به گزارش خبرنگار دولت خبرگزاری شبستان، پس از آنکه حسن روحانی تصمیم به ترمیم کابینه گرفت و سه وزیر پیشنهادی را به مجلس معرفی کرد. هر سه وزیر پیشنهادی هم برنامه هایی برای جلب رای اعتماد نمایندگان مجلس ارایه دادند.
متن کامل برنامه ارایه شده به مجلس شورای اسلامی از طرف سیدرضا صالحی امیری به شرح زیر است:
1- مقدمه:
فرهنگ، به تعبیر زیبا و متعالی معمار کبیر انقلاب اسلامی و بنیانگذار فقید نظام جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) «کانهُ سایه نبوت» است.
فرهنگ در تبار اندیشه و تمدن ایران اسلامی، فره ایزدی است که نه تنها با هستی انسان معنا می شود و قائم به وجود اوست، بلکه خود وجودی انسان است.
انسان در سلسله مراتب هستی با فرهنگ از خاک طبیعت برمی خیزد و تا غایت افلاک اوج می گیرد بنابراین فرهنگ ابزار تفنن و سرگرمی نیست، بلکه راهی برای شناخت خود و عالم و آدم است و باز به تصریح حضرت امام خمینی(ره) ، «بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است، اساسا فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می دهد و با انحراف فرهنگ، هر چند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد، ولی پوچ و پوک و میان تهی است.»
به تعبیر مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای «استقلال یک ملت فقط با استقلال فرهنگی تأمین میشود و مقوله فرهنگ از نظر تاثیرش در آینده یک ملت و یک کشور، با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست.
در دهه های اخیر فرهنگ در جهان و ادبیات جدید و تحولات پر شتاب فن آوری، صنعت و اقتصاد، می کوشد تا جایگاه و مقام شایسته خود را بازیابد و در جدیدترین نظریه های فرهنگی ، محور و کانون شهرهای پایدار آینده تلقی شود.
امروز فرهنگ محلی و شهری از اعتبار بی بدیلی برخوردار است و از این منظر نیز فرهنگ، عنصر قوام بخش زندگی سالم، پرنشاط و خلاق است.
ایران اسلامی از دیرباز تاکنون، در تاریخ دیرپای منطقه ای و جهان اسلام، قلب فرهنگ و کانون گرم و روشنایی بخش اندیشه، هنر و ادب بوده و نور معنوی فرهنگ از این دیار بر گستره جهان پیرامون تابیده است.
اندیشمندان، ادیبان، حکما و متکلمان ایرانی، تفکر و فرهنگ اسلامی را نه در مرزهای جغرافیایی، که در دیگر فرهنگ ها و زبان ها نیز گسترش و بسط داده اند.
ایران اسلامی جایگاهی والا در توسعه فرهنگ داشته و از این کشور است که فلسفه، عرفان، فقه، کلام، هنر، ادبیات و موسیقی به جهان صادر شده و ایرانیان سرآمد فرهنگ و تفکر در منطقه بوده اند.
این جایگاهی است که حتما باید بازیابی شده و نور معنوی و فرهنگ ایرانی- اسلامی دوباره بر گستره این منطقه بتابد و جان های تشنه خرد و فرزانگی و فضیلت را سیراب سازد.
شأن و منزلت تبار تاریخی ما ایجاب می کند، وضع کنونی فرهنگ ایران اسلامی را به مرزهای شکوفایی و رستاخیز فرهنگی برسانیم و این رسالت عظیم با اهمیتی دوچندان بر دوش تک تک هنرمندان، ادبا، نویسندگان و اصحاب فرهنگ است تا جانی تازه در پیکره فرهنگی شهروندان ایرانی دمیده و عظمت ایران اسلامی را بازآفرینند.
2- ساختار نهادی فرهنگ:
نظام فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران مجموعه ای منسجم و سامان یافته از چارچوب های نظری، اندیشه ای، مبانی، چشم انداز، سیاست ها، راهبردها، اهداف و نهادهای متکثر و متنوع حاکمیتی، تقنینی و سیاست گذاری و اجرایی است که به صورت یک مجموعه همبسته و کل نگر در جهت اهداف متعالی فرهنگی حرکت می کنند و مسئولیت خطیر فرهنگ سازی را بر عهده دارند.
این مجموعه همبسته در تعامل و انس و گفت وگو با یکدیگر می توانند چشم انداز فرهنگ حقیقی و اصیل ایرانی-اسلامی را تحقق بخشیده و به انسان فرهنگی خردورز، عدالت خواه، فضیلت مدار و در عین حال متناسب با مقتضیات زمانه عینیت بخشند.
مبانی نظری فرهنگ مشتمل بر اندیشه های فرهنگی امام راحل و مقام معظم رهبری در قالب چشم انداز، سیاست های کلان و راهبردی و اسناد فرادستی، نخستین سطح ساختاری نهاد فرهنگ به شمار می رود.
در سطح دوم نهادهای فرهنگی، اعم از نهادهای 5 گانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای اسلامی، دولت و نهادهای فرهنگی، این مبانی نظری را به اهداف و برنامه های کلان فرهنگی تبدیل می کنند.
نهادهای سیاست گذاری نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان نهاد فرادستی سیاست گذار در تدوین راهبردها و سیاست های فرهنگی در عرصه های مختلف فرهنگی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز مجلس شورای اسلامی که به تعبیر امام راحل در رأس امور است، با تبیین، تصویب و ابلاغ سیاست های کلی فرهنگی، اهداف مصرح در چشم انداز و مبانی نظری فرهنگ را قوام می بخشند.
در سطوح بعدی دستگاه های فرهنگی دولت، اعم از وزارتخانه های فرهنگی و نیز نهادهای رسمی و عمومی فرهنگی نظیر حوزه های علمیه، صدا و سیما، آستان قدس رضوی، شهرداری، سازمان تبلیغات اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد.
همچنین نهادهای صنفی و مردمی فرهنگی مانند انجمن های صنفی، نهادهای دینی مردمی، هیئت های مذهبی، کانون های فرهنگی مساجد، مراکز آموزشی فرهنگی، کانون های بسیج سطوح دیگر این منظومه را تشکیل می دهد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان رکنی از این مجموعه همبسته و گسترده نهادهای فرهنگی، علمی و آموزشی، به عنوان ستاد فرهنگی دولت، تکلیفی رفیع دارد که با سیاست گذاری و برنامه ریزی راهبردی در حوزه های سازماندهی، برنامه ریزی، هدایت، حمایت و نظارت، سامانه تولید و عرضه کالاها و آثار فرهنگی و هنری و فعالیت ها و نهادهای فرهنگی را منطبق با قانون اساسی و قوانین و مقررات و برنامه دولت، برخاسته از رأی مردم فرهیخته و فرزانگان فرهنگ و هنر تحقق بخشد.
باید باور کنیم که همه این نهادها، مراکز و قوای فرهنگی در «کشتی فرهنگ» استقرار دارند، مقاصد همه آنها واحد بوده و از جوهره فرهنگ آفرین انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی نشأت گرفته است.
در تلاطم و بحران فرهنگی انسان و تمدن امروز، کشتی فرهنگی با دست های توانای همه و با تعامل و گفت وگو به سرمنزل مقصود والای خود خواهد رسید و همه همراهیم و هم ساز، نه رقیب و هم ستیز. ستیز فرهنگی در درون این کشتی، فرهنگ سوز و نه فرهنگ ساز است.
در منظومه منسجم فرهنگی نظام اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قطعه ای از پازل بزرگ نظام فرهنگی است که در مدار حرکت منسجم نظام فرهنگی و در چارچوب سلسله مراتب تعریف شده حرکت می کند بنابراین لازم است تا نگاه ما به این دستگاه فرهنگی متناسب با حدود وظایف و اختیارات و در قیاس با سایر نهادهای موثر و سیاست گذار فرهنگ باشد.
فرآیند حرکت منسجم، سازواره، موثر و پویای نظام فرهنگی به توسعه و تعالی فرهنگی می انجامد که هدف غایی در چشم انداز فرهنگی است از این رو هرگونه اخلال در روند حرکت ارگانیکی این منظومه فرهنگی منسجم، منجر به چالش، آسیب یا مناقشه فرهنگی خواهد شد.
گفتمان فرهنگی دولت یازدهم بر چهار پایه اصلی عقلانیت فرهنگی، دیانت فرهنگی، عدالت فرهنگی و اعتدال فرهنگی استوار و دال مرکزی گفتمان فرهنگی دولت، اعتدال است.
در تلاطم فرهنگی جهان امروز که از یک سو با قرائت های مجعول متحجرانه و متعصبانه از اسلام مواجهیم و از سوی دیگر فرهنگ پوچ گرایی و پوپولیسم رایج تبلیغ می شود، فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی باید خود را برای افق دهه های آینده طراحی و بازسازی کند. تحولات فرهنگی منتظر تصمیم و اقدام ما نمانده و لحظه ای درنگ و تأخیر، فاصله ما را با پیشرفت و توسعه فرهنگ بیشتر می سازد. قطب نمای فرهنگی ما در این جهان آشوب زده و پرهراس، عدالت به عنوان آموزه ای از متن وحیانی قرآن، سنن نبوی و عترت علوی است؛ عدالتی که محدود به زمان و مکان خاصی نیست و گفتمان غالب و غایی ما شیعیان است. چنان که امام علی (ع) خطاب به فرزند شهیدش امام حسین (ع) فرمود: تو را سفارش می کنم به رعایت عدالت با دوست و دشمن.
تشیع همواره پرچمدار عدالت و خردورزی بوده و همین پرچم عدالت و خردوزی که در شعار دولت یازدهم «اعتدال» نام گرفته است، راهنمای برنامه ریزی و سیاست گذاری راهبردی فرهنگ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و باید پایه برنامه ها و چشم انداز آن باشد.
3- حوزه نظارت فرهنگی:
در حوزه نظارتی باید قانون جای سلیقه های اداری و کارشناسی را بازپس گیرد و با معیار عدالت، حق فرهنگی نویسندگان و هنرمندان احیا شود.
نظارت حق مسلم حاکمیت و مردم است که ذره ای تخطی و انحراف از آن، با حق و عدالت منافات دارد؛ علاوه بر این با تضییع حقوق فرهنگی مردم و فرهیختگان نمی توان مقاصد متعالی جمهوری اسلامی را محقق کرد.
نظارت مبتنی بر قانون و فرایندهای قانونی نه تنها ضامن صیانت و سلامت فرهنگی است، بلکه مانعی در برابر خلاقیت و آفرینش های فرهنگی و هنری محسوب نمی شود.
امنیت فرهنگی به مثابه تضمین حقوق فرهنگی، آرامش را به حوزه فرهنگ بازمی گرداند و این امنیت بیش از هر چیز امنیت خلاقان و فعالان هنر و ادب و فرهنگ باید باشد، نه صرف امنیت دولت.
امنیت فرهنگی خلاقان و فعالان فرهنگی همان تحقق حقیقی منافع و مصالح ملی است.
4- سیاست های حمایتی:
در حوزه سیاست های حمایتی و ساماندهی اقتصاد فرهنگ، عدالت معیار نخستین و آخرین است که توسعه فرهنگی خردورز و آینده نگر را محقق می سازد بنابر این اصل و تجربه های به دست آمده از سه دهه سیاست های حمایتی در حوزه فرهنگ، باید حمایت های مستقیم و فاعل محور که جز بی عدالتی و فساد ره آوردی نداشته است، جای خود را به سیاست های غیرمستقیم و فعل محور و نامرئی دهد تا حمایت ها بدون نفوذ اشخاص و نهادها و اعمال سلیقه و بدون رابطه بازی، به طور عادلانه توزیع شود. رکن و منبع اقتصاد فرهنگ، نه دولت و نفت، بلکه کار و خلاقیت بخش خصوصی و فعالان فرهنگی و هنری است. آنان منبع اصلی و حقیقی تولید فرهنگی هستند و اگر دلگرم و امیدوار باشند، از هزاران چاه نفت بیشتر سرمایه تولید می کنند و چاره کار فقط تامین اعتماد آنها به عادلانه بودن سیاست های حمایتی و پشتگرمی به سیاست های شفاف حمایتی است.
5- عناوین برنامه ها:
با توجه به برنامه فرهنگی اعلام شده دولت تدبیر و امید و تجربه حاصل از اجرای آن در سه سال گذشته، اهداف و برنامه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح زیر اعلام می شود:
5-1. صیانت از فرهنگ دینی و ملی
الف) اعتلای معرفت و توسعه فرهنگ قرآنی و دینی و اهل بیت(ع)
ب) مقابله با قشری گری، فرقه گرایی و انحرافات دینی
ج) اثربخشی تبلیغات و فعالیت های دینی و فرهنگ ملی
د) ارتقای هویت، ارزش ها و اخلاق دینی
5-2. اصلاح ساختار نظام مدیریت فرهنگی
الف) قانون مند کردن فرایند نظارت بر تولید محصولات و آثار فرهنگی و هنری
ب) بهبود، شفاف سازی و عادلانه کردن توزیع منابع حمایتی و تحول سیاست های حمایتی مستقیم و فاعل محور به سیاست های غیرمستقیم و فعل محور
ج) اصلاح قوانین و مقررات زائد و ایجاد محیط قانونی تسهیل گر
د) بازنگری در ساختار تشکیلاتی دستگاه های اجرایی بخش فرهنگ با رویکرد عدالت محوری، تمرکززدایی و اثربخشی
ﻫ) آموزش تخصصی نیروی انسانی کارآمد در تمامی سطوح مدیریت فرهنگی
و) واگذاری تصدی های اجرایی بخش فرهنگ به بخش های غیردولتی
5-3. تأمین امنیت فرهنگی
الف) برقراری نظام جامع تامین اجتماعی اصحاب فرهنگ و هنر (بیمه افراد و آثار، بیمه بیکاری و ...)
ب) حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان
ج) تأمین آزادی بیان و قلم و خلاقیت درعرصه های فرهنگی و هنری در محیط فعالیت فرهنگی قانونمند و شفاف
5-4. توسعه زیرساخت های بخش فرهنگ
الف) حمایت از آموزش های فرهنگی و هنری در بخش غیردولتی
ب) توسعه فضاهای فرهنگی و هنری و کتابخانه ها برای نیل به استانداردهای ملی فرهنگ
ج) حمایت از پژوهش های بنیادی، راهبردی و کاربردی فرهنگی و هنری
د) توسعه زیرساختی صنایع خلاقانه فرهنگی در حوزه ادبیات، کتاب، هنرهای تجسمی، نمایش، موسیقی، سینما و رسانه
ﻫ) بهره مندی از فناوری های نوین در توسعه آموزش ها و معارف دینی
5-5. ایفای نقش فعال در اقتصاد مقاومتی
الف) ترویج گفتمان اقتصاد مقاومتی و باور ملی در سبک زندگی ایرانی - اسلامی
ب) استفاده از ظرفیت های اقتصاد فرهنگ در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی
5-6. توسعه فناوری های نوین فرهنگی
الف) توسعه و به کارگیری دانش و مدیریت نوین اطلاعات و داده ها در بخش های گردآوری، پردازش، تحلیل و انتقال اطلاعات فرهنگی
ب) حمایت از سرمایه گذاری بخش غیردولتی در انتقال و بومی سازی فناوری های پیشرفته فرهنگی، هنری و رسانه ای
ج) حمایت از توسعه فناوری های نوین فرهنگی در بخش خصوصی
5-7. رونق بخشیدن به اقتصاد فرهنگ
الف) حمایت از ایجاد نهادهای مالی، پولی و سرمایه گذاری در بخش فرهنگ
ب) حمایت از ایجاد نظام های کارآمد تولید، توزیع و عرضه آثار و محصولات فرهنگی، هنری و رسانه ای
ج) بهبود مستمر فضای کسب و کار حوزه فرهنگ، هنر و رسانه
5-8. گسترش نهادهای غیردولتی در بخش فرهنگ
الف) حمایت از نهادها و تشکل های صنفی بخش فرهنگ
ب) حمایت از تشکل های مردم نهاد در بخش فرهنگ و هنر
ج) حمایت از نهادهای دینی و قرآنی و سنتی فعال در حوزه فرهنگ
5-9. احیای فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی
الف) گسترش مراکز و برنامه های ایران شناسی در داخل و خارج از کشور
ب) شناسایی و معرفی مفاخر و مشاهیر فرهنگ و تمدن ایران
ج) گسترش مبادلات فرهنگی بین کشورهای فارسی زبان
5-10. تعامل فرهنگی با جهان
الف) حضور فعال در نهادها، مجامع، رویدادها و بازارهای منطقه ای و جهانی
ب) تلاش برای ارتقای جایگاه ایران در نهادهای بین المللی فرهنگی، ارتباطی، علمی و آموزشی
ج) گسترش همکاری های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی در سطح جهان، با اولویت کشورهای منطقه و اسلامی
د) گسترش گفت وگو و تعامل فرهنگی با جهان اسلام و ادیان توحیدی، به ویژه حوزه تشیع
متن کامل برنامه ارایه شده به مجلس شورای اسلامی از طرف فخرالدین احمدی دانش آشتیانی به شرح زیر است:
* پیشگفتار:
هدایت دستگاه عظیم و پیچیده «آموزش و پرورش» که دارای کارکرد زیربنایی در تمهید پیش نیازهای توسعه کشور، تقویت اقتدار و امنیت ملی، تولید سرمایه فرهنگی و ارتقاء سرمایه اجتماعی است، مستلزم ابتنا بر برنامه های راهبردی و بلند مدت در برنامه ریزی و بهره مندی از روش های علمی و توانایی های پژوهشی گسترده در اجراست تا بدین ترتیب امکان هم افزایی و ارتقا کارایی و اثر بخشی این نهاد ارزشمند فراهم آید.
خوشبختانه به یمن تلاش هایی که در طول سالیان گذشته به عمل آمده است، اسناد راهبردی متعددی تدوین شده و به تصویب مراجع مختلف رسیده است که به پشتوانه آنها می توان برنامه های میان مدت و کوتاه مدت همسو با سیاست های کلان توسعه و چشم انداز های پیش بینی شده را طراحی کرد و به اجرا گذارد.
از سوی دیگر در دستگاهی که ویژگی بارز آن دیربازدهی نتایج سیاست ها و برنامه هاست ، باید در عین قدر دانستن فرصت ها و استفاده صحیح از آنها، به گونه ای حرکت کرد که در سایه اقدامات مشخص و دستاورد های مشهود، سرمایه اعتماد مردم و فرهنگیان نسبت به کفایت و لیاقت مدیریت دستگاه خدشه دار نشود. زیرا دلبستگی و تاکید بیش از حد بر دستاوردهای ملموس و آنی در صورت شتابزدگی در اجرای برنامه ها و انصراف از طی فرآیند های عقلانی تصمیم سازی، تصمیم گیری و اجرا میتواند علاوه بر زیر سوال بردن برنامه های تدوین شده، به نتایجی تهدیدآمیز و خسارت بار منجر شود. همچنان که در گذشته و بخصوص در اجرای مواردی از سند تحول بنیادین چنین شده است. نتیجه اینکه باید دوراندیشانه و هوشمندانه در مرز پرهیز از اتلاف «فرصت ها» و «شتابزدگی» حرکت کرد.
بر اساس این رویکرد، برنامه تقدیمی اینجانب به مجلس شورای اسلامی، اولا مبتنی بر مجموعه اسناد بالادستی مصوب در زمینه تعلیم و تربیت و بویژه سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور است، ثانیا این برنامه برباورها (انگاره های) اینجانب نسبت به تعلیم و تربیت استوار است که در سطور ذیل به آنها اشاره خواهد شد و ثالثا برنامه پیشنهادی می تواند به عنوان برنامه تعالی و توسعه نظام تعلیم وتربیت در افق 1404 (سال پایانی اجرای سند چشم انداز) محسوب شود در عین اینکه در مقاطع زمانی 1400 (سال پایانی اجرای برنامه ششم ) و 1396 (سال پایانی خدمت دولت یازدهم ) خروجی هایی متناسب با بازه زمانی طی شده خواهد داشت.
بدیهی است که در صورت توفیق کسب رای اعتماد نمایندگان محترم ملت، بی درنگ اقدامات خود را برای ساماندهی امور جاری و موضوعاتی از قبیل نیروی انسانی، برنامه های آموزشی و درسی، مشکلات و معضلات مالی و نظایر آنها آغاز و تلاش خواهم کرد که فرهنگیان گرانقدر و اولیا ارجمند دانش آموزان با کمترین دغدغه کار تعلیم وتعلم فرزندان میهن عزیزمان را دنبال کنند.
امید است با یاری حق تعالی و به مدد حضور نیروهای فهیم و فکور آموزش و پرورش و حمایت های آینده اندیشانه و همه جانبه مجموعه عوامل سهیم و موثر مانند مجلس شورای اسلامی و سایر نهاد های سیاستگزاری و دستگاه های اجرایی ذیربط و تشکل های مدنی و خانواده ها، و نیز نخبگان دانشگاهی و حوزوی و کارشناسان تعلیم و تربیت و اصحاب رسانه ها، اجرای این برنامه با توفیق قرین باشد و به حول و قوه الهی در پرتو سیاست ها، برنامه ها و روشهای نوین تعلیم و تربیت، نسل آینده ساز کشور به گونه ای پرورش یابد که با شکوفایی همه جانبه استعدادهایش، بتواند به عنوان شهروندی کارآمد در مدار ایمان، عقلانیت و خلاقیت، حیات طیبه را در همه ابعاد وجود خویش تجربه کند.
** بخش یکم: باورها (انگاره ها)
1- آموزش و پرورش مهمترین منبع مولد سرمایه فرهنگی و ارتقا سرمایه اجتماعی و زمینه ساز توسعه همه جانبه و پایدار است.
2- تعالی و توسعه آموزش و پرورش جز در سایه مساعی همه جانبه مردم و حاکمیت و تقسیم کار ملی محقق نخواهد شد.
3- شان اصلی حاکمیت در آموزش و پرورش، سیاستگزاری، برنامه ریزی و نظارت بر کیفیت ارایه خدمات، آموزشی و پرورشی به مردم است.
4- آموزش و پرورش حلقه اتصال بین حاکمیت و مردم است و باید از این نظر به عنوان یک نهاد مدنی مبتنی بر ساز و کارهای مشارکت جویانه و مردم سالارانه انگاشته شود.
5- معلم تعیین کننده حد کیفیت و تعالی در آموزش و پرورش است و باید از شایستگی های اخلاقی و حرفه ای لازم برخوردار باشد.
6- تامین انگیزه مندی و شرایط مناسب و رضایت شغلی معلمان مهم ترین شاخص های موفقیت و پیشرفت آموزش و پرورش است.
7- آموزش و پرورش در تعیین رفتارهای فردی و تربیت شهروندی دانش آموزان نقش اساسی دارد.
8- تجربه یادگیری در هر زمینه ای اساسا باید بار تربیتی داشته باشد تا رخدادی در فرآیند اجتماعی شدن دانش آموزان به شمار آید.
9- آموزش و پرورش باید برای شناخت و شکوفایی هرچه علمی تر استعداد های ویژه دانش آموزان برنامه ریزی کند.
10- حضور دانش آموزان در مدرسه به عنوان یک تجربه لذت بخش شرط تحقق یادگیری ماندگار است.
11- آموزش و پرورش نیازمند اصلاح برنامه ها و نوسازی فرآیند ها بر مبنای آموزه های اسلامی و دستاوردهای علمی و فناورانه است.
12- اقتصاد آموزش و پرورش نیازمند نظریه پردازی و تدوین مدل های جدید و کارآمد علمی است.
** بخش دوم: راهبردها:
1- تمرکز بر اجرای مضامین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با توجه به زیر نظام ها و مبتنی بر سه برنامه جامع دوره ابتدایی، دوره متوسطه (اول و دوم) و آموزش های فنی و حرفه ای و مهارت آموزی.
2- توجه متوازن به ساحت های شش گانه تربیت (ذکر شده در سند تحول بنیادین) در مجموعه برنامه ها و اقدامات مورد نظر.
3- تربیت و بهسازی سرمایه انسانی با محوریت دانشگاه های فرهنگیان و شهید رجایی و استفاده از سایر دانشگاه ها و نهادهای ذیصلاح به عنوان مکمل.
4- مشارکت گسترده و موثر معلمان و خانواده ها در تنظیم برنامه های مختلف با استفاده از ابزار های نوین ارتباطی و اطلاعاتی.
5- چابک سازی تشکیلات و اصلاح فرآیندها و توسعه همزمان اختیارات و مسئولیت های مدیران صف و مدیران مدارس.
6- توسعه عدالت آموزشی و ایجاد فرصت های برابر با تاکید بر مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته.
7- ایجاد همسویی و هم افزایی تعلیم و تربیت غیر رسمی با آموزش و پرورش بویژه در جهت توسعه فرهنگی و مقابله با آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی.
8- مدیریت و سیاستگذاری در همه سطوح بر اساس یافته های پژوهشی.
9- ایجاد تحول در اقتصاد آموزش و پرورش با بهره گیری بهینه از قابلیت ها و منابع ملی در جهت توسعه کمی و کیفی تعلیم و تربیت.
10- تقویت انگیزه های حرفه ای معلمان و مدیران با تاکید بر حرمت، حقوق، منزلت اجتماعی، توانمند سازی و ارتقا وضعیت معیشتی آنان و تلاش برای رفع تبعیض در نظام پرداخت های دولتی.
11- پاسداشت سرمایه های نمادین و بزرگداشت مفاخر تعلیم و تربیت کشور و تکریم بازنشستگان و تلاش برای ارتقا منزلت و معیشت ایشان به عنوان پیشکسوتان تعلیم و تربیت.
12- رصد تحولات و مطالبات جهانی در باب تعلیم و تربیت و تطبیق برنامه ها و نیازهای زیستن در عصر اطلاعات و ارتباطات در چارچوب استلزامات تعلیم و تربیت اسلامی.
13- بالا بردن سطح دانش، مهارت و رفتار دانش آموزان نسبت به پدیده های زیست محیطی و مسایل توسعه پایدار
14- توسعه تعاملات و مبادلات بین المللی بویژه با جهان اسلام.
15- توسعه نظام مند دوره پیش دبستانی با همکاری نهادهای اجتماعی و مشارکت خانواده ها.
** بخش سوم: برنامه ها:
اول - سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
1-1- استمرار گفتمان تحول در آموزش و پرورش با تشکیل شورایی از صاحب نظران آموزش و پرورش به منظور بررسی محتوایی ' سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ' و 'سند برنامه درسی ملی ' و ارزیابی اقدامات انجام شده.
دوم- مدیریت و رهبری آموزشی
2-1- باز مهندسی نظام مدیریت آموزش و پرورش با رویکرد شایسته سالاری و تمرکز زدایی
2-2- تاکید بر تقویت آموزش کیفی و اثر بخش مدیران مدارس به عنوان موثرترین حلقه نیروی انسانی در فرآیند تعلیم و تربیت با رویکرد مساله محور برای ارتقا سطح دانش حرفه ای، بینش و مهارت های آموزشی و تربیتی آنان جهت ایفای نقش رهبری آموزشی و تربیتی
2-3- طراحی نظام بهره گیری هدفمند و مداوم از تجارب صاحب نظران اعم از فرهنگیان، استادان و بازنشستگان در جهت افزایش کارایی درونی و بیرونی و اثر بخشی نظام آموزشی
2-4- واگذاری تدریجی اختیارات متناسب با ظرفیت ها و مقتضیات به مدارس به عنوان اصلی ترین کانون تعلیم و تربیت و ارتقا جایگاه و نقش آن در توسعه جامعه محلی
2-5- طراحی نظام واگذاری اختیارات اداری و اجرایی در راستای کاهش تمرکز با تاکید بر تقویت نقش شورای آموزش و پرورش استان ها، مناطق و مدارس متناسب با مقتضیات آموزشی و افزایش کارآمدی شوراهای درون مدرسه (شورای معلمان، شورای دانش آموزی)
2-6- جلب مشارکت نهادهای محلی و منطقه ای در تعیین سیاست های اجرایی به منظور ارایه خدمات آموزشی
2-7- تقویت فرهنگ خودباوری و مسئولیت پذیری در استان و منطقه متناسب با ویژگی های سازمان یادگیرنده
سوم- اصلاح و تقویت منابع انسانی
3-1- فراهم آوردن زمینه دسترسی معلمان به تجارب خلاق و سازنده در ایران و جهان با استفاده از فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی
3-2- اصلاح نظام پرداخت بر اساس شایستگی ها و صلاحیت های حرفه ای معلمان و مدیران متناسب با ویژگی های شغلی ایشان
3-3- طراحی و اجرای نظام معیشتی و رفاهی ویژه فرهنگیان جهت تامین امنیت و منزلت شغلی آنان
3-4- ساماندهی و به کارگیری بهینه منابع انسانی با هدف افزایش اثربخشی نظام تعلیم و تربیت
3-5- ارتقای دانش و مهارت حرفه ای معلمان از طریق اقدام پژوهشی و دوره های کوتاه مدت
3-6- تقویت مرجعیت و منزلت فرهنگی و اجتماعی معلمان و حفظ و توسعه سرمایه اجتماعی آنان با اتکا به ظرفیت های درون و بیرون آموزش و پرورش
چهارم- منابع مالی
4-1- افزایش سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور و مدیریت بهینه بر مصرف منابع از طریق افزایش بهره وری
4-2- کسب منابع جدید از طریق ایجاد فرصت ها و ظرفیت های متنوع
4-3- افزایش سهم بخش غیر دولتی در منابع آموزش و پرورش با گسترش و تقویت شوراهای استان و مناطق و توسعه و تقویت مدارس غیر دولتی
4-4- طراحی سازوکارهای فرهنگی و حقوقی استفاده از معافیت های مالیاتی، عوارض خاص آموزش و پرورش، موقوفات و نظائر آن
4-5- ارتقا مستمر سطح مشارکت خیرین مدرسه ساز و بسط فرهنگ نیکوکاری و تعاون در سایر مولفه های تعلیم و تربیت با الهام از آموزه های دینی برای بهبود کیفیت تعلیم و تربیت
پنجم- برنامه درسی
5-1- تعمیق و اعتلای تربیت دینی و اخلاقی دانش آموزان با تاکید برانس با قرآن و مکتب اهل بیت با رویکرد فطری جهت پرورش حس مذهبی و تعالی هویت دینی و مقابله با آسیب ها و آفت های تربیتی و اخلاقی با همکاری حوزه های علمیه و مراکز دینی
5-2- واگذاری اختیارات برنامه ریزی درسی به استان ها به تناسب ظرفیت ها و توانایی ها و ایجاد شبکه مدیریت دانش به منظور تسهیل تبادل تجربیات و حمایت از نوآوری ها در سطح استان، منطقه و مدرسه
5-3- توسعه مشارکت نخبگان، صاحب نظران در انجام امور مربوط به تولید، چاپ و توزیع مواد و منابع آموزشی درچارچوب سیاست های آموزش و پرورش با تاکید بر سیاست تولید بسته های آموزشی و سیاست چند تالیفی کتاب های درسی
5-4- کاستن از حجم و تعدد دروس برای ارتقای کیفیت یادگیری با اتخاذ رویکرد در هم تنیده (تلفیقی) در طراحی برنامه های درسی
5-6- ایجاد انعطاف در برنامه های درسی از طریق اجرای الگوی برنامه درسی سه وجهی الزامی (تجویزی)، انتخابی (نیمه تجویزی)، اختیاری (غیر تجویزی) وفق مبانی نظری سند تحول در این زمینه
5-7- تدوین طرح تاسیس ' سازمان ملی سنجش آموزش ' مبتنی بر ضرورت پایش دقیق و نظام مند مولفه های کلیدی تعلیم و تربیت در مدرسه و تصویب آن توسط مراجع ذیصلاح
5-8- ارتقای جایگاه و کیفیت عملکرد دانش آموختگان علوم انسانی در نظام آموزشی با ایجاد جاذبه های لازم و افزایش انگیزه در جهت جذب دانش آموزان مستعد و سرمایه گذاری برای بهبود کیفیت آموزش در شاخه علوم انسانی
ششم- فعالیت های پرورشی، فرهنگی و تربیت بدنی
6-1- بازبینی و باز تعریف ساختار، محتوا و فعالیت های پرورشی و تشکیلات مرتبط با آن و ارزیابی اجرای قانون احیا معاونت پرورشی با رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی به منظور توسعه و تقویت کارکرد پرورشی نظام آموزش و پرورش در ساحت های شش گانه تعلیم و تربیت
6-2- استفاده مطلوب از ظرفیت های قانونی سازمان دانش آموزی در جهت توسعه مشارکت فعال دانش آموزان برای انجام فعالیت های پرورشی و به کارگیری ظرفیت ها و امکانات سایر سازمان های دولتی و غیر دولتی، سمن ها و نهاد های فرهنگی در این زمینه
6-3- توسعه و تقویت فعالیت های تشکل های دانش آموزی (بسیج دانش آموزی، اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان، پیشتازان و فرزانگان، شوراها و مجلس دانش آموزی، ...) به منظور رشد هویت دینی، ملی و اجتماعی دانش آموزان و کسب شایستگی ها و مهارت های شهروندی
6-4- تقویت و تعمیم برنامه های ورزش همگانی در سطح مدارس و هماهنگی با سایر تشکل ها و نهادهای اجتماعی برای افزایش بهره وری برنامه های ورزشی
6-5- مشارکت در عرصه ورزش قهرمانی کشور در رده سنی زیر 18 سال
6-6- استقرار نظام فراگیر مشاوره و راهنمایی اعم از تحصیلی، شغلی، روانی و اجتماعی برای دانش آموزان و خانواده ها با استفاده از مشاوران، معلمان و مربیان و بهره گیری از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد
6-7- کمک به افزایش مهارت های هنری و خلاقیت فکری دانش آموزان با استفاده از ظرفیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برنامه های فرهنگی و هنری مدارس
هفتم- تربیت فنی و حرفه ای
7-1- تاکید بر یادگیری مهارت های فناوری و کارآفرینی در آموزش عمومی متناسب با آمایش منطقه ای و توانایی ها و نیازهای سنی دانش آموزان وپایه های تحصیلی مختلف جهت توسعه شایستگی حرفه ای و اقتصادی دانش آموزان
7-2- طراحی نظام جذب، نگهداشت و ارتقا هنرآموزان و نیروی انسانی مورد نیاز در این زمینه با توجه به ویژگی های این آموزش ها
7-3- مشارکت در طراحی و تدوین برنامه کلان توسعه آموزش های فنی و حرفه ای با توجه به سیاست های کلی اشتغال
7-4- ایجاد تنوع در منابع مالی و استفاده بهینه از ظرفیت و امکانات بخش دولتی و غیر دولتی برای توسعه آموزش های فنی و حرفه ای و افزایش کیفیت آنها
7-5- افزایش کارایی بیرونی و اثر بخشی آموزش های فنی و حرفه ای برای پاسخگویی به نیاز بازار کار و اشتغال مولد
هشتم- مشارکت های مردمی
8-1- اجرای کامل مصوبات قانون مدارس غیر دولتی با تاکید بر ایجاد صندوق حمایت از موسسان مدارس غیر دولتی
8-2- بازنگری قوانین و مقررات مربوط به مدارس غیر دولتی با رویکرد پشتیبانی از موسسان و سرمایه گذاران مدارس و به کارگیری ظرفیت ها و امکانات بخش عمومی و تعاونی ها در توسعه مدارس غیر دولتی
8-3- بازتعریف نقش انجمن های اولیا و مربیان به منظور افزایش میزان مشارکت خانواده ها در فعالیت های آموزشی و تربیتی مدرسه.
نهم- گروه های آموزشی خاص
9-1- توسعه فرصت های دسترسی به آموزش های با کیفیت مطلوب به منظور توانمند سازی متربیان ساکن در مناطق محروم، روستاها، حاشیه شهرها، عشایر کوچ رو و مناطق دو زبانه
9-2- توسعه فرصت های دسترسی به آموزش های با کیفیت مطلوب برای دانش آموزان دارای نیازهای ویژه (استعدادهای درخشان و استثنائی) از طریق بازنگری عملکرد آموزش و پرورش در این عرصه
دهم- نهادهای صنفی و مدنی
10-1- گسترش ارتباط و تعامل با تشکل های صنفی فرهنگیان و نهادهای مدنی و انجمن های علمی فرهنگیان و تقویت نقش و جایگاه آنها در فرآیند تصمیم سازی و انتقال مطالبات، انتظارات و ایده های فرهنگیان به مدیریت آموزش و پرورش
10-2- تدوین طرح تشکیل سازمان نظام معلمی برای ارتقای منزلت حرفه ای فرهنگیان و واگذاری بخشی از مسوولیت های غیر حاکمیتی آموزش و پرورش به آن
یازدهم- فضای آموزشی
11-1- طراحی و ساخت فضاهای آموزشی متناسب با مقتضیات و الزامات برنامه درسی، تحولات بافت جمعیتی، اصول شهرسازی و معماری و شرایط اقلیمی با تاکید بر استفاده از فناوری نوین ساخت و تجهیز فضاهای آموزشی با رعایت الگوی معماری اسلامی – ایرانی
11-2- ایمن سازی فضاهای آموزشی
دوازدهم: فناوری اطلاعات
12-1- بازنگری در اقدامات انجام شده در زمینه بهره برداری از فناوری های نوین آموزشی و ساماندهی آنها در جهت افزایش اثربخشی فرآیند یاددهی - یادگیری
12-2- طراحی و تاسیس شبکه ملی ' تدبیر و تعالی تعلیم و تربیت ' با هدف تقویت بنیه کارشناسی آموزش و پرورش، با عضویت استادان و کارشناسان ارشد تعلیم وتربیت و رشته های مرتبط ( مجمع مشاوران مجازی ) از طریق استفاده از ظرفیت فناوری های جدید
سیزدهم: سایر اقدامات
13-1- تدوین طرح جامع توسعه روابط و همکاری های بین الملل آموزش و پرورش وپیش بینی ساختار تشکیلاتی متناسب با آن
13-2- استقرار نظام خلاقیت و نوآوری در آموزش و پرورش و حمایت مادی و معنوی از مدیران، معلمان و دانش آموزان خلاق و نوآور
13-3- اصلاح ساختار و برنامه های نهضت سواد آموزی به منظور کاهش نارسایی های فعلی و دستیابی به هدف کلی محو بی سوادی
13-4- ساماندهی مدارس خارج از کشور در جهت افزایش جاذبه و ارتقا سطح کارایی و اثربخشی این مدارس
13-5- تغییر جایگاه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از زیر مجموعه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به نهادی مشرف بر کل دستگاه تعلیم و تربیت
بخش چهارم- فرازهای مهم اقدامات و برنامه ها تا پایان دولت یازدهم
1- همکاری با مجلس در خصوص احکام مرتبط با آموزش و پرورش در برنامه ششم به منظور حصول اطمینان از لحاظ شدن جایگاه کلیدی و زیربنایی تعلیم و تربیت در برنامه.
2- سامان بخشیدن به وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه و بنگاه های وابسته به آنها در جهت حفاظت از دارایی های فرهنگیان، مشارکت ایشان در نظارت بر عملکردها و بهره گیری از نخبگان اقتصادی در افزایش بازدهی این واحدها.
3- جذب منابع مالی مورد نیاز برای پرداخت پاداش بازنشستگان آموزش و پرورش و سایر معوقات فرهنگیان در سال جاری و ارایه گزارش کامل آن به دولت و مجلس شورای اسلامی.
4- تدوین و تصویب برنامه آموزش و پرورش 2030 جمهوری اسلامی ایران بر اساس تعهد بین المللی کشور.
5- تدوین و تصویب زیر نظام ها و برنامه جامع سه گانه ( ابتدایی، متوسطه(اول و دوم)، فنی و حرفه ای و مهارتی ) و بازبینی نقشه راه سند تحول بنیادین بر آن اساس.
6- تدوین و ارایه لایحه رتبه بندی معلمان به مجلس شورای اسلامی ایران.
7- تقویت ساختار پژوهشی آموزش و پرورش و رفع موانع اثربخشی آن.
8- بازبینی رویه های مدیریتی در نظام آموزش و پرورش و اصلاح آنها بر اساس معیارها و شاخص های اسلامی و علمی مدیریتی
9- طراحی سازوکارهای تخصصی برای بازبینی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس استلزامات بخش سوم فصل هشتم آن.
10- بررسی و ارایه راهکارهای ایجاد ظرفیت های قانونی به منظور افزایش حقوق و مزایای فرهنگیان.
11- رفع ابهام از برنامه هدایت تحصیلی در سال اول دوره دوم متوسطه و حل مشکلات و نارسایی های ناشی از اجرای آن در سال جاری.
12- پیگیری افزایش سرانه های پرداختی به مدارس و تامین منابع برای پرداخت آنها در سال جاری.
علاوه براین، مسعود سلطانی فر در نخستین اظهارنظر رسانه ای پس از معرفی به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان در گفت و گویی که پایگاه اطلاع رسانی این وزارتخانه متن آن را منتشر کرد، گفت: به زودی با شورای معاونان وزارتخانه دیدار خواهم داشت. هدف همه ما موفقیت نظام و کشور است.
سلطانی فر درباره شایعه تغییر معاونان و مدیران کل وزارت ورزش و جوانان توضیح داد :خوشبختانه برنامه های وزارتخانه با کمک معاونان و مدیران و رئیسان فدراسیون ها با آرامش دنبال می شود.
وی گفت: هدف همه ما باید حفظ آرامش و کمک به حوزه ورزش و جوانان و پیشبرد برنامه ها باشد و به طور یقین رواج شایعاتی از این دست تنش زا خواهد بود.
نظر شما