به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، ارتش عربی و چالش سیاست امنیتی ایران، القای اختلاف بین ایران و عراق، چرا اردوغان به ایران اتهام می زند، بازی کنگره با کارت هسته ای ایران از سرتیترهای مهم اخبار حوزه سیاست خارجی در هفته گذشته بود. ادامه اخبار و رویدادهای این حوزه را در گزارش زیر بخوانید:
منطق رفتاری انگلیس نسبت به تهران چیست؟
تهران و لندن روابط پر فرازو نشیبی داشته اند . بعد از انقلاب سال 1357 ایران رفتارهای خصمانه انگلیس عموما مناسبات طرفین را با چالش های فراوانی رو به رو کرده و بارها سطح این روابط مانند نمودار های سینوسی بالا و پایین شده است .در آخرین تحول شگرف سفارت انگلیس طی مراسمی با حضور وزیر خارجه این کشور در دوران یک دولت محافظه کار آن هم نه کارگر در بریتانیا بازگشایی شد. همه چیز اکنون برای آغاز فصل جدید روابط طرفین محیا نیست، ایران و انگلیس در مسائلی چون آینده حضور ناتو در خاورمیانه ، روابط لندن با کشورهای حاشیه خلیج فارس ، رفتار خانه شماره 10 خیابان داونینگ با دمشق و مباحث پیرامونی آینده سیاسی در عراق و برخورد کاخ باکینگهام با فتنه گران همگی موارد اختلاف مهمی هستند که میان دو کشور اکنون مطرح است.
از سوی دیگر لندن هم چندان دل خوشی از تهران ندارد ، حضور قدرتمند ایران در عراق و تقویت جریان مقاومت همگی مسائلی اند که نشان دهنده روابط پر تش میان دو کشور هستند.
در حال حاضر چرای منطق رفتاری انگلیس در آغاز دور تازه ای از مناسبات با تهران سوالی است باید به آن پاسخ داد. ایران یکی از کشورهای مهم در منطقه خاورمیانه به شمار می رود ، این کشور از چند منظر در مناسبات سیاسی لندن و تمام بازیگران فرا منطقه ای خلیج فارس مورد بررسی قرار می گیرد . جمعیت ، جغرافیا، منابع انرژی ، ساختار قدرت و مردم سالاری دینی در کنار شکل تازه ای از مقاومت همگی از جمله مواردی هستند که در هویت ایران امروز گره خورده اند.
اسم رمز: حمله به سردار سلیمانی؛ هدف: القای اختلاف بین ایران و عراق
نشریه انگلیسی «اکونومیست» در گزارشی که اساس آن مجموعی از ادعاهای بیسند است، تلاش کرده که جایگاه فرمانده سپاه قدس را در اذهان عمومی متزلزل و اعتماد به وی را دچار شک و شبهه کند.همزمان با این نشریه انگلیسی، روزنامه سعودی الشرق الاوسط چاپ لندن نیز با انتشار گزارشی به نقل از یک منبع سیاسی ناشناس، تلاش کرده است که با کلیدواژههای «آیت الله سیستانی»، «رهبر ایران» و «قاسم سلیمانی» و طرح چند ادعا و شایعه، چنین وانمود کند که مرجعیت عراق از افزایش نفوذ سردار قاسم سلیمانی در عراق نگران است.این در حالی است که اکونومیست و ، روزنامه سعودی الشرق الاوسط همواره موضع گیری های غلط و دروغ داشته اند.اکونومیست همواره پرونده های ضد ایرانی تهیه کرده است.
این بار آنها سردار سلیمانی را هدف گرفته اند و می خواهند ایران از مهلکه عراق عقب برانند تا با خیال آسوده مردم عراق را به قتلگاه ببرند و منافع ملی ایران را در سوریه و عراق تهدید کنند.آنها القا می کنند که ایران در عراق دخالت می کند و با توجه به مطرح شدن نام قاسم سلیمانی عراقی ها مخالف حضور او هستند.آنها همچنین القای مخالفت آیت الله سیستانی و حیدر العبادی با سردار ایرانی را در دستور کار قرار اده اند.همه این ها نیز به خاطر نفوذ ایران در منطقه و قدرت نرم جمهوری اسلامی در عراق است.نکته مهم آن است که هدف نهایی آنها خروج ایران از عراق و انزوای ایران در منطقه است.تیتر اکونومیست بدنی معنی است که ایران مانع از فعالیت سلیمانی در عراق شده است و تیتر روزنامه سعودی هم القا می کند آیت الله سیستانی مخالف حضور سردار ایرانی در عراق است.
چرا اردوغان به ایران اتهام می زند؟
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه مدعی شده، ایران و روسیه به دلیل حمایت خود از دولت بشار اسد در سوریه، مسئول بحران پناهجویان هستند که این روزها گریبان کشورهای اروپایی را گرفته است. وی در جدیدترین موضع گیری خود، اتهاماتی را علیه ایران، روسیه و اتحادیه اروپا مطرح کرده و آن ها را مسئول بحران سوریه دانسته است.
این در حالی است که چند هفته ای از پیوستن ترکیه به ائتلاف آمریکایی به اصطلاح ضد داعش می گذرد ، اما ترکیه در این مدت به جای حمله به داعش سرگرم کشتار کردها بوده است.او فراموش کرده است که دولت وی از داعش حمایت کرده است با ارسال کمک به جیش الفتح باعث محاصره 6 ماه شهرهای شیعه نشین سوریه شده است.در این مدت اردوغان به جای اسکان پناه جویان و حمله به داعش و بستن مرزهای ترکیه و سوریه، سرگرم حمله به کردها بوده است.اردوغان هیچ گاه برای سوریه طرح عملی ارائه نکرده است و همواره بر شرط مسخره کنار رفتن اسد از قدرت تاکید کرده است.او در حالی کشتار آوارگان را می بیند که مرزهای خود را بسته است ، و قید اسکان موقت آن ها زده است.
ایران و اروپا چگونه با تروریسم مقابله می کنند؟
اروپا با چالشی جدی تر از بحران مالی یونان مواجهه است، این مطلب را آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان در گفتگو با شبکهZDF این کشور در حالی اعلام کرد که بحران مهاجران عملا به چالشی جدی برای اروپا مبدل شده است.
نایدل فراژ یکی از سیاست مداران محافظه کار انگلیسی که از مخالفان مهاجرت هم به شمار می رود در این رابطه معقد است اگر اروپا درها را به سوی مهاجران باز کند در میان این سیل عظیم جمعیتی که وارد قاره سبز می شوند اعضای داعش و گروه های تروریستی نیز وارد شده و می توانند خطرهای جدی را برای ساکنان و شهروندان ایجاد کنند. تمامی این تفسیر ها می تواند درست باشد اما آنچه اکنون اهمیت بیشتری می یابد آن است که چگونه می توان داعش را که از سوی ترکیه و عربستان به همراه قطر حمایت می شود را کنترل کرد و سپس در مقاطع بعدی آن را مهار یا از بین برد.
تصور نابودی ایدولوژی با سلاح گرم کمی دشوار است. همین ایده ناتو را در افغانستان به زانو در آورد با این تفاوت که ایدولوژی تفکیری در اروپا در دوران سالهای 2001 تا 2014 همانند داعش حامیان محلی پرو پا قرصی نداشت .
اروپایی ها در شرایط کنونی با چه کشوری در خاورمیانه تعامل کنند؟ به نظر نمی رسد به جز ایران هیچ کدام از کشورهای بزرگ خاورمیانه قابلیت همکاری با اتحادیه اروپایی را در مواجهه و مقابله با تروریسم داشته باشند.
ترکیه از یک سو از حامیان داعش به شمار می رود و از سوی دیگر در لجستیک این گروهک تروریستی نقش فعالی را ایفا می کند در همین حال عربستان پدر معنوی تفکر تکفیری است و در حمایت های مالی از داعش در کنار اخوان المسلمین ترکیه فعالیت می کند ، این دو دلیل ساده اما در عین حال عمیق علل تلاش اروپایی ها برای همکاری با ایران را رغم می زند.
بازی کنگره با کارت هسته ای ایران
خبرگزاری شبستان: کنگره آمریکا قرار است در خصوص "برجام" تصمیم گیری کند این در حالی است که کارت ایران این روزها به ابزاری برای تصویه حساب های داخلی مبدل شده است.
به گزارش خبرگزاری شبستان، کنگره آمریکا در ادامه روند بررسی نقاط قوت و ضعف توافق هسته ای جامع در وین در دو هفته کاری و البته در رفتاری که کمتر از سوی این نهاد دیده می شد دوازده جلسه استماع با هدف بررسی برجام در کمیته های مختلف برگزار کرد که مهمانان این جلسات را نمایندگان دولت تشکیل می دادند.
کنگره همچنین در این مجموعه جلسات از کارشناسانی دعوت کرد که عمدتا مخالف برجام بودند به طوری که برای توازن بخشیدن به این مجموعه پرسش و پاسخ ها کارشناسان موافق هم بعضا حضور داشتند.
در مجموع دوازده جلسه پرسش و پاسخ نمایندگان دولت آمریکا به سوالاتی در خصوص بمب اتمی ایران پاسخ دادند و عموما در این جلسات تاکید می شد که برجام جلوی ایران را برای ساخت بمب هسته ای گرفته است و اکنون نگرانی برای جامعه جهانی در خصوص بمب اتمی جدید وجود ندارد . در این میان اعضای کنگره تحت تاثیر لابی های صهیونیستی این سوال را مطرح می کنند که انزوای بیشتر تهران به تعطیلی کامل برنامه هسته ای این کشور منجر خواهد شد که از نظر کارشناسان این ایده و چنین طرحی عملا خلاف منافع ملی آمریکا و غیر واقع بینانه است.
مخالفان برجام را افرادی چون مارک دوبیتز،ری تیکی ، خوان زریت و رابرت جوزف تشکیل می دهند و نگرانی آنها از آینده نقش منطقه ای تهران است .این آینده چه گروه های در خاورمیانه نگران می کند؟ آمریکا ؟ به نظر می رسد جواب به این سوال تنها رژیم صهیونیستی ، ترکیه و عربستان سعودی باشد آنها از نقش رو به گسترش تهران در زمینه های اقتصادی ، تجاری و فرهنگی نگران هستند و انگارهای امنیتی به طور کلی تابعی از موارد فوق است.
مشکل خاورمیانه عربستان است؛ نه ایران
ژنرال توماس مک اینرنی، فرمانده سابق نیروی هوایی ایالات متحده در اروپا در مخالفت با برجام گفته است: «آنچه که درباره این مسئله (توافق) دوست ندارم این است که اکثر گروه های تندرو اسلامی در جهان ایرانی ها هستند. آنها اشاعه دهنده اسلام رادیکال در سراسر دنیا هستند و ما قصد داریم به آنها در دستیابی به سلاح هسته ای کمک کنیم.»[i]
هزاران سعودی عضو داعش شده اند. همه گروه های افراطی جهادی – القاعده، داعش و جبهة النصرة - اخلاف ایدئولوژیک وهابیت هستند. عربستان این افکار را در مدارس و مساجد به مردم تزریق می کند، از مراکش تا پاکستان و اندونزی.عربستان سعودی کشوری است با اعتراض های مدنی بسیار ، تظاهرات ضد حکومتی در شرق ( مناطق شیعه نشین ) و درگیر در اکثر نقاط غرب آسیا با دیگر قطب منطقه یعنی ایران. حکام سعودی وارث حاکمیتی مطلق و تمامیت خواه و اولویت عیان راه و رسم تکفیری – سلفی در زندگی اجتماعی هستند.
در عرصه خارجی عربستان، بعد از 4 سال سرمایه گذاری در سوریه برای بر اندازی بشار اسد و نظام وی، او کماکان رئیس جمهور سوریه است و با کمک متحدان منطقه ای و بین المللی خود، سیطره اش را بر سوریه افزایش می دهد ، داعش را عقب می راند و با قدرت از پایان بحران در سال 2015 سخن می گوید. کشتار 200 هزار نفر در جنگ سوریه ، نتیجه عیان سیاست های غلط حاکمان حجاز بود که البته با پایداری جریان مقاومت به رهبری ایران ، محقق نشد.سعودی ها قافیه را در یمن و عراق و لبنان به ایران باخته اند.
در بحرین با اعزام نیرو و اشغال این کشور حکومت دیکتاتوری آل خلیفه را در قدرت حفظ کرده اند اما تظاهرات هر روزه مردم ، یقینا نتیجه خواهد داد. عربستان در مهار ایران هسته ای مسلح به انرژی اتمی صلح آمیز نیز موفق نبود. تحریک و تطمیع و تشویق و حتی تهدید کشورهای غربی به تشدید رژیم تحریم ها علیه ایران و حتی حمله نظامی همه جانبه نیز نتیجه نداد. نه ایران از مواضع منطق خود عقب نشست و نه حمله ای به ایران صورت گرفت. مقامات غربی خوب می دانند پاسخ ایران به حمله چه خواهد بود در حالی که در عربستان به دلیل سن بالای حکام و فرتوت بودن آنان ، توانایی تمییز دادن ایران از مالی و سومالی نیست. ایران با قدرت به حمله پاسخ می دهد و با حمله « بزن در رویی» مانند تجاوز برخورد می کند و متجاوز را تنبیه می کند.سعودی ها ظاهرا 8 سال جنگ ایران و عراق را فراموش کرده اند.
گام های ظریف با موفقیت همراه خواهد بود؟
در حالی که به روز های پایانی برای بررسی برنامه اقدام مشترک "برجام " نزدیک می شویم ، این خوش بینی ، و یا به عبارت دیگر امیدواری ، وجود دارد که این برنامه مورد تایید طرفین قرار گیرد و سپس وارد مرحله اجرائی آن شود. تاکنون رئیس جمهور ایالات متحده توانسته است موافقت سی و هفت سناتور را جلب کند و این برای "وتوی " رئیس جمهور اوباما به منظور استفاده از حق وتوی رئیس جمهور کافی است؛ و اگر هم رئیس جمهور آمریکا بتواند آرای موافق بیشتری را به دست آورد و مثلا به چهل و یک سناتور و آرای موافق آن ها برسد ، آن گاه این به منزله جلوگیری از اخذ رای توسط سنای آمریکا خواهد بود یعنی سناتور ها می توانند جلوی رد این برنامه را بگیرند. البته با روندی که جریانات پیش می رود احتمال چنین چیزی بیشتر و بیشتر می شود. قطعا این برای اوباما و حزب دموکرات ایالات متحده موفقیت خواهد بود.
تا این جا مسیر "برجام " به ارامی و به خوبی پیش رفته است . اما علی رغم تلاش های دولت باراک اوباما برای به سرانجام رساندن این توافق هسته ای ، که به اذعان مقامامات بلند پایه دولت آمریکا از موفقیت های بزرگ دولت باراک اوبا ما می باشد ، در چند روز گذشته سخنان و مواضعی از جانب "جان کری " وزیر امور خارجه آن کشور ، که خود در حصول این توافق تاریخی نقش عمده و اساسی را داشته ، مطرح شده است که چندان مناسب و به موقع نیست ، و قطعا می تواند ابهاماتی را در روند جریان اجرای "برجام " به وجود آورد. البته یاید این نکته یاد آوری شود که هر کشور می تواند خط مشی و سیاست خود را در جهت منافع ملی خویش اتخاذ کند . قطعا این خط مشی ها و سیاست ها با توجه به الزامات و مقررات بین المللی است و لذا اتخاذ هر خط مشی و سیاستی از طرف هر دولت نباید ناقض تعهدات و یا تفاهماتی که آن کشور و یا دولت با دیگران دارد باشد . "جان کری " چند روز قبل در سخنانی که در فیلادلفیا و ظاهرا به دلیل موافقت یکی دیگر از سناتور ها با "برجام " ایراد کرد ، ضمن این که از این توافق دفاع کرد و آن را یک موفقیت بزرگ و در جهت منافع دولت ایالات متحده دانست ، اما از طرف دیگر مطالب و مواضعی را بیان داشت که اگر مانع تلقی نشود لا اقل می تواند ابهام آور و سئوال بر انگیز باشد. او در جمع گروهی گفت ایالات متحده به فروش سلاح به اسرائیل و متحدین عرب خود در منطقه ! ( که بی تردید عربستان سعودی یکی از آن هاست ) ادامه خواهد داد .چندان دشوار نیست که دریابیم این سلاح ها توسط اسرائیل و متحدین عرب آن علیه کدام کشور و به چه منظوری مورد استفاده قرار می گیرد.
تشکیل کمیسیون ارایه تسهیلات به آوارگان جنگی در اسپانیا
خوزه مانوئل گارسیا مارگالوف، وزیر خارجه کشور اسپانیا که از شب گذشته برای دومین بار پیاپی در ماههای اخیر به تهران سفر کرد ظهر امروز پس از دیدار با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در نشست مشترک خبری با وی گفت: بار دوم است به تهران می آیم و از مهمان نوازی ایرانیها تشکر می کنم.
وی به همراهی هیئت عالیتربه اقتصادی و سیاسی از اسپانیا با او در سفرش به تهران اشاره کرد و افزود: براساس توافق هسته ای ایران و 1+5 راه برای همکاریهای بین المللی باز شده و 26 اکتبر نشستی داریم تا براساس برجام درخصوص افزایش همکاریها با ایران تصمیم بگیریم.
وزیر خارجه اسپانیا از تصمیم دو کشور ایران و اسپانیا برای سفر هیئتهای مختلف اقتصادی و سیاسی بین دو کشور و امضای تفاهم برای افزایش همکاریهای سیاسی در آینده نزدیک خبر داد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درخصوص میزان سهمیه اسپانیا در حمایت از آوارگان جنگی که به اروپا سفر کردهاند اظهار داشت: یکی از اهداف من از سفر به تهران علاوه بر گسترش روابط دو جانبه بررسی مسایل منطقه ای، بحران آوارگان بود فاجعه انسانی که به دنبال خطر گروههای تروریستی در منطقه ایجاد شده امروز به یکی از مسایل مهم جهانی تبدیل شده است و امیدواریم قدمهای مشترکی با ایران برای حل این معضل انسانی برداریم.
وزیر امور خارجه پادشاهی اسپانیا در ادامه به مخدوش شدن چهره اتحادیه اروپا به دلیل سفر مهاجران سوری و آوارگان جنگی به اروپا اشاره کرد و افزود: ما در این مورد اعلام همبستگی با پناهندگان می کنیم و تحرکات جدی برای حل مسالمت آمیز بحران سوریه و همچنین دفاع از مهاجران سوری به اروپا خواهیم داشت و اسپانیا در بین کشورهای اروپایی بیشترین تلاش را برای جذب آوارگان سوری داشته است.
کسانی که برای رییس جمهور سوریه شرط ارایه کرده اند مسئول خونریزی ها هستند
محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در نشست خبري مشترك با همتاي اسپانيايي به موضوعات مختلفي چون ابقاي رييس جمهور سوريه پرداخت. وزیر امور خارجه کشورمان در ابتدای این نشست خبری مشترک با خوزه مانوئل گارسیا مارگالف ضمن ابراز خوشحالی از سفر دوباره وزیر کشور اسپانیا به ایران یادآور شد: دفعه قبل سفر ایشان به دلیل بحران اوکراین ناتمام ماند و خوشحالیم که سفر امروزشان به تهران که به همراه هیئت عالی رتبه سیاسی و اقتصادی صورت گرفته کامل انجام می شود.
وی به روابط دیرینه ایران و اسپانیا در زمینههای مختلف اشاره کرد و گفت: امروز سایر وزرای جمهوری اسلامی ایران و اسپانیا نیز بحثهای مختلفی درخصوص خط آهن حوزه های حمل و نقل و سایر زمینه های مهم اقتصادی در دست بررسی دارند.
وی ادامه داد: در حوزه سیاسی ما کماکان همکاریها را در زمینه های مختلف چه اشتراکات و چه اختلاف نظرها ادامه میدهیم و در مورد حقوق بشر و نحوه حمایت از حقوق مردم به خصوص پناهجویان بحث خواهیم کرد.
ظریف یکی دیگر از مسایل مطرح شده در دیدار امروزش با همتای اسپانیایی را تهدیدات منطقه خاورمیانه دانست و گفت: این خطرها اروپا را هم تهدید می کند و ضرورت دارد که برخورد با این تهدیدها به صورت جدی باشد.
وی بحران سوریه عراق افغانستان و یمن را از دیگر مباحث امروزشان عنوان کرد و گفت:اسپانیا به عنوان عضو غیردائمی شورای امنیت نقش مهمی در کمک به حل و فصل این بحرانها می تواند داشته باشد و امیدواریم گفتگوهای امروز به گسترش فضای همکاری ایران و اسپانیا کمک کند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار اسپانیایی در مورد ابقای بشار اسد رییس جمهور سوریه گفت: در مورد رییس جمهور سوریه باید مردم این کشور نظر دهند و کسانی که شرط و شروط در مورد رییسجمهور این کشور ارایه داده اند مسئول خونریزی ها هستند.
فرش خونی برای خون آشام
عربستان سعودی سر شاخه بحران سوریه، وضعیت خون بار یمن ، بحران آوارگان ، وضعیت پناهجویان در اروپا ، وضعیت در شبه قاره هند و به نوعی ادامه دار بودن چالش فلسطین ، لیبی و مصر است .در این شرایط توافق اتمی ایران و غرب تمام معادلات را بر هم زد و شاید ریاض چاره ای نداشت تا در واشنگتن بگوید : از این توافق رضایت مند است .
در حال حاضر بحران یمن با کشته شدن 50 تبعه اماراتی فاز تازه ای به خود گرفته است به طوری که نباید از اندک فرصت های که برای صلح وجود دارد چشم پوشی کرد . در حال حاضر عربستان علاقه مند است تا آمریکا را وارد نبرد در عراق و سوریه کند هدفی که تا کنون نتوانسته است آن را محقق کند. سفر ملک سلمان به آمریکا می تواند نتایجی چون خرید های تسلیحاتی بیشتر ریاض از واشنگتن را به دنبال داشته باشد.
سعودی ها تلاش می کنند تا اعلام کنند جنگ حاضر در یمن و سوریه یک نبرد نیابتی است که ایران در آن نقش کلیدی دارد این در حالی است که حقایق میدان نشان می دهد موقعیت سعودی ها در سوریه و یمن تغییری نکرده است و عربستان هم به راحتی مشغول کشتار شهروندانی است که بیشتر آنها سلاح در دست ندارند. این مهم افکار عمومی جهان عرب را تحت تاثیر خود قرار داده و در حال حاضر اتحادیه عرب با بحران هویت رو به رو است.
در حال حاضر حمایت از افراط گران در یمن می تواند هزینه های بسیاری را به دنبال خود داشته باشد به همین جهت آمریکایی ها یک گام به عقب حرکت می کنند.
همکاری با ایران به پایان آشوب خاورمیانه کمک می کند
لویومیر زائورالک، وزیر خارجه جمهوری چک پس از دیدار و گفتگو با وزیر خارجه کشورمان در نشست خبری مشترک با ظریف گفت: حجم تبادلات ایران و جمهوری چک در مقایسه با پتانسیل اقتصادی این کشور نزدیک به صفر است و ما این سفر را پس از چندسال انجام داده این و این یک سفرفوق العاده از نظر سیاسی و تجاری است.
وی به هیئت همراه به در سفر به ایران اشاره کرد و گفت: با این سفر همکاریهای سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی دو کشور صورت می گیرد و این هیئت بازرگانی که مرا همراه کرده اند شامل بخشهای مختلف صنعتی هستند.
وزیر خارجه جمهوری چک به سابقه طولانی این کشور در امور صنعتی اشاره کرد و افزود: ما در طول گفتگوها با آقای ظریف به فرصتهای مشترک در این زمینه اشاره کردیم و همچنین معتقدیم چون ایران یک کشور مهم و قوی از نظر نیروی انسانی است می تواند در روابط خوب با چک تاثیرگذار باشد.
لویومیر زائورالک همچنین از استقبال کشورش از توافق هسته ای ایران و 1+5 خبر داد و گفت: این توافق یک زمینه مناسب برای روابط بهتر بین ایران و کشورهای غربی فراهم می کند و من معتقدم گامهای دیگر توافق هم مانند جلسه شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپا برای لغو تحریمها علیه ایران نیز موفق خواهد بود.
وی تصریح کرد: ما معتقدیم موفقیت این توافق می تواند به افزایش امنیت خاورمیانه کمک کند و روابط ایران با برخی از کشورهای منطقه نیز اصلاح خواهد شد و استقرار روابط بین ایران و جامعه بین الملل باعث می شود تا برای حل معضلات امروز مانند وضعیت نادرست مهاجرین خاورمیانه تاثیر بسزایی داشته باشد.
توصیه ظریف به عربستان: به ندای صلح ایران بپیوندید
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان ظهر امروز پس از دیدار با همتای خود از جمهوری چک در تهران در نشست خبری مشترک با وی ضمن ابراز خشنودی از حضور وزیر خارجه جمهوری چک بعد از چندین سال به ایران گفت: ایشان برنامه کاملاً پرحجمی از دیدارها و برنامه های مختلف سیاسی و اقتصادی در ایران و اصفهان داشتند و خواهند داشت و در اصفهان با بازرگانان و فعالین بخش خصوصی کشورمان دیدار کرده اند و در تهران هم با فعالین بخش خصوصی دیدار داشتند و قرار است به گفتگو با مقامات کشورمان هم بپردازد.
ظریف با اشاره به روابط 90 ساله ایران و چک گفت: در بخشهای صنعتی و تجاری بخش خصوصی دو کشور روابط دیرینه داشته اند و در حوزه های مختلف سیاسی نیز روابط برقرار بوده.
وزیر خارجه کشورمان با اظهار اینکه نگرانی از گسترش از پدیده افراط و تروریست و وضعیت مهاجران امروز و همچنین شرایطی که منجر به وضعیت امروز مهاجران شده است نگاه مشترک بین ایران و چک وجود دارد افزود: معضلهای امروز جهان همچون معضل جنایتهای سازمان یافته و مواد مخدر مسایلی است که دنیای امروز با آن دست و پنجه نرم می کند و در این دیدار نیز به تبادل نظر پرداختیم.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه به زمان پیش روی لغو تحریمهای ظالمانه علیه جمهوری اسلامی ایران با اجرای برجام اشاره کرد و گفت: حضور هیئت بلندپایه اقتصادی از بخش خصوصی شامل 60 نفر از فعالین این حوزه از کشور چک در ایران زمینه را برای گسترش همکاریهای تجاری و صنعتی بین دو کشور فراهم میکند و امیدواریم که این سفر آغاز فصلی نو در روابط دو کشور ایران و چک باشد.
راه تهران به شانگهای از مسکو می گذرد
حسن روحانی خواهان پیوستن کامل تهران به پیمان همکاری های شانگهایی است. از سال 1357 ایران در هیچ پیمان منطقه ای و فرا منطقه ای که بایسته های اقتصادی و امنیتی داشته باشد عضو نبوده و این نخستین بار است که در قالب یک پیمان منطقه ای شاهد حضور ایران خواهیم بود.
عموما نگاه قالب در دستگاه سیاست خارجی ایران بی اعتمادی به نهاد های بین المللی است که این مساله همواره کشور را چالش های رو به رو کرده است. ورود به شانگهایی جایگاه منطقه ای ایران را ارتقا می دهد و تهران می تواند نه به عنوان یک شریک اقتصادی یا سیاسی مقطعی با روسیه و چین بلکه به عنوان یک هم پیمان با این کشورها تعامل برقرار کند.
ایران برای نخستین بار چهار سال بعد از تاسیس سازمان همکاری های شانگهای یعنی در سال 2005 در خواست رسمی خود برای عضویت در این پیمان منطقه ای را ارائه کرد که با استقبال بسیار سردی از سوی پکن و مسکو به عنوان دو عضو اصلی شانگهایی مواجهه شد. روسیه و چین با استناد به منشور تاسیسی این پیمان اعلام کردند که تهران تحت مجازات های بین المللی سازمان های جهانی است به همین قادر نیستند چنین کشوری را در میان خود بپذیرند.
اما وضع فوق در حال تغییر است و روابط تهران و سازمان های جهانی در حال بازسازی است.
به نظر می رسد این تغییر رویکرد سازمان های بین المللی می تواند به پر رنگ تر شدن نقش تهران در منطقه خارومیانه و آسیای مرکزی کمک کند. در حال حاضر تروریسم، مقابله با افراطی گری و فرقه گرایی و پایداری مرزها که به عنوان اصول اصلی تشکیل دهنده پیمان شانگهایی بودند با یاری تهران و استفاده از تجربیات ایران می تواند به ارتقا پیمان همکاری های شانگهای کمک کند.
ارتش عربی و چالش سیاست امنیتی جمهوری اسلامی ایران
منطقه خلیج فارس و شمال آفریقا طی سالهای گذشته با چالش های جدی رو به رو بوده است . این منطقه با سقوط و اوج گروه های سیاسی و حتی دیکتاتوری های همراه شد که تصور سقوط یا ورود آنها به قدرت کمی دوراز انتظار بود. در حال حاضر و با توجه به آشفتگی منطقه ای و همچنین رویکرد جدید تهران و غرب نسبت به یکدیگر کشورهای عربی خلیج فارس خود را نیازمند نزدیکی به یکدیگر می بینند.
طرحی که یک بار در دهه 1950 توسط جمال عبدالناصر مطرح و با شکست رو به رو شد. اعراب منطقه یک باردیگر شانس خود را برای نزدیکی در خلال عملیات روباه صحرا در سال 1990 از دست دادند . مساله ای که در حال حاضر شاید باید به آن توجه بیشتری نشان داد گستردگی و تفاوت میان کشورهای است که هیچ کدام از موئلفه های طرح امنیت مشترک را ندارند.
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شباهت های ساختاری حکومتی دارند در حالی که ورود مصر به این مجموعه در ارتش عربی هم سانی آنها را بر هم می زند.
این ارتش به گفته منابع مصری از 40 هزار نیروی زبده تشکیل می شود که سرفرماندهی آن در ریاض یا قاهره خواهد بود ، جنگنده های ، خودروهای زرهی سبک و ناو ها از جمله ادواتی هستند که ارتش واحد عربی از آن بهره خواهد کرد ولی به نظر نمی رسد تمامی 22 عضو اتحادیه عرب در این مجموعه حضور یابند. آنطور که به نظر می رسد این نیروها در کشورهای مبدا خود تا زمان درخواست کشور مقصد می مانند و تنها برای رزمایش و تمرین های نظامی گرد هم می آیند.
ملک سلمان با پرونده ایران به کاخ سفید آمد
روابط عربستان و آمریکا طی هفتاد سال گذشته بدون چالش جدی سپری شده است. حتی انفجارهای برج های دوقلو در نیویورک هم خدشه ای به این مناسبات وارد نکرد. جنگ عراق و افغانستان و عدم حمایت دولت اوباما از طرح های بلند پروازنه سعودی در خصوص سوریه هم مهمانی پادشاهان سعودی در کاخ سفید را حفظ کرد اما مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی ایران و شش قدرت جهانی عملا عربستان را دستپاچه کرده است. آنها به سرعت وارد مذاکرات هسته ای با روسیه شدند و قرارداد 16 رآکتور هسته ای را با روسها امضا کردند.
بر خلاف آنچه انتظار می رفت در اقتصاد تحریم شده فدراسیون روسیه سرمایه گذاری های گسترده ای انجام شد و حتی طرح های خرید تسلیحاتی نیز در حال حاضر در دستور کار سعودی ها است.
اما این تمام ماجرای باورنکردنی دوستی های جدید عربستان نیست، آنها می دانند که مناسباتشان با آمریکا پس از هفت دهه در حال تغییر است و این مساله می تواند به تغییرات داخلی در سرزمین حجاز هم چندان بی ربط نباشد. خاندان سعودی با چالش های داخلی مواجهه است و آمریکایی ها هم چندان از تغییر وضعیت در پادشاهی های عربی ناراضی نیستند.
با رویکردی واقع بینانه این نتیجه برمی آید که دولت های پادشاهی در منطقه خلیج فارس با چالش های متعددی رو به رو هستند اما این مجموعه از نظر ساختاری شباهت های هم با هم دارند. این دولت ها به طور خاص مناسبات خود را با گروه های قومیتی در داخل بهبود بخشیده و در خارج هم سعی کرده اند با کانون های قدرت ارتباط خود و پیوسته ای برقرار کنند ، اما چالش آنها در مسائل پیش رو عموما مسائل اقتصادی است ، آنها بدون نفت چه خواهند کرد؟ تحقیقات مرکز مطالعات انرژی نشان می دهد عربستان سعودی تا 80 سال دیگر می تواند بر روی استخراج و فروش برنامه ریزی کند اما این رقم برای بحرین و عمان هر روز روند نزولی دارد و در حال کاهش است.
نظر شما