به گزارش خبرنگار سرویس مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری خبرگزاری شبستان: حضور در مسجد سبب شکل گیری نوعی هویت جمعی دینی می شود، نوجوان و جوان با تاسی از والدین در مسجد برای اقامه نماز جماعت حضور می یابد و این هم نشینی با اهل مسجد منجر به شکل گیری نوهی ماهیت و هویتی دینی فرهنگی برخاسته از مسجد می شود که در دوران زندگی فرد اثرگذاری بالایی خواهد داشت.
در راستای بررسی این موضوع و حضور نوجوانان و جوانان در مسجد با حجت الاسلام دکتر «توانایی»، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) به گفت وگو نشسته ایم که حاصل آن را می خوانید:
اهمیت حضور در مسجد در شکل گیری هویت دینی و نقش مساجد در ساخت این هویت در میان جوانان چیست، به بیان دیگر جوانی که در مسجد و رفت و آمد دارد آیا این حضور تاثیری در احساس هویت دینی او دارد یا خیر؟
قطعا، حضور نوجوان یا جوان در مساجد و البته در مراکز و محافل دینی در روحیهی و شخصت او تاثیر به سزایی دارد.
طبیعتا جوانی که شعائر الهی را گرامی بدارد این امر جزیی از طینت او می شود چراکه جوانی فصل آغاز و نهادینه شدن خلق و عادات نیکو در انسان است.
ورود به مسجد به عنوان خانه خدا و مکان مقدس و حشر و نشر با اهالی مسجد که همگی هم نوا و هم صدا با یکدیگر هستند نوعی همبستگی و وحدت را میان اهالی ایجاد می کند، مردم با مراجعه به مسجد ماوا و پناهگاه دینی را در زندگی خود احساس می کنند در نتیجه استمرار در حضور در مسجد سبب خواهد شد که فرزندان خانواده خود را به تدریج ملزم به حضور در مسجد کرده و بسیاری از سوالات و مسایل خود را پیرامون مسایل دینی از امام جماعت و اهل مسجد بخواهند. طبیعتا این چنین فضایی در تقویت روحیه فرد اثربخش است.
فارغ از مساله حضور در مسجد، قرار گرفتن در جمع افرادی که همگی به نیت واحد دینی در یک مکان مقدس جمع شده اند نیز خود اثرگذاری هایی را به ویژه میان قشر جوان دارد، در راستای تعمیم و تقویت چنین روحیه ای چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟
این رفت و آمد به مسجد ارتباطات اجتماعی افراد را گسترش مید هند، حضور در جمعی شایسته خو احساس شخصیت به جوان می دهد، اساسا مزانی که جوان از سوی چنین افرادی حمایت شود احساس نیاز به توجه در او پاسخ داده می شود، بنابراین برای استمرار حضور جوان در مسجد و تقویت روحیه مسجدی میان جوانان این اهالی مسجد و به ویژه امام جماعت است باید جایگاه جوان را در مسجد توجه کند.
با این وجود بعضا دیده می شود که برخی از خانواده های تنها چندبار در ماه در مسجد حضور یابند، این مساله از کجا ناشی می شود، به هرحال این مساله یک آسیب محسوب می شود.
این نگاه چندین عامل دارد به خصوص اگر این عدم حضور از سوی خانواده های متدین باشد، یکی از دلایل به تکثر تغذیه از سایر منابع دینی بر می گردد، البته هیچ کدام از این منابع جای مسجد را نمی گیرند و مسجد حرمت و ویژگی خاصی دارد اما با این حال با وجود شبکه های مختلف دینی، ب رنامه های صدا و سیما و کانال های دیگر تلویزیونی و رادیویی که برنامه های متعدد دینی دارند شاید جوان برای یافتن پاسخ (سوالات) خود نیازی نبیند که مسجد مراجعه کند اما بحث تنها سر یافتن پاسخ این سوالات نیست. مساله ای که اهمیت دارد استمرار در حضور در مسجد و اقامه نماز جماعت و حشر و نشر با اهالی مسجد است.
بنابراین در وهله اول می توانیماین گستردگی در سطح اطلاع رسانی، منابع مکتوب را علت بدانیم و مساله دیگر را به شرایط نوجوان و جوان تعمیم دهیم.
فارغ از شرایط روحی خاصی که نوجوانان در این دوره با آن مواجه می شوند فشار تحصیل نیز خود مساله ای است که باعث می شود دغدغه فرزند خانواده محدود به فعالیت های دوران تحصیل باشد و فعالیت دینی فرهنگی جداگانه ای را برای خود اقلا در این برهه زمانی تعریف نکند. اما با این وجود یک برنامه ریزی دقیق از سوی خانواده ها و اهل محل و همچنین متولیان مسجد می تواند باعث شود که حتی همین فعالیت ها در داخل مسجد نمود یابد، برقراری کلاس های تقویتی در مساجد منافاتی با کارکرد دینی مسجد ندارد چه اینکه در گذشته نیز مسجد این ظرفیت را دارا بود.
مساله دیگر اما به شرایط مسجد باز می گردد، وضعیت و امکانات مسجد در حضور یا عدم حضور جوان اثر دارد. برخی مساجد حتی امکانات اولیه را ندارند. خود مسجد و آراستگی و نظم و انضباط و ظاهر آن اهمیت دارد.
به نظر می رسد امام جماعت و هیات امنا مسجد در ایجاد نگاه مثبت به برنامه های مسجد باید تلاش بیشتری داشته باشند و صرفا برنامه های مسجد را به اقامه نماز محدود نکنند و مردم را در برنامه ها دخیل کنند. عکس این عملکرد دلزدگی ایجاد خواهد کرد.
همچنین برنامه های متنوع در مسجد نیز مهم است، اینکه صرفا به اقامه نماز اکتفا نشود و جلسات تفسیر و جلسات بیان احکام فقهی و مباحث تربیتی و خانوادگی در مسجد برقرار باشد اهمیت بالایی دارد.
از سوی دیگر مسجد باید محور فعالیت های محله باشد و مردم بتوانند برای حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی خود در کنار مسایل دینی به مسجد مراجعه کنند، این چنین است که اگر مساجد ما برنامه هایخ ود را بر اساس این فعالیت ها استوار کنند جوانان نیز جذب خواهند شد و هویتی دینی مبتنی بر مسجد شکل خواهد کرد.
اعضای هیات امنا باید چه ویژگی هایی داشته باشند تا پیوند میان مردم و این گروه مستمر و عمیق باشد؟
آنها علاوه بر آگاهی نسبی به مسایل دینی باید نسبت به مهارت های زندگی و مسایل روز آشنایی داشته باشند، باید در مواجهه با مشکلات چندین راه حل داشته باشند نه اینکه صورت مساله را پاک کنند یا اصلا با مردم مشورتی نداشته باشند، وقتی هیات امنا از افراد شناس و مورد اعتماد محل انتخاب می شوند به طبع مردم هم ارتباط بهتری برقرار خواهند کرد.
پایان پیام/
نظر شما