تاریخ اندیشه مهدوی در سراسر عمر خویش با انحرافات و فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده است. از تردید در تولد امام زمان(عج)، غیبت صغرا، نایبان خاص وی، تا چگونگی عمر طولانی ایشان، چرایی غیبت کبری، نشانه های ظهور امام و نایبان ایشان در عصر غیبت کبرا،هر کدام دلیلی بر جریان سازی ها و پیدایش انحرافات جدی در عرصه مهدویت و جریان اسلام اصیل بوده و هستند. تأمل برانگیزتر، غفلت تارخی ما برای تطهیر این باور ناب و جلوگیری از انحراف در این عرصه و توجه جدی دشمنان به این آموزه است.
چندی پیش انتشار مستندی با عنوان "ظهور بسیار نزدیک است"، اعتراض بسیاری از کارشناسان و اندیشمندان مهدوی را برانگیخت و نشست ها و سخنرانی های گوناگونی در نقد و بررسی آن صورت پذیرفت. اخیرا نیز شاهد رونمایی از نرم افزاری به نام "نزدیکتر از ظهور" بودیم که به مقابله با جریان های منحرف و به طور خاص، فیلم "ظهور بسیار نزدیک است" پرداخته است.
این نرم افزار به همت معاونت فرهنگی هنری مؤسسه آینده روشن تهیه و توزیع شده است و خبرگزاری شبستان در گفت و گویی اختصاصی با معاون فرهنگی هنری مؤسسه آینده روشن، حجت الاسلام و المسلمین عبدالله رضایی کوشیده است تا با معرفی دقیق تر این نرم افزار، ضرورتها، اغراض و دستاورد های تهیه چنین اثری را مورد بررسی قرار دهد.
انگیزه های مؤسسه آینده روشن برای تهیه چنین نرم افزاری چه بوده است؟
مؤسسه آینده روشن همیشه تلاش کرده است که با نگاهی دقیق و عمیق به موضوع مهدویت، آسیب ها و انحرافات این عرصه را رصد کند و با ساز و کاری عالمانه به تبیین این آسیب ها بپردازد. پس از انتشار گسترده مستند "ظهور بسیار نزدیک است" و موج رسانه ای کوتاه اما پرهیاهوی آن، مؤسسه آینده روشن و پژوهشگران آن در سخنرانی ها، مصاحبه ها و نشست های مختلف به نقد آن فیلم پرداختند.
معاونت فرهنگی هنری مؤسسه نیز وظیفه خود دانست که پاسخی درخور به هرگونه انحراف در عرصه مهدویت و به ویژه فیلم "ظهور بسیار نزدیک است" ارائه دهد و در اولین گام خود به تهیه نرم افزار "موج کوتاه" و سپس به تهیه نرم افزار فاخر "نزدیکتر از ظهور" پرداخت. در واقع این نرم افزار، فیلم "ظهور بسیار نزدیک است" را مصداق مشخصی از انحراف در جریان مهدویت شناخته و با انگیزه مبارزه با هرگونه انحراف اینچنینی ساخته شده است.
نرم افزار "نزدیکتر از ظهور"، شامل چه بخش ها و چه ویژگی هایی است؟
این نرم افزار شامل بخش های گوناگونی همچون بخش چند رسانه ای، تکذیبیه ها، مقالات، کتاب ها و معرفی مرکز سازنده اثر است و هر کدام از این بخش ها به طور مفصل به موضوعات مهدوی و آسیب های آن پرداخته اند. برای نمونه، بخش چند رسانه ای، مجموعه ای از سخنان مقام معظم رهبری با موضوع مهدویت و انتظار را در خود دارد و نیز سخنان اندیشمندان مهدوی را که در برنامه های مختلف صدا و سیما و یا در جلسات دیگر به روشنگری در مورد انحرافات عرصه مهدویت پرداخته اند و درباره مستند "ظهور بسیار نزدیک است" سخن گفته اند، گرد آورده است.
مستند "موج کوتاه" نیز قسمتی از بخش چند رسانه ای نرم افزار "نزدیکتر از ظهور" محسوب می شود که خود، مجموعه ای فشرده از گفت و گوهای متخصصین حوزه مهدویت درباره مستند "ظهور بسیار نزدیک است" و ردیه های آن فیلم به صورت صوتی و تصویری است.
لطفا درباره بخش های دیگر این نرم افزار نیز توضیح بیشتری ارائه دهید.
بخش تکذیبیه ها شامل صحبت ها و انتقادات بیشتر کسانی که در مستند "ظهور بسیار نزدیک است" معرفی شده و از کلام آن ها برای تأیید مضمون فیلم بهره برده بودند؛ از جمله حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم حائری. بخش تکذیبیه ها نیز به صورت صوتی و یا تصویری به رد ادعای سازندگان فیلم "ظهور بسیار نزدیک است" پرداخته است.
در بخش های مقالات و کتاب ها نیز کوشیده ایم تا فهرستی از مقالات و کتاب های عرصه مهدویت را به بینندگان معرفی نماییم و آنان را با منابع حوزه مهدویت و نیز بحث های روز این عرصه آشنا سازیم. بخش پایانی این نرم افزار هم با عنوان "درباره ما" آماده شده و به معرفی مؤسسه آینده روشن، چگونگی تأسیس، فعالیت ها و قسمت های مختلف این مرکز پرداخته است.
با توجه به این که انتقاد های جدی از مستند "ظهور بسیار نزدیک است" صورت گرفته و در حال حاضر، این مستند جایگاه خود را در میان مردم از دست داده است، چرا مقابله با این مستند را همچنان دارای اهمیت می دانید و مجموعه ای اینچنینی در برابرش تهیه کرده اید؟
نکته مهم این است که مجموعه "نزدیکتر از ظهور"، صرف یک ردیه بر این مستند نیست، بلکه با نشانه شناسی و پرداختن به ابعاد مختلف آموزه مهدویت، مخاطب را نسبت به هر گونه انحراف آگاه می سازد و در واقع این نرم افزار تلاشی است برای واکسینه کردن جامعه در برابر انحرافات این حوزه. بنابراین، ما لازم دیدیم این مجموعه را برای بالا بردن سطح دانش جامعه درباره امام زمان(عج)، غیبت ایشان، انتظار، علائم ظهور و نشانه های آن تهیه کنیم.
برای روشن شدن سخن من، بهتر است به بخش مقالات در این نرم افزار نگاهی بیندازیم. در این بخش، علاوه بر وجود مقاله "تأملی درباره مستند ظهور بسیار نزدیک است"، مقالات بسیار زیادی درباره آسیب های بحث مهدویت گردآوری شده است.
به عنوان یک کارشناس حوزوی و یک فعال فرهنگی در حوزه مهدویت، آسیب های عرصه مهدویت را ناشی از چه می دانید؟
به نظر من، مهم ترین آسیب های این حوزه، ناشی از جهل مردم به این موضوع است. نادانی مردم سبب می شود بسیاری از غیرمتخصصان در این عرصه به ابراز نظر بپردازند و با استقبال مردم نیز رو به رو شوند.
البته عدم بصیرت، انحرافات اخلاقی، سیاسی و غرض ورزی ها نیز در ترویج اموزه های نادرست مهدوی بی تأثیر نیستند. توهم معجزه بودن ظهور، جدا پنداری مسائل حکومتی از دینی، عدم آشنایی با نشانه های واقعی ظهور و بی توجهی به جایگاه نشانه های ظهور در هندسه دین، دلایل دیگر پیدایش این آسیب ها هستند.
تا چه اندازه توانسته اید به اهداف خویش در تهیه این نرم افزار دست پیدا کنید؟
البته هنوز در آغاز راه هستیم؛ زیرا چند روزی بیشتر از رونمایی این نرم افزار نگذشته است و اظهار نظر در این باره زود است ولی سعی ما و هدف اصلی ما، اعلام این نکته به همه مردم بوده است که قبل از ظهور امام زمان(عج)، زمینه سازی برای ظهور مطرح است و ما نباید ظهور را ویترینی برای فعالیت های خویش کنیم؛ زیرا این کار، ترجیح دادن فرع بر اصل است.
نام این نرم افزار را "نزدیکتر از ظهور" نهاده ایم تا اعلام کنیم که تکلیف ما زمینه سازی برای ظهور است، نه تحقق کردن ظهور. ما وظیفه ای نزدیکتر از ظهور داریم که نباید آن را فراموش نماییم. رویکرد درست به مهدویت، آن چیزی است که ما را به ظهور نزدیکتر می کند. بحث انتظار باید نقطه هدف ما باشد نه بحث ظهور.
چرا گمان می کنید پرداختن به خود ظهور، فرع پرداختن به زمینه سازی برای ظهور است؟
ظهور، ویترینی از خوبی ها و آرزوی هر شیعه و بلکه هر انسان موحد است، اما در زمان کنونی، پرداختن به خود ظهور و مسائلی مانند علائم آن، ما را از تکلیف حقیقی مان غافل می سازد؛ تکلیف اصلی ما زمینه سازی برای ظهور حضرت است.
اساسا توطئه دشمنان در طول تاریخ مهدویت نیز غافل کردن ما از همین وظیفه بوده است. آن ها قصد دارند روند رو به رشد انقلاب اسلامی ایران را که به انقلاب مهدی(عج) منهی می گردد، کند کنند و به جای اصل، ما را به فرع و حاشیه مشغول سازند.
فرقه سازی ها توسط استعمار هم برای کند کردن این حرکت اصیل است؛ زیرا دشمنان ما به خوبی می دانند که چنین حرکتی را نمی توانند متوقف سازند، پس برای کند کردن این حرکت برنامه می ریزند و مهم ترین کار آن ها غافل کردن ما از وظیفه اصلی ماست. این توطئه های سازمان یافته، تنها برای به حاشیه بردن ماست؛ در حالی که شیعیان باید طلیعه داران زمینه سازی باشند.
به نظر شما، تهیه این فیلم در حالی که مدت زیادی از انتشار مستند "ظهور بسیار نزدیک است" می گذرد، دیر نیست؟ به عبارت بهتر، گمان نمی کنید در حوزه های دینی و به ویژه مهدویت کند هستیم؟
بله، من با شما موافقم که در این موضوعات کند هستیم و اماده کردن این نرم افزار هم با تأخیر همراه بود ولی همان طور که گفتم، هدف این نرم افزار تنها پرداختن به مستند مذکور نبوده است. به هر حال ما باید از سالیان قبل به فکر این گونه کارها می افتادیم و شرایط را طوری رقم می زدیم که جایی برای طرح چنین انحرافاتی پدید نیاید و زمینه ای فراهم نشود که چنین اتفاقاتی رخ دهد.
البته توجه دارید شرایط جامعه ما طوری است که باید مشکلی پدید آید و آسیب های خویش را آشکار سازد تا نیروها وارد میدان شوند و دست به روشنگری بزنند و این یک ایراد در تمام عرصه های کشور ماست. من معتقدم هنوز فضای کشور ما فعال نیست و بیشتر شکل دفاعی داریم؛ یعنی منتظریم تا حمله های صورت گیرد و ما به دفاع بپردازیم. ما باید با تغییر نگرش خود در تمام عرصه ها، خود را از کارهای دفاعی فوری بی نیاز کنیم.
با توجه به این که نرم افزار "نزدیکتر از ظهور" را در مؤسسه خودتان تهیه کرده اید و بیشتر از همه با ابعاد مختلف آن آشنا هستید، این نرم افزار را دارای نقطه ضعف هم می دانید؟ اگر جوابتان مثبت است، نقطه های ضعف این نرم افزار را چه چیز هایی می دانید؟
قطعا این نرم افزار نقطه ضعف هایی دارد. برای مثال، همیشه دنبال فرصتی بودیم تا بر منابع مهدوی، کار علمی و دقیق انجام دهیم و آن ها را به مردم معرفی کنیم که به اعتقاد من، نرم افزار "نزدیکتر از ظهور" در این زمینه دچار خلأهایی است.
شاید بسیاری از منابع حوزه مهدویت در دسترس مردم باشند، ولی گمان می کنم معرفی آن ها به صورت مجموعه ای وزین، همراه با سیر مطالعاتی از کمبود های در عرصه مهدویت باشد.
مهم ترین نقطه های قوت این نرم افزار را چه می دانید؟
این نرم افزار، از جوانب مختلف به موضوع نظر کرده است؛ یعنی هم شامل مجموعه ای از مقالات و هم کتب، هم سخنرانی ها و هم مصاحبه ها در این زمینه است که هر کدامشان می توانند راهی روشن برای مهدی باوران پدید آورند. به نظر من، مهم ترین نقطه قوت این نرم افزار، پرداختن به موضوع از ابعاد گوناگون است.
اگر بخواهم در یک جمله این نرم افزار را توصیف کنم، آن را گامی خوب ولی ناقص در عرصه آسیب های مهدوی می دانم که باید تکمیل گردد.
و بالاخره حرف آخری که فکر می کنید باید به آن اشاره کنید، چیست؟
باید از توجه شما به این اثر فاخر مهدوی تشکر کنم. توجه شما به این موضوع هم باعث گسترش آموزههای ناب مهدوی در میان مردم و هم مایه دلگرمی فعالان عرصه مهدویت است.
جمله آخر من این است که مقام معظم رهبری، بهترین معیار برای تشخیص انحراف در حوزه مهدویت هستند. بدون شک مسیر حرکت ایشان، مسیر درست حرکت برای زمینه سازی ظهور است.
شایان ذکر است، نرم افزار "نزدیکتر از ظهور" در هفتمین همایش بین المللی دکترین مهدویت رونمایی شد و مورد تقدیر اندیشمندان و کارشناسان عرصه مهدویت از کشور های مختلف جهان قرار گرفت.
پایان پیام/
نظر شما