به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، برنامه «چند دقیقه برای تفکر» ویژه سخنرانی حسن رحیم پور ازغدی، دوشنبه شب، 12 اسفند ماه در قالب دو بخش روی آنتن شبکه چهار سیما رفت.
بر پایه این گزارش، رحیم پور ازغدی در بخش اول سخنان خود که در در جمع مخترعان، نخبگان و دانشجویان سراسر کشور در سال 1388، ارایه می شد، اظهار کرد: یک وقت ما در سنت اجتماعی بار آمده ایم که تکلیف مان را با علم نمی دانیم و شاید اکثر سنت های قومی در جهان به ویژه در دورانی که به نام دوران مدرن مطرح شده است دچار چالش و تضاد بنیادین اعلام نشده هستند که تکلیفشان با سنت ها و علم مشخص و روشن نیست یا ناسازگاری بین سنت هایشان وجود دارد.
وی ادامه داد: بحث دعوای علم و دین و عقل و دین و زندگی دین تنها یکی از مباحث و تعابیر و ترمینولوژی هایی است که از جنگ سنت ها و اقوام خاص با علم به معنای خاص ایجاد و این ترمینولوژی از دل مبارزه معرفتی بیرون آمده است.
رحیم پور ازغدی تصریح کرد: این مساله که علم ارزشی یا غیرارزشی است و در حوزه علم باید جانب ارزش ها را نگه داشت یا خیر همگی از سوالاتی است که در فرهنگ اسلامی نبود و اگر بعدها ایجاد شد بر اساس ترجمه آثار اعم از ترجمه های قدیمی و ترجمه های جدید بود، چراکه ما در سنت دینی بار آمده ایم که به ما آموخت طبیعت شناسی به مفهوم نفی ماوراطبیعه نیست یعنی این دو و شناختشان با یکدیگر چفت و جفت است و تضادی نباید میان این دو باشد، لذا ما بخشی از حقایق عالم را با علم حسی، با برهان، با شهود باطنی و بخش مهمی از آنها را که گاهی با این سه مولفه درک نمی شود را با نبوت درک می کنیم.
این پژوهشگر ادامه داد: اگر با استنادات به قرآن و روایات قطعی بحث کنیم هرگز تجربه دعوای بین عرفان و فلسفه و دین عقل و وحی و تجربه را نخواهیم داشت، ضمن آنکه از کودکی در سنت دینی به ما آموزش دادند که همین علوم تجربی سیر در آیات الهی است یعنی هر چه طبیعت را بشناسید آیات الهی را شناخته اید و اگر ضمیمه به متافیزیک الهی شود در آن زمان که در حال شناخت بیعت هستید در واقع مشغول عبادت هستید.
وی با بیان اینکه جامعه اسلامی به همه علوم نیاز دارد، تصریح کرد: اگر یک رشته ای را تحریم کنند با این وصف هر تلاشی در هر کدام از رشته های علوم که باعث عزت کشور شود ارزشش مساوی است با اینکه مفسر قرآن باشید به شرط آنکه جهتگیری درست باشد بنابراین با این وصف علوم اگر با نیت و هدف فوق باشند مقدس اند و همه علوم حتی فقه و تفسیر قرآن نامقدس است اگر با نیت و هدف یاد شده نباشد و صرفا فرد دنبال مرید بازی و جاه طلبی باشد.
رحیم پور ازغدی گفت: هر علمی که در مسیر سعادت انسان بر اساس رویکرد انبیا باشد مقدس است، بنابراین همه علوم معنوی است اگر با هدف درست هدف گیری شود، ضمن اینکه ما در همه رشته ها آدم حسابی کم داریم و در عوض سیاهی لشگر زیاد داریم.
وی تصریح کرد: جامعه ای که در علم کپی بردار است و محور صرفش ترجمه است دانشگاه کپی بردار و مصرف کننده است و دانشگاه تمدن ساز محسوب نمی شود، بنابراین دانشگاه و حوزه ما باید بالغ شود چراکه حوزه و دانشگاه ما با همه خدماتشان هنوز درخور این انقلاب و جامعه ما نیستند چراکه هنوز مشکلات زیادی در جامعه داریم که حل نشده است و هنوز به لحاظ علمی و اقتصادی وابسته هستیم.
همچنین در ادامه بخشی از گزیده سخنرانی ازغدی در جمع اساتید دانشگاه آزاد مشهد در سال 1390 پخش شد.
رحیم پورازغدی طی سخنانی در این مراسم گفت: مفاهیمی نظیر میدان که در علومی چون فیزیک بحث می شود، محسوس نیست، علاوه بر آن برخی می گویند تجربه فقط علم است، که این مساله مبنایی ندارد و اساسا این نگاه به علم غلط است، چراکه باید متودولوژی معرفتی عرضه شود نه اینکه از سر تا ته علمی استثنا زده شود، ضمن آنکه فلسفه علمی که الان مطرح است می گوید مرزی بین علم و غیر علم وجود ندارد و نمی توان در مورد هیچ چیز گفت که قطعا علمی یا غیر علمی است، و علمی بودن بحثی سیال است.
وی عنوان کرد: بحثی در تمام علوم داریم به نام مبادی تصوریه و مبادی تصدیقیه به این معنا که اساس علم یعنی تصدیق یا تصور، یعنی علم ما یا تصور بدون تصدیق است یا شرایطی دارد که یک تصور را بر دیگری حمل می کنیم در اینجا چیزی بیشتر از تصورات پراکنده فردی گفته ایم و داریم قضاوت می کنیم، حال تعاریفی که برای هر علمی وجود دارد، مهم است.
وی ابراز کرد: تعریف از مفاهیم علوم مبدا تصوری است و مبانی تصدیقی یعنی گزاره های مبنایی که آنها را به عنوان گزاره های پایه مقطع شروع علم قرار دادیم؛ همچنین برخی گزاره ها وجود دارند که در علم هیچ وقت اثبات نشده اند اما با این وصف علم خود را بر مبنای اثبات شدن آن گزاره ها می دانیم که آن را اصول متعارفه و موضوعه گویند که اصول متعارفه بدیهی هستند و اصول موضوعه در هر علم چیزهایی هستند که در آن علم اثبات نشده اند و اینکه آیا بیرون از حیطه آن علم اثبات شده اند یا خیر معلوم نیست.
رحیم پور ازغدی بیان کرد: بسیاری از حرف هایی که در عرصه های علمی زده شده است ادعا کردند که علم نیست ،اگر در حوزه غیر علوم انسانی است می گویند این گزاره هیچ جا تجربه نشده است مثل کسی که می گوید فیزیک هست پس متافیزیک نیست و حقیقتا این چه گزاره ای است؟
وی خاطرنشان کرد: این نظر که علم یعنی سکولار عمدتا در حوزه ایدئولوژی های بود که در حوزه علوم اجتماعی و علوم انسانی ساختند، بسیاری از اصول موضوعه که مبنای گزاره های علمی شد مشکل داشت چون هیچ جا اثبات نشده بود اما با این وصف مبنای نظریه پردازی قرار گرفتند.
پایان پیام/
نظر شما