دکتر بهمن نامور مطلق، معاون صنایع دستی کشور در بازدید از غرفه شبستان در بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی مطبوعات در پاسخ به این سئوال که چرا نمی خواهیم از تجربیات کشورهای پیشرفته در معماری بهره ببریم؟ به خبرنگار فرهنگی شبستان گفت: اشکالی ندارد ما از تجربیات آنها بهره ببریم به شریطی که هویت مان از بین نرود و به خاطر این می گویم میان فرهنگ و متن های فرهنگی مثل معماری و نقاشی ارتباط تنگاتنگ وجود دارد؛ در غرب وقتی چیزی ساخته می شود مثلا معماری مدرن که ساخته می شود منطبق با فکر و اندیشه آنهاست؛ معماری نازی ها با تفکر نازی هماهنگ بود؛ اینگونه نیست که معماری یک چیز جهانی باشد و ربطی به دوره خود نداشته باشد. متاسفانه در ایران است که هماهنگی بین اندیشه و هنر کم است، هماهنگی بین نهادهای فرهنگی و هنری کم است، بین سیرت و صورت کم است، اگر ما بپذیریم که رابطه تنگاتنگی بین معماری و تفکر وجود دارد بین هنر و فرهنگ وجود دارد به این نتیجه می رسیم که ما ضمن بهره گیری از دستاوردهای آنها می بایست که حتما ویرایش و شکل خودمان را در معماری داشته باشیم، اگر در دوره نازی ها می آیند معماری بلند می سازند برای اینکه ابر انسان را به نمایش بگذارند؛ اگر در دوره دیگر معماری های گسترده می سازند و در آن چین و شکن هایی می دهند که فضا را به زمان تبدیل کنند که به معماری پست مدرن معروف است که در آن فضاها فضاهای ابهام انگیز هستند. ما هم باید با توجه به تفکر خودمان باید معماری خودمان را داشته باشد، به همین خاطر که می گوییم معماری ما باید هویت فرهنگی ما را متجلی کند؛ عیب ندارد که از تجربیات فنی آنها استفاده کنیم اما ما زیبایی شناسی خاص خودمان را داریم.
دکتر بهمن نامور مطلق در ادامه خاطر نشان کرد: معماری تجلی زیبایی شناسی یک فرهنگ است ما نمی توانیم عین آن چیزی که در غرب هست را اینجا تکرار کنیم آن وقت جامعه دچار تشتت می شود چون دارای یک فرهنگ است اما یک معماری دیگر، یک اندیشه است اما یک هنر دیگر اینها موجب اختلال روانی در جامعه می شود؛ جامعه دچار آن هارمونی نیست، الان ما در جامعه ای از تناقض ها داریم زندگی می کینم برای اینکه برخی برونی و برخی درونی است برخی بر اساس اندیشه های ایرانی اسلامی و برخی نیست، اینها با هم گره نخورده اند و هماهنگ نشده اند پس حق داریم ما در حل مشکلات طبیعی مان مثل ترافیک و آلودگی هوا از حلشان عاجز باشیم، چون که یک متن پیوسته نیستند اینها ناپیوسته و ناهمگون هستند، خلاصه اینکه ما معماری خودمان را می خواهیم.
نیازمند بازنگری در نظریه ها و روش های معماری ایرانی اسلامی هستیم
معاون صنایع دستی کشور با بیان اینکه معماری ایرانی اسلامی هم یک سری ویژگی هایی دارد که این ویژگی ها می توانند به ما کمک کنند؛ اظهار داشت: برای احیای آن معماری که هم نو باشد هم ریشه در اصالت های ما داشته باشد، هم طراوت داشته باشد هم بدانند ایرانی اسلامی است و هر کس عکسی می گیرد و به جایی می برد بدانند ایرانی اسلامی است ما نیاز به بازنگری در نظریه ها و روش های معماری داریم و مساجد ما که توانسته اند در مقابل معماری های وارداتی مقاومت بکنند می توانند یکی از کانون های الهام برای معماری هویتی ما باشند. مساجد ما می بایست تاثیرگذار بر معماری ما باشند، مساجد ما باید آن رشد و حرکت خود را ادامه دهند و دچار ایستایی نشوند، یعنی یک نمونه نباید همه جا ترویج شود در گذشته در شمال یک گونه مسجد بوده است، در مرکز مساجد یک گونه است، در جنوب به شکل دیگر بوده است؛ گنبدهای اصفهان با گنبدهای شیراز فرق دارد و زیبایی اش در این است که این تفاوت ها وجود دارد. ما باید این تفاوت ها را حفظ کنیم و آن اصالت های مشترک و اصول را حفظ کنیم و تغییراتی در وضعیت بدهیم.
چرا پروژه مصلی اینقدر کند پیش می رود
دکتر بهمن نامور مطلق اذعان کرد: یکی از انتقاداتی که به ما می شود این است که چرا بزرگترین مسجد ما در جهان اشتهار پیدا کرده است به کندی؛ متاسفانه یکی از جاهایی است که افتتاح رسمی نشده است و ده ها سال است از آن می گذرد چرا باید ما به یک مکان کانونی این قدر بی توجه باشیم که وقتی بخواهد افتتاح شود برخی از قسمت های آن تخریب شده اند و نیاز به مرمت داشته باشد، این برای ما بد است که خود را ام القرای جهان اسلام می دانیم و در ساختن یک مسجد اینقدر کند و ناکارآمد عمل کرده ایم .
معماری مصلی اصفهان قرابتی با ریشه های خود ندارد
معاون صنایع دستی کشور در پاسخ به این سئوال که یک نهضتی درباره مصلی سازی راه افتاده است از نظر معماری این حرکت را چگونه ارزیابی می کنید؟ به خبرنگار شبستان گفت:من خیلی تخصص ندارم که بخواهم بررسی کنم، اما با یک تخصص کم می توانم می گویم خیلی هایشان مشکلات جدی و بنیادی دارند. از جمله مصلی اصفهان که مهد معماری جهان اسلام و جهان است، اما فرم مصلی اش به شکلی است که آدم احساس می کند هیچ قرابتی با ریشه های خود ندارد، به جای اینکه کشورهای دیگر تحت تاثیر مصلی ما باشند متاسفانه فکر می کنم مصلی ما تحت تاثیر جای دیگری بوده است؛ این شایسته اصفهان نیست، شایسته کشور ما نیست و ما باید در سازندگی هم اصالت ها را حفظ کنیم همه باید نشان دهیم که قدرت اجرایی بالا و سرعت مناسب داریم.
نظر شما