با گذر از عصر صنعت و ورود به عرصه علم و دانش و عصر دانایی، جوامع پیشرو به مقوله ای تازه روی آورند به نام خلاقیت، خلاقیت چاشنی علم و فناوری است و گذار از عصر دانایی به عصر نرمیگی و فرهنگی.
شهر خلاق، شهروند خلاق، دانشگاه خلاق، مدرسه خلاق، صایع خلاق، سازمان خلاق و ده ها عنوان دیگر که با صفت خلاقیت سعی در کسب موفقیت در آوردگاه علم و صنعت و فنآوری دارند.
بدون تردید اصفهان ظرفیت و پیشینه ی بسیار قوی و ارزشمندی دارد که می تواند در منظومه عصر خلاقیت بدرخشد و به جایگاهی والا دست یابد. البته قدری همت می طلبد و اندکی هوش.
شاید همت و پشتیبانی مسئولین در توجّه جدّی به هنر، صنایع خلاق، فنآوری و عرصه های جهش خلاقیت و نوآوری در این شهر پایین باشد چرا که صنایع خلاق از رونق افتاده و نشاط فرهنگی و هنری در سطح جامعه کاهش یافته است.
یک شهروند اصفهانی اگر بخواهد در مسیرش به یک کارگاه صنایع خلاق سر بزند، یک هنرمندِ در حال خلق اثر را ببیند، خلق یک اثر را تجربه کند، از نزدیک متریال هنری را لمس کند و ... احتمالا ناکام مانده و هیچ کس چنین اجازه ای به او نمی دهد.
این جا شهری است که بیش از دویست رشته صنایع دستی و خلاق در آن جاری است و تولید میشود و به گردشگران و مسافران و شهروندان عرضه میشود. ولی دریغ از بودن فضای تجربه ی هنر و خلاقیت در آن، این در حالی است که در دنیا اقتصاد تجربه به عنوان یکی از رشته های اقتصاد هنر مورد توجّه جّدی واقع شده و سالانه ارزش افزوده فراوانی برای کشورها و شهرهایی به ارمغان می آورد که حتا ده درصد از رشته های هنری اصفهان را هم ندارند. ولی آنچه دارند قدرش را میدانند.
چهارباغ اصفهان، میتواست موزه و کارگاه زنده ای از تولید صنایع هنری و خلاق باشد؛ میدان امام (ره)،که بزرگترین نمایشگاه صنایع دستی اصفهان می باشد به فروشگاه گز، بدلیجات و کالاهای خارجی تبدیل شده است.
بازار هنر که می بایست پایگاه خلاقیت های تزیینی باشد، فروشگاه طلا و جواهر شده و کارگاههای مسگری، زریبافی، ترمه بافی، قلمکاری، خاتم کاری، قلم زنی، میناکاری، فرش بافی و..... سوت و کور؛ به علت بالا رفتن اجاره ها و پایین آمدن در آمدها به پستوها و زیرزمین ها کشیده شده و دیگر صدای مسگری و قلم زنی در گوشه و کنار میدان و بازار امام ( ره) شنیده نمی شود.
توسعه و تقویت صنایع هنری و خلاق اصفهان که از هنرهای مستظرفه و دستی نیز فراتر است و در بخش های نمایشی، سینمایی، انیمیشن، شعر و ادبیات، فناوریِ نرم و هویت ساز و ..... نیز تجلّی یافته، عزم جدّی و حمایت بی قید و شرط مسئولین ارشد استان را می طلبد.
اصفهان در حال حاضر برای داشتن یک دیپلماسی فعال و خلاقانه، نیازمند تحولات جدی در عرصه هنر و صنایع هنری می باشد تا بتوان با شتاب بیشتری آثار و دستاوردهای هنری و خلاقانه حاصل کرد و در عرصه جهانی از این برند و موقعیت که برای اصفهان به وجود آمده استفاده مناسبی کرد. بدین جهت و از باب نمونه به منظور بهره گیری از قالب های مختلف و متنوع فرهنگی و هنری برای نمایش خلاقیت شهر و در عین حال تقویت ادراک بصری جامعه و ایجاد یک مدرسه محیطی و دستیابی به محصولات خلاقانه ی قابل برای دیپلماسی خلاقیت، اجرای جشنواره نقش و نشان اصفهان به شهرداری پیشنهاد می شود.
محور مفهومی جشنواره به کیستی اصفهان ( باز شناسی هویت اصفهان) اختصاص خواهد داشت.
مرحله اول جشنواره: در مرحله اول جشنواره ی نقش و نشان اصفهان، می بایست با بهره گیری از ذوق و قریحه شعرا و ادبای اصفهان، اشعار مناسب با مضمون و مفاهیم مرتبط با اصفهان خلق و به دست آورد. این امر از طریق فراخوان شعر اصفهان محقق خواهد شد.
موضوع اشعار: تبار، پیشینه، تاریخ، فرهنگ، زیبایی، سرزندگی، ایمان، مردم داری و مهمان نوازی، معنویت و ...... اصفهان و اصفهانیان، در قالب های: تک بیتی، دوبیتی، غزل، قصیده، سپید، تک مصرع، جمله ادبی، ...... پیرامون اصفهان
مرحله دوم جشنواره: در مرحله دوم می بایست اشعار منتخب که از مرحله اول به دست آمده در اختیار هنرمندان تجسمی قرار گیرد تا در قالب های هنر تجسمی در یک رقابت تمام عیار اشعار را به تصویر بکشند.
محورهای این مرحله میتواند از این قرار باشد: 1. خوشنویسی؛ ایجاد رقابت در خوشنویسی آثار برگزیده مرحله اول در فرم ها و استایلهای: دایر، کتیبه افقی، کتیبه عمودی، اشکال هندسی، اشکال سنتی، فرم حیوانی از قبیل طاووس، فرم احجام، گوشواره، لچک، ترنج، حاشیه، بته جغه، اسلیم، گل ختایی، لاله عباسی، نوارک و... 2. نقوش و نگاره: در فرم و اشکال دیوارنگاری عمودی، دیوارنگاری افقی، حاشیه، کتیبه، ستون نگاری، تذهیب، تشعیر، گل و مرغ و...
مرحله سوم جشنواره: کرسی دهی
در این مرحله طرحهای منتخب از دو مرحله قبل که در بردارنده آثار ادبی طراحی شده به صورت فرمیک می باشد در اختیار هنرمندان قرار می گیرد تا در یک رقابت مناسب، هنرمندان و مجریان فرهنگی در حوزه های مختلف آثار را کرسی دهی کنند.
محوهای این مرحله عبارتند از: 1. صنایع هنری و دستی شامل: مینا، خاتم، قلم زنی، نقرهکوبی، قلمکاری، فرشبافی، کاشیکاری، لایهچینی، برش فلز، حکاکی، زریبافی، سفال، گلدوزی، پتینهکاری، و... 2. سیمای ابنیه و عمارت های دولتی، عمومی و خصوصی
در نتیجه آثار منتخب که منظومه ای از آثار هنری و خلاق می باشد دستاورد سه مرحله کار هنری شامل ادبیات، نگارگری و تجسمی و کرسی دهی میباشد و دارای ارزش افزوده فراوان. بدون تردید اثری که حاصل سه مرحله پالایش و کار هنری هنرمندان منتخب باشد دارای ارزش فراوان است و خلاقیت اصفهان و اصفهانیان را در سطح جهان نمایندگی خواهد کرد و بهترین دستاورد برای توسعه دیپلماسی هنری و خلاقیت برای اصفهان محسوب خواهد شد.
میتوان تصور کرد اگر یک بیت شعر زیبا از یک شاعر بلند مرتبه در وصف اصفهان، در فرم و استایل جذاب و هنری با قلم هنری یک هنرمند توانا، در قالب یک اثر هنری مینا یا خاتم، کار شده باشد می تواند بهترین هدیه تشریفات و کادوی استاندار و یا یک مسوول بلندپایه استان به میهمانان خارجی باشد. و یا در بازارهای هنری و صنایع دستی اصفهان به فروش برسد. این آثار، تابش نور خلاقیت اصفهان را در سراسر جهان بسط و توسعه داده و نام و نشان اصفهان را زنده نگه خواهند داشت. از این فرصت گرانبهای شهر خلاق به عنوان یک دیپلماسی خلاقیت بهره بگیریم و از آن غفلت نکنیم.
یادداشت از حجت الاسلام محمد قطبی جشوقانی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان
نظر شما