به گزارش خبرنگارکتاب شبستان، این کتاب که با مقدمه «سید حسین حسینی» منتشر شده است را می توان گامی در جهت تبیین چارچوب های نظری- تحلیلی و علمی- تدبیری تعلیم و تربیت اسلامی دانست؛ آن هم با توجه به مبانی نوین علمیِ دنیای معاصر و بر اساس نگاهی اسلام شناختی و البته با بهره گیری از زبان و ادبیّات امروزی دانست.
مباحث جلد اول زیرمجموعة عنوان «تعلیم و تربیت اسلامی» قرار گرفته است و از فصل«مبانی و روش ها»آغاز شده که به مسایل تئوریک و مبانی پژوهش های تربیتی و روش های تحقیق آن می پردازد و از این جهت بر سایرین مقدّم اند. سپس در فصل دوم یعنی ماهیّت و مسایل»، از مهم ترین مسایل اساسی تعلیم و تربیت و در واقع تحلیل نظام و چارچوب تعلیم و تربیت سخن می گوید .
پس از طرح «مبانی» و «چارچوب ها»، در فصل سوم به «اندیشه ها و نظریه های تربیتی» پرداخته که موضوع آن تبیین و نقد دیدگاه ها و نظریه های علمی معاصر و یا دینی و اسلامی در مسایل تعلیم و تربیتی است و نیز بیان و تحلیل ابعاد و افکار تربیتی پاره ای شخصیّت ها و بعضی مسایل فلسفی مرتبط با تئوری های تربیتی .
آنگاه در فصل چهارم («حقوق و تربیت»)، به حوزة بیرونی تعلیم و تربیت در ارتباط آن با مسایل علم حقوق می پردازد و از طرح مسایل خاص تعلیم و تربیت در این میدان سخن دارد. و سپس در فصل پنجم این دفتر به بحث «اصول و راهبردهای تربیتی»خواهیم رسید .
اگر در فصل چهارم این دفتر، از زاویة نظریه پردازی و اندیشه سازی به دنیای بیرونی تعلیم و تربیت (حقوق و تربیت) نظاره می شد، در فصل پنجم از زاویه و منظر بیان راهبردها و اصول تربیتی به حوزه خارج و بیرون از اندیشه ها، نظر می شود تا به تدریج راه برای فصول آخر این دفتر که ارائة روش ها و بحث از راهکارهای مدیریت آموزشی است فراهم گردد .
بدین سان فصل ششم (آموزش و ویژگی ها)، به طرح اهداف و ویژگی های نظام آموزشی اختصاص یافته است تا پس از آن بتوان در فصل هفتم (مدیریت و تدریس)، به تبیین مسألة کیفیت در نظام تعلیم و تربیت و تحلیل خصوصیات آن و البته، مهم ترین رکن آن یعنی معلم و نیز مهم ترین ابزار آن یعنی ویژگی های روش تدریس، مبادرت ورزید.
مجلد دوم کتاب دفتر تربیت شامل سه بخش است. مباحث بخش اول (روانشناسی و بهداشت روانی) را نیز در دو فصل پی گرفته ایم. نخست، از زاویة نگاه «اندیشه های معاصر» و سپس از منظر «اندیشه های دینی و اسلامی»، که حجم بیشتری را به خود اختصاص داده است (البته در مقالات این فصل از نگاهی به مسایل فصلِ نخست، فروگذار نشده است).
بنابراین ویژگی ها و شاخصه های روان شناسی تربیتی و دیدگاه های مطرح و موجودِ معاصر در دنیای امروزِ روان شناسی، در فصل اول و نیز مبادی و اصول روان شناسی و بهداشتِ روانی از دیدگاه اسلام، در فصل دوم گِرد آمده است.
بخش دوم (دانشگاه و آموزش عالی) از طرح مسایل ویژة دانشگاه ها و نظام آموزش عالی سخن دارد.
نخست، ازپاره ای مشکلات و معضلات دانشگاهی و دانشجویی پرده برداشته و سپس در فصل دوم به موضوعِ محوریِ بحران کیفیت، به عنوان مهم ترینِ مشکل اساسی نظام دانشگاهی، پرداخته است. در این فصل ضمن اشاره به مسایل کیفی آموزش عالی و اصول و شیوه های ارزشیابی آن (که با همة اهمیت بیش از حد آن، کمتر هم بدان پرداخته شده و یا اگر طرح شده از قالب بیان کلّیات و مطلوبیّتها بیرون نیامده و کمتر محققینی به ارائة شاخص ها و ملاک هایی برای بررسی آماری و سنجش های عینی و علمی آن پرداخته اند)، یکی از بنیادی ترین مسایل محتوایی نظام دانشگاهی ما را مطرح می سازد و آن: موضوعِ بحران محنت در علوم انسانی معاصر است.
نهایتاً در فصل پایانی این دفتر دربارة معنا و مفهوم «دانشگاه اسلامی» به عنوان یکی از ضرورت های خاص انقلاب اسلامی بحث کرده و از ترسیم واقعیت ها، تبیین آرمان های مطلوب و ارائة راهکارهای دستیابی به آن سخن گفته است.
عنوان آخرینِ بخش این مجموعه یعنی بخش سوم از مجلد دوم، گفتگو پیرامون «فرهنگ و تمدن اسلامی» است. در فصلی از این دفتر به مسایل فرهنگ در منظر «تمدن اسلامی» نگریسته مانند: نظر به عوامل فرهنگی ظهور و رکود تمدن اسلامی و یا نقش مسلمانان در رشد فرهنگ و تمدن اسلامی و نیز تلاش های فرهنگی مسلمانان در حوزة تعلیم و تربیت اسلامی. و در فصل دیگر، این موضوع را در حوزه ای کوچکتر و از منظر «جامعة اسلامی» می نگرد. لذا از جایگاه کشور در نقشة پژوهشی جهان یا مقایسة انقلاب اسلامی با حادثة عاشورا، سخن رفته است.
انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اثر حاضر را چاپ و روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما