حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائم مقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم در گفت و گو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در پاسخ به این سوال که چرا وقتی صحبت از صادرات به میان می آید ما هرگز روی صادرات علم تمرکز نکرده و از این طریق در پی کسب ثروت آفرینی و کسب قدرت نیستیم، گفت: این موضوع مهمی در پیشرفت هر جامعه ای است.
وی افزود: در ایران اسلامی نیز این موضوع به دلیل ویژگی های منحصربفرد خود از نظر تاریخی پیش از انقلاب و سابقه تاریخی بعد از انقلاب، قابل بررسی است، چراکه پس از انقلاب، ایران جایگاه مهمی در تحولات سیاسی منطقه به خود اختصاص داده و از سوی دیگر دشمنانی دارد که همواه برایش محدودیت آفرینی می کنند بنابراین، عواملی از این دست موضوع یادشده را حائز اهمیت می کند.
حجت الاسلام پیروزمند اظهار کرد: در دنیای معاصر موضوع علم و تکنولوژی به عنوان یک نقطه کانونی و اثرگذار در پیشرفت کشورهای توسعه یافته محسوب شده و آنها علیرغم اینکه منابع طبیعی کمتری دارند اما با این ابزار توانسته اند قدرت و تسلط سیاسی و اقتصادی خود را به طور نسبی بر مناطق دنیا حاکم کنند.
این استاد حوزه درباره اینکه چرا صادرات علم در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است، بیان کرد: علت را باید در گذشته جستجو و به سابقه تاریخی این موضوع مراجعه و توجه کرد، سابقه تاریخی این مساله یعنی در دوره پیش از انقلاب نشان می دهد که دولتمردان و حاکمیت وابسته آن زمان دغدغه استقلال علمی نداشتند و برعکس به نتایج زودبازده که مردم را به وسیله آنها فریب دهند، توجه می کردند.
وی اضافه کرد: بنابراین، آن حاکمیت ترجیح می داد اگر می خواهد مظاهر توسعه را وارد کشور کند، این امر از طریق واردات محصولات متنوع بوده و حداکثر واردات تکنولوژی به جذابیت های روز دنیا، مردم را آشنا کرده و آنها را به مصرف گرایی عادت دهند، بنابراین فرهنگ آماده خوری و فرهنگی با این رویکرد که ما ثروت نهفته ای به نام نفت داریم که نیازمان به تلاش مضاعف را برطرف می کند و می توان پا روی پا انداخت و مردم دنیا را برای تهیه مایحتاج خود به خدمت گرفت را ترویج کردند.
مسوول گروه روش فرهنگستان علوم اسلامی در ادامه تصریح کرد: همچنین آن ها در پی القای این مساله بودند که بزرگی و عزت و آقایی ما به این است که دیگران برای ما کار کنند و ما با استفاده از منابع خود بتوانیم از دستاوردها و تلاش دیگران استفاده کنیم؛ از سوی دیگر این موضوع موردپسند کشورهای غربی بود و آن ها نیز این مساله را به ما القا می کردند که شما لازم نیست کار کنید و ما زحمت تامین نیازهای شما را بر عهده می گیریم و شما با آسایش زندگی کنید؛ البته این سیاست تنها مختص به ایران نبود و شامل عموم کشورهای اسلامی بوده و است.
وی با بیان این که این سیاست پیش از وقوع انقلاب اسلامی نیز در ایران رخنه کرده بود و این مساله و فرهنگ موجب شد زیرساخت های لازم برای جوشش علمی در کشور ایجاد نشود، توضیح داد: منظور از این زیرساخت ها نظام آموزشی ِ پژوهش محور است از جمله دانشگاهِ مولد و نظام برنامه ریزی علمی و سیاستگذاری هوشمند در کشور و شناخت هندسه نیازمندی های جامعه آن هم رو به توسعه است.
حجت الاسلام پیروزمند تاکید کرد: همچنین منظور از این زیرساخت ها تامین بودجه لازم برای پژوهش در کشور و نداشتن نگاه زودبازده و صرفا اقتصادی به علم است؛ منظور از زیرساخت ها تشکیل و تثبیت ساختار و پیوستار میان تربیت نیروی انسانی، تولید علم و تکنولوژی و محصول و بازار مصرف در کشور و حتی در سطح منطقه و بین الملل است.
وی اظهار کرد: همچنین منظور از زیرساخت توجه و پیگیری به بحث تولید علوم انسانی اسلامی در کشور و این که اسلامیت علوم انسانی چه تاثیری بر تغییر جهت گیری سایر علوم و تغییر جهت گیری روند تولید تکنولوژی مناسب بر جای می گذارد، است.
قائم مقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی گفت: این موارد، مجموع عواملی است که می توان از آنها به عنوان زیرساخت های تولید علم یاد کرد و به میزانی که ما در این مسیر توفیق و موفقیت پیدا کنیم، می توانیم انتظار داشته باشیم تولید علم در کشور افزایش بیابد.
به گفته وی البته در عین حال باید توجه کرد به ویژه در دهه اخیر با هدایت های رهبر معظم انقلاب اسلامی و تلاش مسوولان و نخبگان جامعه، سهم ایران در تولید علم به صورت جهشی ارتقا یافته و این مساله جای امیدواری دارد و نشان می دهد که ظرفیت این معنا در نسل جوان وجود ددارد.
حجت الاسلام پیروزمند در پایان یادآور شد: اگر حمایت های لازم انجام، و مشخص شود در چه مسیر این تلاش ها باید انجام شود، می توان توان نهفته را بیش از پیش آزاد کرد و عقب ماندن های تاریخی را با سرعت بیشتری جبران کرد.
نظر شما