به گزارش خبرگزاری شبستان، سوریه در حالی در آتش جنگ می سوزد که تاکنون تلاشهای سیاسی برای حل بحران موفق نبوده است جدی ترین تلاش ها با ژنو یک شروع شد.این اعلامیه در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۲ و پس از جلسه گروه اقدام برای سوریه، که با پشتیبانی سازمان ملل متحد در ژنو تشکیل شده بود، صادر شد.
در این اعلامیه آمده است که در هر گونه راه حل سیاسی نکات ذیل باید منظور شود؛ تعیین چشم اندازی که تمام مردم سوریه در آن سهیم باشند،تعیین گام‌های مشخص بر اساس یک جدول زمانی قاطع برای تحقق چشم انداز مورد بحث، قابل اجرا بودن طرح در یک جو امن همگانی همراه با آرامش و ثبات، حصول نتیجه سریع و با اعتبار بدون خونریزی و خشونت بیشتر، برداشتن گام‌های اساسی در دوره انتقالی برای رسیدن به این اهداف: ایجاد یک نهاد حکومت انتقالی با قدرت کامل اجرایی که اعضای دولت و نمایندگان مخالفان در آن شرکت داشته باشند و بر اساس رضایت دو طرف تشکیل شده باشد،شرکت تمام گروه‌ها و اقشار جامعه سوریه در روند گفتمان سازنده ملی، بررسی قانون اساسی و نظام حقوقی، برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه چند حزبی برای قانون اساسی جدید، شرکت کامل زنان در تمام مراحل دوره انتقالی.
در حالی که نظام سوریه از وحدت و انسجام در این گفتگوها و نشست ژنو 2 برخوردار بود در مقابل معارضان بشار اسد از القاعده گرفته تا ائتلاف به اصطلاح ملی سوریه از پراکندگی آرا و تشتت نظر رنج می برند.حدود نصفی از اعضای 44 نفره ائتلاف به اصطلاح ملی سوریه در نشست ژنو دو شرکت نکرد و خط تحریم مذاکرات با نمایندگان دولت اسد را در پی گرفت.
این ائتلاف اکنون به سه طیف عربستانی، قطری و ترکیه ای آن تقسیم شده است. از یک طرف دیگر گروه داعش (القاعده عراق سابق) را می توان در نظر گرفت که حاضر به مذاکره با هیچ گروهی چه موافق و چه مخالف بشار اسد نیست.
اما عامل تاثیرگذار در هر گفتگوی سیاسی بحث تحولات میدانی است.اگر سوریه را به پنج جبهه مختلف تقسیم کنیم، خواهیم دید که در سه جبهه کنترل دولت به طور مستقیم است و در جبهه ای دولت به صورت غیرمستقیم کنترل اوضاع را در اختیار دارد. سه جبهه ای که که دولت در حال تثبیت و تعمیق بخشی کنترل خویش بر آنها است عبارتست از: - جبهه اول، جبهه جنوبی است که در این جبهه اندکی از اسلامگرایان میانه رو حضور دارند که مخالفت با بشار اسد را دنبال می کنند اما نه به روشهای خشونت بار و مسلحانه. – جبهه دوم، شهر استراتژیک "حمص" است که دولت آن را در اختیار دارد. جبهه سوم، جبهه مرکزی و غربی سوریه است که عمدتا تحت کنترل دائم دولت است و عده‌ای از القاعده در کوهستان های ادلب پناه گرفتند و مترصد فرصتی برای عرض اندام هستند. جبهه چهارم، جبهه ای که دولت بشار اسد کنترل غیر مستقیم بر آن اعمال می کند، جبهه شرقی مناطق کردنشین سوریه است.
اخیرا ارتش سوریه در جبهه های قنیطره و درعا و حلب موفقیتهای چشمگیری به دست آورده است موضوعی که سبب شد ترکیه با تمام توان تروریستهایی به داخل سوریه اعزام کند.به هر حال همانطور که گفته شد تاثیر تحولات میدانی بر مذاکره و فرایند سیاسی کاملا آشکار است.
پس از اینکه در قاهره مخالفان سوری نشست و بیانیه صادر کردند و سپس به مسکو رفتند تاکنون دستاوردی به دست نیامده است. نشست میان نمایندگان دولت و مخالفان سوری در مسکو و مذاکرات سه روز آن ها بدون رسیدن به نتیجه مشخص پایان یافت. برگزاری نشست آتی نیز به یک ماه بعد موکول شده است. بر این اساس، دو طرف در این مذاکرات همچنان اختلافات اساسی بر اصول اولیه توافق داشته اند تا جایی که نتوانسته اند بیانیه مشترکی نیز صادر کنند. در همین حین منابع وابسته به مخالفان سوریه اعلام کردند، پیش‌بینی می‌شود نشست قاهره به منظور وحدت دیدگاه‌ها و برنامه‌های مخالفان سوری احتمالا با مشارکت سران نظامی ماه آوریل در قاهره برگزار شود.
اما اخیر برخی شرایط رخ داده است که بر روند حل سیاسی تاثیرگذار بوده و به اصطلاح جبهه آن را قوی کرده است از جمله آنها مواضع استفان دیمستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه که بشار اسد را بخشی از راهکار دانسته بود و موضوع پایان جنگ در حلب است.
سئوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که در شرایط کنونی اولویت با توقف جنگ است یا توافق سیاسی میان نظام و گروه های سیاسی معارض یا بخشی از آنها؟ استفان دی مستورا نماینده دبیر کل سازمان ملل در امور سوریه پاسخ این پرسش را داد و وی در راستای توقف جنگ از طریق طرح توقف درگیری در حلب و چه بسا پس از حلب مطرح کرد.
بیشتر شهروندان سوری اولویت را در توقف جنگ و حملات و رنج‌ها می‌دانند و فقط مخالفان سوری هستند که اولویت را سیاسی می‌دانند تا پایه‌های جدیدی ایجاد کنند.
با توجه به بحران و شرایط کنونی سوریه و مردم آن باید کار و گفتگو در سه سطح سیاسی، انسانی و میدانی را مورد توجه قرار داد و اینکه قدم به قدم پیشرفت در آنها حاصل شود به ویژه که ارتباط تنگاتنگی میان آنها برقرار است. اوضاع رو به جلو نخواهد رفت مگر اینکه هر سه بُعد به جلو برده شود.
پایان پیام/
نظر شما