سید محمدرضا فاضل هاشمی ، رئیس ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري شبستان در مشهد اظهار داشت: حدود یکصد نسخه از آثار صائب تبریزی شامل کلیات، دیوان اشعار، غزل‌ها، برگزیدۀ غزلیات و شرح غزل‌های صائب درگنجینۀ مخطوطات آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که در میان این نسخه‌ها، نسخۀ نفیسی به چشم می‌خورد که در سدۀ 11 قمری کتابت شده و کارشناسان، آن را به خط خود ناظم تشخیص داده‌‌اند.
وي در معرفی این نسخه گفت: این نسخه، شامل غزلیات و قطعات به خط نستعلیق خوش 17 سطری در متن است بعلاوۀ تعداد زیادی غزلیات در حواشی صفحات به خط نستعلیق شکسته که بسیار شبیه به نسخۀ به خط شاعر است.
رئیس ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی ادامه داد: از دیگر ویژگی‌های این نسخۀ نفیس، کاغذ نخودی، جداول اوراق به زر تحریردار و لاجورد، صفحۀ اول حواشی و بین‌السطور دارای تشعیر، جلد تیماج دورویۀ مشکی، برون‌ضربی جدول‌کشی‌شده با زر، دارای ترنج و سرترنج زرّین و درون تیماج زرشکی است.
فاضل هاشمی با بیان اینکه بیشتر نسخه‌های نفیس از آثار صائب در گنجینۀ کتب خطی آستان قدس رضوی، اهدایی مقام معظم رهبری است، افزود: قصائد صائب به خط نستعلیق 16 سطری، کاغذ نخودی و جلد مقوا با عطف و گوشۀ تیماج که ایشان در سال 1381 اهدا کرده‌اند، و دیوانی به تاریخ کتابت 1076 که در سال 86 وقف شده، از نسخ فوق‌العاده نفیس است.
رئیس ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به برخی از نسخ ارزشمندی که در قرن 11 و همزمان با حیات صائب کتابت شده، تصریح کرد: دو نسخه دیوان صائب اهدایی دکتر فریدون مقتدری، یکی به کتابت سال 1083قمری و به خط نستعلیق 14 سطری، جلد مقوا با عطف و گوشۀ تیماج و نسخۀ دیگر، به تاریخ کتابت 1078قمری، به خط نستعلیق 14 سطری که جدول‌کشی اوراق به شنگرف خط کشیده شده است، از نسخ نفیس مربوط به قرن 11 قمری است.
وی به نسخۀ ارزشمندی از دیوان صائب به کتابت قرن 12 قمری اشاره کرد و گفت: این نسخه، متن و حاشیه نستعلیق، دارای سرلوح و کتیبۀ مزدوج منقّش الوان و ترنج و سرترنج، نقوش اسلیمی و ترنج ضربی، جدول‌کشی به تحریر مشکی و زر، جلد زرکوب دارای حاشیه زنجیره‌ای و جدول‌کشی است.
فاضل هاشمی یکی دیگر از آثار صائب را در حوزۀ ادبیات «مرآت الجمال» نام برد و اظهار داشت: این اثر در قرن 12قمری به خط نستعلیق 15 سطری کتابت شده و مجدول به زر و تحریر مشکی و کمند با جلد تیماج آبی ضربی است.
رئیس ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با بیان اینکه برخی از نسخه‌های آثار صائب که در قالب کتب خطی، چاپ سنگی، میکروفیلم وکتب چاپی در این گنجینه نگهداری می‌شود، به صورت خوشنویسی و مرقّع درآمده و محل کتابت بیشتر آنها در شبه قاره است، افزود: «كتابخانۀ آستان قدس رضوي با دارا بودن بيش از 37 هزاركتاب چاپ سنگي و سربي ناياب و نفیس، مجموعۀ كم نظيري را فراهم آورده كه در موضوعات مختلف در شهرها و كشورهاي مختلف به چاپ رسيده است در اين ميان كتاب‌هاي چاپِ شبه قاره از امتيازِ ويژه‌اي برخوردار بوده و تعداد قابل توجهی را به خود اختصاص داده است».
یادآور مي شود میرزا محمدعلی صائب تبریزی (زاده حدود سال ۱۰۰۰ قمری ، درگذشته ۱۰۸۰ قمری اصفهان)، بزرگترین غزلسرای سدۀ یازدهم هجری و نامدارترین شاعر زمان صفویه است. وی مشهورترین شاعر سبک هندی و یکی از پرآوازه ترین شاعران ایران است. 10 تیرماه در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران، به نام روز بزرگداشت صائب تبریزی نامگذاری شده است.
پايان پيام/
نظر شما