آتش بیکاری بر خرمن تحصیلکردگان

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، رشد اقتصادی در سال گذشته 37.6 درصد و نرخ بیکاری مردان و زنان نیز 8.6 و 19.4 درصد بوده است. روند افزایش بیکاری اقشار تحصیلکرده در کنار مسائلی چون اشباع بازار کار دولتی،عدم تمایل به اشتغال های خانگی وکارآفرینی ،اختصاص بیشتر آمار تحصیلکردگی به خانمها ،نبود مشاغل مناسب با تحصیلات ؛عدم ارائه آموزشهای آمادمیک مطابق با نیاز بازار تنها بخشی از آشفته بازار علل افزایشآمار بیکاری در ایران است.

البته با توجه به جمعیت بالای جوان و تحصیل کرده دانشگاهی در کشور شاید مهمترین موضوع مورد توجه در زمینه نرخ بیکاری باید تلاش در ثابت نگاه داشتن آن باشد و این مسئله از کاهش آن مهمتر است چرا که ثابت ماندن نرخ بیکاری نیز در شرایط فعلی موفقیت است و این موضوع یک گام از کاهش جلوتر حرکت می کند.
کشور سالانه به حدود 1/1 میلیون شغل نیاز دارد و ایجاداین میزان اشتغال نیازمند سیاست های درست در این زمینه است.

بر اساس آمارها سالیانه حداقل 900 هزار نفر آماده به کار در کشور وجود دارد که ایجاد اشتغال برای این میزان ورودی به بازارکار نیازمند هماهنگی بین همه وزارتخانه ها از جمله وزارت کار، صنایع، تعاون، بازرگانی، علوم و دستگاههای دیگر دولتی است.

انواع بیکاری کدامند؟
بیکاری اصطکاکی (برای آنها شغل وجود دارد ولی هنوز شغل خود را پیدا نکرده اند.)

بیکاری سیکلی (در دوران رکود،تولید کاهش می یابد.بنابراین اشتغال کاهش می یابد و بیکاری به وجود می آید.)

بیکاری ساختاری (با تغییر تکنولوژی،بعضی شغل ها از بین می رود و شغل های جدید به وجود می آید،اگر افرادی که شغل خود را از دست داده اند، نتوانند آموزش لازم را ببیند و شغل های جدید پیدا نمایند،بیکار می شوند)

بیکاری فصلی (به بیکارانی گفته می شود که به دلیل فصلی بودن شغل آنها،در بعضی از فصول سال بیکار می شوند) از انواع بیکاری محسوب میشوند.

علل افزایش نرخ بیکاری چیست: پایین بودن رشد اقتصادی کشور عامل مهم دوم در بالا بودن نرخ بیکاری در ایران عنوان شده است.
برای جذب تمامی متقاضیانی که هر سال وارد بازار کار می‌شوند، لازم است رشد اقتصادی ایران حداقل به هشت درصد برسد.
همچنین عدم توجه دولت به طرح‌های کار‌آفرین از دیگر علل بالا بودن نرخ بیکاری در ایران عنوان شده است. بر اساس این گزارش با توجه به دولتی بودن اقتصاد ایران، حجم عمده‌ای از سرمایه‌ها به سمت صنایع سرمایه‌بر مثل نفت و گاز، فولاد، پتروشیمی و صنایع نظامی سوق داده می‌شود و این امر باعث بی‌توجهی دولت به پروژه‌های کارآفرین و در نتیجه بالا رفتن نرخ بیکاری شده است.
 

تحصیلکردگان بیکار
پر شدن ظرفیت جذب نیرو در دستگاه‌های دولتی در کنار فراهم شدن شرایط تحصیل در مراکز دانشگاهی عامل دیگر در افزایش بیکاری معرفی شده است. نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در فاصله 25 سال به 2.5 برابر رسیده و با وجود 23 برابر شدن تحصیلات دانشگاهی در بین زنان، بیکاری آنها تشدید شده است.
 

در حال حاضر نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی 15.3 درصد است که این نرخ در سال 65 به میزان 6.2 درصد بود. در فاصله 25 سال 65 تا 90 گروه مهندسی، تولید و ساخت و علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق دارای بیشترین تعداد بیکاران بوده است. از سویی نرخ بیکاری زنان دارای تحصیلات عالی در بیشتر رشته های تحصیلی افزایش نسبتا بالایی داشته است.
 

در سال های 65 و 85 بیشترین تعداد بیکاران در گروه تحصیلی کاردانی بوده اند ولی در سال های 75 و 90 افراد دارای تحصیلات کارشناسی بیشترین تعداد بیکاران را تشکیل دادند. در حال حاضر بیش از 34 درصد کل بیکاران 19 ماه و بیشتر بیکار و در جستجوی کار هستند.

روزانه 49 مرد و 15 زن وارد بازار کار می شوند
طی 8 سال گذشته در فاصله 84 تا پایان 92، سالیانه تنها 17 هزار و 778 نفر مرد شاغل شده که ماهیانه هزار و 451 نفر خواهد بود. میزان ورود روزانه مردان به بازار کار در 96 ماه گذشته حدود 49 نفر بوده است که نسبت به تعداد کل تقاضای مردان برای کار، عملکرد پایینی است.

از کل جمعیت مردان بیکار کشور تا پایان سال گذشته یک میلیون و 269 هزار و 265 نفر زیر 30 سال بوده اند که نشان دهنده بالا بودن تعداد بیکاران جوان در کشور است. به گفته مقامات دولتی، یکی از معضلات فعلی بیکاری در کشور، جمعیت انبوه فارغ التحصیلان بیکار است.

علی ربیعی؛ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی می گوید در هر سال نیازمند ایجاد یک میلیون فرصت جدید شغلی و 6.5 درصد رشد اقتصادی هستیم تا بتوانیم از شرایط فعلی بازار کار خارج شویم. وی همچنین در چند مرحله نسبت به بدتر شدن اوضاع بیکاری در کشور هشدار داده است.

حمید حاج اسماعیلی کارشناس مسائل کار در گفتگو با مهر با بیان اینکه در دهه 60 کشور یک رشد جهشی جمعیت را تجربه کرده است گفت: بخشی از مسائل فعلی بازار کار به خاطر به دلیل همان جمعیتی است که امروز به بازار کار رسیده اند و متقاضی شغل هستند.

این کارشناس بازار کار اظهارداشت: همچنین در یکی دو دهه اخیر وضعیت پذیرش دانشجو در دانشگاه ها به چندین برابر رسید و تعداد فارغ التحصیلان رفته رفته زیاد شد. افزایش تحصیلات دانشگاهی باعث بالا رفتن تمایل به کار در جامعه از سوی زنان و مردان شده است.
 

مهار بیکاری آغاز شد
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی عنوان کرد: اهتمام و رویکرد جدی دولت مهار تورم است و با توجه به اینکه رکود و تورم را توامان شاهد هستیم قصد نداریم با تزریق پول پرقدرت مانند بحث بنگاه‌های زودبازده و ... این تورم را افزایش دهیم.

وی تصریح کرد: استارت خروج از بحران را زده‌ایم و در قالب چند کمیته به بررسی موضوع هدفمندی یارانه‌ها می‌پردازیم و همچنین با برگزاری جلساتی چند در شورای اقتصاد و جلسات بهبود فضای کسب و کار در تلاشیم هر چه سریع‌تر کشور را از رکود خارج کنیم.

گفتنی است کارشناسان بازار کارمشکلات چنین راه کارهایی را مقطعی بودن سیاست های اشتغالزایی، پیگیری کاهش نرخ بیکاری فقط با تزریق نقدینگی، عدم توجه به آموزش، واردات بی رویه، مطابق نبودن آموزشهای دانشگاهی با نیازهای بازار کار، غیرقابل استناد بودن آمارها می دانند.

همچنین توجه صرف به تزریق پول و نقدینگی در بازار کار و اشتغال مانند طرحهای خوداشتغالی، زودبازده ها و در آینده مشاغل خانگی بیشتر از اینکه منجر به تولید فرصتهای جدید شغلی شود به ایجاد "بیکاران بدهکار" دامن زده است.

با توجه به این موارد می توان گفت که سیاست اشتغالزایی در قالب زودبازده ها نیازمند عزم جدی دولت و حضور دستگاههای ذیربط است به نحوی که علیرغم درست بودن سیاستها در بخش زودبازده، این طرح جواب نداد و اشتغال مدنظر آن نیز ایجاد نشد و یا دست کم آمار درستی بیرون نیامد.

پایان پیام/