تعیین وقت برای ظهور امام عصر(ع) ممنوع و گناه است

خبرگزاری شبستان: آیت الله نجم الدین مروجی طبسی، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در برنامه "نشان صبح" به بررسی توقیت و تعیین وقت برای ظهور امام عصر(ع) می پردازد.

بحث امروز ما بحث توقیت است، اینکه آیا وقت ظهور امام عصر مشخص است؟ آیا ائمه مشخص کردند؟ آیا ائمه خودشان می دانند؟ آیا خود امام زمان(ع) می داند؟ موضع ائمه در برابر کسانی که وقت تعیین می کنند، چیست؟ آیا تاییدشان می کنند یا برخورد می کنند؟ وظیفه ما در برابر تعیین کنندگان وقت ظهور چیست؟ علما در ارتباط با توقیت چه فرمودند؟ آیا از علمای شیعه کسانی هستند که توقیت کرده باشند؟ از علمای عامه چطور؟

مرحوم کلینی که در دوران غیبت صغری بودند، در کتاب کافی جلد یک، بابی با عنوان "باب کراهیه التوقیت" است که مرحوم مجلسی این باب را توضیح می دهند و می گوید مراد ایشان از کراهیت حرمت است. اگر از روی علم نباشد، یعنی هست کسی که از روی علم خبر از ظهور دهد.

این علم از علومی است که فقط نزد خداست. زیرا علم به قیامت است و ظهور از مقدمات قیامت است. پس آیا توقیت در روایات، اشاره به ظهور امام زمان(ع) است یا اشاره به قیام یکی از ائمه یا اشاره به فرج است؟

مرحوم نعمانی در غیبه باب 16، او 15 روایت در این رابطه نقل کرده که مفادشان نهی از توقیت است. شیخ طوسی در کتاب غیبت بحثی دارند. روایات را نقل می کند و بیانی دارند. مرحوم فیض کاشانی در وافی باب 47، مرحوم بحرانی اصفهانی در عوالم ضمن وظایفی را که بیان می کند، بحث بدا را بیان می کند. مرحوم شوشتری در "النجعه فی شرح لمعه" می فرماید: تعیین وقت ظهور حرام است و روایاتی را نقل کردند، مبنی بر اینکه روایات ظهور حرمت دارند.

مرحوم مازندرانی می فرماید حمل بر کراهت، نظر کلینی همین است، آیت الله صافی گلپایگانی در کتاب "منتخب" تعیین وقت ظهور را نهی می کنند.

عده ای از علما، کتاب ها و رساله هایی در این زمینه نوشتند و به شدت نهی کردند. مرحوم محمدباقر بهاری همدانی کتابی دارند به نام "استحاله توقیت" که توقیت را محال دانسته اند. کتاب دیگری دارند که به زبان عربی است. در مقدمه کتاب گله می کنند و انگیزه تالیف را بیان می کنند، گله از بعضی از طلابی که وقت تعیین می کنند.

می فرمایند: برخی از طلاب اقدام به تعیین وقت ظهور حضرت مهدی(ع) می نمایند، بنابراین مرحوم بهاری هم با این مشکل در جامعه روبه رو بوده و ناچار شده کتاب بنویسد و رد کند و جلوی این انحراف را بگیرد. بعد می فرماید: در حالی که هیچ سند محکمی در دست ندارند.

باید توجه داشت کسی که وقت تعیین می کند، بازتاب دارد و وقتی که داد؛ اگر محقق نشد آثار منفی دارد. عقاید مردم مورد تحریف قرار می گیرد. بعد چند مقدمه نقل می کند از آنچه که گفتیم. روشن می شود که تعیین و خبر دادن این اخبار فعل کسی است که بداند در زمان خودش چه پدید می آید و بداند تدبیر نظام را و اتفاقات را بداند و عمرها را بداند. کسی می تواند تهدید کند که امام فلان تاریخ ظهور می کند که علم به تمام امور داشته باشد.

در بشر چنین کسی نیست. چراکه علم آن مخصوص خداست، کسی که توقیت می کند، باید علم به تدبیر نظام را بداند تا این را هم بداند. چنین عالمی در بین انسان ها نیست. فرمایش ایشان برگرفته از روایات است. کسی می تواند راجع به وقت ظهور امام سخن بگوید که علم به ظهور قیامت داشته باشد. هیچ کدام از ائمه(ع) و پیامبر(ص) نمی دانند که ظهور چه زمانی است.

اما از عامه کسانی هستند که به راحتی زمان تعیین می کنند. آلوسی که بغدادی و صاحب "روح المعانی" است که وهابی زاده است؛ در جلد نه در تفسیر سوره اعراف مطلبی دارد، می گوید چند روایت نقل می کند که عمر دنیا هفت هزار سال است و امت پیامبر(ص) بیش از هزار سال عمر می کند. از 500 بیشتر رد نمی شود، بعضی ها از تالیف او متاثر شده بودند و گفته اند عمر امت پیامبر(ص) هزار و 500 سال است. کسانی که در هزاره دوم زندگی می کنند، در آخرت هستند. هزاره اول از دنیا است و هزاره دوم در آخرت است.

طبق حرف سیوطی باید برای ظهور امام مهدی(ع) هم وقت تعیین شود، باید راس 500 سال امام ظهور کند، رساله ای هم نام صدر الدین قونوی به نام "رساله فی امر مهدی" دارد. در پایانش می گوید ما می دانیم که امام کی ظاهر می شود، ولی نمی توانیم بگوییم.

محمد بن پاینده کتابی دارد به نام "اتمام فی تاریخ خروج مهدی" در این کتاب تعیین می کند، بعد از سال 930 ظهور می کند. در حالی که خودش ۴۰ سال بعد از حرفی که زده فوت شده است...

با توجه به روایات که زیاد هم است؛ توقیت ممنوع و گناه است و در این زمینه ما روایات متعددی داریم. در حالی که ما هر لحظه در روز جمعه و هر آن به فرج امید داریم. به عنایت خداوند امید داریم تا حتی قبل از ظهور، هر یک از علامات را خداوند اراده کند و مهدی ظاهر شود.

روایت از کافی است، مرحوم کلینی در جلد یک نقل می کند خدمت امام صادق(ع) بودیم، مهزم بر حضرت وارد شد و گفت: ما منتظر امام زمان(ع) هستیم. کی می آیند، امام گفت: آنهایی که وقت تعیین می کنند، دروغ می گویند و کسانی که عجله می کنند، اهل هلاک هستند.

این روایت را مرحوم مجلسی در "مرآت" می گوید و آن را از نظر سند تضعیف می کند. بعد بیان می کند که کذب الوقاتون یعنی کسی که به طور قطعی تعیین وقت می کند، مثلا سال 1500 آقا ظاهر می شود.