به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، بسیج شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران، سایه ایران بر اوپک، عمان میانجی ایران و عربستان خواهد شد؟، ایران و عربستان و آنچه در سوریه خواهد گذشت از سرتیترهای مهم اخبار ایران در هفته گذشته بود. ادامه اخبار و رویدادهای این حوزه را در گزارش زیر بخوانید:
سایه ایران بر اوپک
کتی اسمیت ستون نویس این نشریه بین المللی به چالش پیش آمده میان ایران و عربستان اشاره می کند و پیش بینی می کند درگیری میان تهران و ریاض به اوپک خواهد رسید.
وی در بخش های از یادداشت خود می نویسد: ایران و عربستان درگیر یک مناقشه سیاسی شدند. حمله به سفارت سعودی در تهران و عدم توانایی این کشور در حفاظت از آن منجر به قطع کامل روابط سیاسی تهران و ریاض شد. این مهم بر قیمت های انرژی جهانی از جمله بازارهای آسیای تاثیر گذار بود به طوری که حتی شاهد افزایش قیمت نفت برنت دریای شمال تا مرز 39 دلار بودیم . این رقم طی سه هفته گذشته بیشترین رشد را شامل می شود.
ایران و عربستان هر دو اعضای مهم در سازمان OPEC به شمار می روند و به همین جهت می توان انتظار داشت تغییرات جدی در عرصه نفت و گاز پیش خواهد آمد.
میدان های مشترک میان دو کشور وجود دارد که با توجه به قطع شدن روابط سیاسی و اقتصادی بلاتکلیف هستندو در همین حال قیمت ها نیز متاثز از این تغییر رویکرد افزایش خواهند یافت .
نفت برنت دریای شمال در سال 2014 با متوسط قیمت 97 دلار برای هر بشکه معامله شد در حالی که در سال 2015 و در روزهای پایانی ان بشکه ای 35 دلار بهترین رقمی بود که برای آن می توان در نظر گرفت.
عربستان سعودی قصد دارد تولید خود را تا سال 2021 افزایش دهد به طوری که رقم 12.1 میلیون بشکه در روز برای تولید این کشور پیش بینی می شود.
این مهم به کاهش قیمت ها کمک خواهد کرد و دیگر تولید کنندگان بزرگ که با مشکلاتی نظیر رکود دارند از جمله ایران را نیز به چالش می کشد .
البته ایران هم برنامه خود را بر افزایش تولید تا مرز 4 رصد عنوان کرده است که در افق 2021 به آن دست یابد.
عمان میانجی ایران و عربستان خواهد شد؟
ایران و عربستان پس از حمله به سفارت این کشور در تهران مناسبات خود را کاملا قطع کرده اند. دیپلمات های ایرانی مجبور شدند جده و ریاض را ترک کنند و در همین حال مدرسه شیعیان ایرانی در سعودی هم تعطیل شد. این ماحصل سریال حملات به سفارت خانه های خارجی در ایران است .
پس از آنکه ایران و عربستان مناسبات خود را قطع کردند کشورهای کوچک و ذره ای منطقه ای از جمله جیبوتی ، امارات و سودان نیز از ریاض پیروی کردند.
بحران ابعاد اقتصادی و تجاری گرفته است اما به نظر نمی رسد امارات به جنگ اقتصادی بپیوندد اما کارمندان سفارت خود را کاهش داد.
در همین حال وجود کشورهای خارجی برای حل بحران میان تهران و ریاض ضروری است. اما چه کشوری می تواند نقش میانجی میان طرفین را ایفا کند؟
عمان به احتمال قوی به عنوان یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس و کشوری که با تهران مناسبات عمیقی دارد به احتمال زیاد می تواند نقش میانجی را ایفا کند.
عربستان کشوری با اکثریت جمعیتی سنی و یک حاکم سنی است در حالی که ایران با اکثریت جمعیتی شیعیان و حکومتی شیعی است و اعدام شیخ نمر به صورت ناخودآگاه حساسیت ها در تهران را بالا برد. ایران و عربستان هیچ گاه رابطه صمیمانه ای نداشته اند واین مهم چندان هم به اختلافات مذهبی آنها وابسته است و بیشتر به جریان سازی قدرت اول منطقه خاورمیانه مربوط است. کشوری که می تواند تحولات منطقه ای را کنترل کند و تحت نظارت آن همه چیز پیگیری شود.
نباید از نظر دور داشت که جنگ کنونی که میان عربستان و ایران در در حال رخ دادن است یک جنگ قدرت بوده و مساله شیعه و سنی در آن نقش چندانی ندارد.
ایران و عربستان و آنچه در سوریه خواهد گذشت!
ایران و عربستان در حالی که شورای امنیت تهران را برای حمله به سفارت سعودی در این کشور محکوم کرده است وارد روند سردی از روابط دو جانبه شده اند.
سعودی تمامی پرواز های خود به ایران را لغو کرد در همین حال مناسبات اقتصادی میان دو کشور نیز متوقف شد و به نظر می رسد یک جنگ اقتصادی میان طرفین راه افتاده است.
عربستان چندان از وضعیت پیش آمده ناراحت نیست. این کشور به دنبال فشار بر ایران پس از توافق هسته ای بود و اکنون توانسته است از شرایط فوق بهره برداری سیاسی داخلی و بین المللی انجام دهد.
در حال حاضر سوالی که باید به آن پاسخ داد آن است که درگیری سیاسی میان تهران و ریاض چه تاثیری بر آینده صلح در سوریه خواهد گذاشت؟
سمیر نشر از اعضای اپوزسیون سوریه می گوید به طور جد درگیری میان ایران و عربستان بر آینده مذاکرت سوریه تاثیر منفی خواهد گذاشت و روند صلح را با چالش مواجه خواهد کرد.
نمایندگان سوری می گویند مذاکرات در حال حاضر به اندازه کافی با مشکلات زیادی مواجهه است اما روند کنونی همه چیز را بد تر کرده است .
ایران و عربستان هر کدام بخشی از الاکلنگ تحولات سوریه را در اختیار دارند به همین جهت مناسبات آنها روند مذاکرات را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
در همین حال نباید از نظر دور داشت که ایران و عربستان طی سالهای گذشته جنگ نیابتی را در منطقه مدیریت می کنند ، کشورهای عراق ، لبنان ، یمن و سوریه اکنون در گیر همین نوع نبرد میان تهران و ریاض هستند.
درگیری میان دو طرف می تواند تمامی بحران را به روز اول و شروع مذاکرات باز گرداند. برخی از بازیگران دیگر بازی سوریه از جمله روسیه و آمریکا امیدوارند بتوانند بحران فوق را کنترل کنند .
بسیج شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران
اعضای شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران بسیج شده اند. بعد از حمله به سفارت عربستان در تهران و تخریب این مکان دیپلماتیک در پایتخت جمهوری اسلامی نه تنها سفیر ایران در امارات به وزارت خارجه این کشور فرخوانده شد بلکه مناسبات سعد آباد و دیگر همسایگان عربش در حال حاضر با چالشی جدی رو به رو است.
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با محکوم کردن حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد عملا ریاض را تنها نگذاشته اند.
اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس هر دو از اعدام شیخ نمر به همراه 46 تن دیگر حمایت کرده اند . این در حالی است که کشورهای فوق از رفتار سعودی در مقابله با داعش هم دفاع می کنند و در ائتلاف عربستان علیه داعش نیز حضور دارند.
اعضای شورای همکاری خلیج فارس GCC که متشکل از شش کشور است گفته اند شانه به شانه عربستان خواهند بود. کویت ، امارات متحده عربی ، قطر ، عمان ، بحرین و عربستان اعضای تشکیل دهنده این شورا هستند.
اتحادیه عرب متشکل از 22 عضو است . کشورهای شمال آفریقا نیز در این مجموعه حضور دارند و عموما در مواضع سعودی ها دفاع می کنند.
نبیل العربی دبیر کل اتحادیه عرب در همین حال گفته است حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد از منظر قوانین بین الملل محکوم است و این ناقض کنوانسیون های حقوق دیپلماتیک و روابط کنسولی است .
پیرو این اقدامات ریاض 48 ساعت به کارمندان سفارت ایران فرصت داده است تا این کشور را ترک کنند در همین حال مقامات ایرانی رفتار عربستان را اشتباهی بزرگ خواندند. قطع کامل روابط سیاسی میان تهران و عربستان می تواند در مسائلی چون حج تاثیر عمیقی بگذارد و بحران های منطقه ای را تشدید کند.
ایران در جنگ جهانی سوم !
آیا ایران و عربستان آغاز کننده جنگ جهانی سوم هستند؟ خشم شدید تهران از اعدام روحانی منتقد سعودی منطقه را با چالش جدی رو به رو کرده است .
ایران می گوید انتقام سختی را از عربستان پس از قتل شیخ نمر خواهد گرفت. این در حالی است که بحران سیاسی میان دو کشور ابعاد تازه ای پس از حمله به سفارت سعودی در تهران یافته است.
در همین حال ایران عربستان را به حمایت از تروریسم متهم می کند و در مقابل هم سعودی حمایت تهران از گروه های چون حزب الله لبنان و حماس را محکوم کرده است.
دو قطب برزرگ مذهبی و اقتصادی خارومیانه اکنون در حال یار گیری منطقه ای هستند. ایران به روسیه نزدیک شده و نقشه های عربستان در سوریه را بر هم زده است در همین حال سعودی با دیکتاتور ترکیه اردوغان مناسبات نزدیکی را بر قرار کرده و مشاوره رجب طیب احتمالا رند اعدام شیخ نمر را تسریع بخشیده است.
درگیری مستقیم میان ایران و عربستان می تواند برای منطقه خاورمیانه بسیار بحران ساز باشد. در حال حاضر دو کشور در یمن ، بحرین و سوریه به صورت نیابتی درگیر هستند و عملا ایران سعودی ها را در منطقه محدود کرده است. ائتلاف ضد تروریسم عربستان نیز که قرار بود در مقابل داعش عملیات انجام دهد تحت تاثیر تحولات پس از اعدام سه تن از شیعیان برجسته اکنون وارد فضای تعلیق شده است .
ایران در تسخیر سفارت خانه خارجی سابقه ای دیرینه دارد. تسخیر 444 روزه سفارت آمریکا در تهران و گروگان گیری اتباع آمریکایی در این کشور که خسارت های زیادی به مناسبات ایران و غرب وارد کرد از جمله همین مسائل است. در همین حال حمله به سفارت انگلستان در تهران و همچنین سفارت خانه ها نروژ و فرانسه در کنار عربستان از جمله سوابق ایران به شمار می رود.
مونتاژ توپولوف عاقبت پراید را خواهد داشت؟
لئونید دمیلویچ از مدیران ارشد شرکت هواپیما سازی توپولف روسیه می گوید این کمپانی قصد دارد خط تولید هواپیماهای مسافر بری خود را در ایران راه اندازی کند. این هواپیما ها بخشی برای بازار داخلی ایران خواهند بود که ناوگان بسیار فرسوده ای دارد و از سوی دیگر برای ورود به بازار خاورمیانه و آسیایی خواهد بود. در حال حاضر کشورهای عراق و افغانستان در همسایگی ایران خطوط هوایی ضعیفی دارند و می توانند از تولید ایران استفاده کنند.
نباید از نظر دور داشت که خاطره سقوط هواپیماهای توپولوف در اذهان ایرانیان وجود دارد و غربی بودن ناوگان هوایی این کشور از جمله مشکلاتی بود که برای پرنده های شرقی وجود داشت . با استقرار کارخانه توپولوف در ایران می توان برای این هواپیمای روسی آینده بهتری را پیش بینی کرد.
گفته می شود 95 درصد قطعات این هواپیماها از روسیه به ایران وارد خواهد شد و جمهوری اسلامی تنها این قطعات را سر هم بندی می کند.
گفته می شود خطوط هوایی ایران ایر ، کیش ایر و ماهان از جمله استفاده کنندگان این هواپیما ها خواهند بود که شرکت توپولوف مذاکره با آنها را آغاز کرده است.
توپولوف همچنین اعلام کرده است که ایرانیان را آموزش می دهد.
صادرات روسیه به ایران در سال گذشته 700 میلیون دلار ارزیابی شده است در حالی که واردات از ایران در همین دوره زمانی 300 میلیون دلار عنوان می شود.
ایران تحت تحریم های بین المللی آسیب های جدی در بخش هوایی دید . این کشور نه تنها نمی توانست هواپیمای جدیدی خریداری کند بلکه در تامین قطعات یدکی نیز به بازارهای سیاه رجوع می کرد.سال 2016 سال نو سازی ناوگان هوایی ایران خواهد بود. توافق میان ایران و شش قدرت جهانی به این کشور اجازه خواهد داد نه تنها قطعات هواپیما تهیه کند بلکه هواپیماهای جدیدی بخرد.
نظر شما