خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: روابط ایران و ارمنستان بر ارتباط فرهنگی، سیاسی و تاریخی دیرینه دو کشور همسایه و اشتراک معنوی و فکری دو ملت استوار است. پس از اعلام استقلال جمهوری ارمنستان (۲۱ سپتامبر ۱۹۹۱ میلادی)، جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهای جهان بود که استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت (۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ میلادی). دولت ایران و ارمنستان روابط همهجانبه سیاسی، دیپلماسی، فرهنگی و اقتصادی برقرار کردند. غیر از عوامل استراتژیکی و اقتصادی، مناسبات دوستی دو ملت نیز یکی از عوامل مهم در توسعه روابط حسن همجواری کشورهای ایران و ارمنستان به شمار میرود. دورنمای همکاری بیسابقهای مخصوصاً در زمینه فرهنگی، علمی و آموزشی بین دو کشور ایجاد شد.
بنابراین گزارش، اصول سیاست خارجی ارمنستان مبتنی بر برقراری روابط سیاسی متعادل و متعارف با همه کشورهای همسایه است. مسائل و مشکلات وضعیت اقتصادی، حل بحرانهای داخلی و خارجی کشورهای قفقاز جنوبی، فقط به همکاری و اتحاد نیروهای این کشورها امکانپذیر است. کشور ایران نسبت به کشورهای قفقاز جنوبی مواضع متعادل و بی طرفی نشان میدهد. تهران تلاش کرده تا در سیاست گذاریهای خود، سیاست متوازن سازی و خط و مشی حل و فصل اختلافات کشورهای همجوار را دنبال کند که موضوع قرهباغ از جمله آنها است. بر این اساس تحکیم مناسبات ایران و ارمنستان علاوه بر این که در چهارچوب هماوردی قدرتهای بینالمللی و منطقهای در قفقاز جنوبی قابل ارزیابی است، مسبوق به سوابق تاریخی، فرهنگی و منافع دوجانبه اقتصادی نیز میباشد. به همین سبب همکاریهای ایران و ارمنستان، نه تنها رشتههای تقویت دوستی بین دو ملت را مستحکمتر میسازد، بلکه توسعه همکاریهای دوجانبه به برقراری صلح و امنیت منطقه نیز یاری خواهد رساند.
علاوه بر این تاکنون پیشرفتهای مناسبی در راستای اجرای توافقهای فیمابین حاصل شده است که از جمله میتوان به احداث خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان و احداث دو خط انتقال برق و احداث نیروگاه بادی از سوی ایران در ارمنستان، افزایش مبادلات مرزی، عضویت ارمنستان در کریدور شمال جنوب و بهرهبرداری متقابل از سرزمینهای یکدیگر برای ترانزیت کالا اشاره کرد. همچنین توسعه همکاری در زمینههای کشاورزی، شیلات، دامپروری، بانکی و سرمایهگذاری، ارتباطات و مخابرات، فیبر نوری و رومینگ تلفن همراه، توسعه همکاری فرهنگی، علمی و آموزش، از دیگر توافقات طرفین است که پیشرفتهای خوبی داشته است. در سفر مجید نامجو وزیر نیروی ایران در ۲۲ مهر ۱۳۸۹ خورشیدی به ارمنستان نیز دو پروژه مهم انرژی شامل سومین خط ولتاژ و نیروگاه برق آبی بر روی رود ارس افتتاح شد. نیروگاه برق آبی بر روی رود ارس پروژه مشترک بین ایران و ارمنستان است که به صورت قرارداد ساخت، بهرهبرداری و واگذاری توسط فرآب و سپاسد در مدت ۵ سال ساخته میشود و پس از آن نیز ۱۵ تا ۱۸ سال در اجاره ایران خواهد بود. به طور کلی، ایران در زمینه صادرات گاز و برخی کالاهای صنعتی و غذایی و حتی ساخت نیرو گاه و خطوط ریلی با ارمنستان همکاری دارد.
بنابراین گزارش، ارمنستان نیز در کنار سایر کشورها در دوران پساتحریم به دنبال تحکیم روابط خود با ایران است و در این مسیر اخبرا تفاهمنامه هایی از سوی دو کشور امضا شده است. یکی از این تفاهمنامه ها یادداشت تفاهم همکاری ایران و ارمنستان برای تاسیس راهگذر بین المللی با نام «خلیج فارس- دریای سیاه» و لغو روادید رانندگان بین دو کشور است که عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و گاگیک بگلریان، وزیر حمل ونقل و ارتباطات جمهوری ارمنستان این یادداشت تفاهم را در محل وزارت راه و شهرسازی امضا کردند. بر پایه این یادداشت تفاهم، ایران پیش نویس پیشنهادی خود را درباره جزئیات ایجاد راهگذر خلیج فارس- دریای سیاه ارائه می کند. همچنین دو طرف درباره برگزاری سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی دو کشور و تشکیل کمیته مشترک حمل ونقل جاده ای در ایروان (پایتخت ارمنستان) توافق کردند. در این یادداشت تفاهم بر تبادل دانش و تجربه در زمینه راهداری و سامانه های حمل و نقل هوشمند و آموزش تاکید شد. بر پایه این یادداشت، تهران و ایروان در چارچوب توسعه و تسهیل حمل و نقل جاده ای اقدام های لازم را برای کاهش یا یکسان سازی عوارض دریافتی مرتبط با ناوگان حمل و نقل جاده ای انجام می دهند.
این گزارش می افزاید در راستای تعامل بیشتر میان ایران و ارمنستان وزیر راه و شهرسازی تفاهمنامه ریلی را با وزیر حمل ونقل و ارتباطات جمهوری ارمنستان امضا کرده است. آخوندی و بگلریان در این یادداشت تفاهم جداگانه ریلی، اتصال شبکه های راه آهن دو کشور در مرز «نوردوز- آگاراک» را برای حمل و نقل بین المللی و ترانزیت ضروری دانستند.
همچنین در راستای افزایش تعامل ارمنستان با ایران مهر به نقل از پایگاه خبری نیوزنو از قول لورابیلی یکی از مدیران ارشد بانک جهانی نوشته است که: "با لغو تحریمهای ایران، فرصتهای بیشماری برای ارمنستان به وجود میآید تا به رشد اقتصادی این کشور بیانجامد. رفع تحریمها می تواند به اجرای پروژهای انرژی میان دو کشور تسریع ببخشد، ضمن اینکه روابط تجاری میان ایران و ارمنستان را هموار میکند و ارمنستان را بهعنوان پل تجاری میان ایران و روسیه که رئیس اتحادیه اقتصادی «اورآسیا» است، تبدیل کند. ارمنستان تنها کشور عضو اتحادیه اقتصادی «اورآسیا» است که با ایران مرز مشترک دارد و این امتیاز میتواند موجب جذب دیگر اعضای این اتحادیه اقتصادی برای سرمایه گذاری در ایران شود. این هم مرزی ایران با ارمنستان می تواند بستر ارتباط تجاری ایران با «اورآسیا» را فراهم کند."
یادآور می شود: در سال ۲۰۰۵ میلادی ارزش تجارت ارمنستان با ایران برابر با ۱۰۵ میلیون دلار بود و در سال ۲۰۰۶ میلادی ارزش تجارت دوجانبه به ۲۰۰ میلیون دلار رسید. بر این اساس سران دو کشور در نظر دارند با از میان برداشتن موانع تجارت دوجانبه، حجم تجارت را به ۱ میلیارد دلار در هر سال برسانند. مطابق با آمار ارائه شده، مبادلات تجاری ایران و ارمنستان طی سهماهه اول سال ۲۰۱۰ میلادی با رشد ۹۸ درصدی به ۴۵ میلیون دلار رسید و ایران هفتمین شریک تجاری این کشور شناخته شد.
نظر شما