کوتاهی در برخورد با استفاده تبلیغاتی از زنان به چه معناست؟

خبرگزاری شبستان: پایان ساعت اداری بود و طبق معمول به خانه بر می گشتم، در ایستگاه اتوبوس میدان فردوسی با دیدن آگهی تبلیغ لاک پاکن توجه ام جلب شد "ناژه لاک پاک کن با دستان خود مهربان باشید" بعد از عبور از یک ایستگاه دیگر متوجه همین آگهی در ایستگاه قریب نیز شدم، سوال بی جوابی به ذهنم رسید که آیا ایستگاه های اتوبوس مکان تبلیغ لوازم آرایشی بهداشتی است؟

طبق آخرین آمار وسایل آرایشی و بهداشتی یکی از پرفروش ترین، پر سود ترین و شاید پر مصرف ترین محصولات در کشور محسوب می شود که دلایل اصلی این موضوع از نظر کارشناسان جامعه شناسی و روان پزشکی متفاوت است که باید از سوی برنامه ریزان فرهنگی کشور برای تدوین یک برنامه منسجم و تعریف شده کامل، در چهار چوب قوانین دینی بدون اهرم فشار برای همه به خصوص نسل جوان مورد توجه قرار گیرد.

آرایش در لغت به معنی پر رنگ کردن زیبایی ها و کم رنگ کردن نواقص و کاستی ها است که در احادیث و روایات مختلف از پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) بارها به آن با ذکر شرایط و حدود در موقعیت های مختلف تأکید شده است. آراستگی با در نظر گرفتن چارچوب محرمات یکی از ویژگی های مردان و به خصوص زنان مومن محسوب می شود، اما کجا و چگونگی به کارگیری این موضوع نیز بارها و بارها در غالب روایات مختلف بیان شده است. جای تأمل دارد که با وجود تدوین برنامه منسجم از سوی مسئولان فرهنگی این موضوع همچنان مورد غفلت قرار گرفته است و نصب آگهی تبلیغات لوازم آرایشی بهداشتی مانند لاک در ایستگاه اتوبوس از سوی شهرداری نیز بی توجهی و غفلت از این امر را پررنگ تر می کند و کسی هم به دنبال چرایی آن نیست! 

دیدن آگهی تبلیغاتی این روزها کاملا عادی به نظر می رسد، اما گاهی اوقات الفاظ و یا نوع آگهی تبلیغاتی بینندگان  را به خود جذب می کند و از طرف دیگر تقاضای مصرف کالاها را افزایش می دهد، این روزها دیدن آگهی تبلیغات لوازم آرایشی و بهداشتی مثل لاک هم جذابیت دیگری برای مخاطبین به خصوص در اماکن عمومی مثل ایستگاه های اتوبوس ایجاد می کند و جای علامت سوال بزرگی را در ذهن بر جای می گذارد که چرا در این مکان و در ام القرای کشور های اسلامی؟

تبلیغات کجا، کی و بوسیله چه کسی؟

تبلیغات بهترین وسیله برای معرفی محصولات مختلف و نشان دادن مزایا و کارکردهای متفاوت یک کالا است، تا مخاطبین بتوانند با مقایسه کالاها در کیفیت و قیمت نسبت به خرید آن اقدام کنند، اما اینکه این تبلیغات از طریق چه رسانه ای و یا مرد و زن در این تبلیغ چه جایگاهی باید داشته باشند چه کسی اساسأ باید به تخلفات در این زمینه رسیدگی کند موضوعی است که در این گزارش به آن پرداخته می شود. 

این در حالی است که شهرداری مجری مدیریت شهری و اجرای برنامه های مختلف برای شهروندان است و چسباندن این نوع از آگهی را باید ترویج استفاده از آن در اماکن عمومی دانست یا نبود نظارت بر نصب انواع واقسام آگهی در سطح شهر و حتی اتوبوس؟
 

 استفاده از زنان در تبلیغات برگرفته از نگاه غرب است

حجت الاسلام علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس پیرامون استفاده تبلیغاتی از تصاویر زنان در مجلات و مطبوعات گفت: سودجویی برخی شرکت‌های بزرگ و نگاه ابزاری به زن موجب شده است که اپیدمی استفاده تبلیغاتی از تصاویر زنان در مطبوعات کشور و بیلبوردهای تجاری رونق پیدا کند.

حجت الاسلام سلیمی تصریح کرد: غربی ها به زن به عنوان کالای مصرفی نگاه می‌کنند و برای افزایش درآمدهای شخصی خود از زنان استفاده‌های تبلیغاتی می‌کنند که این امر برای همگان موجب تأسف و شرم است، استفاده تبلیغاتی و ابزاری از زنان از آثار ترویج فرهنگ و آموزه‌های غربی است، چرا که نگاه غرب به زن نگاه اصیل نیست و آنها به زن نگاه ابزاری و غیر واقعی دارند.

هیئت نظارت بر مطبوعات وارد عمل شود

وی ادامه داد: از آنجا که در مورد عدم استفاده تبلیغاتی از تصاویر زنان در مطبوعات و کالاهای تجاری قانون وجود دارد، این انتظار را داریم که هیئت نظارت بر مطبوعات در برخورد با این معضل قاطع‌تر عمل کند، چرا که اگر این اقدام و انحراف ادامه پیدا کند، قطعاً استفاده تبلیغاتی از زنان روز به روز زاویه بیشتری پیدا کرده و از اصول و مبانی نظام اسلامی خارج می‌شود. بنابراین قطعاً در آینده نمی‌توان این موضوع را جبران کرد.

شورای شهر بی تفاوت عمل نکند

وی افزود: شورای شهر، هیئت نظارت بر مطبوعات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص جلوگیری از استفاده تبلیغاتی از زن مسئولیت دارند و باید به تکالیف خود عمل کنند.

حجت الاسلام سلیمی عنوان کرد: غربی ها به زن به عنوان کالای مصرفی نگاه و برای افزایش درآمدهای شخصی خود از زنان استفاده‌های تبلیغاتی می‌کنند که این برای همگان موجب تأسف و شرم است.

نظارت، وظیفه بر زمین مانده چند نهاد مسئول

وی در پاسخ به این سوأل که چه نهادهایی در زمینه نظارت بر استفاده تبلیغاتی از زن مسئولیت دارند؟ خاطر نشان کرد: شورای شهر، هیئت نظارت بر مطبوعات و وزارت فرهنگ در خصوص جلوگیری از استفاده تبلیغاتی از زن مسئولیت دارند و باید به تکالیف خود عمل کنند.

ناگفته نماند چندی پیش حجت‌الاسلام «سید علی میرخلیلی»، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز درباره استفاده تبلیغاتی از تصاویر زنان در مجلات و مطبوعات ابراز نگرانی کرده و خواستار رسیدگی به این موضوع شده بود. 

وی معتقد بود: نباید از فرهنگ اصیل اسلامی دور شد و اگر از مسئله استفاده تبلیغاتی از تصاویر زنان در مجلات و مطبوعات غفلت کنیم مانند معضل بدحجابی با مشکل اساسی مواجه خواهیم شد.

حجت‌الاسلام میرخلیلی با اشاره به نتایج کوتاهی کردن در برخورد با معضل بدحجابی اظهار کرده بود: اگر در خصوص برخورد با استفاده تبلیغاتی از زنان در مطبوعات نیز کوتاه بیاییم، مانند کشورهای غربی می‌شویم که از زنان خود استفاده تبلیغاتی می‌کنند.

وی تأکید کرده بود: باید از ابتدا جلوی استفاده تبلیغاتی از زنان در مطبوعات را گرفت، چراکه اگر جلوی این موضوع گرفته نشود و استفاده تبلیغاتی از زنان در مطبوعات و کالاهای تجاری ادامه یابد، کار سخت می شود.

به اعتقاد این مقام مسئول استفاده تبلیغاتی از زنان در مطبوعات زنگ خطری است که اگر به این زنگ خطر توجهی نشود، در مرحله بعد خطر ایجاد می‌شود.

درخواست رئیسی از وزارت ارشاد برای رسیدگی به نحوه تبلیغات

در ادامه این گزارش حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی، معاون اول قوه قضاییه در پاسخ به سئوال خبرنگار شبستان مبنی بر چگونگی نظارت بر تبلیغات رسانه ای و شهری گفت: در این زمینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک وظیفه قانونی دارد که موظف است، نسبت به تبلیغات نظارت داشته باشد و طبیعتا پیرامون این امر باید نظارت کامل را اعمال کند.

معاون اول قوه قضاییه با بیان اینکه ما از وزارت ارشاد اسلامی می خواهیم برابر قانون نسبت به وظیفه قانونی خود در تبلیغات شهری اقدامات لازم را انجام دهد، تصریح کرد: هر دستگاهی که به وظیفه قانونی خود عمل نکند، به طور طبیعی این موضوع اول در سازمان بازرسی کل کشور کار دنبال، نظارت و بازرسی می شود، اگر گزارش های مبنی بر تخلف از طریق سازمان بازرسی و سایر دستگاهها وجود داشت، دستگاههای قضایی به تخلف این دستگاه ها رسیدگی می کرد.

وی در پاسخ به این سوأل که آیا نصب آگهی تبلیغات لوازم آرایشی در شهر درست است یا خیر اظهار کرد: باید به طور مصداقی با بررسی موارد رسیدگی کرد.

اخذ مجوز از مراجع برای نصب تبلیغات ضروری است
حجت الاسلام محسنی اژه ای سخنگوی قوه قضاییه نیز در مورد چگونگی رسیدگی به تخلفات در زمینه تبلیغات و نظارت بر آن گفت: اگر تبلیغی نیازمند مجوز است، باید از مراجع زیربط مجوز بگیرند همچنین در موارد و اماکنی که نیازمند مجوز است یا آنگونه تبلیغاتی که نیازمند مجوز است باید از مرجع ذیربط مجوز بگیرند.

برخورد با تبلیغ خلاف عفت عمومی در گستره کاری دادستانی

سخنگوی قوه قضاییه خاطر نشان کرد: ممکن است تبلیغی خود جرم باشد یا نباشد، همچنین ممکن است تبلیغ یا اماکنی که در آن تبلیغ نصب می شود نیازمند مجوز باشد، اما اگر چنانچه مجوز گرفتند ولی باز در مصداق تخلف کردند بستگی به نوع تخلف مشخص می شود که چه کسی باید برخورد کند.

وی افزود: در مواردی شهرداری باید وارد عمل شود، در برخی موارد باید وزارت ارشاد برخورد کند، در مواردی هم قوه قضاییه باید رسیدگی کند، از جمله آن مواردی که خلاف عفت عمومی و برخلاف قانون باشد طبیعی است که در آنجا دادستان هم وارد می شود، اما بستگی به مورد رسیدگی می شود.

 تبلیغ برای معرفی مزایا و محاسن هر کالایی ضروری است، اما عدم نظارت سازمان ها و نهاد های مسئول در این زمینه ممکن است موجب نوعی هرج و مرج در این امر و یا سوء استفاده بنگاه های تجاری برای کسب سود بیشتر از زنان شود. از سوی دیگر نبود نظارت این نهادهای مسئول می تواند ناخودآگاه موجب ترویج کالاهایی شود که برای کاهش مصرف آن بخصوص در نسل جوان تلاش های زیادی می شود که تمام آنها را خنثی می کند. از این رو می طلبد تا مسئولان از زیر بار وظیفه قانونی خود شانه خالی نکرده و به بهانه سپردن این وظیفه به نهاد دیگر خود را تبرئه نکنند. ناگفته نماند در شرع مقدس اسلام بر جایگاه والای زنان تأکید بسیار شده است و در همین راستا امام خمینی (ره) فرمودند: «از جایگاه زن مرد به معراج می رود.» حال این سئوال به ذهن می رسد که آیا نقش آفرینی زن در تبلیغات است یا در خانه و کنار خانواده؟ 

پایان پیام/