فاطمیه و عید به لحاظ کارکردهای معنوی و تربیتی باهم تناسب دارند

حجت الاسلام علی سرلک، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر در گفتگو با خبرنگار معارف خبرگزاری شبستان گفت: خداوند همه موجودات را برای مقصدی خاص آورده است او رب العالمین است یعنی همه ذرات عالم از جمله انسان را در جهت رسیدن به هدف خلقت پرورش می دهد و از جمله موضوعاتی که خداوند متعال درباره آن تقدیر و تدبیر می کند مسئله زمان است. خداوند زمان را ربوبیت می کند تا انسان بتواند در ظرف زمان از بهره هایی که زمان به او می دهد سرشار و بهره مند شود.

وی با اشاره به بخشی از دعای لحظه تحویل سال افزود: یکی از دعاهایی که ضمن دعای تحویل سال به آن اشاره می شود مسئله تقدیر زمان توسط خداوند است. ما در دعای تحویل سال می خوانیم «یا مدبر الیل و النهار » ای کسی که شب و روز را تدبیر می کنی! باید توجه داشت که بی شک این تدبیر به سمت و سویی خاص در حرکت است و هدف و مقصدی را دنبال می کند. اما آنچه ما بعنوان انسان از تدبیر و اداره زمان می فهمیم آنست که سال شمسی هجری که تحولات خاصی (از جمله تغییر فصل و فصول اربعه) در آن اتفاق می افتد، طبق نوعی از گردش و محاسبات نجومی ویژه و بر اساس گردش ماه و خورشید است که تمام این امور از سوی خداوند تدبیر و ساماندهی می شود.

بهار فرصتی است برای جلوه بیشتر فاطمیه
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تصریح کرد: از سوی دیگر و به موازات سال شمسی، موضوع ربوبیت خداوند در سال قمری مطرح می شود که اغلب تغییر و تحولات دینی و مذهبی (مانند ماه محرم، ماه رمضان، شبهای احیا، ایام فاطمیه و ...) در غالب آن رخ می دهد. نکته قابل توجه اینست که تدبیر الهی درباره زمان بگونه ای است که این دو گردش (سال شمسی و سال قمری) در یک توالی سی ساله یا سی و چند ساله بهم می رسند. یعنی همه ظرفهای زمین و زمان شمسی از محتوا و معنویت ظرفهای زمانی قمری و مناسبت های معنوی نیز بهره مند می شوند.
حجت الاسلام سرلک در ادامه گفت: خداوند ایام فاطمیه را نیز مانند محرم و رمضان منحصر به پاییز و زمستان نکرده است. همچنان که شبهای قدر را تنها در شبهای بلند زمستان قرار نداده بلکه در شبهای کوتاه تابستان نیز قرار داده است تا در این تنوع جلوه ای، ربوبیت او بتواند انسان را به مقصد و هدف اصلی برساند. به قول خواجه حافظ شیرازی که فرمود:
این همه عکس می و نقش مخالف که نمود                     یک فروغ رخ ساقی است که در جام افتاد
وی یادآور شد: همه این رویدادها و این جام بلا و .... وعده انسان با خداوند متعال است و از این منظر اگر بنگریم اتفاقا بهار فرصت مناسبی است برای این که فاطمیه جلوه زیباتری برای ما داشته باشد. با این نگاه می توان از فرصت فاطمیه بهره های فراوان برد و در این صورت این سوال که آیا عید و گرامیداشت نوروز با فاطمیه منافات دارد یا نه ؟ خود بخود پاسخی متفاوت می یابد.

 فاطمیه و عید به لحاظ کارکردهای معنوی و تربیتی باهم تناسب دارند
این کارشناس مسایل مذهبی افزود: تقارن ایام فاطمیه با عید نه تنها منافات ندارد بلکه اساسا این دو رویداد به لحاظ ذات آنها و کارکرد معنوی و تربیتی با هم تناسب دارند. ما می بایست فاطمیه را همانگونه که در زمستان و پاییز درک کرده ایم، در بهار نیز درک کنیم تا بتوانیم از آن بهره ببریم.
حجت السلام سرلک در ادامه به خصلت و ویژگی خوب ایرانیان در داشتن ذوق و حسن انتخاب برای استفاده و بهره مندی از فرصت ها اشاره و تصریح کرد: در بهار که رستاخیز طبیعت است و طبیعت جلوه های زیبایی از خود آشکار می کند و در ضمن سخنان و توصیه های معنوی و عرفانی اولیای ما نیز اشاراتی به آن شده ، طبعا انتظار ما از خودمان برای بهره مندی بیشتر می شود. در روایات ما آمده است که خود را از نفحات و باد بهاری نپوشانید و باتوجه به موقعیت امسال می توان آن را بر نفحات فاطمی در این فصل منطبق کرد و تطبیق داد. ما ایرانی ها از ذوق و حسن انتخاب برای استفاده از فرصت های مختلف برخورداریم اما وقتی به واقعه ای مانند ایام فاطمیه می رسیم آیا از همه ظرفیت های آن استفاده می کنیم؟ این سوال در موارد دیگر هم مطرح است و جای بحث دارد که به عنوان مثال آیا ما از تمام ظرفیت بهار ازجمله شادی هایی که هم حق ماست و هم خوب است، استفاده می کنیم؟

وی با اشاره به سطح و میزان بلوغ و درک مردم ایران در ارتباط باهم خاطرنشان کرد: هر ایرانی آنقدر بالغ، رشید و فهمیده است که خود بخود از نوع شادی هایی که ممکن است از آن تلقی بی توجهی به این حزن بزرگ شود خودداری می کند و این موضوع عجیبی نیست. چرا که ما گاه در زندگی روزمره و در سطح شهر می بینیم که وقتی تشییع جنازه ای برپا می شود یا وقتی مردم خانواده عزاداری را از درب مسجد تا درب منزل همراهی می کنند، مغازه دارهایی که در این مسیر قرار دارند، کره کره های مغازه را پایین کشیده و کسب و کار را به شکل موقت و برای احترام به آن عزا تعطیل می کنند. به عبارت دیگر همه به نوعی اعلام همدردی می کنند.

مردم در فاطمیه از شادی هایی که با عزای اهل بیت منافات دارد استفاده نمی کنند
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر گفت: همدردی با خانواده عزادار جز فرهنگ ماست که همواره آن را داشته ایم و در موضوع تقارن عید با ایام فاطمیه نیز قصه از همین قاعده است البته با شدتی بیشتر! بنابراین حتما در فضای فاطمیه مردم ما از نوع شادی هایی که ممکن است منافاتی با عزای اهل بیت داشته باشد بهره مند نمی شوند بلکه شادی ها را در شادی های معنادارتر مانند صله ارحام، احوال پرسی، دید و بازدید و گردش در طبیعت که در آموزه های دینی نیز مورد تاکید قرار گرفته ، منحصر می کنند.
حجت الاسلام سرلک اظهار داشت: مردم ما به دلیل سطح بلوغ و درک ویژه آنها در نوع ارتباطات، طبعا از شادیها و اعمالی که تنافی مستقیم با بحث عزاداری داشته باشد بخصوص در ایام شهادت یعنی روز 14 فروردین و یکی دو روز قبل و بعد آن خودداری می کنند. مردم در سال جدید نیز روز سیزدهم فروردین را که روز طبیعت نامگذاری شده است، در دامن طبیعت می گذرانند و مانعی نیز برای این کار وجود ندارد اما به احترام و به حرمت حضرتت زهرای مرضیه سلام الله علیها به عنوان مثال از موسیقی حتی از نوع مجاز آن استفاده نمی کنند.
وی در پاسخ به این سوال که تقارن بهار با فاطمیه چه درسهایی می تواند برای ما داشته باشد گفت: اساسا نفس تحولات هستی به شکل تکوینی انسان را پرورش می دهد و نفس بهار، تفاوت آن با سایر فصول و تغییرات آن، انسان را در تفاوت دیدگاه ها به برداشتهای درست و بصیرت تکوینی نزدیک می کند. این که گفته می شود «پیر در خشت خام آن بیند که جوان در آینه نبیند » از این روست که فرد پیر گذران ها و دوران ها را دیده و تفاوت ها را درک کرده است. بهار و رویش های آن سخنان فراوانی برای گفتن دارد و در روایات نیز توصیه شده است هنگام دیدن بهار، حشر بزرگ و برانگیخته شدن خود را به خاطر آورید. بنابراین نفس توجه به این موضوع انسان را به نوعی نگاه جدید به زندگی می رساند.

 پیام فاطمی(س) در حال جهانی و عالم گیر شدن است
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: تصور می کنم با توجه به تحولات اخیر در جهان اسلام که همه آنها مستقیم یا غیرمستقیم متاثر از تعالیم اهل بیت و آموزه های فاطمی (س) هستند، بحثی که می توان به صورت خودآگاه آن را مورد توجه ویژه قرار داد، موضوع جنبه جهانی پیام حضرت زهرای مرضیه (س) است. امام زمان (عج) می فرمایند: الگو ، اسوه ، سرمشق و مدل من در حیاتم، حضرت فاطمه (س) است « لی فی ابنت رسول الله اسوه حسنه » این کرامت و بزرگواری خداست که به ما چنین اذنی داده است که بسیار بیش از گذشته در رابطه با حضرت می گوییم و می شنویم یا برای ایشان مراسم عزا برپا می کنیم. پیش از این جامعه اسلامی چه شیعی و چه سنی تا این مقدار به موضوع حضرت مرضیه (س) نمی پرداخت.
حجت الاسلام سرلک گفت: موضوع و سخن مهم و متفاوتی که در بهار می توان بر آن توجه و تمرکز داشت شکوفایی جهانی معارف فاطمی (س) است که به برکت انقلاب اسلامی، هدایت های حضرت امام و خون شهدا ، در عالم به صورت خود آگاه و ناخودآگاه در حال جلوه گرشدن و نمایان شدن است. حتی انقلاب هایی که در اطراف ما شکل گرفت اگرچه برخی به دلیل فقدان رهبری درست با دسیسه و خدعه به محاق رفت، اما همه آنها و بیداری های اسلامی پیرامون آن بدون تردید متاثر از دریافت پیام فاطمی(س) است و پیام فاطمی (س) چیزی نیست جز این که انسان در هر مرتبه و جایگاهی باید نسبت به ظلم و امور ناحق واکنش نشان داده و با ستمکار و ستمگر به هر مقدار و از هر نوعی روبرو شود.
وی خاطرنشان کرد: من فکر می کنم پیام فاطمی(س) به فضل خداوند متعال در حال جهانی و عالم گیر شدن است و همه این رویدادها نوید بخش از راه رسیدن فرزند برومند آن حضرت یعنی حضرت صاحب الزمان (عج) است. ما دراین بهار، به انتظار بهار اصلی عالم هستیم که در آن استعدادها شکوفا شده و زمین همه ذخایر خود را آشکار می کند. روزی که عالم هستی شاهد جشنی بی سابقه خواهد بود و انسان می تواند با ظرفیت های بی نهایت خود زندگی کند.

پایان پیام/