پارس جنوبی پروژه‌ای تماماً انقلابی است/بهبود شرایط صادرات در دوران پسا تحریم

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، مهدی یوسفی، مدیر عامل سازمان اقتصادی منطقه ویژه انرژی پارس در نشستی با اهالی رسانه که طی بازدید از برخی فازهای پتروشیمی این مناطق صورت گرفت، با بیان اینکه قدمت اجرایی منطقه پارس جنوبی به کمتر از 20 سال بر می‌گردد گفت: سازمان اقتصادی منطقه ویژه انرژی پارس 18 سال پیش تاسیس شد و در ابتدا تصور می‌شد که این منطقه میدان گازی وسعت کمی دارد اما بعدها که ثابت شد این منطقه میدان گازی بسیار گسترده‌ای دارد نقشه‌ای برای آن طراحی شد که توسعه بالادستی و پایین دستی را مد نظر قرار می‌داد. بنابراین در سال 1377 این سازمان با هدف توسعه میدان گازی پارس جنوبی تشکیل شد.

وی ادامه داد: میدان گازی پارس جنوبی 9 هزار و 700 کیلومتر مربع دارد. سه هزار و 700 کیلومترمربع به لحاظ سطح الارضی از این میدان در خاک ایران و 6 هزار کیلومتر از آن در خاک قطر قرار گرفته است، البته این میدان سیال است. پارس جنوبی کاملاً انقلابی و محصول انقلاب است؛ بدین معنی که اکتشاف و استخراج آن بعد از انقلاب اسلامی اتفاق افتاده است. قطر نزدیک به 11 سال قبل از ایران یعنی در ابتدای دهه 90 میلادی در این منطقه به بهره‌برداری رسید و طبیعی بود که آنها در برداشت از ایران جلوتر بودند. پس از 11 سال که ما شروع به کار کردیم همزمان  بحث انرژی هسته‌ای و تحریم ها  شروع شد که در همین راستا برخی از شرکت‌هایی که برای ما کار نمی‌کردند برای قطری‌ها کار کردند.

وی تاکید کرد: آنچه برای پارس جنوبی طراحی شد معادل 28 فاز استاندارد بود که در میدان بلوک بندی شد. منظور از یک فاز معادل 25میلیون متر مکعب گاز شیرین است. به فرض مثال پالایشگاه فجر جم که بزرگترین پالایشگاه خاورمیانه قبل از پارس جنوبی بود 117 میلیون متر مکعب در روز تولید می کند. سهم ایران در این منطقه معادل 14 و نیم تریلیون فوت مکعب ذخیره گاز است که این رقم معادل 8 درصد از کل گاز دنیا و بیش از 50 درصد از سهم گاز کشور است.

یوسفی با اشاره به اینکه در سال‌های اولیه 10 فاز از پارس جنوبی به بهره‌برداری رسید اظهار کرد: بر این اساس 10 فاز از پارس جنوبی تا پایان دولت نهم به بهره‌برداری رسیده بود، اما پس از آن افزایش تولید گاز در این منطقه متوقف شد و تا سال 1393 در منطقه تولید گاز نداشتیم. چون سیاست دولت نهم و دهم بر این بود که کلنگ هر 18 فاز باقی مانده با هم زده شود، اما گازی از ساخت این فازها در نمی آمد. به فرض مثال در سال 1390، 20 میلیارد دلار وارد پارس جنوبی و صرف ساخت پالایشگاه جدید شد. در این دوره ما هشت پالایشگاه داشتیم که 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشت.

وی گفت: در سال 1392 و در ابتدای دولت یازدهم قرار شد تا تمرکز روی فازهایی قرار بگیرد که رشد بهتری داشتند تا با بهره‌برداری این فازها ایران امکان بیشتری برای بهره‌برداری هر چه سریعتر از گاز داشته باشد. بر این اساس بهره‌برداری از فاز 12 در اولویت قرارگرفت. ظرفیت این پالایشگاه 81 میلیون متر مکعب گاز بوده در حالی که در 13 سال گذشته 270 میلیون متر مکعب گاز تولید شده است.

مدیر عامل سازمان اقتصادی منطقه ویژه انرژی پارس به بهره‌برداری از فازهای 15 و 16 اشاره کرد و گفت: این دو فاز نیز در زمستان امسال با ظرفیت تولید 50 میلیون متر مکعب گاز وارد شبکه شد. لذا در این دوسال حدود بیش از 170 میلیون متر مکعب گاز تولید شده است. با همین سیاست، اکنون نیز تمرکز روی بهره‌برداری از فازهای 17 و 18 قرار گرفته و البته این دو فاز هم اکنون نیز نزدیک 80 درصد ظرفیتشان یعنی 40 میلیون متر مکعب گاز تولید می کنند.

یوسفی همچنین از بهره‌برداری از فازهای 20، 21 و 19 در مراحل بعدی خبر داد و گفت: اگرچه ما در دولت‌های نهم و دهم اعتبار زیادی خرج پالایشگاه ها کردیم، اما با توجه به رقابتی که با قطر در دریا داشتیم نتوانستیم نتیجه مطلوبی بگیریم. اما اکنون حدود 440 میلیون متر مکعب تولید داریم و انشالله تا پایان دولت یازدهم به عدد 700 میلیون خواهیم رسید.

وی اظهار کرد: تا پایان دولت یازدهم، 11 پرونده دیگر فازهای پارس جنوبی بسته می‌شود و ما با عبور از مرز تولید 700 میلیون متر مکعب گاز، قطر را پشت سر می‌گذاریم. چون توسعه میدان‌های گازی قطر متوقف شده است و اکنون آنها حدود 660 میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کنند.

یوسفی با اشاره به تولیدات منطقه پارس جنوبی در حوزه میعانات گازی گفت: هر فاز امکان تولید 40 هزار بشکه نفت سبک را می‌دهد. در حالیکه در این میان گوگرد هم تولید می‌‌شود. همچنین برخی از پالایشگاه‌ها که اتان دارند، امکان تولید یک میلیون تن اتان در سال در برخی از پالایشگاه‌ها همچنین امکان تولید یک میلیون تن LPG  در سال را دارند. به هر حال ما برای اینکه در این منطقه رشد متوازنی را داشته باشیم باید هر 28 فاز را استفاده کرده و صنایع پتروشیمی درمنطقه پیش بینی شده اند که فعلا 27 مجتمع پتروشیمی داریم که 14 تای آنها تولید دارند.

وی با اشاره به فعالیت 14 پتروشیمی در این منطقه یادآور شد: این پتروشیمی‌ها محصولات متعددی را مانند متانول، اتیلن، پروپیلن و... تولید می‌کنند. در سال 1392 به جز گاز، 21 میلیون تن صادرات در این زمینه داشته‌ایم. امسال نیز تا پایان سال 24 میلیون تن صادرات در این حوزه خواهیم داشت.

مدیر عامل سازمان اقتصادی منطقه ویژه انرژی از کسب رتبه یک صادرات توسط این منطقه در سال گذشته خبر داد و گفت: ما در سال گذشته نسبت به سال ماقبل آن 33 درصد افزایش صادرات داشتیم. همچنین یک SBM نیز وجود دارد که کار انتقال و صادرات میعانات از طریق آن انجام می‌شود.

یوسفی همچنین با اشاره به عواملی که موجب عدم استقبال از نفت سبک می شود گفت: در همین راستا هشت پالایشگاه 60 هزارتایی تعریف شده و شرکت‌های داخلی برنده این مناقصه شدند. این شرکت‌ها 480 هزار بشکه نفت سبک را به نفتا تبدیل می‌کنند که یا محصول پتروشیمی می‌شود یا صادر می‌شود.360 هزار بشکه نیز از این مقدار برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس بندرعباس به منظور بنزین سازی طراحی شده است.

وی در ادامه نیز توضیحاتی را درباره پیشرفت پروژه‌ها در پارس 2 ارائه داد و افزود: پارس 2 در شهرستان کنگان قرار دارد و فازهای مختلفی چون12، 19، 13، 14 و 23 در آن اجرا می‌شود.

به گفته یوسفی، پارس 3 نیز در شمال استان بوشهر قرار دارد و در آنجا نیز 16 هزار هکتار فضا برای توسعه دیده شده است. منطقه فرزاد در این فاز با عربستان مشترک است و در سال آینده‌ این فاز آغاز به کار خواهد کرد.

وی تاکید کرد: با فرض اینکه نفت بشکه‌ای 50 دلار باشد ما از دو منطقه پارس جنوبی 1 و 2 معادل 110 میلیارد دلار درآمد خواهیم داشت.

یوسفی در بخش دیگری از این نشست از تلاش برای کاهش آلودگی‌های زیست محیطی خبر داد و گفت: ما در 10 فاز اول که عمری از آنها گذشته در سال 87 ، هفته‌ای 56 میلیون متر مکعب گاز می سوزاندیم که در تیرماه سال گذشته این رقم به یک هفتم یعنی هشت و نیم میلیون متر مکعب رسید و امروز این رقم به 5 میلیون متر مکعب ‌رسیده است.

وی در همین راستا توضیح داد: پالایشگاه فرایندی دارد و اگر طی این فرایند بخشی خوب عمل نکند، فلرینگ افزایش می‌یابد و اکنون در تعدادی از پالایشگاه‌ها با توجه به اینکه اصلاح فرایند موفق بوده، فلرینگ به 5 میلیون متر مکعب رسیده است. ما به دنبال این هستیم که گازی که در فرایند فلرینگ ضرر دارد را در چرخه‌ای به گاز شیرین تبدیل کنیم.

وی افزود: قرار است یک شرکت فرانسوی تکنولوژی این کار را در اختیار ما قرار دهد و بر همین اساس فلرینگ در پالایشگاه به یک و نیم میلیون متر مکعب خواهد رسید.

 یوسفی با بیان اینکه امروزه بحث محیط زیست احساسی شده تاکید کرد: اکنون در 10 فاز نخست پارس جنوبی آلودگی بسیار پایین است و دیگر گاز شیرین است که می سوزد و آن هم ضرری ندارد. بنابراین ما به لحاظ زیست محیطی منطقه خوبی داریم. اکنون پالایش دایمی آب دریا را در دست اجرا داریم. همچنین برای معضل آلودگی پسماندهای ویژه نیز با کمیته‌ای هماهنگی کردیم تا واحد بازیافتی دایر شود.  پیش از این گوگرد که در انبارهای به صورت روباز نگهداری می‌شد به انبارهای سربسته انتقال یافته است.

وی اضافه کرد: به هر حال این صنعت هیدروکربنی بوده و آلوده است و باید همواره به فکر آن بود. ما نیز به دنبال این هستیم که هزار و 350 هکتار فضای سبز ایجاد کنیم.

این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به سوال دیگری درباره شرایط صادرات در دوران پساتحریم توضیح داد و گفت: به هر حال شرایط تحریم کار را برای صادرات سخت کرده بود. اکنون در شرایط پسا تحریم ما ساعات شب را که پیش از این در صادرات نبود، فعال کردیم. در گذشته نیز بندر ما برای صادرات محدود بود اما اکنون گمرک‌ جدید اضافه شده و در گذشته که دروازه‌های متعددی برای ورود و خروج وجود داشت تجمیع شده و اکنون تنها از طریق یک دروازه این کار صورت می‌گیرد.

به گفته یوسفی، در این منطقه سرمایه‌گذاران از پرداخت عوارض ارزش افزوده که 9 درصد است معاف هستند. علاوه بر این کالاهای وارد شده مشمول قانون معافیت ده ساله مناطق محروم می شوند و در نتیجه اینجا سرمایه‌گذاران در مجموع از 25 درصد از معافیت‌های مالی برخوردارند.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط پساتحریم نمایندگی وزارت خارجه برای صدور ویزای کار در منطقه دایر می‌شود افزود: اگرچه صندوق‌های داخلی کشور در پتروشیمی فعال هستند، اما این صنعت مورد استقبال خارجی‌ها نیز قرار گرفته و 25 کشور برای سرمایه‌گذاری ابراز علاقه کردند. اکنون می‌توانم بگویم که با آلمان کار به مرحله عقد قرارداد رسیده و آنها قرار است روی زنجیره‌ای از پتروشیمی‌ها سرمایه گذاری داشته باشند.

یوسفی با بیان اینکه اکنون هزار هکتار برای صنایع پایین دستی اختصاص داده شده گفت: این اراضی محلی برای جذب سرمایه است. پارس 3 نیز یکی دیگر از مناطقی است که پتانسیل خوبی برای جذب سرمایه دارد. برای جذب گردشگر نیز قرار است در نایبند، هتل پنج ستاره‌ای ساخته شود که اجرای فاز نخست آن با 100 اتاق است.

یوسفی با بیان اینکه از ابتدا تاکنون نزدیک به 600 میلیارد تومان در حوزه اجتماعی هزینه شده است گفت: به طور مثال 11 میلیارد تومان برای ساخت بیمارستان دیر، 6/2 میلیارد تومان برای ساخت بیمارستان کنگان، 10 میلیارد تومان برای ساخت راه کنارگذر کنگان، 5 میلیارد تومان هزینه برای آموزش و پرورش و ... شده است.