آیا ژاپن به «پاسیفیسم» پشت کرده و وارد جنگ می شود؟

خبرگزاری شبستان:انتشار ویدئوی اعدام «جیمز فولی» روزنامه نگار آمریکایی اولین اتفاقی بود که زمینه را برای حمایت عمومی آمریکا در زمینه انجام حملات هوایی علیه داعش،آماده کرد.فرانسه هم مشارکت خود را در این ائتلاف در پی حملات تروریستی در پاریس که ماه گذشته به وقوع پیوست،افزایش داد.اکنون این سوال مطرح است که آیا بریده شدن سر «کنچی گوتو» روزنامه نگار ژاپنی در هفته جاری و اعدام دیگر گروگان ژاپنی «هارونا یوکاوا» که یک هفته قبل انجام شد ژاپن را به سوی مشارکت عمیق تر در خاورمیانه و به طور کلی یک سیاست خارجی بر مبنای تحرکات نظامی بیشتر سوق می دهد؟

به نظر می رسد که شینزوآبه،نخست وزیر ژاپن با وعده اینکه کاری می کند تروریست ها هزینه این جنایت خود را بپردازند اعلان جنگ با داعش کرده است اما آیا آبه واقعا می خواهد کشورش را به سوی کنار گذاشتن سیاست خارجی «پاسیفیت» یا همان صلح طلبانه پیش ببرد؟

بر اساس ماده 9 قانون اساسی ژاپن که پس از پایان جنگ دوم جهانی از سوی آمریکا تحریر شد ژاپن می بایست از جنگ به عنوان  حق حاکمیت ملی در صورت تهدید و یا استفاده از نیروهایش در درگیری های بین المللی چشم پوشی کند اما ژاپن برای مدتی از این موضع کناره گرفت.

در سال 1992 میلادی،پارلمان ژاپن قانونی را بر خلاف مخالت های عمومی مبنی بر اجازه دادن به نیروهای ژاپنی برای شرکت در عملیات های حفاظت صلح تصویب کرد و آنها این کار را در چند مورد از جمله جنگ عراق انجام دادند.

این اقدام در جهت نظامی شدن ژاپن در حکومت آبه سرعت بیشتری گرفته است.او ممنوعیت صادرات سلاح را تا حدی کاهش داد و دیدگاه تجدید نظرطلبانه (روزیونیستی) از تاریخ جنگ جهانی دوم ارائه داد که بر اساس آن این کشور تا کنون به خاطر اقداماتش در دوران جنگ بسیار شرمنده بود.

کابینه او تعریف جدیدی از ماده 9 قانون اساسی ارائه داد مبنی بر اینکه نیروهای آن کشور می توانند در صورتی که هم پیمانی - به ویژه آمریکا – از سوی یک دشمن مشترک مورد حمله قرار گیرد از آن هم پیمان دفاع کنند.

البته پارلمان ژاپن باید این قانون را قبل از اینکه ارتش بتواند اقدامی بر اساس آن انجام دهد،به تصویب برساند.

محرک اصلی برای این تغییر روند نگرانی در مورد قدرت روزافزون چین و تهدید از سوی کروه شمالی هسته ای است اما آبه همچنین  وارد درگیری های خارج از ژاپن هم شده است.

ماه گذشته قبل از ایجاد بحران گروگان گیری،آبه متعهد به پرداخت 200 میلیون دلاری به کشورهای درگیر جنگ با داعش شد.

او هنگام بازدید از قاهره در این باره گفت:اگر ما بگذاریم تروریسم و یا سلاح های کشتار جمعی در این منطقه توسعه پیدا کند،لطمه به جامعه بین الملل غیرقابل اندازه گیری خواهد بود.

به نظر می رسد که کشته شدن گوتو می تواند تصمیم آبه برای گسترش دامنه فعالیت های نظامی را راسخ تر کند اما این بر خلاف نظر اذهان عمومی در ژاپن است.

نظرسنجی انجام شده در بهار گذشته حاکی از آن است که 64 درصد شهروندان ژاپنی مخالف با اقدام نخست وزیر ژاپن برای بازتعریف قانون اساسی هستند.

مهم تر از همه اینکه افکار عمومی ژاپن با گروگان گرفته شدن شهروندان این کشور در خارج از مرزهای آن تحت تاثر قرار نمی گیرند.

بر اساس گزارش بی بی سی،هنگامی که گروهی از فعالان صلح ژاپنی پس از به گروگان گرفته شدن در عراق در سال 2004 میلادی به کشورشان بازگشتند در فرودگاه مورد تمسخر قرار گرفتند و مجبور شدند چند ماه خود را از چشم مردم پنهان کنند.

مادر گوتو و پدر یوکاوا نیز هر دو در بیانیه هایی جداگانه از ناراحتی که فرزندانشان برای ژاپن به وجود آورده اند،معذرت خواهی کردند.

برخی نیز در ژاپن،سیاست خارجی فعال آبه را در مرگ گوتو و یوکاوا مقصر می دانند.

داعش در ابتدا درخواست 200 میلیون باج از ژاپن برای آزادی گروگان های ژاپنی کرد؛ یعنی همان مقداری که آبه قول آن را به کشورهای در حال جنگ با داعش در اوایل ماه گذشته داده بود.

داعش از دولت ژاپن درخواست کرده بود تا از حمایت احمقانه اش از تلاش های نظامی آمریکا دست بر دارد.

مخالفان تغییرات قانون اساسی در مورد ماجرای این دو گروگان ژاپنی بر این اعتقادند که نظامی گری آبه شهروندان ژاپن را هدف قرار داده است.

در حالی که آبه و متحدانش این ماجرا را که یکی از دیپلمات های ژاپنی از آن به عنوان «11 سپتامبر ژاپن» یاد کرده،نشانه ای می دانند از اینکه ژاپن دیگر نمی تواند در مواجهه با تهدیدها،منزوی باشد،بخش اعظم افکار عمومی ژاپن آن را دلیلی بر مداخله نکردن ژاپن در امور فرامرزی می دانند.