به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، پیش نشست چهارمین كنفرانس سالانه الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با موضوع «گفتمان انقلاب اسلامی؛ هویت و پیشرفت» عصر روز ۲۸ دی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
بنابراین گزارش، در این نشست محمدرحیم عیوضی سخنرانی کرد و گفت: از بیان این موضوع مشخص است که عرصه نگاه بنده به انقلاب اسلامی نگاه آینده پژوهی است، لذا لازم است که بر اساس این ادبیات انقلاب اسلامی ایران را با رویکرد هویتی آن به مثابه یک گفتمان، ملاحظه و بررسی کرد. تلاش می کنم محورهای اصلی بحثم را اشاره کنم که به بسیاری از سوالات و مسائلی که دغدغه آن را در خصوص انقلاب اسلامی در آینده داریم کمک می کند.
وی افزود: اصولا انقلاب اسلامی ایران بر اساس تصور اندک ِ رایجی که وجود دارد یک پدیده تاریخی نیست بلکه یک پدیده تاریخ ساز است. رویدادی است که تاریخ را می سازد. و در ساختن تاریخ حضور فعال دارد. از بعد تاریخی پدیده ها آن سیالیت و حرکت را در یک برهه زمانی از دست می دهند، بسیاری از رویدادهای تاریخی وجود دارند که امروز کمتر اثری از آنها است و اگر از آنها صحبت است مثلاً از دوره های تاریخی صحبت می شود. اما پدیده تاریخ ساز گفتمان هویتی انقلاب، حضور سیاسی و فعالی را که در انقلاب اسلامی دارد در واقع به مثابه رودخانه ای در حرکت است که در حال رسیدن به دریایی مطلوب است. الزاماً انقلاب اسلامی با آینده پژوهی معنا پیدا می کند و تلفیق می شود. بر این اساس آنچه که یک جریان سیال رودخانه ای در حال ایفای نقش غایت انگارانه خود است.
عیوضی تصریح کرد: بعضی ها می گویند در دوره تثبیت انقلاب هستیم و انقلاب ثبات و آرامش پیدا کرده اما نکته ای که مورد غفلت است این است که در رویکرد انقلاب اسلامی ثبات، واقع بینانه تر و دقیق تر می تواند شکل و سامان بگیرد. اصولا دغدغه اصلی و اساسی انقلاب اسلامی ایجاد این گونه ثبات است. مثل رودخانه ای که در مسیر حرکتش با همه داشته های هویتی خود دچار تحول و دگرگونی است.
وی در مورد ضرورت مطالعه آینده پژوهی در انقلاب اسلامی ایران بیان کرد: ماهیت انقلاب در درون خودش تحول و دگرگونی دارد از این نظر آینده پژوهی انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی را ایفا می کند. این انقلاب در آینده دچار پارادوکس هویتی می‌شود و اگر می‌خواهیم جلوی این پارادوکس را بگیریم اکنون باید پیش فرض‌های آن را شناسایی کنیم و درصدد حل آن برآییم.
عیوضی تاکید کرد: ابتدا باید با ایجاد آمادگی در مسئولان و سیاستمداران و پس از آن با تبیین راهبردهایی که آینده برایمان به وجود می‌آورد آسیب‌های آینده را شناسایی کرده و به نوعی، به شناخت مسائل نوظهور برسیم. در آینده باید نقاط آسیب شناسی را برای خودمان تعریف کنیم یعنی آسیب هایی که در آینده بحران ساز و تهدیدی برای انقلاب تلقی می شوند را بشناسیم.
وی عنوان کرد: وضعیت پرشتاب تحولات منطقه ای و مقوله چشم انداز ابرقدرت های جدید جهانی همگی در مسیر انقلاب اسلامی قرار دارند و ایجاب می کنند که یک رویکرد پیش تدبیری مقارن و مصادف و هم مسیر انقلاب داشته باشیم. مسافر آینده انقلاب در هویت اسلامی همین پیش تدبیری است. زمانی انقلاب می تواند نیازهای آینده را تأمین کند که آینده را پیش بینی کند و بداند چه عواملی ضامن بقای انقلاب و پیشرفت هویت انقلاب خواهند بود.
این گزارش می افزاید: در ادامه علی بیگدلی گفت: تمدن ایران اسلامی به دو دوره تقسیم می‌شود؛ قبل و بعد از اسلام. در قبل از اسلام در زمان ساسانیان شاهد معنویت در ایران هستیم و آن به خاطر وجود فراگیری دین زرتشتی است. تمدن ساسانیان یکی از سرآمدترین تمدن های دوره خودش است. با آمدن اسلام وضعیت ما کاملا تغییر پیدا می‌کند و هیچ ملتی به اندازه ایرانیان در ساختن تمدن اسلامی و الگوهای پیشرفت نقش نداشته اند، شاید در کل سرزمین‌های اسلامی یک نفر مثل ابن سینا نباشد ولی در همان زمان، ما ده ها ابن سینا داشتیم.
وی خاطرنشان کرد: غربی ها معترف هستند که بر اثر تعامل با تمدن اسلامی بر اثر سه دوره جنگ های صلیبی با ارتباطی که با مسلمانان پیدا کردند به پیشرفت رسیدند. تمدن ما از طریق سیسیل و اندلس و بیزانس وارد اروپا می شود. سؤال مهم این است که چگونه شد که این تمدن به افول پیوست. از اوایل قرن پنجم با ورود ترک ترکستانی رنگ و بوی ایرانی و اسلامی از بین رفت، چرا که آنها نه ایرانی و نه مسلمان بودند در همین زمان اندیشمندانی مانند خیام ظهور کردند وی با آن همه خدماتی که در ریاضیات داشت اما در اشعارش نوعی نیهلیست و پوچ گرایی را تبلیغ می کرد و به تصوف و عرفان ما هم راه یافت و فضای گفتگو و اندیشه ورزی بسته شد. نوعی انزوا و گوشه گیری که زنگ خطر سقوط اسلام از همین زمان شروع شد. آن گونه شد که صفویه هر چقدر تلاش کرد ابن سینایی بسازد، نتوانست.
پایان پیام/
نظر شما