گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان: زن در نگاه دین مبین اسلام از جایگاه و منزلتی ویژه برخوردار است و این نگرش در سیره پیامبر(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت به وضوح قابل مشاهده است.
اساسا شاکله دین اسلام هیچ تفاوتی را میان زن و مرد قایل نشده و برتری میان این دو را صرفا در مرتبه بالاتر بودن (تقوا) می داند لذا اسلام هیچ گونه تبعیضی را میان زنان و مردان قایل نیست و تنها معتقد است زنان با توجه به ویژگی های جسمی و روحی خود تکیه بر نقش و حضور خود در خانواده داشته باشند و مردان با توجه به شرایط جسمی که دارند بار مادی خانواده را تامیین کنند، مع الوصف اسلام هرگز با حضور زن در اجتماع در صورت رعایت حدود انسانی و جنسیتی مخالف نیست و آنچه که امروز جهانیان درباره نگاه زن به اسلام می شناسند ناشی از نگاه جاهلانه و متحجرانه وهابیت نسبت به زن است که سبب شده این تفکر در میان مردم جهان ایجاد شود که اسلام نسبت به زن نگاهی فوق العاده خشن دارد.
اما خبرنگار سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان در راستای بررسی نگاه اسلام نسبت به زن و حضور او در اجتماع و محیط کار با حجت الاسلام و المسلمین «سید مهدی علیزاده موسوی» استاد حوزه و دانشگاه به گفت وگو نشسته است که حاصل آن را می خوانید:
به عنوان اولین سوال اساسا نگاه اسلام نسبت به حضور زن در اجتماع چیست؟
بر خلاف آنچه که تبلیغ می شود که در غرب آزادی های زنان زیاد است و در اسلام اینگونه نیست این قضیه متضاد است ما بعد از رنسانس شاهدیم که غرب دم از آزادی زنان می زند اما با عنایت به اینکه بعد از دوره رنسانس لذات انسان مادی محور شد و آرامشی که انسان در آسمان ها دنبالش بود به آرامش زمینی تبدیل شد لذا ویژگی های انسان برای آرامش نیز تبدیل به ویژگی صرفا زمینی مادی شد و یکی از لذت هایی که برای انسان متصور بود بهره وری از زن بود لذا ما قائلیم که جامعه امروز غرب مردسالار است و بهترین وسیله بهره وری از زن را بیان ظاهری از آزادی زنان اعلام کرده است، لذا هرچه بالاتر می رویم می بینیم که زن تبدیل به آلت دست مرد در غرب شده است به طوری که زن ها در امر تبلیغات تبدیل به عنصری تبلیغاتی شده اند و تمام تبلیغاتی که می شود جایگاه زن را از جایگاه اساسی که دارد دور می کند.
اما در نگاه اسلام اولین چیزی که باید توجه کنیم آن است که دوحوزه برای مرد و زن تعریف می شود که شامل حوزه جنسیتی و حوزه ای برخاسته از نگاه انسانیت است،به این معنا که هر دو در یک حوزه با هم مشترک اند و آن هم انسانیت است و تنها از نظر جنسیت متفاوت اند لذا با توجه به این تقسیم بندی زن و مرد در حوزه انسانیت و جنسیت کارکردی متفاوت دارند.
این دو حوزه ای که اشاره کردید نسبت به زن و مرد چه وظایفی را تعریف می کند؟
حوزه انسانیت انسان در حوزه اجتماع است که کارکرد انسانی زن و مرد فعال است و حوزه جنسیتی زن مرد در حوزه خصوصی فعال است و زن باید ویژگی های جنسی را در زندگی خصوصی و زناشویی به منصه ظهور گذا د و مرد نیز اینگونه است که این مسایل در حریم خانواده قابل بهره برداری است.
اما هنگامی که زن در اجتماع وارد می شود باید بر ویژگی های مشترک انسانیت تکیه کند یعنی هر دو در حوزه اجتماع ویژگی های انسانیتی دارند و باید تعامل داشته باشند.
در چه مواردی اسلام درباره حضور زن در اجتماع و کار کردن او حدودی را لحاظ کرده است؟
در مورد بحث کار کردن زن باید این مساله را توجه داشته باشیم که کارکرد مرد و زن چگونه است، از نگاه اسلام تامین نیازهای مادی برعهده پدر خانواده است یعنی در تقسیم اعمال به این نکته توجه شده که زن و مرد هر کدام چه قابلیت ها و قدرتی دارند لذا با عنایت به اینکه قدرت بدنی مرد بیشتر است و حضورش در اجتماع راحت تر است بنابراین تامین و تکفل مادی خانواده بر عهده مرد است لذا باید بتواند در عرصه اجتماع فعالیت کند، کما اینکه در سایر موجودات هم می شود این مساله را دید اما زن با توجه به ویژگی هایی که دارد و عطوفت و محوریت که ویژگی ذاتی اوست باید کانون عطوفت و مهربانی را در محیط خانواده به وجود آورد و با توجه به اینکه زن می تواند ارتباط عاطفی با خانواده ایجاد کند کانون عاطفی منزل بر عهده اوست چنانچه روان شناسان می گویند هفت سال اولیه زندگی کودک اهمیت بالایی دارد و شاید مهمتر از سایر ادوار زندگی اش باشد که این هفت سال بر عهده زن است لذا تا آن جایی که حضور در اجتماع و محیط کار به کارکردها و نقش زن در دورن خانواده ضرر نزند و نسل آینده را از حیث عاطفی و تربیتی تهدید نکند زن میتواند حضور بیرونی داشته باشد. اما مساله مهم در این راستا این است که چه شغلی برای زنان خوب است، شغلی که زن می خواهد در آن حضور یابد اولا نباید آمیختگی ایجاد کند و و خشن باشد. مشاغلی مانند پزشک زنان و حضور در آموزش و پرورش برای زنان توامان مناسب و نیاز جامعه است.
درباره حدود حضور زن در اجتماع چه مسایلی مطرح است و در حال حاضر اختلاط در محیط های کاری در کشور ما چه آسیب هایی دارد؟
واقعیت این است که اصل در اندیشه اسلام بر پیشگیری است یعنی باید شرایطی در محیط کار ایجاد کنیم که زمینه انحراف به وجود نیاید یعنی بببنیم چه طور می توانیم از شرایط پیشگیری کنیم و اگر نمی شود جذابیت های جنسیتی را در محیط های کار از بین ببریم.
نوع پوشش، ارایش و گفت وگوها را به گونه ای سامان دهیم که زمینه های انحراف ایجاد نشود و محیط خوب و سالمی را داشته باشیم، در کشورهای دیگر زن هایی که در محیط اجتماع هستند در محیط اداری آرایش نمی کنند، میزان ارایشی که در ایران است در هیچ یک از کشورهای دنیا نیست . متاسفانه در کشور ما این فرهنگ دارد جا می افتد کسی که می خواهد استخدام شود اول جذابیت های جنسی خود را بالا ببرد چون می داند طرف مقابل به همین مساله اهمیت می دهد، منشی هایی که استخدام می شوند بر قابلیت های جنسی خود تاکید دارند که این مساله آسیب جدی در محیط جامعه ما قلمداد می شود.
کمی فضای بحث را عوض کنیم، نگاه وهابیت نسبت به زن چیست،اساسا به علت بسیاری از اقدامات جنون آمیز وهابیت موج اسلام هراسی در دنیا شکل گرفته است، تفاوت نگاه حقیقی اسلام با نگاهی که وهابیت نسبت به زنان مطرح می کند چیست؟
در نگاه وهابیت و سلفی ها جایگاه زن از بین رفته است وشاید همین باعث شده است که نگاه منفی در مورد اسلام در دنیا ایجاد شود. نگاه وهابیون نسبت به زن فقط وجودی برای تولید مثل است و زن حتی از حقوق اولیه هم محروم است و مرد تعهدی نسبت به زن وبچه نداشته و کار به خانواده خود ندارد.
این در حالی است که در نگاه دین اسلام زن جایگاه بالایی دارد و پیامبر(ص) فرمود از دنیای شما سه چیز را دوست دارم، نماز،عطر،زن.
پس این نگاه افراطی از کجا نشات می گیرد؟
این قضایا در جاهلیت است، در دوران جاهلیت در جزیره العرب نیز زن جایگاهی نداشت.
امروز جامعه اسلام باید چه رویکردی را برای معرفی نگرش اسلام نسبت به منزلت زن با توجه به فضاسازی های وهابیون داشته باشد؟
اولا جایگاه زن و مرد هیچ فرقی با هم ندارد و هر دو تکمیل کننده یکدیگر هستند چنانچه در قرآن کریم آمده است: هن لباس لکم و انتم لباس لهن. زن و مرد در نگاه اسلام مایه آرامش و سکینه یکدیگر هستند.
اما نکته مهم در سطح اجتماع اسلامی آن است که باید نقش های اجتماعی و خانوادگی را جدی بگیریم در جامعه ما مادر بودن دارد به عنوان نقش اجتماعی پست تبدیل می شود و وقتی به دختری گفته می شود در آینده مادر می شوی می گوید مادر شوم که کهنه عوض کنم؟!
به نظر من برای معرفی نگاه اسلام به جامعه جهانی و همچنین تبیین نگرش های دین نسبت به زن باید توصیه هایی که در مورد زن و خانواده در شاکله دینی شده است به دقت مورد توجه قرار گرفته و در سطح گسترده ای تبیین شود.
پایان پیام/
نظر شما