به گزارش خبرگزاری شبستان، آیت الله حاج میرزا محمد حسن حسینی شیرازی از علمای عالیقدر شیعه میباشد. میرزا در اوایل زندگی به سال 1248 هجری قمری از زادگاه خویش شیراز به اصفهان رفت و نزد علمای آن شهر به تحصیل علوم پرداخت و در سال1259به عتبات عالیات نزد شیخ مرتضی انصاری تلمذ می کرد. در سال 1291 در سامرا اقامت گزید و به تدریس و تعلیم مشغول شد تا اینکه به سال 1312 به رحمت پروردگار نایل آمده و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
فتوای تاریخی وی در تحریم تنباکو، توطئهای را که به سال 1309 هجری قمری به دست ناصر الدین شاه قاجار با واگذاری امتیاز دخانیات ایران به مدت پنجاه سال به انگلیسیها در حال شکل گیری بود، در نطفه نابود کرد.
اعطای امتیاز تنباکو
ناصرالدین شاه در سومین سفرش به اروپا، در اثر ولخرجیهای زیاد و عیاشیها، پولش تمام میشود امتیازی را در زمینه کشت، توزیع و فروش توتون و تنباکو به یک نفر انگلیسی به نام «ماژو تالبوت» میدهد و در مقابل مقداری پول میگیرد.
مذاکره در شهر «براتین» شروع شد. در این مذاکره اعتماد السطنه و تالبوت به توافق رسیدند و وقتی شاه به «براتین» آمد، تالبوت توانست با دادن رشوههایی به درباریان از جمله امین السلطان نظر موافق شاه را به دادن انحصار دخانیات، در مقابل دریافت 25 هزار لیره جلب کند.
بعد از برگشتن شاه به ایران تالبوت نیز برای شروع کار به ایران آمد طبق قرارداد یاد شده، کمپانی رژی باید سالانه 15 هزار لیره به صندوق دولت ایران واریز میکرد و در عوض کشت و فروش توتون و تنباکو را در انحصار خود میگرفت، سیاستی که استعمار پیر انگلستان در این گونه موارد به کار میبرد، این بود که شخصی را رابط قرار میداد که آن شخص امتیاز بگیرد؛ اما در اصل امتیاز از آن انگلستان بود.
صدور فتوای تحریم تنباکو
بعد از امضای قرارداد، کارکنان شرکت انگلیسی وارد ایران شده و در شهرها پراکنده گردیدند؛ اما مردم از ورود آنان به داخل شهرها جلوگیری کردند. در این موقع سید جمال الدین اسدآبادی به پیشنهاد سید علی اکبر فال اسیری که در تبعید بود، نامهای به میرزای شیرازی نوشت. پس از وصول نامه، میرزای شیرازی در تاریخ 19 ذی الحجه 1308 قمری 17 ماه پس از امضای قرارداد با کمپانی رژی- به وسیله کامران میرزا نایب السلطنه، تلگرافی را به نزدشاه میفرستد و میگوید کسانی را که تبعید کرده به کشور بازگرداند و در مورد قرارداد، مخالفت خود را ابراز کند. وقتی این تلگراف به دست شاه میرسد اعتنا نمیکند و فقط خود شاه، امین السلطان و چند نفر دیگر از این تلگراف باخبر میشوند. ناصرالدین شاه برای پاسخ به نامه میرزای شیرازی، به مشیر الوزاره کارپرداز ایران در بغداد میگوید چون تلگراف مفصل است با پست فرستادهایم که در واقع دروغی بیش نبوده است. ناگهان در تهران، حکم تحریم تنباکو از طرف آیت الله میرزای شیرازی به این شرح صادر میشود.
بسم الله الرحمن الرحیم؛ الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان عجل الله تعالی فرجه است.
در شهر ولولهای میافتد هر کس که سواد دارد، از روی آن نسخهای بر میدارد. این حرکت نشانگر آغاز یک مبارزه مکتبی علیه استعمار بود.
پس از حکم میرزا قلیانها شکسته میشود و مردم از کشیدن توتون و تنباکو دست میکشند و تمام مغازههای فروش توتون و تنباکو را میبندند و با شرکت رژی نیز معامله نمیکنند.
این جریان ادامه مییابد تا اینکه در تاریخ 23 جمادی اول 1309، اعلانی در کوچه و بازار زده میشود که: «برحسب حکم جناب حجه الاسلام و المسلمین آقای میرزای شیرازی، اگر تا 48 ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود یوم دوشنبه آتیه جهاد است، مردم مهیا شوید»
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبری سرانجام، امتیاز داخلی دخانیات و سپس امتیاز خارجی لغو می شوند و در روز سه شنبه 25 جمادی الثانی 1309، اعلامیهای منتشر می شود که مردم میتوانند با آسایش خاطر قلیان، چپق و سیگار بکشند.
حکم تحریم تنباکو از مصادیق احکام حکومتی است که در جهت رعایت مصالح جامعه اسلامی در عصر غیبت توسط مجتهد جامع الشرایط اتخاذ شد.
پایان پیام/
نظر شما