مهم ترین محورهای مطرح شده توسط کارشناسان در همایش اندیشه های آسمانی

به گزارش خبرگزاری شبستان، هشتمین دوره آموزشی فرهنگی اندیشه های آسمانی به همت ستاد عالی هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور با حضور 2500 نفر از فعالان کانون ها از 31 مرداد تا 21 شهریورماه سال جاری در مشهد مقدس در حال برگزاری است.

 لاله افتخاري، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جمع 500 نفر از خواهران فعال کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور با اشاره به جایگاه مسجد گفت: از مسجد به عنوان خانه خدا و مردم هم به عنوان مهمانان خدا ياد مي‌شود پس خدمت به مهمانان خدا در خانه خدا شرايطي دارد كه براساس آيات قرآن كريم و فرمايش ائمه اطهار(ع) ايمان به خدا، ايمان به معاد و اخلاص و ثابت قدم بودن از مهم‌ترين اين شرايط است.

وي اظهار كرد: اعضا كانون‌هاي فرهنگي هنري مساجد همچون سرشاخه‌هايي هستند كه بايد ابتدا خودشان از دانش مستمر ديني و فرهنگ ناب اسلامي بهره ببرند و سپس به نشر دين، فرهنگ و دانش كسب شده بپردازند.

افتخاري تصريح كرد: عمران و آباداني فرهنگي و فكري مساجد از آباداني فيزيكي و ظاهري آن‌ها مهم‌تر است زيرا مسجدي كه محتواي اسلامي و ترويج معارف الهي نداشته باشد يك بنا بيش نيست.

نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي ادامه داد: فعالان كانون‌ها فرهنگي هنري مساجد كساني بايد باشند كه با عشق و علاقه اين كار را انجام دهند البته نبايد بگذارند نااميدي و دلسردي به آن‌ها راه يابد. كار براي خدا هميشه با سختي‌هايي همراه است كه علاوه بر اينكه اجر كار را مضاعف مي‌كند، بايد در اين راه ثابت قدم بود و استقامت كرد.

افتخاري اضافه كرد: هدف از كار مسجد و رسالت مسجد آباداني فرهنگي مسجد و در نتيجه ارتقاء فرهنگي و فكري اهل مسجد است.

جذب افراد به فعاليت‌هاي مسجد و گسترش دامنه جذب مسجدي از ديگر مواردي بود كه عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي به آن اشاره كرد و افزود: از كم بودن تعداد افراد در كارهاي فرهنگي و مذهبي نبايد ترسيد بلكه با توكل بر خدا و بهره بردن از تعاليم اسلامي و كار فرهنگي صحيح بايد سعي كرد در جذب افراد بيشتر بيش از پيش توفيق حاصل شود.

افتخاري خطاب به فعالان كانون‌هاي فرهنگي هنري مساجد گفت: داشتن اخلاص، سعي و تلاش، توكل بر خدا و نترسيدن از تهديدهاي دشمن و شناخت اهداف و پايبندي به آن‌ها از مهم‌ترين شاخصه‌هاي انجام كار فرهنگي در مساجد است.

افتخاري از كانون‌هاي فرهنگي مساجد به عنوان پايگاه ياد كرد و گفت: با برنامه‌ريزي صحيح و توجه به سخنان ولي امر جامعه اسلامي بايد هر كانون فرهنگي پايگاهي براي ترويج، تبليغ و گسترش سياست‌هاي فرهنگي نظام اسلامي باشد.

مرزبندی در فعالیت کانون‌های مساجد باید مورد توجه باشد

حجت الاسلام ماندگاری، رئیس موسسه سیره شهدا هم در جمع فعالان کانون های فرهنگی هنری مساجد گفت: بسیاری از افراد و حتی دین‌داران دغدغه زندگی و حیات دارند اما دغدغه دینی در بین آنان بطور شایسته و بایسته وجود ندارد.

وی کرد: دغدغه که از آن به عنوان انگیزه و دل مشغولی هم یاد می‌شود از مهم‌ترین فرمایشات مقام معظم رهبری در انجام کار فرهنگی است و این موضوع باید مورد توجه فعالان فرهنگی مساجد قرار گیرد.

حجت‌الاسلام ماندگاری بیان کرد: توجه به ارزش‌ها و معیارهای انسانی، اسلامی، پیروی از قرآن و اهل بیت(ع)، انتظار فرج امام زمان(عج) و حفظ انقلاب اسلامی و دستاورد خون شهدا از مهم‌ترین مولفه‌هایی است که باید در ایجاد دغدغه دینی و تقویت آن در بین عموم مردم و بویژه جوانان مسجدی مورد توجه قرار گیرد.

رئیس موسسه سیره شهدا اظهار کرد: مردم در برخورد با دغدغه‌های دینی به 2گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از گروه بی‌قرار و گروه بی‌خیال که ویژگی‌های مسجد اسلامی و جامعه مهدوی این است که مردم نسبت به دین بی‌خیال و بی تفاوت نباشند بلکه درد دین در آنها وجود داشته باشد. شهدای انقلاب اسلامی و 8سال دفاع مقدس به خوبی این احساس را داشتند و همیشه از خدا می‌خواستند تا واسطه امر و هدایت مردم به سوی خدا باشند و در این راه جان خود را فدا کردند.

حجت‌الاسلام ماندگاری تأکید کرد: مسجد باید هر لحظه و در هر روز دغدغه‌های دینی را به جامعه اسلامی تزریق کند و جان تازه‌ای به کالبد اجتماع بدهد.

وی خطاب به فعالان کانون‌های فرهنگی هنری مساجد ادامه داد: آن چیزی که در کار فرهنگی باید مورد توجه قرار گیرد اقتباس و تبادل فرهنگی است و نه تهاجم فرهنگی.

وی توضیح داد: تهاجم فرهنگی یعنی تقلید کورکورانه از یک شخص، گروه، تفکر و ایده که با ارزش‌ها و اصول انسانی و اسلامی ملت ما در تضاد است در صورتی که تبادل و اقتباس فرهنگی امری پسندیده است و مورد تأکید و سفارش دین بوده و در سیره زندگی بزرگان دین نیز به چشم می‌خورد.

وی استفاده از ماهواره، اینترنت، تلفن همراه، سایت‌ها، فضای مجازی، تکنولوژی‌های الکترونیکی و... را در جهت تروج و گسترش تعالیم دینی و ارزش‌های اسلامی و انسانی امری پسندیده دانست و تأکید کرد: آن چیزی که بد است استفاده ناشایسته و گمراه کننده از این تکنولوژی و ابزار و ادوات است زیرا از هر وسیله‌ای می‌توان استفاده ناشایست و اشتباه کرد که این برای جامعه اسلامی و بویژه جوانان خطرناک است.

وی از عقل اجتماعی و جمعی، وحی و اهداف آن به عنوان 3معیار برای اقتباس کردن یا رد کردن دستاوردها و تبادلات فرهنگی با دیگران یاد کرد و اظهار داشت: اقتباس فرهنگی و تعاملات فرهنگی در صدر اسلام حتی بین مسلمانان و غیرمسلمانان وجود داشته است و آن چیزی که در این میان مهم است تشخیص درست و به موقع و صحیح از این تعاملات است که باید براساس دین، سنت اهل بیت(ع) و تشخیص ولی الامر و حاکم جامعه اسلامی صورت گیرد.

رئیس موسسه سیره شهدا به بحث آرایش نیروهای فرهنگی نیز اشاره کرد و افزود: برای انجام هر کار فرهنگی باید از افراد و نیروهای خاص همان کار استفاده شود که دارای علاقه، استعداد و شرایط لازم انجام آن کار باشند.

وی عنوان کرد: علاقه و نیاز در افراد را با ایجاد دغدغه‌های دینی می‌توان بوجود آورد اما دانستن حداقل بعضی از مولفه‌ها در زمینه استعداد و همچنین حصول شرایط لازم برای انجام کار فرهنگی مربوطه از مهم‌ترین ضروریاتی است که باید در افراد وجود داشته باشد زیرا هیچ کس را نمی‌توانند به زور و یا با وعده و وعید به انجام کار فرهنگی ترغیب کنند.

مرزبندی در فعالیت کانون‌های فرهنگی هنری مساجد از دیگر عناوینی بود که حجت‌الاسلام ماندگاری در سخنانش به آن اشاره کرد و گفت: تشخیص بایدها و نبایدها، خوبی‌ها و بدی‌ها و... در انجام کارهای فرهنگی بسیار مهم است زیرا از بین رفتن مرز و خطوط قرمزی که رعایت آنها لازم است، خطرات و آسیب‌های جبران ناپذیری را بر فعالیت مساجد تحمیل می‌کند.

مشكل بحران جمعيت، حزبي نيست، عزم ملي مي‌خواهد

مونس سياح،کارشناس فرهنگی در حوزه جمعیت در جمع 500 نفر از خواهران فعال کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور در مشهد گفت: مشكل كاهش نرخ جمعيت از ابعاد جامعه‌شناسي، عقيدتي، روانشناسي، اقتصادي، اجتماعي و... مورد توجه مي‌باشد و مخاطب اصلي در اين موضوع عموم مردم مي‌باشد.

وي تأكيد كرد: براي حل مشكل نرخ باروري كل و باروري جايگزين و در نتيجه حل مشكل جمعيت بايد از نظر فرهنگي و فكري در سطح جامعه تلاش كرد تا ديدگاه‌ها و نگرش‌ها عوض شود.

اين كارشناس فرهنگي در حوزه جمعيت خاطرنشان كرد: متوسط تعداد فرزندان هر خانواده ايراني در دهه 40شمسي حدود 7فرزند در كشور بود و اين نرخ در دوران حكومت ستم‌شاهي پهلوي بخاطر سياست‌هاي استكباري و نظام سلطه كاهش يافت تا اينكه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در دهه60 مجدداً در ايران افزايش يافت.

وي ادامه داد: آمار و ارقام نشان مي‌دهد كه نرخ باروري در كشورهاي صنعتي و پيشرفته حدود 1/2 است و در ايران 5/2 بايد باشد اما متأسفانه در اثر تبليغات اشتباه و سياست‌هاي غلط؛ امروزه اين نرخ به حدود 1/1 فرزند براي هر خانواده رسيده است.

سياح خاطرنشان كرد: در سال1365 تعداد زنان 15 تا 49ساله در ايران حدود 10ونيم ميليون نفر بوده است كه به ازاي اين تعداد حدود 2/2 ميليون فرزند در كشور متولد شده‌اند، اما تعداد زنان در سال1390 و در همان محدوده سني به 3/22 ميليون نفر رسيده ولي تعداد مواليد نصف شده و عملاً به ميزان چهار برابر كاهش يافته است.

وي در ميان سرعت تغيير ساختار جمعيت از كودكي به جواني و سالمندي در سطح ايران اظهار داشت: ايران جزو جوان‌ترين كشورهاي دنيا بوده است اما خيلي سريع جمعيت ايران روبه پيري و سالمندي نهاد.

سياح بسياري از موفقيت‌هاي علمي، اجتماعي، سياسي، بين‌المللي، ورزشي و... در عرصه‌هاي مختلف را حاصل جوان بودن جمعيت كشور در حال حاضر دانست و افزود: اگر پنجره جمعيتي كه هم اكنون باز است در عرصه جمعيت بر روي افراد بسته شود اصطلاحاً كشور به بحران "حاله جمعيتي" دچار مي‌شود كه بسياري از كشورهاي دنيا  از جمله ژاپن هم اكنون با آن دست به گريبان است.

اين كارشناس فرهنگي در حوزه جمعيت، تحليل از مقام مادرشدن و بازگشت به آموزه‌هاي ديني و اينكه فرزند موهبت الهي است را از جمله موضوعاتي دانست كه در ديدگاه اسلامي و غرب كاملاً با يكديگر متفاوت است.

وي افزود: نگرش زن اسلامي و ايراني به فرزند با نگرش يك زن اروپايي و مكتب غرب يكي نيست و اگر بخواهيم در زمينه حل مشكل بحران جمعيت موفق شويم بايد به ترويج آموزه‌هاي اسلامي و ايراني در بين افراد خانواده توجه كرد.

مولفه‌هاي كار فرهنگي در مساجد مورد توجه قرار گيرد

 حجت‌الاسلام شاه فضل، نماينده ولي فقيه در دانشگاه علوم پزشكي كاشان، در جمع 500 نفر از اعضا کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور در مشهد گفت: در انجام كار فرهنگي نبايد هيچ وقت دلسرد شد اما انجام آن بدون رعايت مولفه‌هاي فرهنگي ممكن است به خستگي مجريان فرهنگي در انجام رسالت آنان منتهي شود.

وي تأكيد كرد: دين محوري اولين مولفه‌اي است كه بايد در هر كار فرهنگي به آن توجه شود و استفاده از كارشناس ديني جلوي بسياري از خطاها و اشتباهات را مي‌گيرد، زيرا اشتباه در كار فرهنگي به اين زودي‌ها جبران نخواهد شد.

وی ادامه داد: مسجد اسلامي، مسجدي است كه محوريت دين خدا در آن لحاظ و رعايت شود و هر كار و فعاليتي در مسجد از جمله كار فرهنگي بايد براساس دين و ارزش‌هاي ديني انجام شود.

نماينده ولي فقيه در دانشگاه علوم پزشكي كاشان، انسان مداري و عقلانيت را از ديگر مولفه‌هاي كار فرهنگي ذكر كرد و اظهار داشت: رعايت احترام و كرامت انسان‌ها و توجه به تفكر و انديشه بايد در فعاليت كانون‌هاي فرهنگي مساجد جدي گرفته شود و در اين ميان آنچه كه مطرح است جذب حداكثري و دفع حداقلي مخاطبان و مراجعان به مساجد ما باشد.

وي ترويج تفكر اسلامي و فهم صحيح حقايق و واقعيات را امر پسنديده‌اي دانست كه بايد در بين عموم مردم و بويژه فعالان فرهنگي مساجد مورد توجه قرار گيرد و عنوان كرد: جوانان را بايد به تفكر واداشت و نبايد به گونه‌اي تربيت شوند كه حاصل فكر و انديشه ديگران را فقط استفاده كنند.

حجت الاسلام شاه فضل تصريح كرد: برنامه محوري و هدف‌مندي از ديگر مولفه‌هاي كار فرهنگي است و آن چه در اين مورد مي‌توان گفت، داشتن برنامه براي رسيدن به يك افق مشخص در سايه تنظيم اهداف مربوطه و براساس موقعيت، امكانات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري و داشتن نيروي انساني لازم در اين زمينه مي‌باشد.

وي تأكيد كرد: با تغيير مديران و افراد نبايد اهداف و برنامه تنظيمي در پيچ و خم سلايق شخصي و كارگروهي و جمعي به فراموشي سپرده شود زيرا اگر برنامه و هدفي تنظيم شده علمي و مبتني بر عقل اجتماعي و با رعايت معيارهاي لازم باشد نبايد براحتي كنار گذاشته شود.

وی سپس به بحث انعطاف‌پذيري و نيازسنجي پرداخت و گفت: نداشتن تعصب بر روي خواسته‌ها و عقايد و استفاده از نظرات و افكار ديگران تا جايي كه مشكل شرعي و قانوني نداشته باشد بايد در انجام كارهاي فرهنگي مساجد لحاظ شود.

وي در توضيح نيازسنجي براي فعاليت‌هاي فرهنگي ادامه داد: گاهي اوقات يك كانون فرهنگي هنري با اعضاي خود تصميم به انجام فعاليتي مي‌گيرند اما سوال اساسي اين است آيا انجام اين فعاليت منطبق با نياز واقعي افراد محله، خيابان و منطقه‌اي كه آن مسجد در آنجا واقع است مي‌باشد يا خير؟

حجت‌الاسلام شاه فضل توجه به نيازسنجي كار فرهنگي را بسيار مهم دانست و افزود: اگر نيازسنجي فعاليت‌ها بطور صحيح انجام شود، انرژي و توان جوانان مسجدي و فعالان كانون‌هاي فرهنگي در مسير صحيح و درستي قرار مي‌گيرد كه آثار و بركات شايسته‌اي را بدنبال خواهد داشت.

وي ذائقه‌سازي و بومي سازي فعاليت‌هاي فرهنگي را از ديگر مولفه‌هاي موردنظر در انجام كار فرهنگي عنوان كرد و اظهار داشت: ايجاد انگيزه و شور و شوق در انجام برنامه‌هاي فرهنگي در بين مخاطبان و مراجعان به مساجد و انجام آن فعاليت باتوجه به امكانات مادي و معنوي موجود در آن منطقه و محله‌اي كه مسجد در آنجا واقع شده است بايد مورد توجه فعالان كانون‌هاي فرهنگي و هنري مساجد قرار گيرد.

اولويت‌بندي و استانداردسازي از ديگر مباحثي بود كه اين كارشناس امور فرهنگي در سخنان خود به آن‌ها اشاره كرد و يادآور شد: شناخت اولويت‌ها و انجام فعاليت‌ها با رعايت شرايط و استانداردهاي لازم از ديگر موارد انجام يك فعاليت فرهنگي است و نبايد كار فرهنگي را به صرف خوب بودن آن و بدون رعايت شرايط و ضوابط لازم انجام داد.