گروه قرآن و معارف،خبرگزاری شبستان: علما در سیر شکل گییر انقلاب اسلامی نقش بی بدیلی را ایفا کردند، در واقع روحانیت به مثابه الگویی برای تحقق جامعه اسلامی بودند که مردم ایران سال ها آرزوی تحقق آن را داشتند. این مهم در سال 1357 به رهبری امام خمینی(ره) به ثمر نشست و شعار استقلال،آزادی،جمهوری اسلامی به عنوان شعار اصلی نظام اسلامی ایران مطرح شد.
در این راستا و جهت بررسی این موضوع با حجت الاسلام محسن غرویان،عضو هیات علمی جامعه المصطفی(ص) العالمیه به گفت وگو نشسته ایم که حاصل آن را می خوانید:
علما در جریان شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی چگونه نقش آفرینی کردند؟
در رابطه با این سوال سه بعد مختلف وجود دارد، نکته اول این است که این انقلاب در حقیقت یک انقلابی است که بر پایه آموزه ها و فرهنگ دینی استوار است و علمای دین به عنوان مفسران دین نقش اساسی را در تببین آموزه های دینی داشتند. همچنین ولایت فقیه بحثی است که نیاز به کار علمی دارد و مفهوم ولایت اینکه ولایت در زمان غیبت چگونه است؛ لذا تببین و مفهوم سازی این امر بر عهده علمای دین است،در واقع امام خمینی(ره) این مفهوم را برای مردم بازگفتند.
نکته دوم این است که عالمان دین در حقیقت پیشرو جامعه هستند، در سیر شکل گیری انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) به عنوان جلودار حرکت در مبارزه با ستم و رژیم شاهنشاهی این انقلاب را رهبری کرد و گروه های دیگر سیاسی نیز پذیرفتند که پشت سر امام(ره) حرکت کنند.
اما مساله سوم در سیر شکل گیری انقلاب اسلامی آن بود که حضرت امام(ره) به عنوان رهبر این انقلاب عظیم و اسلامی از جامعیتی قابل توجه برخوردار بود، امام(ره) از نظر علمی و اخلاقی و سیاسی جامع بود و در کنار این ویژگی ها اهل زهد و عرفان بود. لذا جامعیت امام ویژگی منحصر به فرد ایشان بود. که نقش مهمی در انسجام مردم داشته است. بنابراین سایر علما در آن زمان به تبعیت از امام خمینی(ره) به آگاه سازی توده های مختلف مردم پرداختند و نقش کلیدی در پیشبرد انقلاب داشتند.
این بیداری در میان مردم و اقشار مختلف اعم از متدینین،اهل بازار و کسب و کار و حتی اقلیت های مختلف چه طور اتفاق افتاد،از این نظر که جامعه ایران همواره و به گواه تاریخ جامعه ای دینی و مذهبی بود.
اتحاد میان مردم به رهبری امام خمینی(ره) یکی از مهمترین عوامل پیروزی بود، اما در مورد بخش دوم سوال باید بگویم که این درست است که جامعه ایران همواره دینی بود،اما باید بررسی کرد که این دین از سوی چه کسی مطرح می شد.
برای مثال یادم هست قبل از پیروزی انقلاب شاه هم با این که سلطنت می کرد و زمام امور را به دست داشت و اهل عیاشی و خوش گذرانی بود اما در هر سال به حرم امام رضا علیه السلام می رفت و عکسی هم می گرفت و فرح پهلوی همسر شاه نیز به حرم حضرت معصومه و به مشهد می رفت، اما آنها در حد ظواهری بود که صرفا برای جلب توجه عموم صورت می گرفت و اعتقادی پشت آن نبود.
این یک بعد قضیه،حال از سوی دیگر امام راحل فقیه و مرجع تقلیدی بود که دین در جای جای زندگی اش نمود داشت،امام حقیقت و جامعیت دین را به مردم نشان داد.
قرآن و آموزه های قرآنی تا چه اندازه محتوای انقلاب را در سیر اعتراضات مردمی همراهی می کرد؟
بسیاری از شعارهای مردم قرآنی بود،برای مثال آیاتی در قرآن هست که جنبه انقلاب و مبارزه با ستم دارد. مانند آیاتی که در سوره مائده آمده است، لذا قرآن الگویی برای مردم بود که امام (ره) در انقلاب اسلامی آنچه که از مبارزه با ظلم و ستم در قرآن بیان شده بود را به فعلیت رساند. به بیان دیگر امام(ره) با تمسک به آیات قرآنی مبارزه با ظالم زمان را به فعلیت رساند.
برگردیم به فضای انقلاب اسلامی، برجسته ترین عامل تمایز انقلاب ایران نسبت به سایر انقلاب های منطقه چه بود؟
شاید یکی از مهمترین ویژگی ها در شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی خلاصه شود، واقعیت آن است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با جریان یافتن تفکر اسلامی در بدنه جامعه بسیاری از ویژگی های معنوی به جامعه بازگشت.
پایان پیام/
نظر شما