به گزارش خبرنگار سیاسی قضایی خبرگزاری شبستان، در سلسله گزارشات دانستنی های قضایی برانیم تا اطلاعاتی مختصر و کاربردی درباره مفاهیم اولیه حقوقی در اختیار کاربران قرار دهیم تا درصورت نیار بتوانند حقوق خود را شناخته برای تحقق آن اقدام کنند. بخش اول این گزارش را در زیر می خوانید:
دادگاه کجاست
جایی است که در آنجا در مورد اتهام افراد و یا ارگانها و سازمانها رسیدگی می‌شود .دادگاه‌ها معمولاً در ساختمان ویژه‌ای به نام کاخ دادگستری قرار دارند. در بسیار از کشورها برای رسیدگی به مسائل متفاوت دادگاههای مختلفی وجود دارد.در ایران انواع دادگاه عبارتند از:دادگاه عمومی،دادگاه مدنی،دادگاه کیفری ،دادگاه انقلاب ،دادگاه ویژه روحانیت و دادگاه خانواده.
داخواست چیست
دادخواست عبارتست از درخواست رسیدگی به دعوی یا تظلم خواهی مدعی؛ در محکمه صالح و یا به تعبیر دیگر هر دعوی حقوقی برای مطرح شدن در دادگاه نیاز به تقدیم دادخواست است دادخواست فرم چاپی است که قوه قضائیه آنرا مطابق قانون تهیه و در اختیار عموم قرار میدهد. موادی از قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (درامور مدنی) در زمینه دادخواست و شرایط آن:
ماده 48 - شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست می باشد ، دادخواست به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می گردد.
ماده 49 - مدیر دفتر دادگاه پس از وصول دادخواست باید فوری آن را ثبت کرده ، رسیدی مشتمل بر نام خواهان، خوانده ، تاریخ تسلیم ( روز و ماه و سال ) با ذکر شماره ثبت به تقدیم کننده دادخواست بدهد و در برگ دادخواست تاریخ تسلیم را قید نماید.
تاریخ رسید دادخواست به دفتر، تاریخ اقامه دعوا محسوب می شود.
ماده 50 - هر گاه دادگاه دارای شعب متعدد باشد مدیر دفتر باید فوری پس از ثبت دادخواست ، آن را جهت ارجاع به یکی از شعب ، به نظر رئیس شعبه اول یا معاون وی برساند .
تفاوت دادسرا و دادگاه
دادسرا نهادى نیست که فقط حامى متضرر از جرم باشد و یا فقط به حفظ و تأمین امنیت اجتماعى بپردازد بلکه مکلف است ضمن انجام امور فوق از متهم حمایت کرده و حقوق فردى و اجتماعى وى را نیز لحاظ کند. از این رو دادسراى عمومى وانقلاب که به اکثر جرایم رسیدگى مى کند از جایگاه مهمى برخوردار است.
- شروع و کیفیت تحقیقات در دادسرا
دادسرا نهادى است مرکب از دادستان و دادیار و بازپرس که به ریاست دادستان اداره مى شود و وظیفه اصلى اش تعقیب جنبه عمومى جرم است.
دادسرا براى تعقیب مطابق قانون عمل کند. جهات قانونى براى شروع به تحقیقات عبارتند از:
الف - شکایت شاکى
ب - اعلام و اخبار ضابطین دادگسترى یا اشخاصى که از قولشان اطمینان حاصل شود
ج - جرایم مشهود در صورتى که قاضى ناظر وقوع جرم باشد
د - اظهار و اقرار متهم
از این رو شروع به تحقیقات بدون رعایت جهات بالا غیرقانونى و بدون مجوز است
شکایت :مطابق قانون طرح شکایت براى شروع به رسیدگى کافى است و قاضى نمى تواند از رسیدگى به آن خوددارى کند، قضات و ضابطین دادگسترى موظفند شکایت کتبى یا شفاهى را همه وقت قبول کنند.
شکایت شفاهى در صورت مجلس قید و به امضاى شاکى مى رسد و اگر شاکى نتواند امضا کند یا سواد نداشته باشد مراتب در صورت مجلس قید و انطباق شکایت شفاهى با مندرجات صورتمجلس تصدیق مى شود. شاکى مى تواند شخصاً یا توسط وکیل شکایت کند و باید در شکواییه اش به موارد زیر اشاره کند:
الف - نام، نام خانوادگى، نام پدر و نشانى دقیق شاکى
ب - موضوع شکایت و ذکر تاریخ و محل وقوع جرم
ج - ضرر و زیان مالى که به شاکى وارد شده و مورد مطالبه است
د - مشخصات و نشانى کسى که از او شکایت دارد( درصورت امکان)
ه - دلایل و اسامى و مشخصات و نشانى گواهان(در صورت امکان)
چنانچه شاکى نتواند متهم را معین کند یا دلایل اقامه شکایت او کافى نباشد و یا شاکى از شکایت خود صرف نظر کرده ولى موضوع از جرایم غیرقابل گذشت باشد مانند کلاهبردارى، سرقت، خیانت در امانت، مزاحمت تلفنى و..... قاضى تحقیقات لازم را انجام مى دهد و امر تعقیب متوقف نخواهد شد.
در جرایم قابل گذشت که تعقیب امر کیفرى موکول به شکایت شاکى است چنانچه متضرر از جرم صغیر یا غیر رشید یا مجنون باشد و به ولى و قیم و سرپرست قانونى اش دسترسى نباشد یا اینکه خود سرپرست نسبت به او مرتکب جرم شده باشد قاضى شخص دیگرى را به عنوان قیم موقت تعیین مى کند و یا خود امر کیفرى را تعقیب کرده و اقدامات لازم را براى حفظ و جمع آورى دلایل جرم و جلوگیرى از فرار متهم به عمل مى آورد. شاکى حق دارد هنگام تحقیقات گواهان خود را معرفى و دلایل خود را بیان کند و از صورت جلسه تحقیقات مقدماتى که با محرمانه بودن تحقیقات منافات ندارد با هزینه خودش رونوشت بگیرد. همچنین شاکى حق دارد از قاضى تقاضاى تأمین ضرر و زیان کند و قاضى در صورت صلاحدید قرار تأمین خواسته از اموال متهم صادر مى کند.
پایان پیام/
نظر شما