خبرگزاری شبستان: افغان ها پایه گذاران مسجد در استرالیا به شمار می آیند. تا قبل از ورود شتربانان افغان، هیچ اثری از سازمان های اسلامی وجود نداشت و به عبارت دیگر اسلام هیچ نمود ظاهری نداشت. اولین مساجد استرالیا به دست افغان ها بنا شد. مساجد بسیاری در شهرهای افغان ساخته شد و به سرعت به کانون گردهمایی جوامع افغانی تبدیل شد.
از آنجایی که شتربانان افغان بیشترِ عمر خود را در جاده ها و صحراها سپری می کردند، هر کجا که درخت یا چشمه ای یافت می شد را به مکانی مقدس برای اقامه نماز تبدیل می کردند. افغان ها افرادی متدین و دیندار بودند و در هر محلی که سکنی می گزیدند نیز مبادرت به ساخت مسجد می کردند.
از این مساجد می توان به عنوان اولین و ساده ترین مساجد استرالیا یاد کرد. این مساجد صحرایی (مساجد در مناطق غیرشهری) نمونه های بارزی از اماکن مخصوص راز و نیاز اسلامی در استرالیا محسوب می شوند. اگر چه بسیاری از این مساجد از بین رفته و تنها عکس هایی از آنها به یادگار مانده است، اما دو مسجد فلزی در بروکن هیل توسط مسئولین بازسازی گردیده و از جاذبه های توریستی این شهر به شمار می آیند.
امروزه مساجد بسیاری در سراسر استرالیا ساخته شده که میعادگاه مسلمانان با ملیت های مختلف در این کشور است اما پاسخگوی نیاز آنان نیست واز طرفی درخواست برای ساخت مساجد جدیدتر به موضوعی چالشی برای مسئولین تبدیل شده است.
در این گزارش ضمن معرفی تعدادی از مساجد معروف، آماری از مساجد و مصلی های فعال و نیمه فعال در سراسر استرالیا ارائه داده است. این گزارش پژوهشی است که به صورت اختصاصی از سوی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی/رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در استرالیا در اختیار سرویس خبرگزاری شبستان قرار گرفته است که در بخش های مختلف ارایه می شود.
اولین مساجد استرالیا
مسجد هرگوت اسپرینگز (ماری)
هرگوت اسپرینگز (ماری)، شمالی ترین نقطه ریل راه آهن در استرالیای جنوبی بود و تنها وسیله حمل و نقل بعد از این شهرشترها بودند. به همین دلیل این شهر به یکی از بزرگترین شهرهای افغان تبدیل شد و به افغانستان کوچک شهرت یافت. اولین مسجد استرالیا در هرگوت اسپرینگز و شهر افغان ماری ساخته شد. مسجد شهرافغان ماری با سقف کاهگلی و دیوارهای گِلی که تا نیمه بالا آمده بودند در سال 1861 (بر اساس برخی منابع 1884) بنا گردید. دیوارهای باز این مسجد باعث عبور نسیم و خنک کردن نمازگزاران در ماه های گرم و خشک سال می شد. یک کانال بزرگ نیز آب مورد نیاز مسجد را از منبع آب شهر تأمین می نمود. دیوارهای گلی و سقف کاهگلی این مسجد بعد از سال 1900 با ورقه های فلزی جایگزین شد.
نمای بیرونی مسجد ماری در سال 1884. از آبگیر جلو مسجد، جهت شستشوی پاها قبل از ورود به مسجد استفاده می شد.
نمای بیرونی مسجد ماری در سال 1947
از آنجایی که ارزان ترین مصالح ساختمانی در آن زمان ورقه های آهن بودو این ورقه ها توسط شتر نیز قابل حمل بودند، از آنها در ساخت اکثر مساجد صحرایی استفاده می شد. ساختمان این مساجد شکلی ساده و مکعبی داشته و تا حد زیادی شبیه خانه های فلزی شهرهای افغان بودند، با این تفاوت که از دیگر خانه ها فاصله داشته و گاهاً بالاتر از سطح زمین ساخته می شدند. همچنین تسهیلاتی برای دسترسی به آب نیز در نزدیکی آنها وجود داشت. بعضی از مساجد صحرایی مانند مسجد کلونکری نیز از چوب ساخته می شدند، اما این اتفاق تنها در زمان ارزان بودن چوب صورت می گرفت.
مسجد آدلاید یکی از قدیمی ترین مساجد استرالیا
مسجد شهر آدلاید که با نام مسجد افغان ها نیز شناخته می شود پس از ورود پایه گذاران آن یعنی افغان ها در جنوب غربی آدلاید ساخته شد. این ساختمان در سال 1888 ساخته شد که اولین مسجد در پایتخت یکی از ایالات استرالیا به شمار می آید. چهار مناره بلند این مسجد نیز در سال 1903 به آن اضافه گردید. این مسجد با هزینه 150 پوند توسط شتربانان محلی و با کمک مالی برخی از حامیان اسلامی ملبورن ساخته شد. شتربانان اولین بار در دهه 1860 به منظور انجام فعالیت های حمل و نقل در مناطق کویر مرکزی استرالیا وارد این کشور شدند.
روزنامه میل در آوریل سال 1930 در زیر تیتر"مسجد مسلمانان، شرق را به غرب می آورد" می نویسد: جنگ تأثیر بسیاری بر مسجد آدلاید داشته است و احساسات عمومی بر ضد خارجی ها منجر به بسته شدن این ساختمان برای چند سال شده است. تقریبا تمامی حاضران در مسجد مردان سالخورده با ریش جوگندمی و چشمانی خسته هستند. دیری نخواهد پایید که این ساختمان خالی از سکنه شده و ورزش باد در حیاط آن یادآور زمزمه نمازگزاران در گذشته شود.
به رغم چنین پیش بینی هایی مسجد آدلاید رونق گرفت و شاهد حضور جوانان مسلمان گردید. به گفته شریفا خان عضو انجمن زنان مسلمان استرالیای جنوبی"این مسجد هنوز محل عبادت، آموزش وگردهمایی اجتماعی" است. مسجد برای بازدید عموم مردم باز است و بسیاری از بازدیدکنندگان این مکان را به عنوان محلآرامش و خلوت در شهری شلوغ انتخاب می کنند. در این مسجد روزانه 5 مرتبه نماز برگزار می شود و حدود 300 نفر زیر سقف آن به عبادت می پردازند.
مسجد آدلاید در خیابان لیتل گیلبرت
تصویری قدیمی از مسجد آدلاید – منبع: کتابخانه ایالت استرالیای جنوبی
نمای داخلی مسجد آدلاید در سال1978
تصویری از نمای داخلی مسجد آدلاید
ادامه دارد...
نظر شما