محمد شریفی نیا، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی (ص) العالمیه در گفت و گو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در پاسخ به این سوال که برخی از مدیران شبکه های اجتماعی از جمله تلگرام اقدام به راه اندازی گروه ها و کانال هایی با محتوا و هدف تضعیف باورهای دینی افراد جامعه به ویژه نسل جوان و نوجوان کرده اند، این افراد تا چه میزان می توانند در تقلیل باورهای کاربران موفق و تاثیرگذار باشند، گفت: تاثیرگذاری این روند و رویکرد غیرقابل انکار است.
وی ادامه داد: اما میزان این تاثیرگذاری جای تامل و تعمق دارد؛ در واقع این تاثیرگذاری بسته به اینکه جامعه هدف چه گروه، با چه سن و باور و اعتقادی باشند متفاوت است اما به طور کلی این اقدامات قطعا بی تاثیر نیستند و نمی توان آن را انکار کرد یا نادیده گرفت.
مدیر گروه راهنمایی و مشاور موسسه آموزشی اخلاق و تربیت با بیان این که بخشی از تغییر نگرش یا باور به الگو مرتبط است، تصریح کرد: به عبارت دیگر ما معمولا رفتار خود را از طریق آموختن مستقیم و مشاهده الگو شکل می دهیم به این صورت که این الگوی رفتاری که از فرد سر می زند، تا چه میزان مورد تحسین یا سرزنش قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: در حقیقت اگر رفتارها و باورهایی که گروه مورد نظر در شبکه های اجتماعی توصیه می کنند، سنخیتی با کاربران داشته باشد یعنی از نظر سن و سال، مسائل و رفتارهای فرهنگی، نگرش، بینش و ... تشابهی داشته باشند، این اثرگذاری می تواند بیشتر باشد.
مولف کتاب "مبانی کاربرد روان شناسی در تعلیم و تربیت" اذعان کرد: به هر حال تغییراتی که در باورها و دانش ما صورت می گیرد دو بخش دارد به طور کلی بخشی از آن جنبه های ذاتی است که زمینه هایی ممکن است آن ها را ایجاد کرده و منجر به تغییر رفتار شود اما بخش عمده، به آموزش و یادگیری و عوامل محیطی باز می گردد که می تواند از منابع گوناگونی دریافت شوند.
وی ادامه داد: برخی آموزش ها و یادگیری های مستقیم است که معمولا در موقعیت های رسمی صورت می گیرد و بخشی نیز از طریق الگو دریافت می شود؛ از سوی دیگر الگویی که مورد تشویق یا تنبیه قرار می گیرد، اثرات متفاوت می گذارد و اینکه این الگو چه خصوصیاتی دارد نیز مهم است.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی (ص) العالمیه بیان کرد: اگر این الگو به گروه یادگیرندگان نزدیک باشد یعنی این قرابت می تواند مشابهت های سنی یا نظام های ارزشی باشد، تاثیرپذیری بیشتر می شود.
وی در ادامه ابراز کرد: بنابراین، اگر این آموزش ها و ارتباط تلگرامی به صورت گروهی باشند، این جمعی که تشکیل می شود، می تواند اثر بیشتری بر جای بگذارد یا این که رهبری که در گروه است، می تواند تاثیرگذاری را افزایش دهد. مثلا نوجوان ها وقتی به گروه خاصی پیوند می خورند از آرایش ظاهری تا دستگاه کلامی، حتی باورهایشان تحت تاثیر زیادی قرار می گیرد.
شریفی با تاکید بر این که باید مقابله جدی و مواجهه منطقی با این رویکرد در پیش گرفت، گفت: اگر قرار است مواجهه منطقی در این زمینه داشته باشیم، باید طرفین را به خوبی بشناسیم یعنی افرادی که این باورها را ترویج می کنند و افرادی که این تاثیر را می پذیرند.
به گفته وی در خصوص افرادی که تاثیر می پذیرند، یکی از مهم ترین اقدامات تقویت منطقی، واقع گرایانه و متناسب با شرایط فرهنگی و شناختی افراد است که اگر این مساله باشد می توان مواجهه و رویایی بهتری داشت و عمدتا این تقویت باورها، باید فعالیتی از طریق فرهنگی باشد نه از طریق موانع فیزیکی و تحمیل و اجبار و ترس.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی (ص) العالمیه تصریح کرد: این موارد در مراحل اول می تواند تاثیر مثبت بر این روند بگذارند لذا باید اول گروه های هدف را شناسایی کرده و درک و تلقی از نیاز آن ها را شناسایی کنیم سپس کاربران را در برابر این ماجرا مقاوم و واکسینه کنیم.
شریفی نیا تاکید کرد: در خصوص تاثیرگذاران نیز بحث متفاوت است؛ تاثیرگذاران یعنی افرادی که این گروه ها را راه اندازی می کنند تا تغییر نگرش داشته باشند، لذا این امر بستگی به سلاح یا ابزاری که آنها به کار گرفته و از طریق آن ابزار، کار را پیش می برند، دارد.
وی در پایان یادآور شد: در حقیقت ما باید آن وسیله و ابزار را از آنها بگیریم و بنگریم آنها تحت چه شرایطی از آن ابزار استفاده می کنند در واقع به نوعی مواجهه با گروه معطوف پذیر می شود لذا باید نقاط ضعف و بزنگاه تاثیرپذیری را شناسایی کنیم.
نظر شما