خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: آسیای مرکزی به عنوان بخشی از گستره حوزه تمدنی ایران، از جایگاه ویژ‌ه‌ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده و است. وجود اشتراکات و پیوندهای تاریخی، فرهنگی بین ایران و این منطقه و استفاده از قلمرو ایران به عنوان اقتصادی‌ترین مسیر برای کشورهای حاضر در این منطقه برای دستیابی به آبهای آزاد و بازارهای جهانی به دلیل محصور بودن آنها در خشکی، فرصت‌های بالقوه‌ای را پیش روی ایران قرار داده و به نوعی موجب شده تا زمینه مناسبی برای گسترش مناسبات فراهم شود. در این بین، یکی از کشورهایی که ایران طی سال‌های پس از فروپاشی شوروی سعی در گسترش روابط با آن داشته، قزاقستان است که به‌رغم برخی موفقیت‌ها در توسعه روابط اقتصادی با این کشور، ظرفیت‌های موجود برای گسترش روابط، همچنان قابل ملاحظه به نظر می‌رسد.
بنابراین گزارش، ایران و قزاقستان بر این اساس روابط اقتصادی و تجاری گسترده ای را در دستور خود قرار داده اند بر این اساس هیأت اقتصادی قزاقستان به ریاست وزیر سرمایه‌گذاری و توسعه این کشور برای شرکت در همایش تجاری قزاقستان-ایران به تهران آمد و در این سفر هیئت قزاقستانی به ایران یادداشت تفاهمی امضا شد که در این سند بر اولویت همکاری مشترک شرکت‌ها به ویژه در زمینه توسعه صنعتی و نوآوری، فناوری اطلاعات و دیگر بخش‌های اقتصادی تأکید شده است. این همکاری‌ها با هدف حمایت از سرمایه‌گذاری و براساس برنامه‌های توسعه اقتصادی 2 کشور و همچنین افزایش کارایی آنها صورت می‌گیرد. در این سفر شرکت‌های آلاگئوم الکتریک، آکسی تکستیل، ماسلو دل، اورازیان فودس و دیگر شرکت‌های قزاقستانی ظرفیت صادرات محصولات به بازار ایران را بررسی کردند.
یادآور می شود: اقتصاد قزاقستان مبتنی بر اصول اقتصاد بازار آزاد و خصوصی‌سازی و بخش عمدة گردش اقتصادی این کشور بر پایه صدور منابع انرژی به ویژه نفت و گاز، منابع معدنی و محصولات کشاورزی استوار است. میزان تولید ناخالص داخلی قزاقستان نیز طی سال‌های اخیر بین 40 تا 45 میلیارد دلار در نوسان بوده است. طبق اعلام مؤسسات و نهادهای رسمی میزان ذخایر نفت قزاقستان حدود 12 میلیارد تن (80 میلیارد بشکه) برآورد شده، اما برخی آمارهای غیررسمی این منابع را بین 10 تا 17 میلیارد بشکه تخمین زده‌اند. هرچند تولید نفت این کشور طی سال‌های اخیر به طور متوسط حدود 5/1 میلیون بشکه در روز بوده، اما طی برنامه اعلامی دولت این کشور، این میزان از سال 2010 به بعد از مرز 100 میلیون تن در سال فراتر خواهد رفت.
در خصوص ذخایرگاز قزاقستان نیز بین آمارهای رسمی و غیررسمی تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود. هرچند در ارزیابی‌های رسمی این میزان بین 8- 7 تریلیون متر مکعب برآورده شده، اما برخی آمارها این میزان را بیش از 30 تریلیون مترمکعب تخمین زده‌اند. میزان تولید گاز در این کشور نیز طی سال‌های اخیر به طور متوسط حدود 10 میلیارد متر مکعب بوده است. در خصوص مهمترین اقلام صادراتی قزاقستان می‌توان به مواد معدنی و هیدروکربن، فلزات رنگی، آهن آلات، فراورده‌های کشاورزی به ویژه غله و گندم، فلزات، سنگهای قیمتی و تزیینی، منسوجات و مواد نساجی اشاره کرد. باید این نکته را نیز یادآور شد که قزاقستان یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان از نظر معادن زیرزمینی محسوب می‌شود به نحوی که آمار غیررسمی این کشور را از این حیث در مکان ششم جهان قرار می‌دهد. زغال‌سنگ، طلا، روی، آلومینیوم، منگز، بوکسیت، اورانیوم (25 درصد ذخایر جهان)، تیتانیوم، قلع، تنگستن (بزرگترین تولیدکننده تنگستن در جهان) مس و کروم عمده‌ترین اقلام معدنی این کشور محسوب می‌شوند.
در حوزه کشاورزی نیز قزاقستان دارای توانمندی‌های بالایی است به نحوی که این کشور طی سال‌های اخیر تا حدود 17 میلیون تن غله تولید، از این میزان حدود 14 میلیون تن را به خارج صادر کرده و از این حیث در ردیف پنجم صادرکنندگان غله در جهان قرار گرفته است. در همین راستا، در سال‌های گذشته مقادیر قابل توجهی از گندم کشورمان از قزقستان وارد می‌شده است. هم اکنون نیز پیشنهاداتی از سوی قزاق‌ها برای ساخت سیلو در منطقه آزاد اقتصادی انزلی و بندرعباس برای انتخاب مسیر ترانزیتی ایران برای صادرات گندم قزاقستان به تهران پیشنهاد شده که به تأکید طرف قزاقی می‌تواند در قالب سوآپ از طریق ایران به کشورهای دیگر عملیاتی شود.
نظر شما