به گزارش خبرگزاری شبستان از بجنورد و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی؛ محمد سویدانلویی، مدیرکل میراث فرهنگی خراسان شمالی گفت: بر اساس بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی- تاریخی کشور در فهرست آثار ملی ، اثر فرهنگی- تاریخی"ارگ دولت آباد" با شماره 31524 در تاریخ 24/3/1395 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
وی گفت: تعداد آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی در استان 557 اثر می باشد که از این تعداد 468 اثر تاریخی ابنیه محوطه تپه و... ،42 اثر طبیعی و 47 اثر ناملوس را شامل می شود.
سویدانلویی افزود: این بنای با ارزش که در کنار مسیر اصلی جاده ارتباطی سبزوار و اسفراین واقع شده دارای یک ارگ حکومتی و یک بخش مسکونی که اهالی روستا در آن زندگی می کردند که دارای برج و بارو های رفیع و گچ بری های نفیسی است.
این مجموعه از دو بخش تشکیل شده، ارگ که در جنوب واقع شده و با پلان تقریباً مربع شکل به ابعاد 62*63 متر و شارستان که در شمال ارگ واقع است به صورت مستطیل شکل به ابعاد 231*254 متر است.
ارگ حکومتی زمان آبادی داری چهار برج دفاعی و بارو های طویلی بوده که اطراف آن را محصور ساخته و دارای یک دروازه در جبهه شمالی که به داخل شارستان باز می شده و دارای تزئینات گچی می باشد که خوشبختانه هنوز شواهدی از این تزئینات باقی مانده است. قطر دیوار ها تقریباً 170 سانتیمتر و ارتفاع آنها از کف موجود ارگ تقریباً 6 متر می باشد. بر روی بارو های ارگ داغه های مردگرد نظامی مشهود می باشد که با مطالعات میدانی صورت گرفته نیز همخوانی داشته و در بالاترین قسمت جرزها ،کنگره و مزغل های باقی مانده است.
بخش اعظم و مهم که مردم در آن سکونت داشته اند در شمال ارگ واقع شده که در زمان آبادی، مردم کل روستا و بناهای خدماتی را در خود جای داده بود اما متاسفانه امروزه بخش های زیادی از آن تخریب و هموار شده است.
این بخش با 9 برج دفاعی، سه دروازه و باروهای طویل و قطور محصور شده. دروازه های این بخش در جبهه های شمال، جنوب و شرقی بوده که دروازه جنوبی کاملا تخریب شده و دروازه شمالی نیز در حال تخریب می باشد ولی دروازه غربی این مجموعه خوشبختانه زیاد دوچار آسیب نشده و از همه درازه های ارگ و مجوعه سالم تر است.
بیشترین فضاهای مسکونی باقی مانده در آخرین دوره سکونت در بخش شارستان در جنوب شرقی آن بوده که تمام فضاها از خشت خام و با سقف منحنی پوشش داده شده که تنوع در نوع سقف ها و پوشش ها، قابل بررسی و حائز اهمیت است که استفاده از چوب کمتر به چشم می خورد.
طبق مطالعات میدانی و توضیحات اهالی روستا در داخل شارستان حمام و آب انبار و در خارج از باروی شارستان و در جبهه شمالی نیز یک آب انبار دیگر نیز وجود داشته که بر اثر سیلآبی که در سه دهه گذشته وارد بخش شارستان شد، این بناها و بسیاری از فضای های مسکونی تخریب شده و مردم روستا به مرور زمان داخل شارستان را رها نموده و به خارج از شارستان کوچ کرده و از آن پس روند تخریب و آسیب ها فزونی یافته است.
نظر شما