خوش هضم و منبع غنی از پروتئین، آهن، فسفر، انواع ویتامین‌ها و امگا 3 است. کینوا که مقدار قابل توجهی‌ پروتئین دارد، در سال 2013 لقب جهانی گرفت تا کشت آن توسعه یابد.

پایان پیام/