خبرگزاری شبستان: رهبر معظم انقلاب در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی مفهومی با عنوان تقوای جمعی را مطرح کردند و از علل سقوط برخی جریانات سیاسی به دلیل عدم رعایت تقوای جمعی سخن گفتند. از این رو شبستان (خبرگزاری دین، فرهنگ، اندیشه) طی گفتگوهایی با کارشناسان، مفهوم شناسی تقوای جمعی را به بحث می گذارد.
آیت الله محمود رجبی، عضو شورای عالی حوزه علمیه قم در مقایسه نتایج حاصل از رعایت تقوای جمعی با نوع فردی آن به خبرنگار شبستان گفت: تقوای جمعی در مقایسه با تقوای فردی از موقعیت و نقش آفرینی بسیار بالاتری برخوردار است، یعنی هر انسانی برای رعایت تقوای جمعی باید درجات بالایی از تقوای فردی را کسب کند.
وی درباره دلیل ارزش والای تقوای جمعی اظهار کرد: اثرگذاری و نقش آفرینی تقوای جمعی از حوزه مسایل و فعالیت های فردی فراتر رفته و به طور مستقیم بر ابعاد مختلف اجتماعی اثر می گذارد، از این رو مهم تر و حساس تر از تقوای فردی است.
آیت الله رجبی تقوای فردی را به ذات ارزشمند دانست و تصریح کرد: تقوای فردی نیز ارزشمند و نقش آفرین است اما در مقایسه این دو از جهت درجه تعالی و میزان اثرگذاری، تقوای جمعی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و چه بسا شخصی که در عرصه تقوای فردی موفق بوده اما در تقوای جمعی توفیق چندانی نداشته باشد.
غفلت از تقوای جمعی برخلاف اهتمام به تدین فردی
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این مطلب که تا تحقق تقوای جمعی مدنظر رهبری فاصله بسیار است، ادامه داد: انسان ها به طور معمول در عرصه فردی به رعایت تقوا یعنی مراقبه و زهد اهتمام دارند اما در بسیاری از موارد و علی رغم تدین بالا، دچار غفلت شده و فراموش می کنند که در بعد اجتماعی نیز باید دارای تقوای جمعی بود و برای دستیابی به آن تلاش کرد.
وی درباره راهکارهای کسب تقوای جمعی بیان کرد: بخشی از ملزومات این مهم به بعد معرفتی بازمی گردد یعنی انسان برای بدست آوردن آنچه که در تقوای جمعی به لحاظ معرفتی ضروری است تلاش کرده و خود را به میزان لازم از معرفت و آگاهی برساند یا همچون مداومت بر رعایت تقوای فردی برای کسب اطلاعات پیرامون تقوای جمعی خود را از آسیب های احتمالی حفظ کند.
افزایش اطلاعات مسئولان برای رشد تقوای جمعی ضروری است
آیت الله رجبی تاکید کرد: اگر کسی دستورات دینی در عرصه فردی و آسیب ها و مخاطرات آن را نشناسد ممکن است به بی تقوایی دچار شود، در ابعاد اجتماعی نیز این امر صادق است و هرچه میزان اطلاعات افراد جامعه و مسئولان نسبت به آموزه های دینی در ابعاد و مرزهای اجتماعی آن بیشتر باشد و منافذ دستیابی به این معرفت از اغراض و عوامل اجتماعی، هوای نفس و دخالت عناصری که بصیرت افراد را خدشه دار می کند بیشتر پیراسته شود، معرفت و بصیرت عمیق تر و رعایت تقوای جمعی سهل الوصول تر است.
وی با تاکید بر لزوم جهت دهی به اهداف انسان ها در مسیر الهی عنوان کرد: هرچه فرد برای رهایی از عناصر و عواملی که آگاهی های انسان را به سوی اهداف غیرالهی کانالیزه می کند، تلاش کرده و کانال های معرفتی خود را مصون نگاه دارد به همان میزان می تواند نسبت به آموزه های اجتماعی دین، جریان های اجتماعی و عناصری که درصدد القاء نادرست معرفت به جامعه و مسئولان هستند، معرفت دقیق و صحیح کسب کرده و در مقابل این عناصر آسیب زا ایستادگی و مقاومت کند.
قائم مقام موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) شناسایی ابعاد انگیزشی در مسیر کسب تقوای جمعی را ضروری دانست و عنوان کرد: فرد باید در بعد انگیزشی نیز عوامل اجتماعی را شناسایی کند، به عنوان مثال شناسایی عواملی که بر تمایلات انسان در بعد اجتماعی همچون تعالی و انجام وظایف اثرگذار است و می تواند او را به سوی عناصر مضر و آسیب آفرین در جامعه سوق دهد، بسیار ضروری است.
هماهنگی با آرمان های اسلام و انقلاب مسیر تقوای جمعی را هموار می کند
وی افزود: هر میزان که فرد بتواند در بعد انگیزشی تمایلات، دوستی ها و دشمنی ها خود را در جهت آرمان های اجتماعی جامعه یعنی آرمان های اسلامی و انقلابی جهت دهی و تقویت کرده و در مقابل جریان ها و انگیزه های انحرافی خود را واکسینه کند به همان مقدار نیز می تواند در رعایت تقوای جمعی موفق باشد.
آیت الله رجبی با تاکید بر لزوم معرفی شخصیت های شاخص در این عرصه گفت: همانطور که در بعد فردی الگوها نقش آفرین هستند در بعد اجتماعی نیز الگوها می توانند به جهات معرفتی و انگیزشی اثرگذار باشند.
محک انگیزه و معرفت با الگوهایی همچون امام (ره) و رهبری
وی تاکید کرد: مقام معظم رهبری در جامعه امروز هم در بعد معرفت و بصیرت اجتماعی و هم در بعد انگیزش و تعاملات اجتماعی صحیح در اوج قرار دارند یا شخص امام خمینی (ره) که می توانند برای ما به جهات معرفتی و انگیزشی الگو باشند از این رو می توان معرفت ها و انگیزش های خود را با توجه به این دو بزرگوار محک زد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رهبر معظم انقلاب و امام راحل را الگوی معرفتی و انگیزشی در هر واقعه و رخداد اجتماعی معرفی کرد و افزود: این مهم یکی از ویژگی های نظریه حکومت اسلامی مبتنی بر اندیشه ولایت فقیه است که صرفاً به بیان دستورات و آرمان ها اکتفا نکرده بلکه به جامعه الگو معرفی می کند، چنان که در صدر اسلام رسول الله (ص)، در زمان امامان معصوم (ع) شخص امام و در زمان غیبت ولی فقیه با همان ویژگی ها اما در یک درجه نازل تر و بدون عصمت به عنوان الگو مطرح هستند.
وی درباره ضرورت معرفی الگو در مسیر تقوای جمعی خاطرنشان کرد: ارایه الگو برای آن است که افراد جامعه، مدیران و مسئولان فعال در عرصه های اجتماعی بتوانند علاوه بر آرمان ها و دستورات، در موارد ضروری نیز به یک الگوی عملی مراجعه کرده و در مسیر او حرکت کنند، چراکه همواره در دستورات و آموزه ها مواردی وجود دارد که برای انسان در مقام عمل ابهام ایجاد می کند، اما نظریه حکومت اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه با تعبیه این ویژگی در درون خود می تواند بسیار اثرگذار باشد.
پایان پیام/
نظر شما