اجرای ۲۸ طرح پتروشیمی با فاینانس خارجی/ ژاپنی ها آماده همکاری در طرح توسعه چابهار

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، تولید ۶ میلیون بشکه میعانات گازی از فاز ١٢ پارس جنوبی، ساخت نیروگاه خورشیدی در برق منطقه ای باختر، رکوردشکنی آریاساسول در تولید، اجرای ۲۸ طرح پتروشیمی با فاینانس خارجی برخی از سرتیترهای اخبار اقتصادی در هفته گذشته بود. ادامه اخبار و رویدادهای این حوزه را درگزارش زیر بخوانید:

ساخت نیروگاه خورشیدی در برق منطقه ای باختر

بر اساس سیاست‌های دولت و وزارت نیرو در تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر بر آن است که پنج هزار مگاوات انرژی از این دست در برنامه ششم توسعه به ظرفیت نیروگاهی کشور اضافه شود که بخش خصوصی نیز سهم عمده‌ای در ساخت آن خواهد داشت. همچنین تبصره خاصی در بودجه سال 1395 درباره حمایت از استفاده از انرژی های تجدیدپذیر پیش بینی شده که مطابق این تبصره حداقل هفت هزار میلیارد ریال منابع و اعتبارات از محل عوارض متداول کشور برای انرژی های نو اختصاص خواهد یافت.

بنابراین گزارش، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و نو بدنبال حضور ایران در همایش بین المللی زیست محیطی پاریس فرانسه مشهور به «کاب ٢١» که از 30 نوامبر تا 11 دسامبر سال 2015 (9 تا 20 آذرماه 94) در پاریس برگزار شد، قوت گرفت. ایران برنامه گسترده‌ای به‌صورت داوطلبانه برای این موضوع اعلام کرده که از جمله می‌توان به بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش بازده نیروگاه‌های حرارتی، کاهش تلفات شبکه‌های انتقال و توزیع نیروی برق، تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی و تکیه بر تولید نیروگاه‌های تولید پراکنده اشاره کرد و در این زمینه همکاری هایی با کشورهای خارجی داشته است و به تازگی یک شرکت سرمایه گذار اسپانیایی- آلمانی، برای سرمایه گذاری 50 مگاواتی نیروگاه خورشیدی در حوزه برق باختر اعلام آمادگی کرد.

این گزارش می افزاید: ایرنا به نقل از علیرضا شیخی، مجری طرح تولید پراکنده برق باختر در این باره نوشته است: "شرکت برق منطقه ای باختر با توجه به گسترش فزاینده نیاز به انرژی برق، محدودیت منابع فسیلی، آلودگی زیست محیطی، رفع مشکل افت ولتاژ و حرکت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی ، تولید برق از انرژی خورشیدی در محدوده سه استان مرکزی، همدان و لرستان را با ظرفیت بیش از 300 مگاوات با جذب سرمایه گذاری خارجی در دستور کار دارد. با توجه به استعدادهای بالقوه منطقه از نظر داشتن 300 روز آفتابی در سال و وجود میانگین انرژی تابشی خورشید بر سطح منطقه (حدود 4.5 کیلوولت ساعت بر مترمربع) که بالاتر از معیارهای بین‌المللی است، زمینه مناسبی برای ساخت نیروگاه خورشیدی در منطقه وجود دارد.

براساس مذاکره های انجام شده با یک شرکت سرمایه گذار اسپانیایی- آلمانی، این شرکت برای سرمایه گذاری 50 مگاواتی نیروگاه خورشیدی در حوزه برق باختر اعلام آمادگی کرده و حتی تمایل خود را به سرمایه گذاری بیشتر در فازهای جدید و همچنین همکاری‌های بیشتر ابراز داشته است. برای تسریع در انجام اقدام‌های مربوط به ساخت نیروگاه‌های خورشیدی، سرمایه گذار خارجی برای اخذ زمین مورد نیاز به مرکز خدمات سرمایه‌گذاری و منابع طبیعی استان‌های مربوطه معرفی شده و همچنین پست‌های برق مستعد نصب نیروگاه‌های خورشیدی نیز به سرمایه گذاران پیشنهاد شده است."

بهره برداری از واحد دوم بخش گاز نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشهر

نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشهر (استان خوزستان، ماهشهر، كيلومتر ۹ جاده پتروشيمي به شهر چمران) یکی از نیروگاه‌های ایران از نوع سیکل ترکیبی با ظرفیت تولید ۹۶۸ مگاوات است که شامل ۴ واحد گازی ۱۶۲ مگاواتی و ۲ واحد بخار ۱۶۰ مگاواتی در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار است. این نیروگاه در حال احداث و تکمیل می‌باشد و هنوز به بهره‌برداری نرسیده‌است. سوخت این نیروگاه گاز طبیعی و سوخت پشتیبان نفت گاز (گازوئیل) است.

بنابراین گزارش، عملیات اجرایی ساخت این نیروگاه از سال ۱۳۸۸ شروع شده‌است و هزینه احداث فاز اول این نیروگاه شامل چهار واحد گازی را بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان بود. حال وزارت نیرو اعلام کرده است که واحد دوم بخش گاز نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشهر هم‌زمان با گرم‌ترین روزهای تابستان و اوج‌گیری مصرف برق به بهره‌برداری رسید.

این گزارش می افزاید: "نیروگاه سیکل ترکیبی در قالب چهار واحد گازی از مجموعه طرح 6 هزار مگاوات نیروگاه گازی (مرحله دوم) توسط دولت در استان خوزستان برای تامین برق در حال ساخت است و اکنون دو واحد آن به بهره‌برداری رسید. براساس پیش بینی‌های انجام شده، سومین واحد گاز این نیروگاه پاییز امسال به ظرفیت 162 مگاوات به شبکه سراسری برق کشور سنکرون می‌شود و واحد چهارم پیش از اوج مصرف برق سال 96 وارد مدار برق کشور خواهد شد. ظرفیت بخش گاز نیروگاه 648 مگاوات است و یک پست فشارقوی به ظرفیت 230 کیلوولت برق، تولیدی از نیروگاه را به شبکه سراسری منتقل می‌کند. برای تامین سوخت این نیروگاه در ایام کمبود گاز، سه مخزن هرکدام به ظرفیت 20 هزار مترمکعب برای ذخیره گازوییل تعبیه و طراحی شده که تا 45 روز می‌توانند سوخت نیروگاه را تامین کنند.

نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشهر به منظور توسعه تولید برق کشور و پاسخگویی به رشد مصرف منطقه‌ و استفاده از حداکثر توان مهندسی داخل کشور در 15 کیلومتری شهر ماهشهر و در حاشیه شرقی جاده قدیم جراحی و در زمینی به مساحت حدود 100 هکتار واقع شده است. شرکت مپنا سازنده تجهیزات و پیمانکار اصلی این پروژه بوده و اکثر تجهیزات این نیروگاه ساخت داخل است. راه اندازی این واحد نیروگاهی، میزان برق تولید شده توسط نیروگاه‌های زیرمجموعه شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در کشور به 37 هزار و 10 مگاوات رسید."

تولید ۶ میلیون بشکه میعانات گازی از فاز ١٢ پارس جنوبی

میعانات گازی بیشتر از پنتان و هیدروکربن‌های سنگین تر (+C5) تشکیل شده و با توجه به موقعیت برداشت آن می‌تواند دارای گوگرد و نمک باشد و معمولاً عاری از انواع فلزات است و حدود نیمی از آن را نفتا تشکیل می‌دهد. میعانات گازی بر خلاف بوتان و پروپان نیازمند شرایط ویژه برای مایع ماندن نیستند و به شیوه‌های مختلف قادر به تبدیل به گازوئیل، بنزین، نفت سفید، سوخت جت و... هستند. در مقایسه با پالایشگاه نفت خام، در پالایشگاه میعانات گازی، فرآیندهای تبدیلی و پالایشی کمتر است بنابراین هزینه سرمایه‌گذاری آن نصف هزینه سرمایه‌گذاری پالایشگاه نفت خام است.

ارزش حرارتی ناویژه هر لیتر از میعانات گازی حدود۴/۳۲۷۰۶ بی تی یو که تقریباً معادل با ارزش حرارت ۸۲۶/. متر مکعب گاز طبیعی خط لوله اول سراسری است؛ بنابراین، این محصول به دلیل داشتن ارزش حرارتی بالا از اهمیت قابل توجهی برای صادرات برخوردار می‌باشد. به گونه‌ای که صادرات آن می‌تواند هزینه سرمایه‌گذاری اولیه یک پالایشگاه گازی را در ظرف مدت زمان کوتاهی برگرداند به شرط آنکه مشخصه فنی مطلوب را داشته باشد.

بنابراین گزارش، حجم تولیدات میعانات گازی در میدان پارس جنوبی بیشتر از سایر میادین گازی کشورمان است و در سه ماه ابتدای سال جاری تولید میعانات گازی فاز ١٢ مجتمع گاز پارس جنوبی (پالایشگاه نهم) به بیش از ٦ میلیون و ١٨٧ هزار بشکه رسیده است.

این گزارش می افزاید: غلامرضا بهمن‌نیا، مدیر پالایشگاه نهم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در این باره به شانا گفته است: "در مسیر تحقق و عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی، تولید میعانات گازی پالایشگاه نهم در سه ماه امسال به ٦ میلیون و ١٨٧ هزار و ١١٣ بشکه رسید. در بازه‌ زمانی یادشده با تلاش کارکنان و متخصصان پالایشگاه نهم، چهار میلیارد و ٧٨٤ میلیون مترمکعب گاز نیز فرآورش شد. آمارها حاکی از آن است که بالاترین حجم فرآورش گاز شیرین در روزهای گذشته بیش از ٨٥ میلیون مترمکعب بوده است. در ٣ ماه نخست امسال، ١٧ هزار و ٥٥٦ تن گوگرد دانه‌بندی در پالایشگاه نهم تولید شده است که امیدواریم همچنان با همین کیفیت به تولید گوگرد و دیگر محصولات ادامه دهیم.

رکوردشکنی آریاساسول در تولید

وجود منابع عظیم گازی و نفتی در خلیج فارس که بخش عمده‌ای از آن نیز در حوزه گازی پارس جنوبی متمرکز شده است، موجب شد توجه مسئولان نظام و در نهایت مدیریت صنعت به بازیابی این منابع و سرمایه‌گذاری در منطقه پارس جنوبی معطوف شود از این رو برنامه ساخت 17 مجتمع پتروشیمی در این منطقه از کشور در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت در این راستا و با توجه به برنامه‌های استراتژیک تدوین شده توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی، واگذاری مجتمع‌های تولیدی پتروشیمی به بخش خصوصی با گستردگی بیشتر دنبال شد. از اولین پروژه‌های توسعه‌ای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در منطقه عسلویه در منطقه گازی پارس جنوبی که به منظور ایجاد ارزش افزوده در منابع گاز ایجاد شد، طرح الفین نهم بود که اجرای آن به شرکت پلیمر آریاساسول واگذار گردید.

بنابراین گزارش، این طرح از مجموعه طرح‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران بود که فعالیت اولیه آن تحت مدیریت شرکت پتروشیمی پارس از اوایل سال 1379 آغاز و در ادامه، امور مربوط به قراردادهای اجرایی و تأمین منابع مالی آن از طریق فاینانس شروع شده بود. ولی در راستای سیاست‌های اقتصادی برنامه سوم و با توجه به اظهار علاقه شرکت SASOL از آفریقای جنوبی، جهت مشارکت در سرمایه‌گذاری در پروژه‌های طرح الفین نهم، در تاریخ 19/01/1381 (آوریل 2002) تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ساسول آفریقای جنوبی (شعبه آلمان)، به امضاء رسید و بر مبنای آن واحد الفین و نیز دو واحد پلی‌اتیلن سبک و پلی‌اتیلن متوسط و سنگین، از شرکت پتروشیمی پارس منفک و به عنوان یک مجتمع مستقل جهت اجرا به شرکت تازه تأسیس آریاساسول واگذار گردید، به این امید که این شرکت بتواند بهترین و برترین تولیدکننده پلیمر در سطح منطقه خاورمیانه محسوب شود.

این گزارش می افزاید: این شرکت در راستای تامین اهداف خود سال گذشته موفق به ثبت بالاترین رکورد تولید مجتمع از ابتدای راه اندازی تاکنون شده است. شانا در این زمینه خبر داده است: "مجموع محصول تولید شده در مجتمع پتروشیمی آریاساسول شامل ( اتیلن و انواع پلیمر) پارسال به ١,٥٧٥.٢٧٥ تن رسید که در مقایسه با عملکرد سال قبل آن افزایش ١٩٥.٦١٤ تنی معادل ١٢.٤ درصد را نشان می دهد. این مقدار تولید بالاترین رکورد تولید سالیانه شرکت پلیمرآریاسایول از ابتدای راه اندازی تاکنون بوده است. تولید اتیلن در واحد الفین معادل ٩٢٩,٤٦٤ تن است که این رقم حدنصاب بالاترین میزان تولید این واحد تاکنون بوده است و در مقایسه با عملکرد تولیدی سال قبل آن از افزایش ١٤ درصدی برخوردار است.

واحد پلی اتیلن متوسط و سنگین هم با تولید ٣٠٥,٥٢٥ تن برای اولین بار موفق به رسیدن از ظرفیت اسمی واحد یعنی ٣٠٠ هزار تن پلیمر در سال شد و در مقایسه با تولید سال ٩٣ موفق به افزایش تولید ٣٨درصدی شده است.همچنین براساس عملکرد تولیدی شرکت پلیمرآریاساسول، واحد پلی اتیلن سبک موفق به تولید ٣٤٠,٢٨٦ تن در سال شد که از ١٣.٤ درصد بالاتر از ظرفیت طراحی واحد است."

انتخاب ۸ شرکت در حوزه اکتشاف و تولید از میان ۳۷ متقاضی

اكتشاف نفت و گاز به عنوان يكي از زيربنايي ترين طرح هاي صنعت نفت و گاز كشور و همچنين آغازكننده زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز از آغاز انقلاب اسلامي همراه با ساير بخش هاي صنعت نفت توانسته است علاوه بر غلبه بر مشكلات ناشي از وابستگي هاي قبل از انقلاب و جنگ تحميلي موفقيت هاي بسيار بزرگي را در اين عرصه رقم زند. با توجه به توانی که کشورمان در این حوزه کسب کرده است امروز شرکت های بسیاری در حوزه شرکت‌های تولید و اکتشاف در حال تشکیل هستند. وزیر نفت در همین زمینه فروردین ماه از برنامه وزارت نفت برای تشکیل شرکت‌های پیمانکار عمومی GC و ایجاد شرکت‌های تولید و اکتشاف E&P در کشور خبر داده بود.

بنابراین گزارش، تسنیم در این باره به نقل از بیژن زنگنه در همایش «صنعت نفت دانش بنیان تبلور اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی» نوشته بود: "از سال 76 به دنبال آن بودیم که شرکت‌های پیمانکار عمومی در صنعت نفت ایجاد کنیم تا اینکه موفق شدیم شرکت پتروپارس را تشکیل دهیم و شرکت‌های مپنا و سراب نیز با همین دیدگاه تشکیل شدند. شرکت‌های GC یا پیمانکارهای عمومی مبتنی بر شرکت‌های دانش بنیان هستند و باید برای ایجاد شرکت‌های E&P تلاش کنیم. ایجاد شرکت‌های E&P مورد توجه قرار گرفته که قرار است در قراردادهای جدید نفتی در کنار شرکت‌های بزرگ نفتی حضور یابند، عده‌ای با این کار شاید حدود 10 سال مخالفت کنند اما در نهایت می‌آیند می‌گویند که نظر ما هم همین بوده است. مثال آن را در ایجاد شرکت پتروپارس در سال‌های گذشته شاهد بودیم که عده‌ای می‌گفتند نباید این کار را کرد اما بعدها گفتند که خودشان ایده ایجاد شرکت پتروپارس را داده‌اند."

این گزارش می افزاید: در همین رابطه محمدرضا مقدم، معاون وزیر نفت در امور پژوهش و فناوری نیز به شانا گفته بود: "طی روزهای آینده، فراخوان ارزیابی شرکتهای مستعد برای فعالیت در قالب E&P منتشر و نخستین گام در مسیر شکل گیری شرکتهای اکتشاف و تولید برداشته می شود. برای مشارکت شرکتهای خارجی با شرکتهای ایرانی در اجرای قراردادهای جدید نفتی؛ وزارت نفت در صدد است برای آماده سازی فهرست شرکتهای ایرانی، شرکتهایی را که از توان بالقوه برای ورود به کسب و کار E&P برخوردارند، با برنامه ای مدون شناسایی کند. این ارزیابی در سه سطح غربالگری (تهیه فهرست بلند)، پیش ارزیابی و ارزیابی انجام می شود."

به دنبال این اقدامات وزارت نفت پس از ارزیابی شرکتهای متقاضی برای فعالیت در قالب شرکتهای اکتشاف و تولید (E&P)، هشت شرکت را به عنوان شرکتهای ایرانی صاحب صلاحیت در این حوزه تعیین و معرفی کرد. محمدرضا مقدم، معاون وزیر نفت در امور پژوهش و فناوری و سرپرست معاونت امور مهندسی وزارت نفت در این رابطه به شانا گفته است: "در اجرای مصوبه هیئت وزیران و به منظور حمایت از ایجاد شرکتهای اکتشاف و تولید ایرانی و با هدف انتقال و توسعه فناوری در جریان مشارکت شرکتهای نامبرده با شرکتهای معتبر خارجی، وزارت نفت شرکتهای ایرانی حائز توانمندی حداقلی برای عهده داری وظایف مقرر شرکتهای اکتشاف و تولید را مشخص کرده است.

معاونت امور مهندسی وزارت نفت پس از فراخوان، صلاحیت ٣٧ شرکت را بررسی و سرانجام صلاحیت ابتدایی هشت شرکت را تایید کرده است. شرکتهای پتروپارس، مهندسی و ساختمان صنایع نفت (OIEC)، انرژی دانا، توسعه پتروایران، گروه مپنا (شرکت نفت و گاز مپنا)، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (شرکت مدیریت طرحهای صنعتی ایران) و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) (شرکت توسعه نفت و گاز پرشیا)، شرکتهایی هستند که توانسته اند حدنصابهای لازم را در ارزیابیهای صورت گرفته کسب کنند.

این هشت شرکت که شرکتهای عمدتا شناخته شده ای در صنعت نفت کشور به شمار می روند، می توانند با توافق با شرکتهای خارجی صاحب صلاحیت متقاضی فعالیت در اجرای طرحهای توسعه ای صنعت نفت کشورمان، مطابق ضوابط و شرایط عمومی حسب مورد مشارکت کنند. شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی باید تنها فعالیت E&P داشته باشند و مجاز به فعالیت در حوزه‌های ساخت کالا و تجهیزات و ارائه خدمات متعارف نفتی (EPC و یا OSC) نیستند."

چاره اقتصاد مقاومتی؛ نفت نیست

احمد توکلی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در نشست اقتصاد مقاومتی در پژوهشگاه علوم انسانی گفت: اگر اقتصاد در مسیر رشد و توسعه باشد در اثر تکانه‌های خارجی مسیر رشدش تغییر نمی کند و در راه مقاومت ادامه می دهد. در این صورت می توان آنرا اقتصاد مقاومتی نامید.

توکلی افزود: حتی در صورتیکه در اثر شوک اقتصادی از راه اصلی خود خارج شود اگر در زمان معقول ترمیم و یا بیش از طولانی شدن مدت مدیدی ترمیم شود باز این اقتصاد شکننده نیست مقصود ما از اقتصاد مقاومتی عواملی است که مسیر اقتصاد را مثبت و مطلوب می کند و با هر چه مسر انحرافی اقتصاد را تشدید کند مخالفیم

وی با بیان اینکه تکانه های ساختاری و تخاصمی دو نوع از تکانه هایی هستند که در راه اقتصاد مقاومتی ایجاد می شوند گفت: تکانه‌های ساختاری در اثر برخی تحولات غیراقتصادی مانند زنان در اقتصاد و بازار تحت تاثیر قرار دارد و تکانه های تخاصمی از قبیل جنگ و عوامل دیگر هستند.

توکلی تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که در شکننده بودن نظام اقتصاد مقاومتی اثر دارد کیفیت سرمایه های اجتماعی کشور و نقش دولت در ان است اینکه چه کسانی تصمیم می گیرند و چه کسانی ان را اجرا می کنند تصمیم گیرندگان عاقل و و با صداقت باشند و دولتها نیز باید خیرخواه دانا و توانمند باشند اگر این ویژگیها نباشد و هر کس برای جیب خود تلاش کند حتی اگر سیاستهای خوبی هم از سوی عاقلان تهیه شود چیزی از ان حاصل نمی شود. کیفیت دولت در روش و گرایش در سیاستگذاری موثر است. اینکه قوه قضاییه مبتلا به امراضی باشد و فرارهای مالیاتی بیشمار باشند مردم به دولت اعتماد نمی کنند و یا اینکه بانکها جای تبانی و سیاست باشند سیاستهای اقتصاد کلان در هر سطحی از مطلوبیت جواب مثبت نمی دهد تقوا خیرخواهی عقلانیت و عدالت از جمله ویژگیهایی هستند که باید در اقتصاد مقاومتی دیده شوند.

وی با اشاره به سابقه نمایندگی خود در دور گذشته گفت: متاسفانه حتی در تصمیمات بودجه نیز گاهی مشاهده می کردیم که عقلانیت دیده نمی شود و مصوبات از تعاریف اولیه بودجه دور است و قوانین علمی و اقتصادی در آن دیده نمی‌شود. و تحت تاثیر تاثیر خلقیات و تمایلات تصمیم می‌گیرند.

وی ادامه داد: با اینکه سال گذشته با افزایش مناطق آزاد با دولت مخالفت کردیم اما امسال شاهدیم که باز دوباره دولت تقاضای مناطق آزاد را مطرح کرده است. در بازرگانی مناطق آزاد قرار بود الگوی صادرات باشند اما اکنون دروازه واردات هستند در یک آمار دقیق 63/99 واردات و 38 درصد صادرات از این مناطق انجام شده است وقتی کسی از خدا بترسد و از مردم عاقل باشد چنین تصمیماتی را تکرار نمی کند.

وی گفت: از سیزده منطقه آزاد درخواست صدمنطقه آزاد را داده‌اند انگیزه غیرالهی تاثیر می گذارد و نتیجه تصمیم گیریهای سیاسی متفاوت است و اخلاقیات در نوع و اعمال تصمیم گیری ما اثرگذار هستند.

وی افزود: اگر از مالکیت و حقوق آن و قراردادها دفاع شود دیگر با حق حساب تصمیم قاضی عوض نمی شود و قلم به سمت غیرحق نمی رود در این شرایط است که افراد در سرمایه گذاریها با تاخیر و احتیاط وارد می شوند اگر دولت در حرکت اقتصادی با تصمیم گیری درست و سلامت عمل کند اقتصاد مقاومتی عمل می شود. مردم در اخلاقیات به دولت نزدیکترند تا به پدران خود و این بیان حضرت علی (ع) است.

وی اظهار کرد: وقتی مردم احساس کنند که دولت به گفته های خود عمل کند و عاقلانه تصمیم می گیرد و عمل می کند به دولت اعتماد می کند وگرنه به تصمیم دولت اعتنایی ندارند.

وی ادامه داد: مردم نیازمند درجه ای از ثبات هستند تا پیش بینی مسایل قضایی درست انجام شود اما اکنون می بینیم که می گویند برای خود دردسر درست نکنید در حقیقت پیش بینی نمی کنند که در مسیر درست قضایی حرکت کنند.

اجرای ۲۸ طرح پتروشیمی با فاینانس خارجی

فاینانس به تأمین منابع مالی موردنیاز اجرای پروژه‌ها و خرید تجهیزات طرح‌های تولیدی (سرمایه‌ای) و هم‌چنین خدمات فنی و مهندسی پروژه‌ها با استفاده از تسهیلات اعتباری خارجی میان‌مدت و وفق قراردادهای مالی منعقده با اعتباردهندگان خارجی اطلاق می‌شود. در حقیقت فاینانس به معنی تأمین منابع مالی طرح‌های تولیدی توسط مؤسسات مالی نظیر بانک‌هاست که علی‌الاصول بازپرداخت آن‌ها به اعتباردهنده توسط شرکت‌های بیمه اعتبار صادرات تضمین و تأمین‌شده است. این روش که نوعی اعتبار خرید محسوب می‌شود، در قالب اعتبارات میان‌مدت است که بانک‌های اعتباردهنده به خریداران اعتبار اعطاء می‌کند.

به عبارتی دیگر، در مواقعی که فروشنده کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی مدت‌دار نمی‌شو‌د و خریدار به خاطر فقدان نقدینگی قادر به افتتاح اعتبار اسنادی نیست معمولاً خریدار از یک موسسه مالی درخواست می‌کند که وارد معامله شود و وجه معامله را به فروشنده نقداً پرداخت کند. معمولاً این تسهیلات بلندمدت است.

قرارداد این نوع اعتبارات در صورت وجود خط اعتباری فعال، بین بانک ایرانی و خارجی (اعتباردهنده) و تحت نظارت بانک مرکزی منعقد می‌شود. بانک خارجی تا ۸۵درصد مبلغ پروفرما را به متقاضی برای پرداخت وجه اسناد گشایش‌یافته تخصیص می‌دهد. ازنظر فروشنده/ذینفع، این نوع اعتبار دیداری (نقدی) است.

خلاصه آنکه قراردادهای فاینانس بدین مفهوم هستند که یک بانک یا موسسه تجاری خارجی وامی را به‌منظور عملیات معینی به کشور و یا شرکت مشخصی پرداخت کرده و درواقع کنترلی روی هزینه کردن آن ندارد و لذا تعهدی نیز برای به ثمر نشستن طرح نداشته و در سررسیدهای تعیین‌شده‌ای اصل‌وفرع آن را از طرف قرارداد و یا بانک تضمین‌کننده قرارداد دریافت می‌کند.

بنابراین گزارش، حال قرار است بر اساس برنامه ششم توسعه؛ تامین مالی ٢٨ طرح جدید در بخش پتروشیمی به طور مستقیم از طریق فاینانس خارجی تامین می شود. فرناز علوی، عضو اصلی هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این باره به شانا گفته است: "٢٨ طرح جدید پتروشیمی با توجه به منابع گازی و هیدروکربوری موجود در کشور تعریف شده اند و شامل طرحهای اوره آمونیاکی، GTO  یا GTP است که در طی این فرآیند از گاز، الفین یا پروپیلن تولید شود. اجرای ۲۸ طرح جدید صنعت پتروشیمی ایران نیازمند سرمایه گذاری ٣٢ میلیارد دلاری است. با توجه به فضای جدید  ایجاد شده در کشور در دوره پسابرجام و بهبود روابط بین المللی، قرار است فاینانس این طرحها به طور مستقیم از طریق سرمایه گذاری خارجی تامین شود.

ژاپنی ها آماده همکاری در طرح توسعه چابهار

بندر چابهار به دلیل موقعیت راهبردی، که نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است و سازندگی و سرمایه‌گذاری فراوانی در آن صورت می‌گیرد؛ از جمله ساخت اسکله و افزایش گنجایش بارگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما (در خلیج چابهار) و ساخت راه‌آهن به سوی آسیای میانه و احداث فرودگاه بین‌المللی. این بندر یکی از مهمترین چهارراه‌های کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی است.

بنابراین گزارش، منطقه آزاد چابهار با مساحت ۱۴ هزار هکتار در منتهی‌الیه جنوب شرقی ایران در ۲۵ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۶۰ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی در شرق خلیج چابهار و در کنار آبهای دریای عمان قرار دارد. این منطقه به‌وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند اتصال می‌یابد. دسترسی مستقیم به آبهای آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همین‌طور عدم آسیب پذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیابی میانه و سایر کشورهای جهان فراهم آورده‌است. بنا بر نظر سازمان ملل، چابهار یکی از مهمترین راه‌های کریدور شرق-غرب و جنوبی‌ترین راه این کریدور است.

این گزارش می افزاید: جایگاه اقتصادی این منطقه باعث توجه بسیاری از شرکت ها و سرمایه گذاران شده است و به تازگی نیز ژاپن برای مشارکت در طرح توسعه چابهار آمادگی خود را اعلام کرده است. ایرنا در این باره به نقل از تارنمای «نیکی» آسیا نوشته است: "ژاپن امیدوار است در ساخت و ساز تاسیسات زیربنایی در این بندر با ایران و هند مشارکت نزدیک داشته باشد. از سوی دیگر، گزارش حاکی است که «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن در جریان سفر شهریور ماه سالجاری خود به ایران در این باره با مقام های کشورمان بحث و تبادل نظر کرده و درخواست توکیو را مطرح خواهد کرد. توکیو می گوید که ایران وارد عصر فرا تحریم شده و باید روابط با تهران را تا حد امکان در زمینه های مختلف افزایش داد. اگر مذاکرات «آبه» در ایران موفقیت آمیز باشد توافقنامه ای در خصوص ورود ژاپن به طرح چابهار امضا خواهد شد.

آژانس همکاری بین المللی ژاپن اعلام کرد که در حال بررسی بر روی جزییات برنامه مشارکت در طرح توسعه چابهار است و به محض تکمیل آن با ایران و هند وارد گفت و گوهای جدی می شود تا به سرعت شرایط را برای ورود شرکت های ژاپنی به این بندر فراهم کند. ژاپن می گوید که چابهار می تواند یک مرکز تجاری برای ورود به ترکمنستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی باشد. این کشور ابراز امیدواری کرده است که این بندر به عنوان یک پایگاه لجستیک و پشتیبانی در ایران و افغانستان مورد استفاده قرار گیرد."

عرضه بنزین یورو ٤ از پالایشگاه آبادان

پالایشگاه نفت آبادان، بزرگترین پالایشگاه ایران است که در شهر آبادان، استان خوزستان قرار دارد. ساخت این پالایشگاه در سال ۱۲۹۱ به پایان رسید و تا آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ بزرگترین پالایشگاه‌ دنیا با ظرفیت تصفیه ۶۲۸ هزار بشکه در روز بود. این پالایشگاه تا سال ۱۹۷۳ به دست شرکت‌های نفتی خارجی اداره می‌شد تا این که در این سال به شرکت ملی نفت ایران تحویل داده است. پالایشگاه آبادان به وسیله خطوط لوله به چندین میدان نفتی و بندر ماهشهر متصل شده است. خط لوله‌ای هم از آبادان به سمت تهران می‌آید و سپس در طول مرزهای شمالی کشور از مشهد تا تبریز امتداد می‌یابد.

بنابراین گزارش، توسعه پالایشگاه آبادان از سال ۱۳۱۲ با لغو قرارداد موجود با شرکت ایران و انگلیس و عقد قرارداد جدید نفتی شتاب بیشتری گرفت، نقطه عطف در قرارداد جدید این بود که پیش بینی‌های لازم برای تعلیم و آماده نمودن ایرانیان برای جانشینی خارجی‌ها بشود، به همین منظور پایه‌های دانشکده نفت آبادان نیز ریخته شد. این دانشکده در سال ۱۳۱۸ شمسی دائر و در سال۱۳۱۹ شمسی افتتاح شد این پالایشگاه در ابتدا روزانه ۲۵۰۰ بشکه در روز نفت تصفیه می‌کرد. ظرفیت آن تا سال ۱۳۳۰ به ۵۰۰۰ بشکه در روز رسید که پس از سرمایه‌گذاری شرکتهای خارجی به۶۰۰ هزار بشکه در روز رسید وبزرگترین پالایشگاه جهان لقب گرفت. در مرداد ماه ۱۳۹۴ سعید محجوبی رئیس هیئت مدیره وقت شرکت پالایش نفت آبادان اعلام کرد پالایشگاه آبادان بیش از ۲۵ درصد از محصولات مورد نیاز کشور را تامین می کند.

پالایشگاه نفت آبادان یکی از فعالترین پالایشگاه‌های ایران است که با تمام ظرفیت خود در حال حاضر به فعالیت مشغول است. این پالایشگاه در حال حاضر فراورده‌های زیر را تولید می‌کند: گاز مایع، بنزین موتور، نفت سفید، نفت گاز، سوخت جت، نفت کوره، انواع روغن موتور پایه، انواع قیر، انواع حلال‌های نفتی، گوگرد، نفتای (خوراک آروماتیک پتروشیمی بندرامام)، گاز (خوراک پتروشیمی آبادان) و در حال حاضر روزانه ٥٠٠ هزار لیتر بنزین یورو ٤ در این پالایشگاه تولید می شود.

این گزارش می افزاید: فریدون جانکی، مدیر عملیات پالایشگاه آبادان در این باره به شانا گفته است: "فاز سوم واحد شیرین‌سازی بنزین از اوایل پارسال راه‌اندازی شده است. با راه اندازی فاز سوم واحد شیرین‌سازی روزانه ٢٣ هزار بشکه بنزین تولید می‌شود ؛ البته ظرفیت این  واحد تا ٢٧ هزار بشکه طراحی شده است. در این مدت به صورت آزمایشی اقدام به تولید بنزین یورو ٤ با تعیین درصدهای گوگرد و اکتان استاندارد کردیم. پس از انجام آزمایشها و تستهای متعدد موفق به تولید بنزین یورو ٤ شدیم که به صورت پایلوت روزانه ٥٠٠ هزار لیتر بنزین را از هفته آینده برای توزیع در شهرهای آبادان، خرمشهر و شادگان در اختیار شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه آبادان قرار خواهیم داد. شرکت پالایشی آبادان آمادگی توزیع بیش از این میزان را براساس نیاز بازار مصرف شهرهای آبادان و حومه را دارد که در صورت اعلام نیاز شرکت پخش فرآورده‌های نفتی در اختیار این شرکت قرار خواهد گرفت. بنزین یورو ٤ پس از آبادان در شهر اهواز توزیع می شود. در صورت موفق بودن این پروژه در آبادان و رفه برخی نواقص و تکمیل پروژه شهر بعدی اهواز خواهد بود."

افزایش۱۰ درصدی صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۵

نفت از امتیازات کشور ما در حوزه اقتصاد است که سرمایه گذاری مناسب در این حوزه می تواند ما را در کنار توجه به سایر بخش های اقتصادی به جایگاه بالایی در منطقه و در جهان برساند. کشورمان برنامه افزایشی تولید نفت را بلافاصله بعد از لغو تحریم ها در دستور کار خود قرار داد و با افزایش تولید داخلی میزان صادرات این کالای باارزش نیز روز به روز بیشتر شد و سیل تقاضاهای خارجی برای این کالا به کشورمان روانه شد تا جایی که مراکز معتبر تحقیقاتی بین المللی نیز بر این امر اذعان دارند که میزان صادرات فرآورده های نفتی ایران افزایش پیدا کرده است.

بنابراین گزارش، شانا در این زمینه خبر داده است: "سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در بولتن آماری سالانه منتشر شده در ژوئن ٢٠١٦ اعلام کرد در سال گذشته میلادی، صادرات فرآورده های نفتی ایران با ٩,٤ درصد رشد سالانه به ٥١٤ هزار و ٣٠٠ بشکه در روز رسید. در سال ٢٠١٥ میلادی از مجموع صادرات روزانه یک میلیون و ٨١ هزار بشکه نفت از سوی ایران، ٩٦٩ هزار و ٧٠٠ بشکه به کشورهای آسیایی و ١١١ هزار و ٤٠٠ بشکه به اروپا فروخته می شده است.

بولتن آماری سالانه اوپک نشان می دهد ایران در سال گذشته میلادی با در در اختیار داشتن ٤٦ نفتکش با ظرفیت حمل ١٠ میلیون و ٩٨٢ هزار تن نفت، همچنان جایگاه نخست اوپک را در این زمینه به خود اختصاص داد. میانگین قیمت فروش نفت خام سنگین ایران در سال ٢٠١٥ میلادی، ٤٨ دلار و ٨٠ سنت برای هر بشکه بوده که ٤٩,٢ درصد نسبت به سال ٢٠١٤ کاهش داشته است. میانگین قیمت تکفروشی نفت خام سبک ایران نیز از ٩٧ دلار و ٢٦ سنت در سال ٢٠١٤ میلادی به ٥١ دلار و ٤٠ سنت در سال ٢٠١٥ میلادی رسید."