امروز زنان مسلمان وارد عرصه اجتماع شده اند

خبرگزاری شبستان، زنان مسلمان در انقلاب های اخیری که برخی کشورهای منطقه خاورمیانه شاهد آن بودند، نقش مهمی ایفا کردند. استاد "امینه الزواری" رئیس جمعیت ارتقای زنان در تونس و کارمند یکی از انجمن های فرهنگی درباره اوضاع زنان در تونس و فعالیت های مختلف آنها و نقش آنها در انقلاب تونس که سرآغاز انقلاب ها در کشورهای مختلف عربی بوده است، با مجله الطاهره گفتگو کرده است. متن کامل گفتگو را در زیر می خوانیم:

اهداف جمعیت ارتقای زنان در تونس چیست؟
اسم این جمعیت بر اهداف آن دلالت دارد و به معنای ارتقای زنان به منظور مشارکت موثر در زمینه های مختلف به خصوص زمینه سیاسی است، زیرا زنان در تونس دستاوردهای متعددی در زمینه های شغلی و آموزشی دارد. تونس نخستین کشورعربی است که در زمینه آموزش انسان و محو بی سوادی گام برداشته است. در حقیقت بی سوادی در مناطق کمی از این کشور وجود دارد. آموزش در تونس برای زنان و مردان اجباری است و زنان در تونس به واقع در زندگی اقتصادی مشارکت دارند و در زندگی اجتماعی سهیم هستند ولی نقش ضعیفی در حرکت های اجتماعی و مدنی دارند.
از این رو می بینیم که باید نقش زنان را در زمینه سیاسی و در همکاری های واقعی و بیدارگرانه در امور جامعه پر رنگ کنیم. در حقیقت آزادی در مشارکت زنان در انجمن ها و احزاب سیاسی پنهان شده است و در مقایسه مشارکت زنان بالا است، اما نزدیک 60 درصد از این زنان کارمند هستند که فکر و توجه شان محدود به خانه و کارشان است اما نقش آنها در اداره و توجه به دولت کجاست؟ به همین دلیل جمعیت ما به فعال سازی نقش زنان پرداخته است تا آنها احساس شهروندی و مسئولیت بکنند که در ساخت و ساز کشور جدید تونس موثرند، زیرا ما امروز احساس می کنیم که در برابر ما چالش بزرگی قرار دارد که مردان به تنهایی نمی توانند با آن روبه رو شوند و باید زنان در این زمینه با آنها همکاری کنند.
همچنین دربرابر دولت جدید چالشهایی وجود دارد که زنان باید پس از انقلاب در ساخت این دولت مشارکت کنند اما چگونه و با چه ابزار و با چه ذهن و فکری در این زمینه مشارکت کنند؟ پرسشی است که در حقیقت مطرح شده و باید برای آن پاسخ خوبی یافت. زنان در تونس همچنانکه گفتم تحصیل کرده و روشنفکر هستند و باید ما حضور زنان در ساخت و ساز و اداره دولت جدید را با مشارکت در زمینه های سیاسی فعال کنیم.

آیا زنان در انقلاب تونس مشارکت مهم و فعالی داشتند؟
بله، مشارکت آنها در انقلاب پرانرژی و حضوری پررنگ داشته اند، اما این به این معنا نیست که آنها در فرآیند مسارکت فکری نقش داشته اند بلکه در تصمیم گیری ها عقب بودند و در تصمیم گیری ها نقش و مشارکتی نداشتند. البته ما 50 سال در خفقان سیاسی زندگی کردیم و این خفقان باعث شد تا زنان تمایلی به فعالیت در عرصه اجتماعی و سیاسی نداشته باشند، زیرا این خفقان همچنانکه می دانید منجر به زندانی شدن و تبعید تعدادی از فعالان سیاسی در تونس شد. اما حضورامروز زنان در میدان ها و راهیپیمایی های اعتراض آمیز نوید حضور فعال آنها در پارلمان و مجلس را می دهد، چراکه زنان باید از حقوق مشروعشان دفاع کنند.

یعنی مشارکت زنان بیش از قبل خواهد بود؟
بله، پیش بینی می شود پس از انقلاب این اتفاق رخ دهد. زنان تونس الان خارج می شوند و می گویند من کجای این حوادث سیاسی هستم؟ من کجای این انتخابات هستم؟ و همچنانکه می دانید میزان حضور آنها به بیش از 60 درصد یا بیشتر می رسد. پس چگونه باید در انتخابات حضور یابند و با کدام آگاهی و بینش؟ اینجا نقش جمعیت ما مشخص می شود یعنی برای فعالسازی نقش زنان در انتخابات فعالیت می کند و برای کسانی دستاوردهای واقعی ارایه می دهند و نه وهمی، چرا که ما با دستاوردهای وهمی زندگی می کنیم.
زنان مسلمان تونس در رنج بسیار بودند و از مدارس و از کار اخراج می شدند و به درجه ای رسید که زنان محجبه نمی توانستند از خیابان ها عبور کنند زیرا نیروهای امنیتی آنها را به خاطر حجابشان دستگیر می کردند. این واقعیتی است که ما در آن زندگی می کردیم و برای اینکه زندگی کنیم لباس های مختلفی می پوشیدیم. امروز زنان از خانه به سوی جامعه حقیقی با آگاهی و با افکار روشن و با فرهنگ عالی خارج می شوند تا در مسایل جامعه مشارکت و از اقتصاد حمایت کنند و بدین صورت از فقر خارج شوند تا کشور را به سوی جلو حرکت دهند و در فعالیت ها مشارکت می کنند تا جایگاهی برای آنها در عرصه های مختلف جامعه باشد.
از فعالیت های دیگر جمعیت ما، پاک کردن غبار از روی مسایل مربوط به زنان است، افکاری متحجری که مشکلات زنان را ریشه در دین می دانند، اما این آرا به صراحت علیه زنان و ضد کرامت و انسانیت زنان و مغایر با دین حنیف اسلام است زیرا دین به انسان آزادی، کرامت اعطا کرده است و اسلام میان زن ومرد فرقی قایل نیست و از اینجا باید پیروزی دینمان را دید و بگویم که حقیقت دین ما کرامت دادن به زن و تحکیم جایگاه آن است.

به نظر شما مهمترین چالشی که ملت تونس به ویژه زنان درحال حاضر با آن مواجه هستند، چیست؟
چالش های زیادی به ویژه برای زنان مسلمان که از اندیشه اسلامی برخودارند، وجود دارد؛ به همین دلیل چالش های پیش رو آنها بی شمار است و مهمترین این چالش ها، افکاری است که از غرب می آوریم و خطر بزرگی برای جامعه به شمار می آید و این افکار، افکاری است که به دین ما و اعتقادات ما احترام نمی گذارند بلکه برنامه هایی با حمایت مالی و معنوی درصدد اجرایی کردن این افکار است. جمعیت های قدیمی و جدید در راستای این برنامه ها گام برمی داند و همچنین در مقابل خطرهایی از سوی سلفی ها احساس می شود و باید با این دو جریان مواجه شویم و زنان تونسی را نسبت به جریان غربی و سلفی آگاه کنیم و از این افکار بیرون بکشیم.

نظرتان درباره جنبش های فمنسیتی چیست؟ و آیا نقش آن در آینده مشخص خواهد شد؟
فعالیت های این حرکت ها که از زمان های پیش وجود داشته، از سوی نخبگان بوده است و پایگاه مردمی نیز ندارد. با این وجود بسیاری از مسایل ویژه زنان همچون مسئله مبارزه با خشونت از سالهای متمادی مطرح بوده است و این مسایلی است که ما از ابتدا ان را مطرح کرده بودیم و نمی توانم بگویم که فعالیت های این انجمن ها کاهش خواهد یافت زیرا کسانی وجود دارند که از این افکار حمایت می کنند و می خواهند که این افکار را ترویج دهند.

ویژگیهای آینده تونس چیست؟
با گذشت چندین ماه از انقلاب تونس، این انقلاب با چالش های زیادی روبه رو است. اما تاکید می کنم مه تونس هرگز آنچنانکه پیش از انقلاب بوده، نیست و به نقش عربی اسلامی که مدت طولانی به خاطر قلع و قمع های رژیم سابق در حق ملت از آن دور بودیم، نزدیک خواهد شد.
ملت تونس، ملت عربی مسلمانی است که می خواهد به هویت عربی اسلامی اش بازگردد و تازمانی که این ملت آن را می خواهد، اراده ملت به طور قطع پیروز خواهد شد.

آیا می توان این انقلاب را بخشی از بیداری اسلامی در نظر گرفت؟
انقلاب تونس، انقلاب مردمی است که همه اسلامگرایان و غیر اسلامگرایان، نیازمند و فقیر در آن مشارکت داشتند و همگی آزادی و کرامت را می خواستند. بدین صورت انقلاب به سرعت پیروز شد و اگر چه این مسئله را پیش بینی نمی کردیم. انقلاب تونس به معنای شناخته شده آن اسلامی نیست، چرا که ما می دانیم که رهبری انقلاب در ایران اسلامی بود، اما در تونس رهبری وجود نداشت، انقلاب های امروز بدون فرمانده و رهبری متولد شدند و این معجزه قرن بیست و یکم است. ما آموختیم که همه انقلاب های سیاسی، رهبر و فرمانده دارند به غیر از انقلاب بلشویسم. به طوری که رهبران این انقلاب افکار خاصر دارند و انقلاب اسلامی نیز رهبر داشت. اما انقلاب های تونس و مصر و لیبی هیچ رهبری ندارند. پس ملت مسئله اصلی است و همگی امروز کسانی که انقلاب را نمی پذیرند، نمی خواهند و مشتاق تاسیس پارلمانی هستند که متشکل از همه گروه ها و قشرهای جامعه باشد و مشارکت عمومی برای تدوین قانونی وجود داشته باشد که دربرگیرنده خواسته ها و آرزوهای مردم است.

مهمترین چالش های پیش روی آینده انقلاب تونس چیست؟ و انتظارات شما از کشورهای اسلامی چیست؟
ما بیشتر از دخالت غرب و توطئه های آنها می ترسیم و جبهه ای که بر لیبی بازشده است، نیز خطر دیگری برای انقلاب به شمار می آوریم همچنانکه وضعیت در الجزایر را نیز خطری برای انقلاب می دانیم.
همچنین اقتصاد شکننده در تونس برای انقلاب خطرناک است، به طوری که غرب بر این مسئله تکیه می کند و می گوید اگر از غرب دور شوید، غرب از شما کناره گیری خواهد کرد وهمه کمک هایش را از دست خواهید داد و به این ترتیب غرب می خواهد هیمنه و تسلط خود بر این کشور را ادامه دهد.
اما میزان همکاری کشورهای اسلامی با تونس کم است و ما امید واریم که ایران حضور و مشارکت موثری در زمینه های اقتصادی و امدادی با تونس داشته باشد.

ایران در کنار ملتها می ایستد و کمک های خود را به آنها ارایه می دهد و پل همکاری با آنها ایجاد می کند و چرا هر گام انسانی که ایران برمی دارد، رسانه های غربی و حتی رسانه برخی کشورها او را به دخالت در امور کشورها متهم می کنند؟
بله، موانع زیادی وجود دارد، اما باید میان رسانه های غربی و اندیشه ملت تونس فرق قایل شد. ملت تونس آگاه و بیدار است و میان دخالت خوب و بد فرق قایل است . پس از انقلاب کشورهای غربی از نظر اقتصادی دخالت کردند و باید ایران هم دخالت کند فرصت برای ورود از راه بنادر وجود دارد. ما همکاری اقتصادی با ایران و تکنولوژی ایرانی را می خواهیم. ما خواهان تقویت روابط و فعالسازی نقش ایرانی به ویژه در زمینه امدادرسانی هستیم.
انقلاب تونس امروز با چالش هایی همانند چالش هایی که ایران پس از انقلاب با آن مواجه بود، رو به رو است. ما خواهان همکاری و مشارکت فعال و موثر ایران به ویژه در زمینه فرهنگی و اجتماعی هستیم.
برای ایران در رسانه های ما به علت پخش سریال های فوق العاده ای همچون اصحاب کهف، مریم مقدس، یوسف صدیق پژواک خوب و عالی برجای گذاشته است. ما به همکاری با جمعیت ها و انجمن های بانوان در ایران تمایل داریم و برای برپایی جمعیت دوستی بین ایران و تونس مشتاقیم تا در این راستا راهها و زمینه های همکاری ممکن بین دو کشور را بررسی کنیم.
پایان پیام/