خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱۸۷۶ کیلومتر مربع است که با داشتن دشت‌هایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر، و اشنویه از کانون‌های ارزشمند زندگی و فعالیت به‌شمار می‌رود. حجم آب دریاچه ارومیه در مساحت ۵۸۲۲ كیلومتر مربع و باعمق متوسط ۵/۴ متر بالغ بر ۳۱ میلیارد مترمكعب تخمین زده می‌شود. پارك ملی دریاچه ارومیه با وسعت ۴۶۲۶۰۰ هکتار یکی از ۹ ذخیرگاه زیست كره در ایران به‌شمار می‌رود، و ۲۷ گونه پستاندار، ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۷ گونه دوزیست و ۲۶ گونه ماهی، حیات وحش این دریاچه را تشکیل می‌دهند.
آب دریاچه ارومیه بسیار شور است و هیچ‌وقت یخ نمی‌زند و تنها گونه‌هایی از سخت پوستان (آرتمیا)، دیاتوم‌ها و فیتوپلانكتون‌ها در آن زندگی می‌کنند. آرتمیا سخت پوستی است كه بیش از نیمی از ترکیبات بدن آن پروتئین بوده و منبع غذایی بسیار مناسبی برای پرورش ماهی و میگو است. شرایط مناسب برای آرتمیا وجود املاح به میزان ۱۵۰ گرم در لیتر است، در حالی كه شوری فعلی دریاچه از ۳۵۰- ۳۰۰ گرم در لیتر گذشته است. در نتیجه میزان تراکم آرتمیا نسبت به ۱۰ سال گذشته ۳۰ برابر کاهش یافته و در حال از بین رفتن است.
بنابراین گزارش، ایران سرزمینی خشك است و خشكسالی با انعكاس آن در كتیبه داریوش حداقل تاریخی طولانی و مستند دارد. با این حال دریاچه ارومیه در طول این تاریخ طولانی مشكل چندانی نداشت و در زمان ما شروع به خشك شدن تدریجی کرد. سطح آب دریاچه طی ۱۳ سال گذشته ۶ متر کاهش داشته است. براساس برخی اطلاعات تا تیر ماه ۱۳۹۲ بیش از ۷۵ درصد از آب آن خشک شده است. بسیاری از کارشناسان با هشدار نسبت به تداوم این موضوع اعلام می‌کنند در صورت ادامه روند فعلی، تا ۴ سال آینده این دریاچه به طور کامل خشک خواهدشد.
عده‌ای از کارشناسان می‌گویند كه در صورت خشک شدن این دریاچه، هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و اقلیم منطقه را تغییر خواهد داد. به عقیده برخی دیگر در صورت خشک شدن احتمالی دریاچه، شاهد بارش باران نمک در بسیاری از استان‌های همجوار خواهیم بود و ادامه این امر منجر به آواره شدن ۱۳ میلیون نفر خواهد شد. حداقل این است كه به اعتقاد اكثر متخصصین حاصل این خشك شدنِ تدریجی نابود شدن پارك ملی دریاچه ارومیه است، و غبار برخاسته از بستر بیابانی دریاچه، معیشت و سلامت ۶ میلیون انسان را در منطقه با خطر مواجه می‌سازد. در همین راستا طرح احیای دریاچه ارومیه از سوی مسئولان در دست اجراست و در راستای اجرای این طرح ۴ دانشگاه اروپایی و آمریکایی مشارکت دارند.
این گزارش می افزاید: روابط عمومی خانه کشاورز در این رابطه به نقل از عیسی کلانتری، دبیرکل ستاد احیای دریاچه ارومیه نوشته است: "سه دانشگاه ایرانی با همکاری دانشگاه‌های زوریخ سوئیس، یوتا آمریکا، واخنینگن هلند و بن آلمان، ستاد احیای دریاچه ارومیه را در تدوین برنامه‌های احیا یاری می‌کنند. تقریباً تمام تالاب‌های مهم ایران یا خشک شده‌اند و یا در حال خشک شدن هستند. به گفته او براساس شاخص کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل، در صورتی که میزان مصرف آب هر کشور حداکثر تا 20 درصد منابع آب تجدیدپذیر آن کشور باشد، به لحاظ پایداری منابع آب و محیط زیست در محدوده ایمن خواهد بود. اگر این میزان بین 20 تا 40 درصد باشد، با فرض اینکه برنامه‌ریزی مناسبی شده باشد، می‌توان خطرات احتمالی آن را مدیریت کرد. اگر این مصرف، بالای 40 درصد باشد، خطرات ناشی از آن جبران ناپذیر خواهد بود و کشور به بحران آبی وارد خواهد شد. افزایش بیش از اندازه مصرف منابع آب تجدیدپذیر، دلیل اصلی کاهش ذخیره آبی دریاچه ها و تالاب‌های کشور ما و دریاچه ارومیه است."
نظر شما