حجت الاسلام و المسلمین حسین دیبا مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم در مصاحبه با خبرگزاری شبستان در قم، با بیان این که در زمینه بحث حضور دین در زندگی، دو بعد فردی و اجتماعی وجود دارد عنوان کرد: هر یک از ابعاد حضور دین در جامعه اقتضائاتی دارد و باید طرح‌ها و ایده‌هایی داشته باشیم تا حضور دین در زندگی پررنگ‌تر شود.
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم اظهار داشت: اگر بخواهیم برای حضور پررنگ‌تر دین در جامعه طرحی ارائه دهیم ابتدا باید به این نکته توجه کنیم که کدام بعد از ابعاد دین را می‌خواهیم تقویت کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین دیبا بیان داشت: طرح‌هایی که در خصوص دین ارائه می‌شود به اقتضای جهات مختلفی که دین در زندگی انسان‌ها دارد باید به صورت مجموعه طرح‌هایی ارائه شود تا هر یک از این طرح‌ها، گوشه‌ای از ابعاد دین را پر کند نه این که به صورت یک طرح واحد ارائه شود.
ابعاد فردی دین در زندگی
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم با بیان این که دین دارای جنبه‌های فردی و اجتماعی است گفت: آن جنبه‌های فردی که دین می‌تواند در آن قسمت‌ها حضور داشته باشد به ابعاد فردی دین تعبیر می‌شود که هر فردی در چهار حوزه با دین ارتباط دارد.
حجت الاسلام و المسلمین دیبا ابراز کرد: اولین بعدی که انسان از لحاظ فردی با دین ارتباط برقرار می‌کند بعد باورها و اعتقادات است که بعد اساسی و پایه‌ای فرد است، یعنی انسان نیازمند باورهایی است که می‌تواند از دین بگیرد.
وی با بیان این که باورها و اعتقادات اقسام مختلفی دارد عنوان کرد: ابعاد مختلف باورهای دینی می‌تواند شامل باورهای پایه‌ای باشد که ناظر به وجود خداوند و همچنین صفات خداوند است و اعتقاد معنوی انسان است.
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم افزود: قسمت دوم باورها شامل باورهایی است که ناظر به غایات و اهداف است بدین معنی که انسان برای چه خلق شده است و هدف از آفرینش او چیست.
وی تصریح کرد: دین برای این که در بعد باورها و اعتقادات حضور پررنگ‌تر داشته باشد نیازمند برنامه‌ریزی و آموزش‌های خاص است که این آموزش‌ها ممکن است قسمتی در آموزش‌های رسمی دوره ابتدایی تا دبیرستان و قسمتی در ادامه زندگی انسان و دوره‌های بعدی که در خارج از مدرسه است طی شود.
حجت الاسلام و المسلمین دیبا با بیان این که دومین بعد از ابعاد فردی دین، بعد عمل و التزام عملی انسان به دین است گفت: در بعد التزام عملی، انسان‌ها پایبند به نظام عملی و مناسکی هر دینی هستند بدین معنا که انسان‌ها باید از لحاظ بعد فردی نسبت به احکام و مقررات فقهی و اخلاقی دین خود پایبند باشند.
وی با بیان این که بعد سوم فردی دین در بعد تجربی و یا احساسی دین منعکس می‌شود اظهار داشت: هر انسانی دارای یک سری تجربیات، احساسات و عواطف خاص خود است که در هنگام مناجات با خداوند، عواطف و احساسات را با خداوند و یا انسان‌های پاک و وارسته‌ای که می‌توانند واسطه بین خدا و انسان باشند برقرار می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین دیبا عنوان کرد: دین، مجموعه اطلاعاتی را در اختیار انسان قرار می‌دهد از جمله اطلاعات تاریخی، اعتقادی، معجزات پیامبران و مباحث معرفتی که در حقیقت دانش دینی است.
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم بیان داشت: بعد چهارمی که در ابعاد فردی دین می‌توان مطرح کرد بعد معرفتی و دانشی دین است که دانش دینی هر فردی می‌تواند وسیع و یا محدود باشد.
وی تصریح کرد: زمانی که ما از حضور پررنگ‌تر و فعال تر دین در زندگی انسان‌ها صحبت می‌کنیم باید ببینیم که کدام یک از چهار بعد فردی دین را می‌خواهیم تقویت کنیم.
مراکز دینی و فرهنگی به اقتضای هر یک از ابعاد فردی، طرح خاصی ارائه دهند
حجت الاسلام و المسلمین دیبا ابراز کرد: هر یک از ابعاد فردی دین در زندگی انسان، اقتضائات روانشناختی و جامعه شناختی خاص خود را دارد و متأسفانه طرح‌های که در مراکز دینی و فرهنگی ارائه می‌شود دقت و تمرکز لازم ندارد که با توجه به کدام یک از ابعاد فردی، طرح ارائه می‌شود.
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم بیان داشت: ما باید به اقتضای هر یک از ابعاد فردی، طرح خاصی را ارائه دهیم تا بتواند این قسمت‌ها را پوشش دهد، به عنوان مثال اگر ما می‌خواهیم انسان‌هایی داشته باشیم که در بعد احساسی و تجربی انسان‌های فعالی باشند باید طرحی ارائه دهیم که این زمینه را فراهم کند.
وی تصریح کرد: اگر بعد باور و اعتقاد انسان تقویت شود بر بعد التزام و بعد تجربی و احساسی تأثیر می‌گذارد، متقابلا اگر بعد تجربی و احساسی رشد کند انسان در بعد عملی هم رشد می‌کند یعنی یک رابطه زیگزاگی وجود دارد و هر مرتبه بالاتری از این ابعاد به مرتبه بالاتری از بعد دیگر منجر می‌شود.
حجت الاسلام و المسلمین دیبا یادآور شد: این سخن بدین معنا نیست که این ابعاد فردی، متمایز، متفاوت و منفک از یکدیگر نباشند بلکه ابعاد چهارگانه فردی هر یک استقلال دارند و هر طرحی که برای حضور پررنگ‌تر دین در زندگی بشر امروزی ارائه می‌شود باید توجه داشت که کدام یک از ابعاد دینداری می‌خواهد تقویت شود.
مدیر گروه تربیت اخلاقی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم در پایان عنوان کرد: دین در بعد اجتماعی نیز اقتضائات خاص خود را دارد که باید به آن پرداخته شود.
پایان پیام/
نظر شما