توافق نهایی هسته ای؛ تفاهمی برد-برد یا رونوشتی برای ادامه تحریم‌‌ها!

خبرگزاری شبستان: ایران در آستانه رسیدن به توافقی تاریخی در زمینه هسته ای است که یا می تواند پیروزی تلقی شود یا رونوشتی برای ادامه تحریم ها.

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی ایران با 6 قدرت جهانی در مرحله ای نو به سر می برد. ایران و طرفهای مقابل آن وارد مرحله بسیار سختی از گفتگوها قرار دارند و در تلاش اند تا به اقدامی دست بزنند که قابلیت ثبت در تاریخ خواهد داشت و از جمله توافق نامه ها و قراردادهای تاریخی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

 

بنابراین گزارش، ایران در دور جدید گفتگوهای خود با طرف های مقابلش در زمینه هسته ای در آذرماه سال گذشته توانست نیم توافقی را به ثبت برساند که به مثابه یک تفاهم برد-برد بود. وزرای خارجه ایران و گروه 1+5 (آلمان، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آمریکا) به همراه کاترین اشتون سوم آذرماه سال گذشته (1392) در خصوص برنامه هسته‌ای ایران به توافقی تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک» دست یافتند که از 30 دی ماه وارد مرحله اجرا شد و 29 تیرماه زمان پایان شش ماهه گام اول توافقنامه ژنو است.

 

در بندهای مهم این توافقنامه آمده است که ایران در این 6 ماه اورانیوم خود را تا سقف 5 درصد می تواند غنی سازی کند و اورانیوم 20 درصد خود را هم اکسید خواهد کرد در مقابل هم تحریم های مهمی از قبیل فروش نفت و طلا از سوی غرب بر علیه ایران از بین می رود.

 

در ادامه ایران و گروه 1+5  چهار دور در وین به رایزنی پرداختند و در سه دور اول تمام موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران مورد گفت‌وگو قرار گرفت و در چهارمین دور مذاکرات که 24 تا 26 اردیبهشت ماه در شهر وین برگزار شد قرار بود کار نگارش این پیش نویس آغاز شود که به دلیل زیاده‌خواهی‌های طرف مقابل پیشرفت محسوسی در این زمینه حاصل نشد.

 

پس از آن بود که ظریف و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روزهای پنجم و ششم خرداد ماه در شهر استانبول به گفت‌وگو پرداختند و البته در روز ششم نیز نشست کارشناسی به ریاست حمید بعیدی‌نژاد و استفان کلمنت دستیار ارشد اشتون برگزار شد.بعد از این رایزنی دو روزه عراقچی از برگزاری نشست‌های فنی و سیاسی تا قبل از دور پنجم مذاکرات در وین خبر داد و ظریف هم گفت که قرار است نشست کارشناسی ایران و 1+5 در حاشیه نشست فصلی شورای حکام آژانس در وین برگزار شود که این نشست روزهای 14 و 15 خرداد ماه در وین برگزار شد.

 

رایزنی‌های هیأت ایرانی و آمریکایی روزهای 19 و 20 خرداد در شهر ژنو برگزار و طرفین در حدود 12 ساعت به گفت‌وگو پرداختند و 21 خرداد ماه نیز تیم مذاکره کننده ایرانی و فرانسوی بر سر میز ناهار در محل دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در ژنو به گفت‌وگویی سه ساعت و نیمه پرداختند و البته نماینده فرانسه در این دور از مذاکرات تغییر کرد و به جای ژاک اودیبر که به کاخ الیزه نقل مکان کرد، این بار نیکلا دوریویر با عراقچی و روانچی به گفت‌وگو پرداخت.هیات‌های ایران و روسیه نیز چهارشنبه شب (21 خرداد ماه) در رم با یگدیگر به گفت‌وگو پرداختند و هیأت آلمانی به ریاست هانس دیتر لوکاس مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آلمان و نماینده این کشور در 1+5 روز یکشنبه 25 خرداد ماه در تهران با سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی در محل وزارت خارجه ایران به مدت 2 ساعت به گفت‌وگو نشست و در پایان این گفت‌وگوها عراقچی گفت که در این نشست طرفین بر ضرورت آغاز نگارش متن توافق نهایی در مذاکرات وین 5 تأکید کردند.


پنجمین دور مذاکرات ایران و 1+5 به ریاست ظریف و اشتون ساعت 12 ظهر روز سه‌شنبه27 خرداد به وقت محلی رسما در وین آغاز شد و ریاست هیأت آمریکایی بر عهده وندی شرمن بود و حدود 90 دقیقه به طول انجامید و از آن پس رایزنی‌ها از سازمان ملل به هتل محل اقامت هیأت‌ها منتقل شد و البته خبرنگاران همچون دوره‌های قبل فقط در لابی هتل حضور داشتند و هیچ خبرنگار و تصویربرداری قادر به ورود به محل مذاکرات نبود. گهگاهی که رئیس یا اعضای هیأت‌ها وارد هتل شده یا خارج می‌شدند خبرنگاران به دنبالش می‌رفتند تا شاید خبری به دست بیاورند که اغلب نتیجه‌ای را در برنداشت و گهگاهی سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، وانگ چون نماینده چین در 1+5 و یکی دو بار هم نیکلا دوریویر نماینده فرانسه اظهارنظرهای کوتاهی می‌کردند و گاهی هم بدون هیچ اظهارنظری رد می‌شدند.

 

هر یک از اعضای هیأت ایرانی و حتی برخی از کارمندان سفارت و نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در وین که به هتل تردد داشتند، در تیررس تصویربرداران خارجی مستقر در هتل بودند و اغلب آنها نمی‌دانستند که آیا از اعضای تیم هستند یا نه، تنها فیلم و عکس می‌گرفتند.

 

عصر همان روز نیز ظریف و اشتون به مدت یک ساعت و نیم به صورت دوجانبه رایزنی کردند و همزمان نیز دو نشست کارشناسی در سطح فنی و حقوقی بین ایران و 1+5 برگزار شد.


چهارشنبه رایزنی‌های فشرده در سطح معاونان ظریف و اشتون و همچنین نشست‌های سه جانبه با حضور معاونان وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هتل پله کوبورگ برگزار و 1+5 نیز به رایزنی‌های داخلی پرداختند و تیم مذاکره کننده ایرانی نیز جلسات و مشورت‌های داخلی داشتند.

 

عصر چهارشنبه ظریف اعلام کرد که کار نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک جامع» تقریبا آغاز شده است. وزیر خارجه البته یادآو شد که روند کار به کندی صورت می‌گیرد.

 

صبح پنجشنبه ظریف و اشتون برای دومین بار بعد از آغاز پنجمین دور مذاکرات ایران و 1+5 در هتل پله کوبورگ به صورت دوجانبه به رایزنی پرداختند که حدود 2 ساعت و نیم به طول انجامید. ظریف و اشتون علاوه بر ناهار کاری که روز دوشنبه و پیش از آغاز مذاکرات ایران و 1+5 در شهر وین داشتند، سه‌شنبه نیز حدود یک ساعت و نیم به رایزنی دوجانبه پرداخته بودند.

 

پس از رایزنی ظریف و اشتون، مشورت‌های داخلی بین اعضای گروه 1+5 و همچنین رایزنی‌های داخلی بین تیم ایرانی صورت گرفت.

 

بعدازظهر پنجشنبه نیز عراقچی و اشمیت به رایزنی پرداختند و کماکان رایزنی‌های داخلی بین اعضای 1+5 در جریان بود و هیأت مذاکره کننده ایرانی نیز به مشورت‌های داخلی پرداخت.

 

ساعت 10:30 صبح جمعه و در چهارمین روز مذاکرات ایران و 1+5 رایزنی‌ها در سطح معاونان ظریف و اشتون آغاز شد. در وین (ششمین دور) به ریاست ظریف و اشتون خواهد بود و احتمالا تا 29 تیر ماه به طول بینجامد. بعدازظهر نیز نشست دوجانبه‌ای با حضور ظریف و اشتون برای سومین بار طی این چند روز برگزار و بعد از آن معاونانشان به رایزنی پرداختند.

 

ظریف در پایان این مذاکرات در جمع خبرنگاران ایرانی حضور یافت و اعلام کرد که هنوز هم معاونان وی و کاترین اشتون مشغول رایزنی درباره مقدمه متن «برنامه اقدام مشترک جامع» هستند.

 

رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه اختلاف نظر درباره محتوا و نحوه نگارش وجود دارد، خاطرنشان کرد: در موضوعات اساسی به تفاهم نرسیدیم.

 

وی با بیان اینکه حدود 10 ساعت به طور مشترک بر روی متن کار شد، عنوان کرد: البته هنوز نمی‌توانیم بگوییم متن مشترکی وجود دارد. در بعضی موارد ممکن است روی قسمت‌هایی از متن توافق وجود داشته باشد، اما در بسیاری از موارد، اختلاف نظر هم در مورد محتوا و هم در مورد نحوه نگارش وجود دارد.

 

رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران همچنین گفت: از روز دوم ژوئیه (11 تیر ماه) به وین خواهیم آمد و تا زمانی که مذاکره نیاز و مفید باشد مذاکره را ادامه می‌دهیم تا به نتیجه برسیم. امیدواریم با واقع بینی طرف مقابل به نتیجه دست یابیم. ایران هم حسن نیت خود را نشان داده است و آژانس امروز اعلام کرد ایران به تعهداتش عمل کرده است و هم جدیت و پایداری خود بر حقوقمان را نشان دادیم.

 

به گزارش شبستان، در مقدمه برنامه اقدام مشترک آمده است: «هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند. ایران اعلام می‌نماید تحت هیچ شرایطی به دنبال دستیابی یا گسترش سلاح هسته‌ای نیست. راه حل جامع مذکور مبتنی بر این اقدامات اولیه بوده و به یک گام نهایی منجر خواهد شد که دوره زمانی آن مورد توافق قرار گرفته و به رفع نگرانی‌ها می‌انجامد. این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی و اقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای می‌باشد. این راه حل جامع به مثابه یک مجموعه منسجم خواهد بود که هیچ بخشی از آن مورد توافق قرار نمی‌گیرد مگر آنکه در مورد تمامی بخش‌های آن توافق حاصل شود. این راه حل جامع شامل یک فرایند متقابل و قدم به قدم می‌باشد و به رفع همه جانبه تمامی تحریم‌های شورای امنیت، تحریم‌های چندجانبه و تحریم‌های ملی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران می‌انجامد.»

پایان پیام/

کد خبر 378826

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha