به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، ماه رمضان یک نوع سبک زندگی و نظام واره خاص است و علاوه بر اینکه به زندگی ما جهت و معنای معنوی خاصی می بخشد همزمان هویتمان را نیز شکل داده و به آن ساختار منسجم می دهد، لذا برای بررسی تاثیر دستورات و توصیه های دینی و اخلاقی ماه ضیافت الهی بر اصلاح سبک زندگی، با حجت الاسلام رسول حسن زاده، پژوهشگر دینی و از محققان موسسه بهداشت معنوی گفت و گویی انجام داده ایم که مشروح آن از نظرتان می گذرد:
برای ورود به بحث توضیح دهید در ماه مهمانی خدا چطور می توان به اصلاح سبک زندگی پرداخت؟
اگر با یک واژه بخواهیم از سبک زندگی حرف بزنیم آن کلمه زیبای ضیافت الله است که بسیار دوست داشتنی است. همه از مهمانی از برداشت و علاقه خاصی داریم و در آن مورد تکریم قرار می گیریم، این مهمانی که از آن به مهمانی خدا یاد می شود شرایط خود را دارد و به گفته پیامبر اکرم (ص) ماهی است که ما به آن دعوت می شویم.
چرا خداوند متعال از این ماه به عنوان مهمانی یاد می کند؟
خداوند کریمی که تمام هستی در دست قدرت اوست و سراسر لطف، رحمت و مهربانی است در این ماه هم از تمام این الطاف برای بندگانش دریغ نمی کند. در این ماه اولین اتفاق این است که میهمانان از خلق و خوی خداوند بهره می برند، خداوند در قرآن یکی از ویژگی هایش را اهل تقوا و مغفرت بودن، ذکر کرده است و دوست دارد که این خصلت ها در بندگانش هم ایجاد شود. روزه داری بهترین فرصت است تا انسان با این خلق و خو عجین شود.
سبک زندگی یک نظام واره است که به اخلاق و زندگی انسان جهت می دهد. یکی از تغییرات ماه رمضان در سبک زندگی، عادت شکنی است. در زندگی امروزه و بعد از گذشت چندین و چند سال از ظهور اسلام ما به زندگی مدرنیته آلوده شدیم که روزمرگی هم یکی از پیامدهای منفی آن است که موجب کسل شدن زندگی شده است. به همین خاطر است که امروزه رفتارهای عجیب و غریبی از مردم جهان برای خروج از روزمرگی می بینیم. مثلا در کتاب گینس رفتارهای خلاف عرف و انسانیت نیز به خاطر همین عرف شکنی انجام می شود.
در ماه رمضان، زمان صرف غذا و نوع ارتباطات عوض می شود و به همین خاطر صله رحم به شدت توصیه شده است، نیکوکاری و اطعام کردن هم که ثواب زیادی دارد، جزء بهترین اعمالی است که روزه داران می توانند، انجام دهند.
در این ماه خداوند انسان را با فرشتگان و عالم غیب مرتبط می کند و آنها انسان را تسبیح می کنند و از همه برتر اینکه با قرائت قرآن و ادعیه انسان خود را به پروردگار و مبداء هستی نزدیک می کند.
امیرمومنان امام علی(ع) می فرمایند: «بهترین یار برای شکستن حصار نفس و شکست عادت ها، از گرسنگی ماه مبارک رمضان است.»
متاسفانه، این روزها پیروی از هواهای نفسانی باعث شده تا عادات ما نشات گرفته از شیطان و هواهای شیطانی باشد. عادت به نگاه های آلوده و پر کردن شکم از حرام، گوش کردن به صداهای آلوده و غیره که عادات ناصوابی هستند که با رسوخ شیطان در جان آدمی اتفاق افتاده اند. یکی از ویژگی های این ماه این است که در آن شیطان به بند کشیده می شود. روزه نباید منحصر به عدم خوردن و آشامیدن باشد بلکه پاکدامنی، پاک زبانی و دوری از اذیت مردم هم باید جزو محرماتی باشد که روزه دار آنها را رعایت می کند.
دیگر ویژگی ماه مبارک رمضان که به اصلاح سبک زندگی می انجامد، زنده شدن دل و حیات نفس است. ما روایات زیادی درباره زنده شدن و مردن دل داریم، زندگی فقط به خوردن، آشامیدن و پوشش نیست هرچند که کیفیت زندگی در اسلام مورد توجه است.
تاثیر مهم دیگر ماه رمضان این است که انسان وجودش ارزشمند می شود، گاهاً ما خودمان را در معرض انواع پستی ها و زشتی ها قرار می دهیم اما خداوند در این ماه ناز بنده اش را می کشد و ارج و قرب زیادی به او می نهد و انسان تا حدی مورد کرامت واقع می شود که نفس کشیدن فرد هم عبادت تلقی می شود و دعاها مقبول و مستجاب واقع می شوند.
یکی از ویژگی های این ماه برای اصلاح سبک زندگی تمرین خوب زیستن و آراستن دل به نیکی هاست. در این ماه انسان در دانشگاه خودسازی قرار می گیرد و بهزیستن را می آموزد و معرفت هایی را کسب می کند و به همین خاطر توصیه شده در این ماه تا می توانید عمل خیر انجام دهید.
از دیگر بهره های رمضانی این است که انسان را منحصر و ایستا نمی کند به همین خاطراست که به ما می گویند وقتی در این ماه تشنه و یا گرسنه هستید، تشنگی و گرسنگی آخرت را یاد کنید و به این صورت ما را به یاد زندگی دیگر هم می اندازند. یا اینکه گفته می شود برای فرد روزه دار دو نوع شادی وجود دارد یکی شادی زمان افطار و دیگری شادی زمان قیامت. یکی دیگر از نکات "امیدبخش" ماه رمضان است که ما بعد از گشنگی و تشنگی امید به افطار داریم و این نویدبخشی در روایات ما را به این سمت هدایت می کنند که به زندگی بعدی هم امید پیدا کنیم.
پیامبر (ص) در معراج از خداوند می پرسند: روزه داری چه خاصیتی دارد؟ پاسخ می شنوند که روزه داری باعث حکمت شده و حکمت دانش و معرفت را منبعث و معرفت موجب می شود انسان یقین پیدا کند.
یکی از تاثیرات ماه رمضان روی زندگی این است که تمرین صبر می کنیم، دیگر برای انسان مهم نیست که در فقر و سختی باشد و همیشه خود را در محضر خدا می داند و با سختی ها می جنگد.
یکی از خاصیت های ماه مباک رمضان ایجاد عدالت اجتماعی در زندگی هاست و خداوند این ماه را واجب کرده تا در آن فقیر و غنی یکی شوند، شریعت ما برای اصلاح زندگی است و این بدست نمی آید مگر اینکه ثروتمندان هم حال گرسنگان را درک کنند و آن گاه است که می تواند به فقیر رحم کند.
با توجه به توضیحاتی که فرمودید آیا درهای رحمت الهی در ماه های دیگر بسته است و صرفا در ماه رمضان باز می شود ؟
خیر، رحمت الهی همیشه ساری و جاری است و خداوند در قرآن از خود به عنوان رحمت برای همه موجودات یاد کرده و منشاء هستی بخاطر رحمت پروردگار است. خداوند حتی پیامبر (ص) را با عنوان رحمت برای هدایت خلق می فرستد.
اما رحمت الهی درجه دارد و در این ماه چون مهمانی خداوند است از آن برای رساندن فیض و گشایش به هیچ بنده ای چه روزه دار و چه کسی که روزه نمی گیرد، مضایقه نمی کند.
ماه رمضان را خداوند شهرالله معرفی کرده و این ماه را به خود اختصاص داده و می فرماید: روزه مال من است با وجود اینکه خدا مشتری دیگر اعمال هم هست. تا جایی که روایت داریم کسی که خودش را از برکات، نعمات و غفران الهی ماه رمضان بی بهره کند فردی بدبخت و زیانکار است.
آیا برکات و رحمات ماه رمضان فقط شامل حال روزه داران می شود؟
خبر، طبق آیات و روایات این برکات شامل حال همه می شود و باران رحمتی است که بر همه زمین ها می بارد و نسیم رحمتی است که می وزد و درهای رحمت الهی برای همه باز می شود و مهم این است که ما خود را در معرض آن قرار می دهیم یا خیر؟
از این روست که طبق روایات پیامبر(ص) هم در آخرماه رمضان همه بدکاران را می بخشیدند و امام سجاد(ع) هم چنین سیره ای داشته اند.
نظر شما