گلایه های کارتونیست ایرانی از فضای محدود کار و دستمزد پایین

نمایشگاه کارتون‌های مفهومی «مجید داوودی» با عنوان «فیلم‌قاب»، در گالری بهار از مجموعه خانه هنرمندان ایران افتتاح شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط‌عمومی خانه هنرمندان ایران،دیروز این نمایشگاه که آثاری از بهترین و مهم‌ترین کارتون‌های داوودی را در بر می‌گرفت، با حضور این هنرمند جوان و جمعی از مخاطبان علاقه‌مند به هنر کارتون‌سازی گشایش یافت.


داوودی در حاشیه برگزاری این نمایشگاه، به توضیحاتی در مورد چگونگی برپایی این نمایشگاه و تولید آثار حاضر در آن پرداخت.وی در آغاز گفت:«فکر برگزاری نمایشگاه کارتون در خانه هنرمندان از آنجا شروع شد که پیش از این در خانه هنرمندان ایران،نمایشگاه‌های زیادی با این موضوع ندیده بودم. بنابراین درخواست برگزاری نمایشگاه دادم که خوشبختانه پذیرفته شد و امروز در افتتاحیه آن هستیم».


داوودی همچنین در خصوص نامگذاری «فیلم‌قاب» بر نمایشگاه خود چنین گفت:«از عنوان فیلم‌قاب استفاده کردم،چون هنر کارتون این قابلیت را دارد که داستان روایت کند. بخصوص هنر کارتون جدید که از فضای صِرف طنز گذر کرده و امروز می‌بینیم بسیاری از هنرمندان در ایران مانند کشورهای دیگر از جمله لهستان،کارتون‌های مفهومی کار می‌کنند؛ یعنی کارتون‌هایی که فقط برای خنده نیست، بلکه مخاطب را به جای خنده، به تفکر وا می‌دارد.از این‌رو،قصد داشتم قابلیت کارتون جدید را معرفی کنم».


وی ادامه داد:«فکر می‌کرنم هر اثر کارتونی، می‌تواند یک فیلم خیلی کوتاه در یک فریم باشد که روایت داستانی هم دارد، یعنی مخاطب پای هر قاب بایستد و داستانش را بازگو کند».


داوودی سپس به یکی از آثارش در نمایشگاه با عنوان «عدالت» اشاره کرد و توضیح داد:«در یک سوی صفحه شطرنج،گرگ‌ها هستند و سوی دیگر گوسفندها.حرکت اول انجام شده و نتیجه مشخص است که برنده این بازی،کدام گروه هستند.این می‌تواند یک داستان باشد در یک فریم. بنابراین شاید عنوان فیلم،نام درستی برای این نوع از کارتون جدید باشد و البته القای مفهومی از هنر کارتون که من در ذهن دارم».


این کارتونیست بین‌المللی در خصوص تنوع موضوعی آثارش نیز گفت: برخی از این آثار برای جشنواره‌های مختلف کار شده، با موضوعی که جشنواره تعیین کرده،مثل جشنواره انار.البته این کارها برای ارائه به نمایشگاه تغییر کردند. به نظرم هر کاری می‌تواند داستان داشته باشد.غیر از دو مورد از کارهایم در این نمایشگاه که تا حدودی تصویرسازی هستند و شاید سوژه آنها چندان قابلیت داستانگویی نداشته باشد،مثل اثر «سایه‌ای در بند نور».


وی با اشاره به علاقه‌مندی برای حضور کارتون‌هایش در مطبوعات، بیان کرد:«هیچ‌کدام از این آثار در مطبوعات چاپ نشده‌اند اما بعضی از آنها در جشنواره‌های معتبر و مختلف دنیا جایزه گرفته‌اند یا در کتاب جشنواره‌ها منتشر شده‌اند. برای مثال کارتونِ صفحه شطرنج در جشنواره «آماروستیکا»ی ایتالیا که یکی از پنج جشنواره معتبر کارتون است،موفق شد جایزه «مارکو سارتوره» را دریافت کند. به عقیده بنده،خاستگاه اصلی این هنر در مطبوعات است،ولی مطبوعات ما می‌ترسند به سمت کارتون بروند. به این دلیل که نشریه‌شان بسته نشود.تا کنون نشریات زیادی به خاطر چاپ کارتون بسته شده‌اند اما این هراس صرفاً از سیاسی‌بودن کارتون‌هاست.ما در شرایطی هستیم که از هر سوژه و موقعیتی بتوانیم داستان خلق کنیم و در یک فریم و در قالب کارتون ارائه بدهیم.حتماً هم نباید سیاسی باشد.ما راجع به طبیعت،انسان و جهان‌بینی می‌توانیم کارتون کار کنیم و طرف سیاست نرویم،چون بخش کوچکی از این هنر به سیاست گرایش دارد. بیشتر کارتونیست‌های ایران کار طنز انجام می‌دهند.دیدگاه بیرونی نسبت به کارتون کمی چاشنی تمسخر دارد اما اصلاً اینطور نیست.الان شما کارهای من را که می‌بینید،اصلاً نمی‌خندید».


وی همچنین به وضعیت کارتونیست‌های ایرانی اشاره کرد و خاطرنشان ساخت:«به نظر من و خیلی از هنرمندان و صاحبنظران،کارتونِ ایران در دنیا حرف اول را می‌زند.تعداد کارتونیست‌های ایران از کل دنیا بیشتر است.کارهایی هم که خلق می‌شوند،کارهای باکیفیت و قابل‌اعتنایی هستند و می‌تواند به راحتی با مخاطب ارتباط برقرار کنند.از هر پنج جشنواره که در دنیا برگزار می‌شود، یک ایرانی شاید در چهار جشنواره جایزه می‌گیرد. به نظرم کارتونِ ایران،جایگاه وسیع و بالایی نسبت به سایر کشورها دارد اما من به خاطر فضای محدود کار برای کارتونیست‌ها و دستمزدهای بسیار پایین‌شان نگرانم.دستمزدهای اندک باعث افت کیفیت کارها می‌شود».


وی در همین رابطه افزود:«در برخی از خبرگزاری‌ها که روزانه به کارتونیست‌ها،سفارش کارتون می‌دهند،کارهایی را می‌بینیم که در حد نقاشی کودک هستند و بار هنری ندارند.حتی ایده خوبی ندارد.فقط یک فریم شتاب‌زده و در کمترین زمان خلق شده تا هنرمند مبلغی دریافت کند.اگر این مسئله آسیب‌شناسی بشود،می‌توان فضا را کمی گسترده‌تر کرد و به کارتونیست‌ها بهای بیشتری داد تا کارهای بهتری انجام بدهند. مثلاً یک کارتونیست جوایز بزرگی در دنیا گرفته اما وقتی می‌خواهد برای مطبوعات یک اثر کارتونی کار کند، به شدت ضعیف عمل می‌کند. به عقیده من،وقتی هنرمندی برای اجرای کار تعهد دارد،حتی اگر در سوژه با محدودیت مواجه باشد، بالاخره در اجرا،خودش است و باید آنچه را در توان دارد،روی کاغذ بیاورد. ببینید،امسال قرار است دوسالانه کاریکاتور ایران برگزار شود که از معتبرترین جشنوارهای کاریکاتور دنیاست.کارتونیست‌های ایران در همه جشنواره‌ها حضور دارند.وقتی به کشورهای دیگر می‌رویم،می‌بینیم چقدر از هنرمندان کارتونیست‌شان حمایت می‌کنند اما مثلاً اینجا در ایران، بیشتر فقط به هنرمندان خوش‌نویس بها می‌دهند یا همین‌طور هنرمندان نقاشی‌خط،ولی وقتی اسم کارتونیست‌ها می‌آید،نگاه بدی به او می‌کنند و بی‌اهمیت از کنارش می‌گذرند.در صورتی‌که باید به آثار این هنرمندان هم توجه بشود.من برای هر کدام از این کارها، بین یک هفته تا ده روز زمان صرف کردم؛ از ایده تا اجرا.من دارم این وقت را هزینه می‌کنم تا فضای بهتری ایجاد بشود و به هنرمندان این رشته نیز نگاه دیگری داشته باشند».


داوودی در بخش دیگری از توضیحاتش به دلیل بزرگ‌بودن ابعاد آثارش اشاره کرد:«کارهایم را در ابعاد بزرگ کار کردم تا ذهنیت مخاطبی که کاریکاتور را در اندازه‌های کوچک در مطبوعات دیده، تغییر بدهم.اینجا می‌توانم یک مثال بزنم.من از شهر مشهد می‌آیم.آنجا روزنامه زیاد داریم اما روزنامه‌ها می‌ترسند به سمت کارتون بروند،چون مشهد فضای مذهبی دارد.اگر هم برخی از نشریات به آن سمت بروند،سوژه‌ها بار فلسفی ندارد و کار هنرمندان محدودی است.الان کاریکاتور و کارتون مشهد در کشور،حرف برای گفتن دارد.ما بیش از دوازده سال است هر هفته پاتوق کاریکاتور داریم. کاریکاتوریست‌ها و کارتونیست‌ها دور هم جمع می‌شوند و آثار هفته را نقد و بررسی می‌کنیم.اتود می‌زنیم و راجع به سوژه‌های مختلف صحبت می‌کنیم.همبستگی خوبی با هم داریم که در سایر نقاط کشور وجود ندارد.هنرمندان شهرهای دیگر که گاهی در جلسه‌های ما شرکت می‌کنند،می‌گویند چقدر خوب است که این جلسه‌ها را دارید. با این وجود مطبوعات با تعداد انگشت‌شماری از کارتونیست‌ها کار می‌کنند و این خوب نیست.زمانی که این سبک از کارتون در کشور اجرا می‌شد، خیلی‌ها جبهه گرفتند.می‌گفتند این‌ها چیست.عده‌ای می‌گویند نقاشی است اما نقاشی نیست. تصویرسازها می‌گویند تصویرسازی نیست.کاریکاتوریست‌ها می‌گویند تصویرسازی است،ولی به نظر من واقعاً کارتون است.در مکتب لهستان و جشنواره‌های بزرگ لهستان و بلغارستان مثل جشنواره‌های «ساتریکن» و «گابرابو» هم کارهای مفهومی می‌بینید که در نگاه اول،فقط بیان یک ایده هستند اما من می‌خواهم این نگاه را به کارتون تغییر بدهم».


پایان‌بخش توضیحات داوودی در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، به تشریح تکنیک اجرایی آثارش اختصاص داشت:«حس می‌کنم حرفی را که می‌خواهم بزنم و می‌دانم درست است، باید بزنم؛در هر رشته و ژانری که می‌خواهد باشد.تکنیک خیلی از آثار با هم متفاوتند،چون می‌بینم که برای فلان‌سوژه،تکنیک 3D (سه‌بعدی) جواب می‌دهد تا اینکه بخواهم به صورت دستی یا دیجیتال‌پرینت اجرا کنم. بیشتر کارها را دستی اجرا و بعد اسکن می‌کنم و در فضای فتوشاپ پرداخت می‌کنم اما خروجی نهایی دیجیتال است.در کل،آثارم ترکیبی از چند کار است. برای بعضی کارها ماکت‌سازی و عکاسی می‌کنم.کارهای 3D با نرم افزار سه‌بعدی انجام شده و روی آن مدل‌سازی می‌شود.مثلاً اگر سوژه صفحه شطرنج به صورت فانتزی اجرا می‌شد و گرگ‌ها و گوسفندها کمیک بودند،آن کار خراب می‌شد.آن را چند بار اتود زدم و اجرا کردم و دیدم نمی‌شود تا بالاخره به این روش رسیدم».


گفتنی است داوودی از هنرمندان خودآموخته و تجربی است که از سال 83 به صورت حرفه‌یی در عرصه کارتون‌سازی کار می‌کند و تا امروز در بیش از سیصد نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت داشته است.او برنده جوایز معتبری از جشنواره‌های کارتون و کاریکاتور ایران و جهان بوده و با برخی از نشریات کشور همکاری داشته است.


لازم به یادآوری است نمایشگاه کارتون‌های مفهومی «فیلم‌قاب»،از هفتم تا سیزدهم تیرماه،از ساعت 14 تا 21 هر روز در گالری بهار واقع در خانه هنرمندان ایران به نشانی خیابان طالقانی،خیابان موسوی شمالی، باغ هنر میزبان علاقه‌مندان به این رشته هنری خواهد بود.
 

پایان پیام/

کد خبر 380828

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha