ضیابری ها بر اساس سنت‌های خاص به پیشواز عید نوروز می‌روند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از صومعه‌سرا، همزمان با فرا رسیدن ماه اسفند مردم ضیابر از توابع صومعه‌سرا در تب و تاب آماده شدن برای عید نوروز هستند.

مردم ضیابر بر اساس سنت‌های خاص خود به پیشواز عید نوروز می‌روند و برای سنت‌های ویژه خود ارزش قائلند و هر ساله آن را انجام می‌دهند تا نسل به نسل و سینه به سینه به آیندگان انتقال داده شود.

مردم مهمان‌نواز منطقه ضیابر علاوه بر خانه تکانی، چیدن سفره عید، دید و بازدیدهای همسایگان و اقوام با یکدیگر و .. سنت‌های خاص دیگری دارد که در ادامه طی مصاحبه‌ای که با اهالی این دهستان شده است به استحضار می‌رسانیم.

نوروزی خوانی در ضیابر:

جعفر سبحانی، پیرمرد 77 ساله ضیابری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان اظهار کرد: در زمان‌های قدیم از اولین روزهای ماه اسفند چند نفر با یکدیگر جمع می‌شدند و کوچه به کوچه و محل به محل درب خانه‌های مردم را می‌زدند و نوید بهار را می‌دادند.

وی افزود: آنها وقتی وارد خانه‌ها می‌شدند شروع به شعرخوانی می‌کردند که سطرهايي از آن در ستايش يا نكوهش «صاحبخانه » بود که نمونه‌ای از نورزی خوانی‌های زمان گذشته بدین شکل است:

" بخوانم من امام اولین را شه کشور امیرالمؤمنین را / وصی جانشین یعنی علی را به یاسین و الف لام و به فیروز / دهید مژده که آمد عید نوروز / امام دومین هم دسته گل شفاعت می‌کند او بر سر پل اما سومین شاه جهان است"آنها این اشعار را تا امام دوازدهم تکرار می کردند... و در ادامه برای صاحبخانه دعایی می‌کردند که دهید مژده که آمد عید نوروز خدایا صاحبخانه را خوشحال گردانجوانان را داماد گردان عروسش صاحب اولاد گردان.

پیرمرد ضیابری گفت: بعد از اتمام نوروزی خوانان صاحبخانه هدایایی مانند پول، تخم مرغ، آجیل، برنج و ... به آنان می‌داد.

سبحانی با بیان اینکه اکثر نوروزی خوانان در قدیم بزرگسالان بودند، تصریح کرد: امروزه نوروزی خوانان نوجوانان هستند و اشعاری که زمزمه می‌کنند با گذشته کمی فرق دارد.

وی با اشاره به اشعار امروز نوروزی خوانان خاطرنشان کرد: انها اشعاری مانند بهار آمد، بهار آمد خوش آمد / بهار آمد همه گلها شکفته، گل لیلا چرا در خاک خفته / ز بسم الله ز بسم‌الله بگویم چند کلامی/ امام اولین نامش علی بود/ امام دومین نامش حسن بود / امام سومین شاه شهیدان حسین را کشته‌اند قوم یزیدان / الهی صاحبخانه خیر ببینی / عروسی جوانانت ببینی همین سال و همین ماه و همین روز مبارک بر شما این عید نوروز.

عروسه گوله‌

سبحانی با اشاره به نمایش عروسه گوله‌ی در این منطقه اظهار کرد: عروسه گوله‌ی یک نمایش عشقی دو نفره است که برای رسیدن به معشوقه به وسیله کشتی گیله مردی و حرکات جالب و خنده‌دار سبب شادی مردم می‌شوند.

وی گفت: نمایش عروسه گوله‌ی در زمان‌های گذشته بیشتر رواج داشت و امروزه آثاری از این نمایش نمانده است و مردم باید با زنده نگه داشتن این آداب و رسوم کاری کنند که به فراموشی سپرده نشود.

حلوای ضیابری

بمانی توانا، پیرزن ضیابری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان گفت: همزمان با فرا رسیدن ماه اسفند زن‌های ضیابر در تب و تاب درست کردن حلوایی که به نام حلوا ضیابری معروف است می‌افتند.

وی تصریح کرد: حلوای ضیابری یک نوع شیرینی مخصوص این منطقه است که اهالی ضیابر از آن برای پذیرایی از مهمانان عید نوروز استفاده می‌کنند.

پیرزن ضیابری خاطرنشان کرد: حلوای ضیابری به قدری خوش طعم است که زبانزد عام و خاص است و هر ساله مردمان زیادی از شهرهای دیگر استان گیلان و حتی استان‌های دیگر برای خرید این نوع حلوا به ضیابر سفر می‌کنند.

وی اظهار کرد: دختران و زنان فامیل و همسایه شب‌های ماه اسفند در خانه یکدیگر جمع می‌شوند و نسبت به تهیه حلوای ضیابر همت می‌گمارند.

پیرزن ضیابری افزود: تهیه حلوای ضیابر با استفاده از آرد برنج و شیره حاصل از قند، شکر، آب، و طعم دهنده‌هایی مانند زیره، پودر هل و ...است که این شیرینی محلی در استان گیلان بسیار مشهور بوده و به عنوان یکی از سوغاتی‌های بسیار خوشمزه ضیابر از آن نام برده می شود.

چهارشنبه سوری

در منطقه ضیابر مراسم چهارشنبه سوری به زیبایی خاصی برگزار می‌شود که طی این گزارش با یکی دیگر از اهالی منطقه ضیابر به گفت‌وگو پرداختیم.

در این راستا یوسف ضیابری گفت: در غروب روز سه شنبه اهالی یک محل با یکدیگر در کوچه جمع می‌شوند و در چند نقطه مختلف با فاصله کم چند دسته کاه را می‌چینند و آنهارا آتش می‌زنند.

وی با بیان اینکه برای دوری از چشم زخم در آتش اسپند می‌پاشند، تصریح کرد: همه افراد حاضر در این مراسم ترانه‌ای را با گویش گیلکی می‌خوانند: " گوله گوله چهارشنبه، به حق پنجشنبه، نکبت بیشه، دولت بیه، زردی بیشه، سرخی بیه".

ضیابری با بیان اینکه در شب چهارشنبه سوری مادران، دختران دم بخت را با جارو از در خانه بیرون می‌کنند تا بختش باز شود، خاطرنشان کرد: در شب چهارشنبه سوری بانوان برای شام سبزی پلو با ماهی، ترش‌تره، سبزی کوکو، کته، ماست، ترشی و .. درست می‌کنند.

وی اظهار کرد: صبح چهارشنبه افراد خاکستر بر جای مانده از آتش بازی شب چهارشنبه سوری را جمع می‌کنند و به زیر درختان میوه می‌ریزند به نیت اینکه درختان بارور شوند و میوه بیشتری دهند.

صبح عید نوروز

ضیابری افزود: همزمان با فرا رسیدن صبح عید نوروز بانوان شروع به پختن تخم مرغ می‌کنند و آن تخم‌مرغ‌ها را بعد از پخت با ماژیک‌های رنگی تزیین می‌نمایند.

وی با بیان اینکه از ساعت 9 صبح به بعد کودکان و نوجوانان و گاهی بزرگسالان به صورت چند نفره با شور و اشتیاقی خاص برای تبریک عید نورز به خانه‌های اهالی ضیابر می‌روند، گفت: در زبان گیلکی به این امر محله گردی می‌گویند که افراد چند دقیقه‌ای در خانه صاحبخانه حضور پیدا می‌کنند و عید را تبریک می‌گویند.

ضیابری تصریح کرد: در برابر تبریک آنان، صاحبخانه نیز طی سنتی دیرینه هدایایی مانند پول، تخم مرغ پخته، حلوای ضیابری، شکلات و .. به مهمانان می‌دهد که این امر لذت بسیاری برای کودکان به همراه دارد.

وی با بیان اینکه اصولا در لحظه تحویل سال نو مردم بر سر مزار شهدا و رفتگان خود حاضر می‌شوند، خاطرنشان کرد: معمولا خانواده‌ها به صورت دسته جمعی صبح و عصر عید نورز بر سر مزار از دست دادگانشان حاضر می‌شوند و شیرینی و شکلات خیرات می‌دهند.

پایان پیام/